YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/5487
KARAR NO : 2023/2419
KARAR TARİHİ : 26.04.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın tereke temsilcisi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı tereke temsilcisi vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; mirasbırakan babaları … …’ın, 144 ada 3, 175 ada 1, 24 ada 77 ve 0 ada 2847 parsel sayılı taşınmazlarını dava dışı kızı … … eşi olan davalı …’ya satış suretiyle temlik ettiğini, temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile tüm mirasçılar adına tesciline karar verilmesini istemişler aşamada dava, mirasbırakan … …’in terekesine atanan temsilci tarafından takip edilmiştir.
II. CEVAP
Davalı, satışın gerçek olduğunu, taşınmazları bedelini ödeyerek satın aldığını, 15.000,00 TL satış bedelinin 5.000,00 TL’sini satış sırasında elden ödediğini, kalan 10.000,00 TL’sini de banka havalesi yolu ile mirasbırakan adına o tarihte yanında kaldığı kızı Şükriye’nin hesabına aktardığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 17.03.2022 tarihli ve 2020/273 Esas, 2022/110 Karar sayılı kararıyla; mirasbırakanın temlikteki asıl iradesinin mirasçılardan mal kaçırmak olmadığı, satışın gerçek olduğu, salt satış bedelinin düşüklüğünün tek başına muvazaanın ispatı için yeterli olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde tereke temsilcisi vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Tereke temsilcisi vekili, satış tarihinde 93 yaşında olan mirasbırakanın tüm malvarlığı olan dava konusu taşınmazları satmasını gerektirir bir nedeninin bulunmadığını, mirasbırakanın taşınmazlarını kızı Şükriye’ye ev alabilmek için sattığı savunulmuş ise de bu hususun gerçeği yansıtmadığı, zira Şükriye adına alınmış bir ev olmadığını, mirasbırakanın 10 yıla yakın süre kendisine bakan davalı ve dava dışı kızını öne çıkardığını, taşınmazların satış değerleri ile keşfen saptanan gerçek değerleri arasında fahiş fark bulunduğunu, bedelin ödendiğinin ispatlanamadığını, mirasbırakanın taşınmazlarını emlakçı yerine ilan yoluyla satmaya çalışmasının yörenin teammüllerine ve hayatın olağan akışına uygun olmadığını, davalının öz oğlu olan tanık Veysel’in beyanlarının çelişkili oluşu ve babası aleyhine açılan davada tarafsız davranamayacağı dikkate alındığında beyanlarının hükme esas alınmasının mümkün bulunmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 15.06.2022 tarihli ve 2022/1168 Esas, 2022/851 Karar sayılı kararıyla; davacıların muvazaa iddialarını ispata yarar delil ibraz etmedikleri, aksine davalı tarafın savunmasını yasal delillerle kanıtladığı, taşınmazların satış bedelinin davalı tarafından ödendiği, mirasbırakanın mal kaçırma kastıyla hareket etmediği, salt satış bedelinin düşüklüğünün tek başına muvazaanın ispatı için yeterli olmadığı saptanarak davanın reddine karar verilmiş olmasının doğru olduğu gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1.b.1. maddesi uyarınca tereke temsilcisi vekilinin yerinde olmayan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde tereke temsilcisi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Tereke temsilcisi vekili, istinaf dilekçesinde yer alan itiraz nedenlerini yineleyerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki sebebine dayalı terekeye iade talepli tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere, görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de … Medeni Kanunu’nun 706., … Borçlar Kanunu’nun 237. (Borçlar Kanunu’nun 213.) ve Tapu Kanunu’nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
2.Muris muvazaası hukuki nedenine dayalı davalarda mirasbırakanın kastının açık bir şekilde saptanması gerekmektedir. Bu kapsamda, temlikin mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yapıldığını ispat külfeti 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 190. maddesi ile … Medeni Kanunu’nun 6. maddesi gereği davacı tarafa aittir.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 … maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup tereke temsilcisi vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Tereke temsilcisi vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 99,20 TL bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.04.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.