Emsal Mahkeme Kararı Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/437 E. 2022/507 K. 24.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ
Esas-Karar No: 2022/437 – 2022/507
T.C.
TRABZON
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/437
KARAR NO : 2022/507

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/11/2021
NUMARASI : 2014/109 – 2021/566 E.K.
DAVACILAR : 1-
2-
3-
4-
5-
6-
7-
8-
VEKİLLERİ : Av.
DAVALILAR : 1-
VEKİLLERİ : Av.

DAVALI :
VEKİLİ : Av.
İHBAR OLUNAN :
VEKİLİ : Av.
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan
Tazminat)
KARAR TARİHİ : 24/03/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 25/03/2022

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı davacı vekili ile davalı …. vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müteveffa …..’nın olay günü kendi yönetimindeki ……plakalı aracıyla Trabzon ilinden Araklı ilçesine giderken davalı …… Tic. Ltd. Şti.’nin işleteni olduğu, davalı …. yönetimindeki sigortasız olarak işletilen Forklift olarak tanımlanan iş makinesinin, davalı ……. Tic. Ltd. Şti.’nin ağır kusurlu davranışından aniden yola çıkmasıyla davacının aracına çarpması sonucu müteveffanın yaşamını yitirdiğini, haksız eylem biçiminde oluşan trafik kazasından ötürü, müteveffanın ölümünden kaynaklı olarak davacıların destekten yoksun kaldıklarını, bu davayı açmak zorunda kaldıklarını, desteklerinden yoksun kalmalarına bağlı olarak maddi zararlarının saptansanmayısla, yaşamış oldukları olayın ağırlığı da dikkate alınarak sırasıyla davacı eş için 250,000,00 TL, davacı çocuklardan her biri için 75.000,00 TL’şer davacı …’nın oğlunu kaybetmesinden dolayı 50.000,00 TL, davacılar ……’nın kardeşlerini yitirmelerinden ötürü her biri için 25 000,00 TL olmak üzere toplam 600.000.00 TL manevi tazminat ve saptanacak destekten yoksunluk tazminatının olay tarihi olan 30/10/2012 tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizle davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak, davalı ….. bakımında sorumluluk düzeyiyle sınırlı olmak üzere alınmasıyla olayın ağırlığı özellikle davacı anne ile çocuklarının durumu da gözetilerek YBY. 76 maddesi uyarınca 50.000,00 TL önlemsel ödencenin tahsiline karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP:
Davalı …… ve …….. Tic. Ltd. Şti. vekili vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu olayın Arsin Organize Sanayi Bölgesinde fabrikaların yoğun olduğu, iş makinelerinin, sanayi makine ve aksamının faaliyette olduğu bir yerde gerçekleştiğini, kazanın vuku bulduğu yolun halkın kullandığı genel trafik akışının olduğu bir yol olmadığını, her iki yanında da davalı şirkete ait fabrikalar bulunduğunu, havanın açık, yolun düzgün, zeminin kuru, görüş mesafesinin en az 500-700 m olduğu bir zamanda olduğunu, kazının müteveffanın aracı dikkatsiz bir şekilde 97 km hızla kullanımı sonucunda olduğunu, kazanın gerçekleştiği yerin sanayi bölgesinde hız sınırının 30 km olduğunu, bu nedenlerle müteveffanın asli kusurlu olduğunu, tüm bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı….. vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu forkliftin trafiğe çıkamayan, dolayısıyla tescili gerekmeyen, sigorta kapsamına girmeyen bir araç olduğunu, davacılara desteğin ölmesi nedeniyle, emekli maaşı bağlandığını, maaşı almaya devam eden davacıların desteğin aldığı emekli maaşı nedeniyle uğradığı bir zarar bulunmadığını, tüm bu nedenlerle öncelikle davanın reddine karar verilmesini, davalı ….. aleyhine karar verilmesi halinde ise …….ndan olay tarihinden itibaren değil dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesini talep ettiği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; manevi tazminat taleplerinin pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davacı ……nın kaza tarihi itibariyle destekten yoksun tazminatı talep etme yaşında büyük olduğu gerekçesiyle bu davacı yönünden destekten yoksun kalma tazminatı talebinin reddine, diğer davacılar destekten yoksun kalma tazminatı taleplerinin ise 18/05/2021 havale tarihli denetlenebilir ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu doğrultusunda kabulü ile davacı …… için 831.228,24 TL, davacı….. için 20.352,94 TL ve davacı …… için ise 39.362,02 TL olmak üzere toplam 890.943,20 