YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/1474
KARAR NO : 2021/3604
KARAR TARİHİ : 28.06.2021
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi …’in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Davacı, miras bırakan annesi …’un, 612 ada 3 parsel sayılı taşınmazdaki 2 nolu bağımsız bölümünün satışı için davalı oğlu Yusuf’a vekaletname verdiğini davalı …’un vekaleten taşınmazı baldızı davalı …’ya satış suretiyle temlik ettiğini, davalı …’nun satıştan bir gün sonra aynı taşınmazı davalı …’a satış suretiyle devrettiğini, mirasbırakanın mal satmaya ihtiyacı olmadığını, temliklerin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı, bedelsiz ve muvazaalı olarak yapıldığını ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tescilini istemiştir.
Davalı …, mirasbırakan annesinin tüm çocukları arasında paylaştırma yaptığını, işlemlerin mirasbırakanın iradesine uygun yapıldığını davacının da hakkını aldığını belirtmiş, davalı … ise iyiniyetli olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, muvazaa olgusunun ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar, Dairece; “Somut olaya gelince; davalı … cevap dilekçesinde ve aşamalarda, mirasbırakanın sağlığında malvarlığını mirasçıları arasında paylaştırdığı savunmasında bulunmuş, bir kısım tanıklar da mirasbırakanın paylaştırma iradesiyle hareket ettiğini beyan etmişler, ancak mahkemece paylaştırma savunması üzerinde durulmamış, mirasbırakanın iradesini bu yönde oluşturup oluşturmadığı bakımından araştırma yapılmadan sonuca gidilmiş, ayrıca savunmada bildirilen taşınmazların tapu kayıtları da getirtilmemiştir. Hâl böyle olunca, yukarıda açıklanan ilkeler uyarınca davalı savunması üzerinde durulması, mirasbırakandan tüm mirasçılarına intikal eden taşınır ve taşınmaz mal ve hakların araştırılması, tapu kayıtları, resmi akitler ve varsa öteki delil ve belgelerin ilgili mercilerden getirtilmesi, mirasbırakanın sağlığında mirasçıları arasında hak dengesini gözeten, kabul edilebilir ölçüde bir paylaştırma yapıp yapmadığının belirlenmesi, bu yönde tüm taraf delillerinin toplanması, mirasbırakanın paylaştırma mı yoksa mal kaçırma amacını mı üstün tutulduğunun aydınlığa kavuşturularak varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken noksan soruşturma ile yetinilerek yazılı olduğu üzere karar verilmesi doğru değildir.” gerekçesiyle bozulmuş, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; murisin yaptığı temlikleri malvarlığını paylaştırma amacıyla gerçekleştirdiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, bozmaya uyan mahkemenin bozma kararında belirtildiği şekilde işlem yapmak ve orada gösterilen doğrultuda hareket etmek zorunluluğu bulunmaktadır. Bozmaya uyulmakla taraflar lehine usuli kazanılmış hak doğacağından artık mahkemece bozma gereklerini yerine getirme zorunluluğu doğar.
Öte yandan, mirasbırakan sağlığında hak dengesini gözeten kabul edilebilir ölçüde ve tüm mirasçıları kapsar biçimde bir paylaştırma yapmışsa mal kaçırmak kastından söz edilemeyeceğinden olayda 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İBK’nin uygulanmayacağı da kuşkusuzdur.
Somut olaya gelince; davalı paylaştırma savunmasında bulunmuş ne var ki murise ait taşınmazların hangilerinin davacıya ve diğer mirasçılara intikal ettiği belirlenmediği gibi paylaştırmanın ne suretle yapıldığıda belirlenmemiş, talepten farklı şekilde murisin eşine ait taşınmazlarda değerlendirmeye alınmıştır.
Hal böyle olunca; muris …’ye ait taşınmazların tamamı tespit edilmek suretiyle hangi taşınmazın hangi mirasçıya verildiği, makul ve kabul edilebilir bir paylaştırmanın bulunup bulunmadığı tespit edildikten sonra karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Davacı vekilinin yerinde bulunan temyiz itirazının kabulü ile,açıklanan nedenlerle hükmün (6100 sayılı HMK′nın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 28/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.