YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2023/3966
KARAR NO : 2023/3865
KARAR TARİHİ : 02.06.2023
MAHKEMESİ:Ağır Ceza Mahkemesi
Öldürmeye fer’an iştirak ve silahla yağma suçlarından … 3. Ağır Ceza Mahkemesinin, 12.03.2008 tarihli ve 2006/55 Esas, 2008/83 Karar sayılı kararı ile 15 yıl 6 ay hapis cezasına hükümlü …’ın, bu cezasının infazı sırasında, 07.02.2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere şartla tahliyesine dair … Ağır Ceza Mahkemesinin 04.02.2016 tarihli ve 2016/78 değişik … sayılı kararını müteakip, sanığın denetim süresi içerisinde bihakkın tahliye tarihinden önce 14.02.2016 tarihinde işlediği kasten yaralama suçundan 9 ay hapis cezasına mahkum olduğundan bahisle şartla tahliyesinin geri alınmasına, ikinci suç tarihi olan 14.02.2016 ile bihakkın tahliye tarihi olan 10.04.2021 tarihi arasındaki
sürenin aynen infazına dair … 3. Ağır Ceza Mahkemesinin, 04.10.2019 tarihli ve 2006/55 Esas, 2008/83 Karar sayılı kararını takiben, infaz savcılığının 15.04.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7242 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 48 … maddesi ile değiştirilen 5275 sayılı Yasanın 107 … maddesinin on üçüncü fıkrasının (a) bendinde yapılan düzenleme uyarınca hükümlünün aynen infazına karar verilecek süre bakımından değerlendirme yapılmasına yönelik talebinin hükümlü lehinde olduğundan bahisle kabulü ile 540 günlük sürenin 14.02.2016 tarihinden itibaren aynen infazına dair … 3. Ağır Ceza Mahkemesinin, 16.04.2020 tarihli ve 2006/55 Esas, 2008/83 Karar sayılı ek kararını takiben hükümlünün 02.05.2018 tarihinde işlediği hırsızlık suçundan 2 yıl 6 ay hapis cezasına mahkumiyetinin kesinleşmesine binaen … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından aynen infaz edilecek süre yönünden değerlendirme yapılması yönündeki talebin reddine dair … İnfaz Hakimliğinin 08.07.2022 tarihli ve 2022/12557 Esas, 2022/16495 Karar sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin … 2. Ağır Ceza Mahkemesinin, 08.09.2022 tarihli ve 2022/1183 değişik … sayılı kararı ile ilgili olarak;
Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 15.03.2023 tarihli ve 94660652-105-34-27412-2022-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 13.04.2023 tarihli ve 2023/35794 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;
I. İSTEM
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 13.04.2023 tarihli ve 2023/35794 sayılı kanun yararına bozma isteminin;
“Dosya kapsamına göre, … İnfaz Hakimliğinin 08.07.2022 tarihli kararı ile talebin reddine karar verilmiş ise de;
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Zaman bakımından uygulama” başlıklı 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan, “Hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverilme ve tekerrürle ilgili olanlar hariç; infaz rejimine ilişkin hükümler, derhal uygulanır.” şeklindeki ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un, 15.04.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7242 sayılı Kanun’un 48 … maddesiyle değişik 107 nci maddesinin on üçüncü fıkrasında yer alan, “Koşullu salıverilme kararının geri alınması hâlinde hükümlünün; a) Sonraki suçu işlediği tarihten itibaren başlamak ve hak ederek tahliye tarihini geçmemek koşuluyla sonraki işlediği her bir suç için verilen hapis cezasının iki katı sürenin, b) (Değişik: 25.5.2005-5351/8 md.) Yükümlülüklerine aykırı davranması hâlinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki süreyi geçmemek koşuluyla ihlalin niteliğine göre takdir edilecek bir sürenin, Ceza infaz kurumunda aynen çektirilmesine karar verilir.” şeklinde yer alan düzenlemeler ile koşullu salıvermenin geri alınmasına ilişkin anılan değişikliğin madde gerekçesinde “maddenin onüçüncü fıkrasında yer alan mevcut düzenlemeye göre hükümlü, koşullu salıverildikten sonra işlediği kasıtlı bir suçtan dolayı çok az hapis cezası alsa bile suç tarihi ile hakederek tahliye tarihi arasında kalan süreyi aynen infaz etmektedir. Bu durum uygulamada, verilen cezanın neticeleri bakımından adaletsiz bir sonuç doğurduğu gerekçesiyle eleştirilmektedir.
