YARGITAY KARARI
DAİRE : 1. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2022/13969
KARAR NO : 2022/10343
KARAR TARİHİ : 23.12.2022
(KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİ)
Kasten öldürme, suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olmak, kamu malına zarar verme ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarından hükümlü …’in, hakkındaki hapis cezalarının toplanarak 1 yıl geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle müebbet hapis ve 14 ay 30 gün hapis olarak içtimasına dair İstanbul İnfaz Hakimliğinin 04/11/2020 tarihli ve 2020/3091 değişik iş sayılı kararı ile, iş bu cezasının infazı sırasında, içtima kararına dahil olan ve 1 Haziran 2005 tarihinden önce işlenen cezalarının 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanun’un 19/2 ve Ek-2 maddeleri gereğince 1/2 ve ayda 6 gün indirim uygulanmak, 1 Haziran 2005 tarihinden sonra işlenen cezalarının ise 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 108/1-2. maddesi gereğince 1/3 oranında indirim uygulanmak suretiyle … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen 27/05/2021 tarihli ve 2021/7-3423 sayılı müddetnameyi takiben, … 1 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığının 27/05/2021 tarihli ve 2021/767 sayılı kararına istinaden adı geçen hükümlünün 09/12/2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere şartla tahliyesine ilişkin … 1. İnfaz Hakimliğinin 27/05/2021 tarihli ve 2021/1491 değişik iş sayılı kararı ile ilgili olarak;
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 18/09/2007 tarihli ve 2007/1-214-181 sayılı kararında belirtildiği üzere infaza ilişkin lehe oluşan hataların kazanılmış hakka konu olmayacağı gözetilerek yapılan incelemede,
Hükümlünün İstanbul İnfaz Hakimliğinin 04/11/2020 tarihli ve 2020/3091 değişik iş sayılı içtima kararına dahil olan kararlar incelendiğinde;
Hükümlünün 01/06/2005 tarihinden önce işlemiş olduğu;
İstanbul (Kapatılan) 9. Ağır Ceza Mahkemesinin (CMK 250. maddesi ile görevli) 08/06/2009 tarihli ve 2000/168 Esas, 2009/113 sayılı kararı ile;
-Kasten öldürme suçundan (765 sayılı Kanun’un 448. maddesi) 24 yıl hapis,
-Kasten öldürme suçundan (5237 sayılı Kanun’un 81/1 ve 58/9. maddeleri) 9 yıl hapis,
-Suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olmak suçundan (5237 sayılı Kanun’un 220/2,3 ve 58/9 maddeleri) 1 yıl 3 ay hapis ve
(Bozma sonrası) İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 12/01/2017 tarihli ve 2014/126 Esas, 2017/3 sayılı kararı ile
-Kasten öldürme suçundan 1 yıl geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle müebbet hapis cezası (2 kez müebbet hapis cezası nedeniyle 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 70. maddesi gereğince) verildiği,
Hükümlünün 01/06/2005 tarihinden sonra işlemiş olduğu,
Bolu 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 10/06/2009 gün ve 2008/232 Esas, 2009/338 sayılı kararı ile kamu malına zarar verme ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarından (5237 sayılı Kanun’un 152/2-a, 265/4 ve 58/9 maddeleri) iki kez 7 ay 15 gün hapis cezası verildiği,
İnfaz dosyası incelendiğinde;
Hükümlü hakkında İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesinin (CMK 250. maddesi ile görevli) 08/06/2009 tarihli kararı ile verilen süreli hapis cezaları, bozma sonrası İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 12/01/2017 tarihli ve 2014/126 Esas, 2017/3 sayılı kararı ile verilen 1 yıl geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle müebbet hapis cezası (2 kez müebbet hapis cezası nedeniyle 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 70. maddesi gereğince) ve Bolu 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 10/06/2009 gün ve 2008/232 Esas, 2009/338 sayılı kararı ile verilen süreli hapis cezaları, İstanbul İnfaz Hakimliğinin 04/11/2020 tarihli ve 2020/309 değişik iş sayılı kararı ile ( İstanbul 4.Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/126 Esas, 2017/3 karar sayılı kararı ile İstanbul 9.Ağır Ceza Mahkemesinin 2000/168 Esas, 2009/113 karar sayılı kararlarından birinin kesinleşmeden diğerindeki suçun işlenmesi nedeniyle 765 sayılı Kanun’un 77/6 maddesinin bu ilamlar yönünden uygulanamayacağı dikkate alınarak) 765 sayılı Kanun’un 73/1 ve 5275 sayılı Kanun’un 99. maddeleri gereğince 1 yıl geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle müebbet hapis ve 14 ay 30 gün hapis cezası olarak toplanmasına karar verildiği,
