YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/21944
KARAR NO : 2015/9562
KARAR TARİHİ : 29.06.2015

MAHKEMESİ : İSTANBUL 5. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/07/2014
NUMARASI : 2011/361-2014/324

Taraflar arasında birleştirilerek görülen ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece asıl ve birleştirilen davaların kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar, taraf vekillerince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-

Asıl ve karşı dava ecrimisil isteklerine ilşkindir.
Davacılar, ortak mirasbırakan babaları M..Z..K.. adına kayıtlı Sarıyerde bulunan ….. ada 41 parsel sayılı taşınmazdaki binanın 2. katı ile çatı katının davalı kardeşleri tarafından kullanıldığı halde yasal miras paylarına karşılık herhangi bir bedel ödemediğini, mirasçı olmalarına rağmen taşınmazdan yararlanamadıklarını, keşide ettikleri ihtarname ile itifadan men olgusunun gerçekleştiğini ileri sürerek, ecrimisile karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, davacıların rızası ile çekişmeli taşınmazı kullandığını, bildirip taşınmaza yaptığı masraflara ilişkin takas ve mahsup definde bulunmuş, karşı davası ile de ortak muristen intikal eden Suadiyedeki …. ada 14 parsel sayılı taşınmazdaki 6 nolu bağımsz bölümün davacı İsmet tarafından, ortak muristen intikal eden Darıca’da bulunan7101 parsel sayılı taşınmazdaki 65 nolu bağımsız bölümün ise davacı O..O..tarafından kullanıldığını, yasal miras payına karşılık herhangi bir bedel ödemediklerini, keşide ettiği ihtanameler ile intifadan men olgusunun gerçekleştiğini ileri sürerek, ecrimsile karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne dair verilen karar taraflarca temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; çekişme konusu Sarıyer’deki…. ada 41 parsel sayılı taşınmazda 5 adet bağımsız bölüm bulunduğu ve tarafların ortak mirasbırakan babaları M..Z.. adına kayıtlı olduğu, karşı davaya konu Suadiye’ki ….ada 14 parsel sayılı taşınmazdaki 6 nolu bağımsız bölüm ile Darıcaki 7101 parsel sayılı taşınmazdaki 65 nolu bağımsız bölümün 1/2 paylarının muris adına kayıtlı olduğu, murisin 12.09.2009 tarihinde ölümüyle geriye mirasçı olarak davacı oğulları Osman ve İsmet Ali ile davalı (K.davacı kızı) Hacer’in kaldığı anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmlidir ki; Suadiye’deki taşınmazın davacı İsmet (karşı davalı), Darıca’daki taşınmazın ise davacı Osman (karşı davalı) tarafından bizzat kullanıldığı, davalı Hacer (K. davacı) tarafından keşide edilen ihtarname ile intifadan men koşulunun gerçekleştiği saptanarak bu taşınmazlar bakımından ihtarnamenin tebliğ tarihi ile dava tarihi arasındaki dönem için ecrimisile hükmedilmesinde kural olarak bir isabetsizlik yoktur.
Ancak, karşı davaya konu her iki bağımsız bölümde de murisin payı 1/2 olduğu halde taşınmazların tamamı için hesaplanan ecrimisile hükmedilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, dava konu taşınmazda taraflar paydaştırlar. Paylı mülkiyette taşınmazdan yararlanamayan paydaş, engel olan öteki paydaş veya paydaşlardan her zaman payına vaki elatmanın önlenilmesini ve/veya ecrimisil isteyebilir. Elbirliği mülkiyetinde de paydaşlardan biri öteki paydaşların olurlarını almadan veya miras şirketine temsilci atanmadan tek başına ortak taşınmazdan yararlanmasına engel olan ortaklar aleyhine ecrimisil davası açabilir. Ancak, o paydaşın, payına karşılık çekişmesiz olarak kullandığı bir kısım yer varsa açacağı ecrimisil davasının dinlenme olanağı yoktur. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına ve aynı doğrultudaki bilimsel görüşlere göre payından az yer kullandığını ileri süren paydaşın sorununu, kesin sonuç getiren taksim veya ortaklığın satış yoluyla giderilmesi davası açmak suretiyle çözümlemesi gerekmektedir.
