YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/3504
KARAR NO : 2022/7046
KARAR TARİHİ : 27.10.2022

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonucunda; yerel mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar davalı … vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi;
I. DAVA
Davacı, 522 ada 62 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payının maliki olduğunu, kalan pay, eşine ait iken 23.01.1996 tarihinde davalı …’a temlik ettiğini, 2010 yılında tapuya başvurduğunda taşınmazın tamamının davalı … adına kayıtlı olduğunu öğrendiğini, tescilin hükümsüz olduğunu ileri sürerek davalı adına olan kaydın iptali ile adına tescile karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı …, 10 yıllık zamanaşımının geçtiğini, dava konusu parseldeki 1/2 payın ……’ten satın alındığını, bitişik 552 ada 7 parsel sayılı taşınmazda ise annesi ….. ile paydaş olduklarını, imar uygulamaları neticesinde oluşan 1065 ada 27 parsel sayılı taşınmaza kullanmakta olduğu evi inşa ettiğini, davacının davasının kabul edilmesinin fiilen imkansız olduğunu, bina bedelinin arsa bedelinden fazla olması nedeniyle TMK 724. maddenin uygulanması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Diğer davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 24.01.2014 tarihli ve 2011/729 E., 2014/23 K. sayılı kararıyla; davalı Belediye ve Hazine hakkındaki davanın sıfat yokluğundan reddine, davalı … ve dahili davalılar hakkındaki davanın ise davacının payının haksız ketmediliği gerekçesiyle kabulüne(1065 ada 27 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile 149/298 payının …, 104/298 payının … mirasçıları, 45/298 payının Gülzade Taştan adlarına ve 28 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile 1/2 payının …, 1/2 payının Gülzade Taştan adlarına tescile) karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Dairenin 21.03.2018 tarihli ve 2015/10980 E., 2018/7977 K. sayılı kararıyla;“… davacı imar öncesi 552 ada 62 parsel sayılı taşınmazda 1/2 pay sahibi iken dağıtım cetveline göre imar sonucu oluşan 1065 ada 13 parsel sayılı taşınmazda 1/2 pay sahibi olması gerekirken dağıtım cetveline aykırı olarak taşınmazın tamamının …… adına tescil edildiği, dolayısıyla davacının ana parseldeki payının arada kaybolduğu gözetilerek ifraz sonucu oluşan 1065 ada 28 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payının tapusunun iptali ile davacı adına tescile karar verilmesinde isabetsizlik yoktur. Davalı …’in bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerinde bulunmadığından reddine. Davalı …’in sair temyiz itirazlarına gelince; Çekişme konusu ifrazla oluşan 1065 ada 27 parsel sayılı taşınmazda kat irtifakı kurulmuş olup 6 adet bağımsız bölüm oluştuğu halde, mahkemece kat irtifakı tesis edilerek yeni mülkiyet oluştuğu gözetilmeden taşınmaz paylı mülkiyete tabiymiş gibi hüküm kurulmuştur. Hal böyle olunca, davacının kaybolan 522 ada 62 parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payının 27 nolu parselde ….. adına kayıtlı bağımsız bölümlere ne oranda yansıdığı yönünden bilirkişiden rapor alınmak suretiyle saptanarak bu doğrultuda karar verilmesi gerekirken, 27 parsel sayılı taşınmaz bakımından yazılı olduğu üzere karar verilmesi isabetsizdir.”gerekçesiyle bozulmuştur.
3. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 26.11.2019 tarihli ve 2018/191 E., 2019/248 K. sayılı kararıyla;dava konusu 62 parsel sayılı taşınmazın 1/2’şer pay ile Gülzade Taştan ve … adına, 7 parsel sayılı taşınmazın 1/2’şer pay ile … ve annesi … adına kayıtlı iken, imar uygulaması sonucu 1065 ada 12 ve 13 parsel sayılı taşınmazların oluştuğu, 13 parsel sayılı taşınmazın tam payla davalı … adına, 12 parsel sayılı taşınmazın ise 1/2’şer payla …. ve …. adına kaydedildiği, kayıt maliklerinin müracaatı üzerine 1065 ada 12 ve 13 parsel sayılı taşınmazların birleştirildiği, 1065 ada 26 parselin oluştuğu, 240/343 payının ….., 103/343 payının ….. adına tescil edildiği, daha sonra 9,81m² kısmı yola terk edilmek suretiyle ifraz işlemi 1065 ada 28 parsel sayılı 36,24 m² miktarlı arsa nitelikli taşınmazın tamamı …. adına, 1065 ada 27 parsel sayılı 297,86 m² miktarlı arsa nitelikli taşınmazın 240/343 payı …., 103/343 payı ….. adına tescil edildiği, 20.07.2004 tarihli taksimle 2/3 payın ….., 1/3 payın ….. adına kaydedildiği ve 10.01.2008 tarihinde kat irtifakı tesis edilerek 1, 3 ve 5 nolu bağımsız bölümlerin …, 2, 4 ve 6 nolu bağımsız bölümlerin … adına tescil edildiği, …’nin adına kayıtlı bağımsız bölümleri satış suretiyle kızı …’e temlik ettiği, 27 parseldeki davalı … hissesi 149/298, davacı … hissesi 45/298 olarak hesaplanıp bağımsız bölümlerdeki hisselendirme oranları da 194 pay üzerinden yapılarak, Çanakkale Belediye Başkanlığı ve Maliye Hazinesinin pasif dava ehliyetlerinin bulunmaması nedeniyle haklarındaki davaların usulden reddine, diğer davalılar hakkındaki davanın kabulüne karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
Davalı … vekili, 10 yıllık hak düşürücü sürenin dolduğunu, 1996 yılında yapılan tescil işlemlerinde davalı müvekkilinin katkısı, kusuru bulunmadığını tescil işlemlerinin Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğü tarafından yapıldığını, bu davalılar yönünden pasif husumetten ret kararı verilmiş olmasının hatalı olduğunu, taşınmazın arsa vasfını yitirerek bina haline dönüşmüş olması nedeniyle kararın infaz kabiliyeti olmadığını belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
6.2.1.Bilindiği üzere; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 705. maddesinde; “Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması, tescille olur. Miras, mahkeme kararı, cebrî icra, işgal, kamulaştırma hâlleri ile kanunda öngörülen diğer hâllerde, mülkiyet tescilden önce kazanılır. Ancak, bu hâllerde malikin tasarruf işlemleri yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmiş olmasına bağlıdır.” 1022/1. maddesinde; “Aynî haklar, kütüğe tescil ile doğar; sıralarını ve tarihlerini tescile göre alır.”, 1023. maddesinde; “Tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka aynî hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur.”, 1024.maddenin 1. fıkrasında “Bir ayni hak yolsuz olarak tescil edilmiş ise bunu bilen veya bilmesi gereken üçüncü kişi bu tescile dayanamaz”, 1024/2. maddesinde; “Bağlayıcı olmayan bir hukukî işleme dayanan veya hukukî sebepten yoksun bulunan tescil yolsuzdur.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeler uyarınca, ayni haklar tapu siciline tescil ile doğar ve tescilin hukuki netice doğurabilmesi için de geçerli bir hukuki sebebinin bulunması zorunludur. Bu hususun tapunun illilik prensibinden kaynaklandığı açıktır. Oysa, oluşan sicilin hukuken geçerli bir sebebi bulunmadığı takdirde, tescilin yolsuz tescil niteliğini taşıyacağı ve sicilin iptali gerekeceğinde kuşku yoktur.
6.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere göre hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak (IV/3.) numaralı paragrafta gösterilen şekilde karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur.
V. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davalı … vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve yasaya ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 496,72 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 27.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.