YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/7122
KARAR NO : 2023/3059
KARAR TARİHİ : 31.05.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı … temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacı; … ili, … ilçesi, … köyünde kain, doğusunda 67-68 no.lu parseller, batısında yol ve ötesinde tapulama harici yer, güneyinde 71-73 parseller ve tapulama harici yer ile çevrili taşınmazın dedesinden babasına ve sonrasında taksimen kendisine kalmak suretiyle 80 seneden fazla zilyetliklerinde bulunduğunu ve imar ihya ettiklerini, ancak taşınmazın tapulama harici bırakıldığını ileri sürerek, 3402 sayılı Kanunu’nun 14 ve 17. maddeleri uyarınca tapuda adına kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı … vekili; nizalı yerin tapulama harici bırakıldığını, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler, dağlar, tepeler, tarıma elverişli olmayan yerlerin tescil ve sınırlandırmaya tabi tutulmadıklarını belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı Köy Muhtarlığı; açılan davayı kabul ettiğini beyan etmiştir.
III.MAHKEME KARARI VE YARGILAMA SÜRECİ
A. Mahkemenin 25/06/2007 tarihli ve 2005/834 Esas, 2007/321 Karar sayılı kararıyla, davanın kabulü ile taşınmazın tarla vasfı ile davacı adına tapuda kayıt ve tesciline karar verilmiş, karar davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir
B. Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 2007/6167 Esas ve 6754 Karar sayılı kararı ile; “…Mahkemece, öğretim üyesi seviyesinde … Fakültesi Toprak Bölümünden … mühendisi, bir harita veya kadastro mühendisiyle bir jeologdan oluşacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifetiyle stereoskopik hava fotoğraflarının getirtilip stereoskop aletiyle inceleme yapılarak taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin belirlenmesi gerektiği” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar vermiştir.
C. Mahkemenin 18/04/2011 tarihli 2008/70 Esas, 2011/146 Karar sayılı kararıyla bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda; dava konusu taşınmazın, davacının babası muris İbrahim Yıldız’dan miras yoluyla intikal ettiği, bu nedenle diğer mirasçıların taşınmazın davacıya rızai taksimle bırakıldığına ilişkin beyanlarının alınması gerektiği, ancak davacı tarafça verilen kesin süre içerisinde bu gereğin yerine getirilemediği gerekçesiyle, davacının davasının kesin süre nedeniyle reddine karar verilmiş, karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
D. Yargıtay (Kapatılan )16. Hukuk Dairesinin 20.11.2020 tarihli ve 2018/441 Esas ve 2020/5573 Karar sayılı kararı ile “…davacı …’ın, dava konusu taşınmazın 80 seneden fazla süredir babasının tasarrufunda bulunduğunu, daha sonra rızai taksim sonucu bu yerin kendisine düştüğünü ve 20 yıldan fazla süredir de kendisinin kullandığını belirterek taşınmazın adına tescilini talep ettiği, mahalli bilirkişi ve tanık beyanları ile davacının bu iddialarının doğrulandığı anlaşılmakta olup, bu durum karşısında davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu, diğer mirasçıların katılımının zorunlu olmadığı kuşkusuzdur. Hal böyle olunca, dava tereke adına açılmadığına ve diğer mirasçılar tarafından miras payı da talep edilmediğine göre, Mahkemece işin esasına girilerek iddia ve savunma doğrultusunda yöntemine uygun araştırma ve inceleme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu husus göz ardı edilerek dosya kapsamına uygun düşmeyen gerekçeyle yazılı şekilde hüküm kurulmasının isabetsiz olduğu…” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
E. Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmaza ait 1985 yılına ait hava fotoğraflarının incelenmesinde nizalı alanda tarım yapıldığının gözlendiği, dava konusu taşınmazın çevre parsellerden sınırlarla ayrı olduğu, çevre yapısı itibariyle imar-ihya çalışmalarına muhtaç yerlerden olduğu ve 25 yılı aşkın süredir imar-ihya çalışmalarının tamamlandığı gerekçesiyle; davanın kabulüyle fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen 65.648,15 m2 yüz ölçümlü tapulama harici yer üzerinde kalan kısmın Maliye Hazinesi adına olan tapu kaydının iptali ile; İbrahim oğlu 19766755376 T.C. no.lu davacı … adına tapuya kayıt ve tesciline’’ karar verilmiştir.
IV.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … temsilcisi temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı … temsilcisi temyiz dilekçesinde özetle, Mahkemeye sunmuş oldukları itirazları tekrarladıklarını, bilirkişi raporlarının yetersiz olduğunu belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın tescili isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesinde; “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
2. 4721 sayılı … Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesinde; “Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir.”
3. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesinde; “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir.” hükümleri yer almaktadır.
3. Değerlendirme
1.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve bozma kararına göre davalı … temsilcisinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davanın zilyetliğe dayalı tapusuz taşınmazın tesciline ilişkin olduğu ve Mahkemece tapusuz taşınmazın tescili yönünde kabul kararı verildiği halde tapunun iptali yönünde de hüküm kurması hatalıdır.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazinenin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
Davalı Hazinenin temyiz itirazlarının açıklanan nedenle kabulüyle hüküm fıkrasının 1. bendindeki ”Maliye Hazinesi adına olan tapu kaydının İPTALİ ile”, ibaresinin çıkarılmasına, hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
31.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.