YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2022/8357
KARAR NO : 2022/6985
KARAR TARİHİ : 16.09.2022

(KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİ)

Silahlı terör örgütüne üye olma suçundan Uşak 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 13/12/2010 tarihli ve 2008/416 Esas, 2010/326 sayılı kararı ile 6 yıl 3 ay hapis cezasına hükümlü …’ın bu cezasının Afyonkarahisar 1 Nolu T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda infazı sırasında, silahlı terör örgütüne herhangi bir mensubiyeti bulunmadığını beyan ederek samimiyetinin tasdikini talep etmesi üzerine yapılan inceleme sonunda, mensup olduğu örgütten ayrıldığına dair talebinin bu aşamada samimi görülmemesi nedeniyle 6 ay süreyle denemeye tabi tutulmasına dair anılan Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığının 28/10/2021 tarihli ve 2021/7417 sayılı kararına karşı yapılan şikayetin reddine ilişkin Afyonkarahisar İnfaz Hâkimliğinin 05/11/2021 tarihli ve 2021/6289 Esas, 2021/5974 sayılı kararına yönelik itirazın kabulü ile infaz hakimliği ve anılan kurul kararının kaldırılmalarına dair mercii Afyonkarahisar 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 09/12/2021 tarihli ve 2021/2281 değişik iş sayılı kararı ile ilgili olarak;
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un “Hükümlülerin gruplandırılması” başlıklı 24. maddesinde yer alan, “ (1) Hükümlüler; a) İlk defa suç işleyenler, mükerrirler, itiyadî suçlular veya suç işlemeyi meslek edinenler, b) Aklî ve bedensel durumları nedeniyle veya yaşları itibarıyla özel bir infaz rejimine tâbi tutulması gerekenler, c) Tehlike hâli taşıyanlar, d) Terör suçluları, e) Suç örgütlerine veya çıkar amaçlı suç örgütlerine mensup olan suçlular gibi gruplara ayrılırlar.” şeklindeki,
Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmeliğin hükümlülerin gruplandırılması başlıklı 19. maddesinde yer alan ”Hükümlüler, bulundukları veya gönderildikleri ceza infaz kurumlarında; a) İlk defa suç işleyenler, mükerrirler, itiyadî suçlular veya suç işlemeyi meslek edinenler, b) Zihinsel ve bedensel durumları nedeniyle veya yaşları itibarıyla özel bir infaz rejimine tâbi tutulması gerekenler, c) Tehlike hâli taşıyanlar, ç) Terör suçluları, d) Suç örgütlerine veya çıkar amaçlı suç örgütlerine mensup olan suçlular, e) Gözlem sürecinin devamına karar verilenler gibi gruplara ayrılırlar.” şeklindeki,
Anılan Yönetmeliğin 24. maddesinde yer alan ”..19 uncu maddenin birinci fıkrasının (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen suçlular ayrıca; a) Örgüt lideri olanlar, b) Aktif örgüt üyesi olanlar, c) Örgütten ayrılanlar, ç) Tarafsız olanlar şeklinde gruplandırmaya tâbi tutulurlar..” şeklindeki,Bahsi geçen yönetmeliğin tanımlar başlıklı 1-i maddesinde yer alan ” İyi hâllilik: Hükümlü hakkında ceza infaz kurumlarında bulundukları tüm aşamalarda, ceza infaz kurumlarının düzen ve güvenliği amacıyla konulmuş kurallara uyup uymadığı, haklarını iyi niyetle kullanıp kullanmadığı, yükümlülükleri eksiksiz yerine getirip getirmediği, uygulanan iyileştirme programlarına göre toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadığı, tekrar suç işleme ve mağdura veya başkalarına zarar verme riskinin düşük olup olmadığına ilişkin olarak yapılacak işlemlerde; katıldığı eğitim-öğretim ve iyileştirme programları ile sosyal ve sportif faaliyetler, kültür ve sanat programları, aldığı sertifikalar, kitap okuma alışkanlığı, diğer hükümlü ve tutuklular ile ceza infaz kurumu görevlileri ve dışarıyla olan ilişkileri, işlediği suçtan dolayı duyduğu pişmanlığı, ceza infaz kurumu kuralları ile kurum bünyesindeki çalışma kurallarına uyumu, aldığı ödüller ve disiplin cezaları dikkate alınmak suretiyle idare ve gözlem kurulunca yapılan ve iyileşme düzeyini gösteren değerlendirmeyi..” şeklindeki,
Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılma Yönetmeliğinin 6. maddesinde yer alan ” 1- Hükümlülerden; a)…cezaları on yıldan az olanlar bir ayını, on yıl ve yukarı olanlar ise onda birini kurumlarda infaz edip, iyi hâlli olan ve koşullu salıverilme tarihine yedi yıl veya daha azsüre kalanlar, b) Müebbet hapis cezasına mahkûm olup, koşullu salıverilme tarihine beş yıl veya daha azsüre kalanlar, c) Cezaları yüksek güvenlikli kapalı kurumlar veya diğer kapalı kurumların yüksek güvenlikli bölümlerinde infaz edilenlerden toplam cezalarının üçte birini bu kurumlarda iyi hâlli olarak geçiren ve koşullu salıverilme tarihine üç yıl veya daha azsüre kalanlar, açık kurumlara ayrılabilir.(2) Açık kurumlara ayrılabilmek için, ayrıca; ç) Terör ve örgütlü suçlardan hükümlü olup, mensup oldukları örgütten ayrıldıkları idare ve gözlem kurulu kararıyla tespit edilenlerin koşullu salıverilme tarihine bir yıldan azsüre kalması, şartı aranır…” şeklindeki düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde,
Terör ve örgütlü suçlardan hükümlü olanların açık ceza infaz kurumuna ayrılabilmeleri için, koşullu salıverilme tarihlerine bir yıldan az süre kalması, mensup oldukları örgütten ayrıldıklarının idare ve gözlem kurulu kararıyla tespit edilmesi ve iyi halli olmaları şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerektiği,
Somut olayda, hükümlünün silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan … 14. Ağır Ceza Mahkemesinin 25/07/2018 tarihli ve 2017/434 Esas, 2018/352 sayılı kararı ile 7 yıl 12 ay hapis cezasına mahkum edildiği, koşullu salıverilme tarihinin 05/08/2022 olduğu, ilk olarak 14/12/2020 tarihli dilekçesi ile söz konusu örgüt ile bağının olmadığını beyan etmesi üzerine hükümlünün mevcut durumunun, adı geçen Ceza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulunun 17/12/2020 tarihli ve 2020/6801 sayılı kararı ile hükümlünün durumunun gözlemlenerek değerlendirilmesine karar verildiği, anılan kararı takiben hükümlünün etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanmadığı, adı geçen örgütle ilgili bilgi ve belge paylaşımı yapmadığı ve örgütten ayrıldığına ilişkin talebinin samimi görülmediğinden bahisle altı ay deneme süresine tabi tutulmasına dair incelemeye konu kararın verildiği, hükümlünün açık ceza infaz kurumuna ayrılabilmesi için Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılma Yönetmeliğinin 6. maddesindeki düzenlemeler gereği, iyi halli olduğu ve mensup olduğu örgütten ayrılıp ayrılmadığı konusunda idare ve gözlem kurulu tarafından, koşullu salıverilme tarihine 1 yıl kalana kadarki süre içerisinde, hükümlünün cezaevi ya da cezaevlerinde bulunduğu süre içerisindeki gözlem ve raporlar değerlendirilerek bir tespitin yapılması gerektiği,
Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmeliğin idare ve gözlem kurulunun görevleri başlıklı 14/1-2. maddelerinde yer alan ” (1) İdare ve gözlem kurulu; mevzuatta verilen diğer görevlerinin yanında hükümlünün kademeli olarak toplumla bütünleştirilmesi ile ilgili aşağıda sayılan görevleri yapar: a) Hükümlüleri sınıflandırır. b) Hükümlüleri gruplandırır. c) Hükümlülerin durumlarına uygun infaz kurumlarına ayrılmalarına karar verir. ç) Uygulanacak infaz ve iyileştirme rejimini saptar. d) Mevzuatta iyi hâlliliğin arandığı diğer durumlar ile ilgili değerlendirmeleri yapar. e) 5275 sayılı Kanun’un 89’uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca bütün hükümlüler hakkındaki ara