Kural olarak, men edilmedikçe paydaşlar birbirlerinden ecrimisil isteyemezler. İntifadan men koşulunun gerçekleşmesi de, ecrimisil istenen süreden önce davacı paydaşın davaya konu taşınmazdan ya da gelirinden yararlanmak isteğinin davalı paydaşa bildirilmiş olmasına bağlıdır. Ancak, bu kuralın yerleşik yargısal uygulamalarla ortaya çıkmış bir takım istisnaları vardır. Bunlar; davaya konu taşınmazın kamu malı olması, ecrimisil istenen taşınmazın (bağ, bahçe gibi) doğal ürün veren yada (işyeri, konut gibi) kiraya verilerek hukuksal semere elde edilen yerlerden olması, paylı taşınmazı işgal eden paydaşın bu yerin tamamında hak iddiası ve diğerlerinin paydaşlığını inkar etmesi, paydaşlar arasında yapılan kullanım anlaşması sonucu her paydaşın yararlanacağı ortak taşınmaz veya bölümlerinin belirli bulunması, davacı tarafından diğer paydaşlar aleyhine daha önce bu taşınmaza ilişkin, elatmanın önlenmesi, ortaklığın giderilmesi, ecrimisil ve benzeri davalar açılması veya icra takibi yapılmış olması halleridir. Bundan ayrı, taşınmazın getirdiği ürün itibariyle de, kendiliğinden oluşan ürünler; biçilen ot, toplanan fındık, çay yahut muris tarafından kurulan işletmenin yahut, başlı başına gelir getiren işletmelerin işgali halinde intifadan men koşulunun oluşmasına gerek bulunmamaktadır.
Yine paydaşlar arasında yapılan kullanım anlaşması sonucu her paydaşın yararlanacağı ortak taşınmaz veya bölümlerinin belli bulunması durumunda, davacı paydaş tarafından davalı paydaş aleyhine bu taşınmaza ilişkin elatmanın önlenmesi, ortaklığın giderilmesi, ecrimisil ve benzeri dava açılması hallerinde yine intifadan men koşulu aranmaz.
Bu nedenle, davaya konu taşınmazlar yönünden sayılan istisnalar dışında intifadan men koşulunun gerçekleşmesi aranacak ve intifadan men koşulunun gerçekleştiği iddiası, her türlü delille kanıtlanabilecektir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 27.02.2002 gün ve 2002/3-131 E, 2002/114 K sayılı ilamı).
Somut olaya gelince; çekişmeli ….ada 41 parsel sayılı taşınmazda 5 adet bağımsız bölüm olup davalının 5 nolu bağımsız bölüm ile ortak alan olan çatı katını kullandığı sabittir.
Ancak, diğer bağımsız bölümlerin dava açılmadan önce kim tarafından kullanıldığı davacıların kullanabilecekleri bağımsız bölüm olup olmadığı araştırılmadığı gibi davalının takas mahsup savunması da değerlendirilmemiştir.
Hal böyle olunca; yukarıdaki açıklanan ilkeler uyarınca araştırma ve inceleme yapılarak ecrimisil istenilen dönemde davacıların ….. ada 41 nolu parselde kullandıkları ya da kullanabilecekleri bir bölümün olup olmadığının saptanması, kullandıkları ya da kullanabilecekleri bir bölümün bulunması halinde ecrimisil isteğinin asıl dava yönünden reddine karar verilmesi aksi halde davalının yaptığı zorunlu ve faydalı masraflar saptanarak takas mahsup defi de değerlendirilerek ecrimisile hükmedilmesi gerekirken noksan soruşturma ile yetinilerek yazılı olduğu üzere karar verilmesi doğru olmadığı gibi karşı davaya konu….ada 14 parseldeki 6 nolu bağımsız bölüm ile 7101 parseldeki 65 nolu bağımsız bölümlerin 1/2 payının muris adına kayıtlı olduğu gözetilmeden taşınmazların tamamı için ecrimisile hükmedilmiş olması da isabetsizdir.
Tarafların temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle, hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK’un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 29.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.