20/01/2000 tarihinde cezaevine giren hükümlü hakkında, … Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 7/05/2021 tarihli ve 2020/7-3423 ilamat numaralı müddetnamede, şartla tahliye tarihinin 21/04/2006, bihakkın tahliye tarihinin ise 11/09/2026 olarak tespit edildiği, ancak hükümlü hakkında verilen müebbet hapis cezasının kesinleşme tarihinin 09/12/2019 tarihi olması nedeniyle bu tarihten önce şartla tahliye edilemeyceği belirtilerek şartla tahliye tarihinin 09/12/2019 tarihi olarak belirlendiği,
Müddetnamede kasten öldürme ve suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olmak suçlarından verilen cezalarının infazı yönünden 647 sayılı Kanun’un 19. maddesi uyarınca ½ ve ayda 6 gün indirim yapıldığının açıklandığı,
… 1 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığının 27/05/2021 tarihli ve 2021/767 sayılı kararına istinaden adı geçen hükümlünün 09/12/2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere şartla tahliye edildiği,
İlgili mevzuat incelendiğinde;
4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanunu’nun 13. maddesinde “Bu kanun kapsamına giren suçlardan tutuklananlar ile mahkum olanlar hakkında Terörle Mücadele Kanun’un 16 ve 17. maddesi hükümleri uygulanır”,
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun 18/07/2006 tarihinde yürürlüğe giren 5532 sayılı Kanun ile değiştirilmeden önceki 17. maddesinde ”Bu Kanun kapsamına giren suçlardan mahkum olanlardan, ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezası alanlar 36 yıllarını, müebbet ağır hapis cezasına hükümlüler 30 yıllarını, diğer şahsi hürriyeti bağlayıcı cezalara mahkum edilmiş olanlar hükümlülük süresinin 3/4’ünü çekmiş olup da iyi halli hükümlü niteliğinde bulundukları takdirde talepleri olmaksızın şartla salıverilirler… Bu hükümlüler hakkında, 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanun’un 19 uncu maddesinin bir ve ikinci fıkraları ile Ek 2 nci maddesi hükümleri uygulanmaz.”,
5532 sayılı Kanun ile değişik 17. maddesinde “Bu Kanun kapsamına giren suçlardan mahkûm olanlar hakkında, koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması bakımından 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 107 nci maddesinin dördüncü fıkrası ile 108 inci maddesi hükümleri uygulanır.”
5275 sayılı Kanun’un 107/4. maddesinde “(4) Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçtan dolayı mahkûmiyet hâlinde; ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar otuzaltı yılını, müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar otuz yılını, süreli hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar cezalarının üçte ikisini infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler. (Ek cümle:14/4/2020-7242/48 md.) Koşullu salıverilme oranı üçte ikiden fazla olan suçlar bakımından ise tabi oldukları koşullu salıverilme oranı uygulanır. Ancak, bu süreler;(2) a) Birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde kırk, b) Birden fazla müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde otuzdört, c) Bir ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla kırk, d) Bir müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuzdört, d) Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuziki yıldır. (Ek cümle:22/7/2010 – 6008/9 md.) Bu fıkra hükümleri çocuklar hakkında uygulanmaz.”
