YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/613
KARAR NO : 2023/5798
KARAR TARİHİ : 24.10.2023

MAHKEMESİ: … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/354 E., 2021/861 K.
HÜKÜM/KARAR: Kabul / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: … Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/5 E., 2020/201 K.

Taraflar arasındaki tapu iptali-tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde, … köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 161 ada 3,170 ada 7, 187 ada 105, 213 ada 26 parsel sayılı taşınmazların bağ ve tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edildiğini oysa taşınmazın anne ve babasından intikal ettiğini belirtip irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak taşınmazların tapu kaydının iptali ile adına ve tescilini istemiştir.

II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde, davanın reddini savunmuştur

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
… Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.05.2018 tarihli ve 2016/209 Esas, 2018/73 Karar sayılı kararı ile çekişmeli 170 ada 7 parsel, 187 ada 105 parsel, 213 ada 26 parsel sayılı taşınmazlar yönünden açılan davasının konusuz kalması nedeni ile esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 161 ada 3 parsel sayılı taşınmaza ilişkin açılan davanın kabulüne, taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline,taşınmazın 1.derece doğal sit alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.

B. Kaldırma Kararı
… Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 19.11.2019 tarihli ve 2019/647 Esas, 2019/796 Karar sayılı kararıyla; eksik araştırma ve inceleme ile hüküm tesisinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-6 ncı maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.

C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile çekişmeli 170 ada 7 parsel, 187 ada 105 parsel, 213 ada 26 parsel sayılı taşınmazlar yönünden açılan davasının konusuz kalması nedeni ile esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 161 ada 3 parsel sayılı taşınmaza ilişkin açılan davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline,taşınmazın 1.derece doğal sit alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiştir.

D. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

E. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının dava konusu taşınmazı kazanması için gerekli zilyetlik koşulunu gerçekleştirmediğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte vekalet ücreti ve yargılama giderinin Hazine üzerinde bırakılmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davanın niteliği gereği vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesi gerektiğini; taşınmazın 1. Derece Doğal Sit Alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiş ise de Özel Çevre Koruma Bölgesi olarak tespit ve ilan edildiğinin göz ardı edildiğini ileri sürerek ilk derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasını istemiştir.

F. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, çekişmeli taşınmazın I. ve II. derece doğal sit alanı olarak belirlenen Salda Gölü ve çevresi içinde kaldığından 2863 sayılı Kanun’un 11. maddesine göre zilyetlikle iktisap edilebilecek yerlerden olduğu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca birinci grup olarak tescil ve ilan edilen kültür varlıklarının bulunduğu taşınmazlar ile birinci ve ikinci derece arkeolojik sit alanlarındaki taşınmazlardan olduğuna ilişkin herhangi bir işlem yapılmadığı ve bu özellikleri taşımadığı; dava konusu 170 ada 7 parsel, 187 ada 105 parsel ve 213 ada 26 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yargılama sırasında davacıya devredilerek adına tescilleri sağlandığından davanın konusuz kaldığı; dava konusu 161 ada 3 parsel sayılı taşınmazın ise milli park alanı olarak ilân edilen tarihe kadar 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesindeki zamanaşımı zilyetliğiyle mülk edinme koşullarının davacı yararına gerçekleştiğinin anlaşıldığı, bu itibarla, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne ve yasal hasım konumunda olmadığından yargılama giderlerinin de davalı Hazineye yükletilmesine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.

B. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesi, 4721 sayılı … Medeni Kanunu’nun 713/1 üncü maddesi, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 11 inci maddesi (Değişik ikinci cümle: 22/5/2007-5663/1 md.)

3. Değerlendirme
… ili … ilçesi … köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu temyize konu 161 ada 3 parsel sayılı taşınmaz beyanlar hanesinde …’ın zilyetliğinde olduğu belirtilerek 2863 sayılı Kanunun 11 inci maddesi uyarınca tarla vasfı ile Hazine adına tespit edilmiş, … tarafından açılan tespite itiraz davası sonucunda … Kadastro Mahkemesi’nin 09.03.2007 tarihli 2006/94 esas 2007/30 karar sayılı kararıyla, süresi içerisinde dava sebep ve delillerinin bildirilmediği gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına ve dava konusu taşınmazların tespit gibi davalı Hazine adına tapuya tesciline karar verilmiş ve hükmen Hazine adına tescil edilmiştir.

Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,

492 sayılı Harçlar Kanunu’nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece … Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24.10.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.