YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/5955
KARAR NO : 2023/5799
KARAR TARİHİ : 24.10.2023
MAHKEMESİ: … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/534 E., 2022/362 K.
HÜKÜM/KARAR: Kabul / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: … Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/98 E., 2021/133 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali-tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, … köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 173 ada 38, 214 ada 43 ve 60 parsel sayılı taşınmazların bağ ve tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edildiğini oysa taşınmazın davacıya atalarından intikal ettiğini belirtip irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak taşınmazların tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
… Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.11.2019 tarihli ve 2016/136 Esas, 2019/116 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazların tapu kaydının iptaline, davacı adına tapuya kayıt ve tesciline,taşınmazların 1.derece doğal sit alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. Kaldırma Kararı
… Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 17.03.2021 tarihli ve 2020/805 Esas, 2021/254 Karar sayılı kararıyla; kısa karar ile gerekçeli kararın çelişkili olduğu gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-6 ncı maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Kaldırma Kararı Sonrasında Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın kabulüne, çekişmeli 173 ada 38, 214 ada 43 ve 60 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazların 1. derece doğal sit alanı içerisinde kaldığının tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiştir.
D. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazların kadastro tarihi itibariyle zilyetleri adına tesciline karar verilmesinin hukuken mümkün olmadığını, kanun değişikliğinden önce Hazine adına tescil edilen taşınmazların malikleri adına tescil edilebilmesi için hak sahiplerine sınırlı olarak 1 yıl süre verildiğini, bu süre zarfında talepte bulunmayanların hakkının ortadan kalkacağını, mahkeme kararı yoluyla kanunun işlevsiz hale getirilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, yargılama giderlerinin Hazineye yükletilmesininde doğru olmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesinin kabule ilişkin kararının kaldırılmasını istemiştir.
F. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, çekişmeli taşınmazın I. ve II. derece doğal sit alanı olarak belirlenen Salda Gölü ve çevresi içinde kaldığından 2863 sayılı Kanun’un 11 inci maddesine göre zilyetlikle iktisap edilebilecek yerlerden olduğu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca birinci grup olarak tescil ve ilan edilen kültür varlıklarının bulunduğu taşınmazlar ile birinci ve ikinci derece arkeolojik sit alanlarındaki taşınmazlardan olduğuna ilişkin herhangi bir işlem yapılmadığı ve bu özellikleri taşımadığı, milli park alanı olarak ilan edilen tarihe kadar 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesindeki zamanaşımı zilyetliği ile mülk edinme koşullarının davacı yararına gerçekleştiğinin anlaşıldığı, bu itibarla, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne ve yasal hasım konumunda olmadığından yargılama giderlerinin de davalı Hazineye yükletilmesine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesi, 4721 sayılı … Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 11 inci maddesi (Değişik ikinci cümle: 22/5/2007-5663/1 md.)
3. Değerlendirme
… ili … ilçesi … köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 173 ada 38, 214 ada 43 ve 60 parsel sayılı taşınmazlar beyanlar hanesinde …’ın zilyetliğinde olduğu belirtilerek 2863 sayılı Kanun’un 11 inci maddesi uyarınca tarla ve bağ vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece … Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24.10.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.