5275 sayılı Kanun’un 108/1. maddesinde “(1) Tekerrür hâlinde işlenen suçtan dolayı mahkûm olunan;(2)a) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının otuzdokuz yılının, b) Müebbet hapis cezasının otuzüç yılının, c) (Ek:14/4/2020-7242/49 md.)(2) Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuziki yılının, d) Süreli hapis cezasının üçte ikisinin,(2) İnfaz kurumunda iyi hâlli olarak çekilmesi durumunda, koşullu salıverilmeden yararlanılabilir. (Ek cümle:14/4/2020-7242/49 md.) Ancak,
koşullu salıverilme oranı üçte ikiden fazla olan suçlar bakımından tabi oldukları koşullu salıverilme oranı uygulanır.” şeklinde düzenlemelere yer verildiği,
Ayrıca, 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 70. maddesinde “Birden çok ağırlaştırılmış müebbet ağır hapse mahkûmiyet halinde, bir yıldan az ve altı yıldan fazla; ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis ile müebbet ağır hapis cezasına mahkûmiyet halinde, dokuz aydan az ve beş yıldan fazla; birden çok müebbet ağır hapse mahkûmiyet halinde ise altı aydan az ve üç yıldan fazla olmamak üzere, hükmedilecek miktarı geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek üzere, ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis veya müebbet ağır hapis cezaları infaz olunur.” ve
765 sayılı Kanun’un 73. maddesinde ise “Cezalardan biri ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis ve diğeri şahsî hürriyeti bağlayıcı muvakkat bir ceza ise, ilave edilecek cezanın nev’i ve miktarına göre yirmi günden az ve altı seneden fazla olmamak üzere geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezası tatbik olunur.
Cezalardan biri müebbet ağır hapis ve diğeri şahsi hürriyeti bağlayıcı muvakkat bir ceza ise, ilave edilecek cezanın nevi ve miktarına göre on günden az ve üç seneden fazla olmamak üzere geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle müebbet ağır hapis cezası tatbik olunur.” şeklinde düzenlemelerin yer aldığı,
Somut olay değerlendirildiğinde;
Hükümlünün cezasının infazı sırasında, 14/04/2020 tarihinde kabul edilen 15/04/2020 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7242 sayılı Kanun’un 48 ve 49. maddeleri ile 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un “Koşullu salıverilme” ve ” Mükerrirlere ve bazı suç faillerine özgü infaz rejimi ve denetimli serbestlik tedbiri” ile ilgili 107 ve 108. maddelerinde değişiklik yapıldığı, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 7/3. maddesindeki (Değişik fıkra: 29/06/2005-5377 S.K./2.mad) hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverilme ve tekerrürle ilgili olanlar hariç; infaz rejimine ilişkin hükümler, derhal uygulanır hükmü karşısında, suç tarihi göz önünde bulundurularak koşullu salıverilmeye ilişkin uygulanacak Kanun’un, hükümlünün özgürlüğünü en az kısıtlayacak şekilde belirlenmesi gerektiği,
Hükümlünün İstanbul (Kapatılan) 9. Ağır Ceza Mahkemesinin (CMK 250. maddesi ile görevli) 08/06/2009 tarihli ve 2000/168 Esas, 2009/113 sayılı kararı ile verilen 24 yıl hapis, 9 yıl hapis ve 1 yıl 3 ay hapis cezası ile 12/09/2019 tarihinde kesinleşerek infazına başlanılan İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 12/01/2017 tarihli ve 2014/126 Esas, 2017/3 sayılı kararı ile verilen müebbet hapis cezasını, çıkar amaçlı suç örgütünün faaliyeti kapsamında işlemiş olduğu,
Suç tarihinde yürürlükte bulunan 4422 sayılı Kanun’un 13. maddesinde bu Kanun kapsamına giren suçlardan mahkum olanlar hakkında, Terörle Mücadele Kanunu’nun
