YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/9357
KARAR NO : 2023/4501
KARAR TARİHİ : 14.09.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/842 E., 2021/1588 K.
DAVA TARİHİ : 25.08.2017
HÜKÜM/KARAR : Ret/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kağızman Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/298 E., 2020/113 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine temsilcisi Kasım 1939 tarih, 29 sıra numaralı tapu kaydına dayanarak, davalılar yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının da oluşmadığını belirtmek suretiyle çekişmeli 106 ada 36 parsel sayılı taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile Hazine adına tapuya tescilini, taşınmazın mera niteliğinde olduğunun belirlenmesi halinde ise taşınmazın mera olarak sınırlandırılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının dayandığı tapu kaydının çekişmeli taşınmaza ait olmadığı, taşınmazın mera niteliği taşımadığı bilakis özel mülkiyete konu taşınmaz vasfında olduğu, zilyetlikle mülk edinme koşullarınında davalılar yararına oluştuğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı Hazine vekili istinaf dilekçesinde; yerel mahkeme kararının eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayandığını, soyut, dayanaksız, gerekçesiz yerel bilirkişi beyanlarına itibar edildiğini, toprak tevzi komisyonunca yapılan çalışmalar sonucu çekişmeli taşınmazın Hazine adına kaydedildiğini, kadastro sırasında tablendikatif listesi ve eski tapu kayıtlarının dikkate alınmadığını, dinlenen yerel bilirkişilerin yaşları nazara alındığında Hazine adına oluşan tapu kaydının tesis tarihinden geriye doğru iktisap sağlayan süreye ilişkin zilyetliği bilmelerinin mümkün olmadığını, davalılar ve murislerinin aynı çalışma bölgesinde kayıtsız ve belgesizden taşınmaz edinip edinmediğinin belirlenmediğini taşınmazın meradan açma olup olmadığının yeterince araştırılmadığını ve hava fotoğraflarından yöntemince istifade edilmediğini ileri sürerek hükmün kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı Hazinenin tapu iptali ve tescil talebi yönünden özel mülk iddiasına dayandığı, bu talebin hak düşürücü süreye tabi olduğu, eldeki davanın ise 3402 sayılı Kanun’un 12/3 üncü maddesinde belirlenen hak düşürücü süre dolduktan sonra açıldığı, davacının mera iddiası yönünden ise taşınmazın mera vasfında olmadığının belirlendiği gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı Hazine vekili temyiz dilekçesinde, istinaf başvuru dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil taşınmazın mera niteliğinde olduğunun belirlenmesi halinde ise mera olarak sınırlandırılması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 12/3, 14, 16/B, 20 inci maddeleri, 4721 sayılı … Medeni Kanununun 713/1 inci maddesi,
2.Anayasa Mahkemesinin 12.05.2011 tarihli, 2009/31 Esas, 2011/77 Karar sayılı kararı,
3. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30.10.1991 tarihli ve 1991/8-427 Esas, 1991/544 Karar; 10.05.2006 tarihli ve 2006/8-240 Esas, 2006/292 Karar; 14.11.2012 tarihli ve 2012/7-485 Esas, 2012/788 Karar; 19.11.2014 tarihli ve 2013/8-1321 Esas, 2014/939 Karar sayılı kararları
4. Halil Cin; … Hukukunda Mera Yaylak ve Kışlaklar, Ankara 2. Bası, 1980, s. 37 vd.
3. Değerlendirme
1.Kadastro sonucunda, Kars ili, Kağızman ilçesi, Günindi Yaylası köyü çalışma alanında bulunan 106 ada 36 parsel sayılı taşınmaz irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle , …, … adına tespit ve tescil edilmiştir.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı Hazine vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun değişik 13 üncü maddesinin j. bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.09.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.