Fıkrada yapılan değişiklikle, koşullu salıverilme sürecinde denetim süresi içinde suç işleyen hükümlünün sonraki işlediği her bir suç için verilen hapis cezasının iki katı süreyi ceza infaz kurumunda geçirmesi öngörülmektedir. Başka bir ifadeyle, geri alınan süre bakımından yeni bir kriter belirlenmekte ve ikinci suçun cezasının iki katı sürenin aynen infaz edilmesi amaçlanmaktadır. Ancak bu süre, hakederek tahliye tarihini geçemeyecektir. Diğer yandan, denetim süresi içinde işlenen ikinci suçun cezası, genel hükümlere göre ayrıca infaz edilecektir.” şeklinde yer alan açıklama karşısında;
7242 sayılı Kanun gereği yapılan uyarlama sonucunda … 3. Ağır Ceza Mahkemesinin, 16.04.2020 tarihli kararı ile koşullu salıverilme kararı geri alınan hükümlünün, geri alınan süre ile denetim süresi içerisinde işlediği suçun infazı sırasında başka suç veya suçlarının da koşullu salıverilme tarihi ile bihakkın tahliye tarihi arasında işlediğinin tespit edilmesi üzerine talepte bulunulması halinde, bu suçlar için de bihakkın tahliye tarihini geçmemek üzere yeniden değerlendirme yapılması gerektiği, hükümlünün denetim süresi içerisinde 02.05.2018 tarihinde işlediği hırsızlık suçundan 2 yıl 6 ay hapis yönünden geri alınacak süre bakımından tekrardan değerlendirme yapılması gerektiği cihetle, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde, isabet görülmemiştir.”
Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.
II. GEREKÇE
1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin, (1), (2) ve (3) üncü fıkraları;
(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.
(2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.
(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar.
2. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un, 15.04.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7242 sayılı Kanun’un 48 … maddesiyle değişik 107 nci maddesinin 13 üncü fıkrası;
“Koşullu salıverilme kararının geri alınması hâlinde hükümlünün; a) Sonraki suçu işlediği tarihten itibaren başlamak ve hak ederek tahliye tarihini geçmemek koşuluyla sonraki işlediği her bir suç için verilen hapis cezasının iki katı sürenin, b) (Değişik: 25.5.2005-5351/8 md.) Yükümlülüklerine aykırı davranması hâlinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki süreyi geçmemek koşuluyla ihlalin niteliğine göre takdir edilecek bir sürenin, Ceza infaz kurumunda aynen çektirilmesine karar verilir.”
Şeklinde düzenlenmiştir.
3. 7242 sayılı Kanun’un 48 … maddesi ile değişiklik yapılmadan önceki 5275 sayılı Kanun’un 107 nci maddesinin altıncı fıkrasında “Koşullu salıverilen hükümlünün tâbi tutulacağı denetim süresi, yukarıdaki fıkralara göre infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı kadardır. Ancak süreli hapislerde hakederek tahliye tarihini geçemez.” aynı Kanun’un 107 nci maddesinin 12 nci fıkrasında “Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi… hâlinde koşullu salıverilme kararı geri alınır.” on dördüncü fıkrasında “Denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi hâlli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır.” şeklindeki düzenlemelere göre şartla tahliye edilen hükümlünün denetim süresinin, anılan maddenin diğer fıkralarına göre belirlenecek infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı olacağı ve denetim süresinin yükümlülüklere uygun ve iyi halli olarak geçirilmesi durumunda cezanın infaz edilmiş sayılması gerektiği anlaşılmaktadır.
4. Somut olayda, hükümlünün 16.09.2005 tarihinde işlemiş olduğu 15 yıl 6 ay hapis cezasının infazı sırasında Patnos Ağır Ceza Mahkemesinin, 04.02.2016 tarihli ve 2016/78 değişik … sayılı kararı ile 07.02.2016 tarihinden geçerli olmak üzere koşullu salıverilmesine karar verilmiştir.