17. maddesi hükmünün uygulanacağı atfının bulunduğu, 3713 sayılı Kanun’un 18/07/2006 tarihinde yürürlüğe giren 5532 sayılı Kanun ile değiştirilmeden önceki lehe olan 17/1. maddesine göre, 647 sayılı Kanun’un 19. maddesinin bir ve ikinci fıkraları ile Ek 2. maddesi hükümlerinin uygulanmayacağı ve koşullu salıverilme için hükümlülük süresinin dörtte üçünün iyi halli olarak çekilmesi gerektiği, bu durumda 3713 sayılı Kanun’un 5532 sayılı Kanun ile değiştirilmeden önceki 17/1. maddesi hükümleri ile sonradan yürürlüğe giren ve 5275 sayılı Kanun’un 107/4. maddesi hükümleri arasında yapılacak lehe Kanun değerlendirmesinde, her iki durumda da koşullu salıverilme için cezaevinde iyi halli olarak geçirilmesi gereken sürenin hükmedilen süreli hapis cezasının dörtte üçü olacağı,
Suç tarihinden sonra yürürlüğe giren ve 7242 sayılı kanun ile değişik 5275 sayılı Kanun’un 107/4 maddesi gereğince koşullu salıverilme için hükümlülük süresinin üçte ikisinin iyi halli olarak çekilmesi gerektiği,
Yukarıdaki açıklamalar karşısında, incelemeye konu dosyada;
1- İstanbul İnfaz Hakimliğinin 04/11/2020 tarihli ve 2020/3091 değişik iş sayılı kararı yönünden;
Hükümlü hakkında verilen müebbet hapis ve süreli hapis cezalarının, İstanbul İnfaz Hakimliğinin 04/11/2020 tarihli ve 2020/3091 değişik iş sayılı kararı ile 1 yıl geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle müebbet hapis ve 14 ay 30 gün hapis cezası olarak toplanmasına karar verilmiş ise de, hükümlünün 01/06/2005 tarihinden önce işlediği suçlardan verilen hapis cezalarının 765 sayılı Kanun’un 70 ve 73/2. maddeleri uyarınca toplanmasına karar verilmesi gerektiği, buna göre kasten öldürme suçundan verilen müebbet hapis cezası esas alınarak diğer kasten öldürme suçundan verilen müebbet hapis için 765 sayılı Kanun’un 70. maddesi uyarınca, diğer kasten öldürme suçundan, kasten öldürmeye teşebbüs suçundan ve suç işlemek amacıyla kurulan silahlı örgüte üye olmak suçundan verilen süreli her bir hapis cezası için 765 sayılı Kanun’un 73. maddesi uyarınca denetime imkan verecek şekilde ayrı ayrı hücre süresinin belirlenmesi ve daha sonra hücre sürelerinin toplanması gerekirken, İstanbul İnfaz Hakimliğinin 04/11/2020 tarihli ve 2020/3091 değişik iş sayılı kararı ile hangi suçtan verilen hapis cezası için ne kadar hücre süresi belirlendiği denetime imkan vermeyecek şekilde 1 yıl geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle müebbet hapis cezası olarak toplanmasına karar verilmesinde,
2-… 1. İnfaz Hakimliğinin 27/05/2021 tarihli ve 2021/1491 değişik iş sayılı kararı yönünden;
Hükümlü hakkında 2005 yılından önce örgüt kapsamında işlemiş olduğu 1 yıl geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle müebbet hapis cezasının infazının 5275 sayılı Kanun’un 107/4 maddesi gereğince 30 yıl üzerine, 5275 sayılı Kanun döneminde işlediği 2 farklı 7 ay 15 günlük sürenin eklenmesi suretiyle yapılması
gerektiği, bu şekilde yapılan hesaplama sonucunda hükümlünün koşullu salıverilme tarihinin 16/04/2031 ve bihakkın tahliye tarihinin ise 11/09/2037 tarihi olacağı, bu haliyle hükümlünün eksik infaz yaptığı ve koşullu salıverilmeye ayrılamayacağı gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde,
İsabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararların bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 26/10/2022 gün ve 94660652-105-59-29921-2021-Kyb sayılı yazılı istemlerine müsteniden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının tebliğnamesi ile Dairemize ihbar ve dava evrakı gönderilmekle, incelenerek gereği düşünüldü;
