YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/2463
KARAR NO : 2019/3928
KARAR TARİHİ : 19.06.2019
MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalılar … ve … vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi …’ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
KARAR-
Dava, tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden, davacı Hazinenin, çekişmeli 55 parsel sayılı taşınmaz maliklerinden olan davalıların, 1981 yılında ölen … kızı …’nin mirasçılarından … uyruklu …’nun çocukları olduklarını, taşınmazdaki sahibi oldukları hisselerin kök muris …’den daha önce ölen anneleri … uyruklu…’den intikal ettiğini, (…’na babasından intikal eden hisseye 1062 sayılı yasa uyarınca el konulduğunu) … uyruklu kişilerin mallarına,1062 sayılı yasaya dayanılarak çıkartılan 01/10/1966 tarih ve 6/7104 sayılı kararname ile el konulduğunu, … uyrukluların mallarının Türk vatandaşı dahi olsa mirasçılarına intikalinin mümkün olmadığını, davalıların murisi …’nin ölüm tarihinin belirtilen kararnameden daha sonra olması nedeni ile mallarının davalılara intikalinin söz konusu olmadığını ileri sürerek davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile … adına tescili isteğiyle eldeki davayı açtığı, dava konusu taşınmazın elbirliği halinde mülkiyet olarak davalılar, … uyruklu… ve dava dışı kişiler adlarına 12.05.1999 tarihli intikal işlemi ile tescil edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 15.6.1927 tarihinde yürürlüğe giren 1062 sayılı Yasa ile Bakanlar Kuruluna karşılık (mukabele-i bilmisil ) olarak bir devletin vatandaşlarının Türkiye’deki malları üzerindeki tasarruflarını kısmen veya tamamen tahdit veya onlara elkoyma yetkisi verilmiştir. Bakanlar Kurulunca, bu yasaya uygun olarak … uyruklu kişiler hakkında 13.01.1939 tarih, 2/10250 sayılı kararname çıkarılarak, taşınmazlarını başkalarına devretmeleri ve üzerine ipotek koydurmaları yasaklanmıştır.14.02.1942 tarih, 2/17317 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile muvazaalı temliklerin önlenmesi yönünden, … uyruklu kişilerin borçlarından dolayı malları üzerinde haciz konarak satışların yapılabilmesi de yasaklanmıştır. 18.11.1957 tarih 4/9697 sayılı kararname ile de … uyrukluların paydaşı olduğu taşınmazların rızaen taksimleri yasaklanmış,ancak, mahkeme eliyle şuyuun izalesine imkan verilmiştir.17.10.1966 tarihinde yürürlüğe giren 01.10.1966 gün, 6/7104 sayılı kararname ilede … uyrukluların mallarına Devletçe el konulmuştur.Yukarıda açıklanan tüm bu düzenlemelere göre, Devlet, … uyrukluların taşınmazlarına sahip çıkmış, özel şahıslara malikin iradesi veya iradesi dışında geçmesi önlenmiştir…. uyrukluların mallarının mülkiyeti 1966 tarihine kadar devlete geçmemiş ise de, devletin vaziyet ettiği, hakimiyeti altında bulundurduğu açıktır.
Ne var ki, 1062 sayılı Yasanın 1. maddesinin … uyruklu şahısların taşınmazlarının miras yoluyla intikaline engel teşkil etmediği kuşkusuzdur. Aksi düşünce, Anayasanın tanıdığı mülkiyet ve miras hakkına aykırılık teşkil eder.Hal böyle olunca, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.Davalılar … ve … vekilinin temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle, hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK.’nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 19/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.