YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/7292
KARAR NO : 2023/4958
KARAR TARİHİ : 28.09.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2087 E., 2022/1368 K.
DAVA TARİHİ : 23.06.2016 (Birleştirilen dava 19.10.2017)
HÜKÜM/KARAR : Kabul / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 8. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/276 E., 2021/388 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kısmen kabulüne, birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı … vekili, birleştirilen dava davacısı … vekili ve asıl dava davacısı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı … vekili ve asıl davada davacı Hazine vekilinin başvurusunun esastan reddine, birleştirilen dava davacısı … vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı … vekili ve asıl davada davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Asıl davada davacı Hazine vekili dava dilekçesinde; İstanbul ili, Beyoğlu ilçesi, Bülbül Mahâllesi’nde bulunan 573 ada 14 parsel sayılı taşınmazın İtalyalı Kosti oğlu Panayot LOENCO adına kayıtlı olduğunu, taşınmaz malikinin bulunamaması nedeniyle 3561 sayılı yasa gereğince İstanbul Defterdarlığı’nın kayyım olarak atandığını, taşınmazın kayyımla idaresi 10 yılı aştığından TMK’nın 588 inci maddesi uyarınca malikin gaipliğine ve taşınmazın tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleştirilen İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2017/460 Esas sayılı davasında davacı … vekili dava dilekçesinde; Harameyne Mülhak Soğuk Çeşmeli Ebubekir Efendi Vakfından olan kargir ev vasıflı taşınmazın malikinin gaip olması nedeniyle kayyım atandığını, malikin mirasçılarının bulunamadığını, evveliyatının Vakıf malı olduğunu belirterek tapu kaydı malikinin gaipliğine karar verilmesini ve tapunun iptali ile Harameyne Mülhak Soğuk Çeşmeli Ebubekir Efendi Vakfı adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Asıl ve birleştirilen davalarda davalı … Defterdarlığı vekili cevap dilekçesinde; davacının davasını kanıtlaması gerektiğini belirterek tapu malikinin ve mirasçılarının hayatta olup olmadığının araştırılmasını talep etmiştir.
Asıl davada ihbar olunan … vekili beyan dilekçesinde; taşınmazın evveliyatının Vakıf malı olduğunu 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 17 maddesi uyarınca taşınmazın vakfına rücu etmesi gerektiğini belirterek bu taleple açılan İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2017/460 Esas sayılı davasının eldeki davayla birleştirilmesinin beklenmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; usulüne uygun ilanların yaptırıldığı, alınan bilirkişi raporunda cilt 64 sayfa 84 sıra 27 Rumi 27 ağustos 1338 tarihli ve 3808 muamele numaralı zabıt kaydı defterinin nevi bölümünde “Harameyn’e Mülhak Soğuk Çeşmeli Ebubekir Eefendi Vakfından” muhassası bölümünde de “Maa zam senevi (zamla beraber yıllık) 85,5 guruş icare-i müecceleli ibaresi bulunduğu da belirtilmekle 5737 sayılı Kanun’un 17 inci maddesi hükmündeki şartların oluştuğu gerekçesiyle asıl birleşen davada gaiplik isteminin kabulüne, dava konusu 573 ada 14 parsel sayılı taşınmaz maliki Panayot Loenco’nun gaipliğine ve birleşen davada tapu iptal tescil isteminin kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapusunun iptali ile Soğuk Çeşmeli Ebubekir Efendi Vakfı adına tapuya kayıt ve tesciline, asıl davada Hazinenin tapu iptal tescil isteminin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili, birleştirilen dava davacısı … vekili ve asıl dava davacısı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; tapu malikinin veraset ilamının alınmadığını, vakfiyenin celp edilip vakıf niteliğinin araştırılması gerektiğini, sahih olmayan vakıfların kuru mülkiyetinin Devlete ait olduğunu, taşınmazın vakfiyesinde tespit edilen gayeye uygun kullanılıp kullanılmadığının belirlenmediğini, mahkemece eksik incelemeye dayalı olarak karar verildiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
Birleştirilen davada davacı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı tarafın yasal hasım olduğundan bahisle davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
Asıl davada davacı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; tapu kaydında vakıf şerhi bulunmadığını, taşınmazın kütük sayfasındaki vakıf ibaresinin 1958/1094 yevmiye numarasıyla terkin edildiğini, taşınmazın vakıfla ilişiğinin kalmadığını, tapu malikinin veraset ilamının alınmadığını, taşınmazın vakfiyesindeki gayeye gore kullanılıp kullanılmadığının incelenmesi gerektiğini, mahkemece eksik araştırma yapıldığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; mahkemece usulüne uygun araştırma ve incelemenin yapıldığı, buna gore taşınmazın evveliyatının vakıf malı olması nedeni ile vakfına dönmesi gerektiği, Vakıflar Kanunu’nun 17 inci maddesinin yasal koşullarının oluştuğu gerekçesiyle asıl davada davacı Hazine vekilinin ve davalı … vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine, davalı …’ın tapu malikini temsil ettiği, Hazine adına hareket etmediği, bu nedenle yargılama giderleri ve ücreti vekaletten sorumlu olduğu gerekçesiyle birleştirilen dosyada davacı … vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden hüküm kurulmasına, asıl ve birleştirilen davada gaiplik isteminin kabulü ile, 573 ada 14 parsel sayılı taşınmaz maliki Panayot Loenco’nun gaipliğine, birleştirilen davada tapu iptal tescil isteminin kabulü ile çekişmeli taşınmazın tapusunun iptaline Soğuk Çeşmeli Ebubekir Efendi Vakfı adına tesciline, asıl davada Hazinenin tapu iptal tescil isteminin şartlar oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili ve asıl davada davacı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Asıl davada davacı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesindeki hususları tekrarlayarak kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalı … vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesindeki hususları tekrarla yasal hasım olmaları nedeniyle aleyhe vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Asıl dava … Medeni Kanunu’nun 588 inci maddesi uyarınca gaiplik ve tapu kaydının iptali ve tescili istemine; birleştirilen dava 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 17 nci maddesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
… Medeni Kanunu’nun 588 inci maddesi, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 17 nci maddesi
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı … vekili ve asıl davada davacı Hazine vekili tarafından temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Hazine ve Kayyım vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden Kayyım’a yükletilmesine,
Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.09.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.