YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/4059
KARAR NO : 2015/4568
KARAR TARİHİ : 01.04.2015
MAHKEMESİ : ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen elatmanın önlenmesi, ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece elatmanın önlenmesi isteğinin kabulüne, ecrimisil isteğinin reddine ilişkin olarak verilen karar taraflarca yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, bağımsız bölüme elatmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir.
Mahkemece, haksız müdahalenin keşfen belirlendiği gerekçesiyle elatmanın önlenmesi isteğinin kabulüne, dava konusu bağımsız bölümün temliki nedeni ile davalı Veli’nin ödediği bedelin kendisine iade edilmediği gerekçesiyle ecrimisil isteminin reddine karar verilmiş, karar taraflarca temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; davacı …’in .. ada.. parseldeki B blok 2 nolu bağımsız bölümdeki kooperatif payını 24.05.2005 tarihinde davalı…’ye satış suretiyle temlik ettiği, …’in vasisi Hacer’in 2006/218 E. – 2009/39 K. sayılı dosyada anılan temlikin ehliyetsizlik nedeni ile iptali için dava açtığı, davanın kabulüne karar verildiği, 28.09.2009 tarihinde bağımsız bölümün Temel adına tescil edildiği, …’in vasisi …’in eldeki davada, çekişme konusu bağımsız bölümün davalı tarafça haksız olarak kullanılmaya devam ettiğini ileri sürerek el atmanın önlenmesi ve ecrimisile karar verilmesini istediği, davalının ise iptal edilen satış işlemi nedeniyle ödediği satış bedelinin ve yaptığı tadilat masraflarının kendisine ödenmediğini belirterek davanın reddini savunduğu, davalının …Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/416 E. sayılı dosyasında (3. Hukuk Dairesinin bozma kararı sonrası 2013/284 E. sayılı) dava konusu bağımsız bölüm için ödediği satış bedeli ile tadilat masraflarının tahsili amacı ile dava açtığı ve davanın derdest olduğu, davacı …’in yargılama aşamasında öldüğü ve mirasçılarının davaya devam ettikleri anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, ecrimisil kötüniyetli zilyedin malike ödemekle yükümlü olduğu bir bedeldir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun (TMK) 994. maddesinin 1. fıkrasında; “İyiniyetli zilyet, geri vermeyi isteyen kimseden şey için yapmış olduğu zorunlu ve yararlı giderleri tazmin etmesini isteyebilir ve bu tazminat ödeninceye kadar şeyi geri vermekten kaçınabilir” hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda, davalı, satış bedeli kendisine ödeninceye kadar kanunun kendisine tanıdığı hapis hakkını kullanabilir. Ayrıca, alacağın tespiti için dava açılmış olması defi hakkının kullanımına engel değildir. Mahkemece yapılacak iş, davalının açtığı alacak davasını bekleyerek alacağın bulunduğunun tespiti halinde zorunlu ve yararlı giderler için hapis hakkı tanımak suretiyle elatmanın önlenmesine karar vermek iken hapis hakkı tanımaksızın davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru değildir.
Ayrıca, davalının taşınmazda hapis hakkı bulunduğuna göre mahkemece ecrimisil talebinin reddine karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur. Davacının temyiz itirazları yerinde değildir, reddine.
Davalının temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenden dolayı (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK’un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 01.04.2015 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
-KARŞI OY-
Dava, bağımsız bölüme elatmanın önlenmesi ve ecrimisil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, elatmanın önlenmesi isteğinin kabulüne, ecrimisil isteğinin reddine karar verilmiştir.
Toplanan delillerden ve tüm dosya içeriğinden, …ada … sayılı parseldeki B blok 2 nolu bağımsız bölüm davacıya aitken satış suretiyle davalıya temlik edildiği, ehliyetsizlik hukuksal nedenine dayalı olarak açılan davanın kabulle sonuçlanması üzerine taşınmazın tekrar 28.9.2009 tarihinde davacı adına tescil edildiği, davacı tarafından taşınmazın 30 gün içinde boşaltılması, satış sırasında ödenen paranın teslim alınması için bildirilen adrese müracaat edilmesi, aksi halde yasal yollara başvurulacağı içerikli ihtarnamenin 18.10.2009 tarihinde davalıya tebliğ edildiği, davalı tarafından davacı aleyhine satış nedeniyle ödenen paranın tahsili amacı ile açılan davanın kabulle sonuçlandığı, ilamın icraya konulduğu, icra sonucunda davacı tarafa 24.474.24 lira ödendiği, ancak 3 HD’nin bozması üzerine derdest olduğu ve bağımsız bölümde hâlen davalının oturduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, ecrimisil kötüniyetli zilyedin malike ödemekle yükümlü olduğu bir nevi haksız işgal tazminatıdır.
Öte yandan, hapis hakkının dayanağını TMK’nun 994. maddesi ile 10.7.1940 gün 1939/2-1940/77 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı oluşturmaktadır. TMK’nun 994. maddesine göre; iyiniyetli zilyet geri vermeyi isteyen kimseden şey için yapmış olduğu zorunlu ve yararlı giderleri tazmin etmesini isteyebilir ve bu tazminat ödeninceye kadar şeyi geri vermekten kaçınabilir.
Yine, 10.7.1940 tarih 2/77 sayılı İ.B.K.’na göre, tapu memuru önünde yapılmayan taşınmaz mal satışından dönüldüğünde satış bedelini geri vermeyen taraf, taşınmaz malın kendisine verilmesi için karşı tarafı zorlayamaz.
Verdiği bedel kendisine geri verilmeyen taraf, parası geri verilinceye kadar yararlandığı ürünleri ödemek ve ecrimisil vermekle yükümlü değildir.
Görüldüğü üzere; 1940 tarih 2/77 sayılı İ.B.K. harici satışlar nedeniyle uygulanabilmektedir.
Somut olayda, hem İ.B.K.’nın hem de TMK’nın 994. maddesinin uygulama yeri yoktur. Zira, satış usûlüne uygun yapılmış, ancak ehliyetsizlik nedeniyle iptal edilmiştir. Davalının, satış sonrasında ödediği bedelin, ulaştığı değer üzerinden ödenmesi için açtığı dava sonunda bedelin hükmen ödeneceği kuşkusuzdur. Taşınmazın davacı adına hükmen tescilinden sonra davalının artık iyiniyetinden de sözedilemez.
Bu durumda, davalının tüm temyiz itirazlarının reddedilmesi, elatmanın önlenmesi isteğinin kabul edilmesinin doğru olduğu ancak, ecrimisil isteğinin de kabul edilmesi düşüncesinde olduğumdan sayın çoğunluğun bozma gerekçelerine katılamıyorum.