değerlendirmeleri en geç altı ayda bir yapar…” şeklindeki düzenlemede idare ve gözlem kurulunun çalışma esasları ve yetkilerinin düzenlendiği, bahsi geçen yönetmeliğin kurulun inceleme ve değerlendirme esasları başlıklı 16/1-2. maddesinde yer alan ” (1) Hükümlüler ceza infaz kurumlarında bulunduğu tüm aşamalarda; ceza infaz kurumlarının düzen ve güvenliği amacıyla konulmuş kurallara uyup uymadığı, haklarını iyi niyetle kullanıp kullanmadığı, yükümlülükleri eksiksiz yerine getirip getirmediği, uygulanan iyileştirme programlarına göre toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadığı, tekrar suç işleme ve mağdura veya başkalarına zarar verme riskinin düşük olup olmadığı hususlarında; idare ve gözlem kurulu tarafından, iyi hâlin belirlenmesine esas olmak üzere bir değerlendirmeye tabi tutulur. (2) Yapılan değerlendirmede; infazın tüm aşamalarında hükümlülerin katıldığı eğitim-öğretim, psiko-sosyal yardım ve destek programları ile sosyal ve sportif faaliyetler, kültür ve sanat programları, aldığı sertifikalar, kitap okuma alışkanlığı, diğer hükümlü ve tutuklular ile ceza infaz kurumu görevlileri ve dışarıyla olan ilişkileri, işlediği suçtan dolayı duyduğu pişmanlığı, ceza infaz kurumu kuralları ile kurum bünyesindeki çalışma kurallarına uyumu, yükümlülüklerine riayeti, kurum güvenlik ve düzenine katkısı, aldığı disiplin cezaları ve ödüller dikkate alınır.” şeklindeki düzenleme ile de idare ve gözlem kurulu tarafından hükümlülerin iyi halinin belirlenmesine ilişkin kriterlerden söz edildiği, terör ve örgütlü suçlardan hükümlü olanların iyi halli olup olmadığı ve mensup oldukları örgütten ayrılıp ayrılmadığı konusunda karar verme yetkisinin idare ve gözlem kurulunun takdirinde olduğu, idare ve gözlem kurulunun bu kararları verme aşamasında, hükümlünün cezaevine girdiği tarihten itibaren hükümlü üzerinde yapılan gözlemler ve tutulan raporlar dikkate alınarak bir karar vereceği, verilen bu kararlarında bahsi geçen yönetmeliğin 39. maddesi gereğince itiraz ve şikayet yoluna tabi olduğu nazara alındığında,
Merciince, hükümlünün örgütle bağının devam ettiğine dair beyanının aksine somut, kesin bilgi ve belge bulunmadığından bahisle itirazın kabulüne karar verilmiş ise de; Afyonkarahisar İnfaz Hâkimliğince 05/11/2021 tarihli kararı verilmeden önce, hükümlü hakkında mensup olduğu örgütten ayrılıp ayrılmadığına ilişkin bir karar verilip verilmediği ve iyi halli olup olmadığına dair yapılan gözlem, rapor ve kararların cezaevi idaresinden istenerek, anılan karar ve evraklar incelendikten sonra sonucuna göre anılan Ceza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığının 28/10/2021 tarihli kararı üzerinde bir denetim yapılmasının sağlanması gerektiği cihetle, itirazın bu yönden reddi yerine, yazılı gerekçe ile kabulüne karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 02/07/2022 gün ve 94660652-105-03-3523-2022-Kyb sayılı yazılı istemlerine müsteniden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının tebliğnamesi ile Dairemize ihbar ve dava evrakı gönderilmekle, incelenerek gereği düşünüldü;

TÜRK MİLLETİ ADINA

Kanun yararına bozma talebine dayanılarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen tebliğnamedeki bozma isteği incelenen dosya kapsamına göre açıklanan sebeple yerinde görüldüğünden, Afyonkarahisar 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 09/12/2021 tarihli ve 2021/2281 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK’nin 309. maddesi uyarınca KANUN YARARINA BOZULMASINA, diğer işlemlerin yapılabilmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 16/09/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.