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hükümlünün 01/06/2005 tarihinden önce işlediği suçlardan verilen hapis cezalarının 765 sayılı Kanun’un 70 ve 73/2. maddeleri uyarınca toplanmasına karar verilmesi gerektiği, buna göre kasten öldürme suçundan verilen müebbet hapis cezası esas alınarak diğer kasten öldürme suçundan verilen müebbet hapis için 765 sayılı Kanun’un 70. maddesi uyarınca, diğer kasten öldürme suçundan, kasten öldürmeye teşebbüs suçundan ve suç işlemek amacıyla kurulan silahlı örgüte üye olmak suçundan verilen süreli her bir hapis cezası için 765 sayılı Kanun’un 73. maddesi uyarınca denetime imkan verecek şekilde ayrı ayrı hücre süresinin belirlenmesi ve daha sonra hücre sürelerinin toplanması gerekirken, İstanbul İnfaz Hakimliğinin 04/11/2020 tarihli ve 2020/3091 değişik iş sayılı kararı ile hangi suçtan verilen hapis cezası için ne kadar hücre süresi belirlendiği denetime imkan vermeyecek şekilde 1 yıl geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek suretiyle müebbet hapis cezası olarak toplanmasına karar verildiği,
Bu içtima kararı esas alınarak … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 27.05.2021 tarihli ve 2021/7-3423 sayılı müddetnamenin düzenlenerek şartla tahliye ve bihakkın tahliye tarihinin belirlendiği ve … 1.İnfaz Hakimliğinin 27.05.2021 tarihli ve 2021/1491 dosya, 2021/1579 sayılı kararı ile 09.12.2019 tarihinden geçerli olmak üzere şartla tahliyesine karar verildiği anlaşılmakla;
Müddetnamenin düzenlenmesine esas alınan İstanbul İnfaz Hakimliğinin 04/11/2020 tarihli ve 2020/3091 değişik iş sayılı kararı usul ve yasaya aykırı olduğu gibi bu karar esas alınarak düzenlenen müddetnamenin bu yönü ile doğru olmadığı gibi hükümlünün çıkar amaçlı silahlı suç örgütü üyesi olmak suçundan mahkum olduğu ve 01.06.2005 tarihinden önce işlediği kasten öldürme suçlarınını örgüt faaliyeti kapsamında işlediği kabul edildiği takdirde, suç tarihinde yürürlükte bulunan 4422 sayılı Kanun’un 13. maddesinde yapılan atıf nedeniyle uygulanması gereken 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun 18/07/2006 tarihinde yürürlüğe giren 5532 sayılı Kanun
ile değiştirilmeden önceki lehe olan 17/1. maddesine göre, 647 sayılı Kanun’un 19. maddesinin bir ve ikinci fıkraları ile ek 2. maddesi hükümlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı, 7242 sayılı kanun ile değişik 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 107. maddesi hükmü de dikkate alınarak koşullu salıverilme süresinin belirlenmesi gerektiği gözetilmeksizin düzenlenmesi nedeniyle de yerinde olmadığı, bu müddetname ile usul ve yasaya aykırı olduğu açıklanan içtima kararı esas alınarak, hükümlünün hukuki durumu değerlendirilerek verilen koşullu salıverilmesine dair … 1.İnfaz Hakimliğinin 27.05.2021 tarihli ve 2021/1491 değişik iş sayılı kararının da usul ve yasaya aykırı olduğu,
Kanun yararına bozma talebine dayanılarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen tebliğnamedeki bozma isteği incelenen dosya kapsamına göre açıklanan sebeplerle yerinde görüldüğünden, İstanbul İnfaz Hakimliğinin 04/11/2020 tarihli ve 2020/3091 değişik iş sayılı kararı ile … 1.İnfaz Hakimliğinin 27.05.2021 tarihli ve 2021/1491 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK’nin 309. maddesi uyarınca kanun yararına BOZULMASINA, diğer işlemlerin yapılabilmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 23.12.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.