YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/10520
KARAR NO : 2023/4943
KARAR TARİHİ : 28.09.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2014/110 E., 2014/564 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasındaki tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, … ili, Manavgat ilçesi, … köyünde tapulama harici olarak bırakılan alanın mirasbırakanları …’in zilyetliğinde olduğunu, ölümü ile kendileri tarafından kullanılmaya devam edildiğini, imar-ihyanın da gerçekleştiğini ileri sürerek … mirasçıları adına tesciline karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
1. Davalı … vekili, dava konusu yerin zilyetlikle iktisabının mümkün olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı Hazine vekili, dava konusu alanın imar ihya edilmediğini, iddiaların asılsız olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Manavgat 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.12.2014 tarihli ve 2014/110 E., 2014/564 K. sayılı kararıyla; davacıların 24.10.2014 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 10.131,92 m² yönünden imar-ihyayı tamamlayarak 20 yılı aşkın süredir zilyetliklerinin devam ettiği, TMK’nın 713 üncü maddesinde belirtilen şartların gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunu, davacılar lehine kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine ilişkin şartların oluşmadığını, eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiğini, Orman İdaresinin de davaya dahil edilmesinin gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro tespiti sırasında tespit harici bırakılan tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı … Medeni Kanunu 713/1 inci maddesi,
2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve 17 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucunda, … ili, Manavgat ilçesi, … köyünde bulunan dava konusu yer taşlık ve çalılık vasfı ile tescil harici bırakılmıştır.
2. Mahkemece, teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümü üzerinde davacılar lehine zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
3. O halde, doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle taşınmaz bölümünün imar planı sınırları içinde kalıp kalmadığı, imar planı sınırları içinde kalıyorsa hangi yıl imar planı sınırları içine alındığı ve imar planının hangi tarihte onaylanarak kesinleştiği … ve … Büyükşehir Belediye Başkanlığından sorularak imar planının onaylı bir örneği ve eki belgeler dosya arasına getirtilmelidir.
4. Bundan sonra, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait ve üç ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları temin edilmeye çalışılarak dosya içerisine alınıp dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan üç kişilik yerel bilirkişi kurulu belirlenmek suretiyle mahallinde yeniden keşif yapılmalı; yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliği, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığı ve tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeli, bilirkişi ve tanık sözleri, komşu taşınmazların tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli; 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü, taşınmazların imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı, taşınmazlar üzerinde ekonomik amaçlı zilyetliğe ne zaman başlanıldığını ve taşınmazların kullanım durumunu kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı, taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş, sınırları kabaca işaretlenen fotoğrafları ile desteklenmiş ve önceki bilirkişinin kanaatlerini irdeleyen ayrıntılı rapor alınmalı; fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazların sınırlarını ve niteliğini, taşınmaz üzerinde imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini belirtir içerikte rapor alınmalı; ortaya çıkacak sonuca göre davacı yararına 3402 sayılı Kanun’un 14 üncü maddesinde belirlenen norm sınırı gözetilerek Tapu Müdürlüğü, Kadastro Müdürlüğü ve Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğünden davacılar ve mirasbırakanları … adına belgesiz araştırması yapılmalı, ayrıca TMK’nın 713 üncü maddesi hükmü gereğince yapılması zorunlu olan ilanlar yapılıp iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek taşınmaz imar planı kapsamında ise imar planı onay tarihinden önce, imar planı kapsamı dışındaysa dava tarihine kadar 3402 sayılı Kanun’un 14 üncü ve 17 inci maddesinde öngörülen koşulların davacılar yararına gerçekleşmiş olup olmadığı saptanmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK’un 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA,
Hazine harçtan muaf olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
28.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.