YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/6246
KARAR NO : 2023/5692
KARAR TARİHİ : 19.10.2023
MAHKEMESİ: Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/871 E., 2022/912 K.
HÜKÜM/KARAR: Kabul/Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/325 E., 2019/92 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine temsilcisi tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; … ili, … ilçesi, …Mahallesi çalışma alanında bulunan ve dava dilekçesine ekli krokide A ve B harfi ile gösterilen taşınmaz bölümlerinin taşlık olarak tespit harici bırakıldığını, taşınmazları imar ihya ederek 25-30 yıl kullandığını ileri sürerek A harfi ile gösterilen 55.238,97 metrekare ve B harfi ile gösterilen 44.540,87 metrekare yüzölçümlü taşınmaz bölümlerinin adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı … vekili ve davalı … vekili cevap dilekçelerinde; Mahkemece usulüne uygun inceleme yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu taşınmazlar üzerinde 20 yıldan fazla süredir imar ve ihya çalışmalarının tamamlandığı ve 1992 yılından beri tarım arazisi olarak kullanıldığı gerekçesiyle davanın kabulü ile 85 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptaline, A harfi ile gösterilen 55.238,97 m2 ve B harfi ile gösterilen 44.540,87 m2 yüzölçümündeki taşınmazların 85 parsel sayılı taşınmazın yüzölçümünden düşülüp ifraz edilerek tarla niteliği ile davacı adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine temsilcisi istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, tescil talepleri hakkında bir karar verilmediğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu taşınmazların imar ihyaya muhtaç yerlerden olup imar ve ihyanın 1992 yılında tamamlandığının tespit edildiği, taşınmazın ihdasen tescil tarihi olan 2014 yılından geriye 20 yılı aşkın süreden beri hububat tarımı yapılmak suretiyle kullanıldığı, zilyetlikle iktisap koşullarının davacı lehine oluştuğu gerekçesiyle davalı Hazine temsilcisinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine temsilcisi temyiz dilekçesinde özetle; Mahkeme eksik inceleme ve araştırmayla karar verildiğini, tecviz sınırlarının ve taşınmazın tescil harici olup olmadığının araştırılmadığını, bilirkişi raporlarının yetersiz olduğunu, davacının zilyetliğinin somut delillerle kanıtlanmadığını, taşınmazın Kadastro Kanunu’nun 17 nci maddesindeki şartları taşıyıp taşımadığının araştırılmadığını, hava fotoğraflarının uygulanmadığını veya tek taraflı uygulandığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastrodan önceki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve 17 nci maddeleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 190 ıncı maddesi, 4721 sayılı … Medeni Kanunu’nun 6 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı Hazine temsilcisinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Hemen belirtilmelidir ki; teknik bilirkişi raporunda A ve B harfleriyle gösterilen davaya konu taşınmaz bölümlerinin 1977 yılında kesinleşen kadastro çalışmalarında taşlık vasfıyla tescil harici bırakıldığı, 28.08.2014 tarihinde yapılan arazi toplulaştırması çalışmaları nedeniyle idari yoldan ham toprak vasfıyla sınırlandırılan 85 parsel sayılı taşınmaz kapsamında kaldığı tespit edilmiştir.
3. Diğer taraftan; aynı çalışma alanı içerisinde zilyetliğe dayalı olarak edinilebilecek olan taşınmaz miktarları 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesinde düzenlenmiş olup Mahkemece adliye yazı işleri müdürlüğünden yapılan araştırmada davacı adına senetsizden tescil edilen taşınmaza rastlanmadığı belirtilmiş, ilgili tapu ve kadastro müdürlükleri nezdinde Bölge Adliye Mahkemesinin geri çevirme kararı üzerine davacının senetsizden taşınmaz edinmediği bildirilmiş ise de UYAP üzerinden yapılan sorgulamada aynı çalışma alanında davacı adına kayıtlı taşınmazlar olduğu görülmektedir. Davaya konu taşınmaz bölümlerinin yüzölçümlerinin sırasıyla 55.238,97 m2 ve 44.540,87 m2 olduğu gözetildiğinde davacının aynı çalışma alanında bulunan taşınmazlarının kadastro tutanakları (aktif ve pasif tüm kayıtlara ait) getirtilerek edinme sebeplerinin incelenmesi, taşınmazların senetsizden edinildiğinin anlaşılması halinde hem davaya konu taşınmazların hem davacı adına kayıtlı bulunan aktif ve pasif taşınmazların 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu uyarınca sulu tarım arazisi vasfı taşıyıp taşımadığı yönünden de bir değerlendirme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
4. Öte yandan, Mahkemece davacı lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle 85 parsel sayılı taşınmazın A ve B kısımlarının ifrazı ile yeni bir parsel numarası verilerek davacı adına tescili yönünde hüküm kurulmuş ise de 85 parsel sayılı taşınmazın 06.12.2021 tarihinde 3083 sayılı Kanun’a göre yapılan toplulaştırma işlemi sonucunda kapandığı ve farklı parsellere gittiği anlaşıldığından Mahkemece …Mahallesi’nin en güncel paftası ile davaya konu taşınmazların konumu teknik bilirkişi yardımıyla çakıştırıldıktan sonra güncel tapu kayıtları dikkate alınarak infaza elverişli hüküm kurulmamış olması, ayrıca sadece davacı lehine tescil kararı verilen A ve B bölümlerinin iptaline karar verilmesi gerekirken, 85 numaralı parselin tamamının tapu kaydının iptaline karar verilip, yeniden tescil kararı verilen kısımların dışındaki taşınmaz bölümünün kayıt dışı bırakılmasıda doğru olmamıştır.
5. Yukarıda değinilen husular gözardı edilerek eksik araştırma ile karar verilmesi doğru değildir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazının değinilen yönlerden kabulü ile ;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,19.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.