5. Koşullu salıverilen ve bihakkın tahliye tarihi 10.04.2021 olarak belirlenen hükümlünün denetim süresi içerisinde 14.02.2016 tarihinde işlediği kasten yaralama suçundan 9 ay hapis cezasına mahkum olduğunun ihbar edilmesi üzerine, … 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 04.10.2019 tarihli ve 2006/55 Esas, 2008/83 Karar sayılı kararı ile hükümlü hakkında verilen koşullu salıverilme kararının geri alınmasına ve denetim süresi içinde işlenen ikinci suç tarihi olan 14.02.2016 tarihi ile bihakkın tahliye tarihi arasında kalan sürenin aynen infazına karar verilmiştir.
6. 7242 sayılı Kanun’un 48 … maddesi ile 5275 sayılı Kanunu’nun 107 nci maddesinde yapılan değişiklik nedeniyle infaz savcılığının hükümlünün aynen infazına karar verilecek süre bakımından yeniden değerlendirme yapılmasına yönelik talebi üzerine, yapılan değişiklik lehe kabul edilerek 540 günlük sürenin 14.02.2016 tarihinden itibaren aynen infazına dair … 3. Ağır Ceza Mahkemesinin, 16.04.2020 tarihli ve 2006/55 Esas, 2008/83 Karar sayılı ek kararı verilmiştir.
7. Bu karar sonrasında hükümlünün 02.05.2018 tarihinde işlediği hırsızlık suçundan 2 yıl 6 ay hapis cezasına ilişkin mahkumiyet hükmünün infaza verilmesi üzerine, Cumhuriyet savcılığının aynen infaz edilecek süre yönünden yeniden değerlendirme yapılması yönündeki talebinin, hükümlünün işlediği suçun suç tarihinin denetim süresinden sonra olduğu gerekçesiyle reddine karar verilmiştir.
8. Hükümlünün koşullu salıverilme süresinin ve buna bağlı olarak denetim süresinin hükümlü lehine düzenleme getiren 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun geçici 6 ncı madde hükmü dikkate alınarak yeniden belirlenmesinde zorunluluk bulunduğu, ancak bu belirleme yapılırken daha önceki koşullu salıverilme tarihinin değiştirilmesinin mümkün olmadığı, belirlemenin lehe yapılan değişiklik nedeniyle ceza infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin tespiti ve bu tespite göre denetim süresinin belirlenmesi ile sınırlı olduğunun kabulü gerektiği ve belirlenen bu denetim
süresinin hükümlünün fiilen koşullu salıverildiği tarihe eklenmek suretiyle denetim süresinin sona erdiği tarihin tespit edilmesi ve 7242 sayılı Kanun’un 48 … maddesi ile 5275 sayılı Kanun’un 107 nci maddesinin on üçüncü fıkrasında yapılan değişikte dikkate alınarak aynen infazına karar verilecek süre açısından hükümlünün lehine olan düzenleme tespit edilerek ona karar bir karar verilmesi gerekirken, yasa gereği 7 yıl 9 ay ceza infaz kurumunda kalması gerektiği ve denetim süresi 3 yıl 10 ay 15 gün olarak kabul edilen, 07.02.2016 tarihinde koşullu salıverilen hükümlünün bu koşullu salıverilme tarihi geriye çekilmek suretiyle denetim süresinin sona erdiği tarih 20.05.2017 olarak kabul edilerek, 18.05.2018 tarihinde işlediği suçun denetim süresi sona erdikten sonra işlendiği gerekçesiyle talebin reddine ilişkin İnfaz Hakimliğince verilen karar usul ve yasaya aykırı olmasına rağmen, bu karara karşı yapılan itirazın kabulü yerine reddine dair itiraz merciince verilen karar Kanun’a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
III. KARAR
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,
2. … 2. Ağır Ceza Mahkemesince verilen 08.09.2022 tarihli ve 2022/1183 değişik … sayılı kararın 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
02.06.2023 tarihinde karar verildi.