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalılar ….. ve …. Tic. Ltd. Şti.’den kaza tarihi olan 30/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müşterek ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, manevi tazminat talepleri yönünden ise tarafların sosyal ve ekonomik durumları, müteveffanın vefat tarihindeki yaşı ve vahim bir şekilde vefat etmiş olması, kaza tarihindeki paranın satın alma gücü, davacıların müteveffa ile olan yakınlıkları dikkate alındığında davanın kabulü ile davacı ….. için 40.000,00 TL, davacılar … ve …. için ayrı ayrı 25.000,00 TL’şer davacı … için 20.000,00 TL ve davacılar ……. için ayrı ayrı 10.000,00 TL’şer olmak üzere toplam 165.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 30/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ……. Tic. Ltd. Şti.’den müşterek ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı ……. Şti. vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunda destekten yoksun kalma tazminatının hatalı hesaplanarak sebepsiz zenginleşmeye sebebiyet verildiğini, yine manevi tazminat talebinin reddi gerekirken kabul edilmiş olmasının ve yüksek manevi tazminatına hükmedilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte davalıların kusur oranları farklı ile kararda müştereken ve müteselsilen şeklinde hüküm kurulmasının hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; destekten yoksun kalma tazminatı hesabına ilişkin 11/05/2021 tarihli bilirkişi raporuna karşı yapmış oldukları itirazların kabul edilemeyerek itirazda bulundukları bilirkişi raporunun hükme dayanak yapılmasının hatalı olduğunu, bilirkişi raporunda destekten yoksun kalma tazminatı hesabının hatalı yapıldığını, Yargıtay içtihatlarında müteveffanın bakiye ömrün belirlenmesinde TRH 2010 tablosunun kullanılması gerektiğinin belirtildiğini, davaya konu olayın oluş şekli, müteveffanın kusursuz olması, davacıların yakının yaşamını yitirmiş olması gibi durumlar göz önüne alındığında hükmedilen manevi tazminat miktarının düşük olduğunu, manevi tazminat istenin reddedilen kısmına yönelik davalılar yararına vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davaya konu forklifin ZMMS poliçesi yaptırması gereken araçlardan olduğunu, bu nedenle …… yönünden davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, trafik kazasından kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
(I)Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda desteğin kazancı asgari ücretin 3,487… katı olarak esas alınmıştır.
Desteğin olay tarihinde 41 yaşında olduğu dikkate alındığında aktif dönem için AGİ dahil edilmiş net gelirinin, pasif dönem için AGİ dahil edilmemiş net gelirine göre hesap yapılmasında usule aykırılık bulunmamaktadır (Yargıtay 4.HD 2021/5100 E, 2021/7110 K).
Desteğin sigortalı olarak çalıştığı, son bordrosuna göre aylık net gelirinin 1.856,38 TL olduğu, işveren şirket tarafından yazılan müzekkereden de anlaşıldığı üzere yol ve servis hizmetinden faydalandığı, bunların rayiç bedellerinin ilgili kurumlardan sorularak tespit edildiği ve desteğin kaza tarihindeki net gelirinin 2.348,00 TL olduğu tespit edilmiş olmakla, yapılan tespitin usule uygun olduğu, desteğin gelirinin hesaplanmasında hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
(II)Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda desteğin muhtemel yaşam süresi PMF 1931 yaşam tablosuna göre belirlenmiş, gelirine progresif rant yöntemi uygulanmıştır.
Yargıtay’ın içtihat değişikliği sonrasında trafik kazalarında esas alınması gereken yaşam tablosunun TRH 2010 olduğu dikkate alındığında mahkemece PMF 1931 yaşam tablosuna göre hesap yapılan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması doğru görülmemiştir (Yargıtay 4.HD 2021/23198 E, 2022/142 K).
Bu durumda; desteğin bakiye ömür süresinin TRH 2010 Yaşam Tablosu’na göre belirlenmesi ve işleyecek (bilinmeyen) devre hesaplamasında her yıl için gelirin % 10 artırılıp % 10 iskonto edilmesi esasına dayanan progresif rant yönteminin kullanılmasıyla hesaplamanın yapılması gerekmektedir (Yargıtay 4.HD 2021/3533 E, 2021/3257 K).
(III)Davacı …. 07/12/1995 doğumlu olup, dava esnasında üniversite öğrencisi olduğu sabittir.
Destekten yoksun kalan çocuğun üniversite öğrencisi olması halinde 25 yaşına kadar desteğe ihtiyacı olduğu kabul edilmektedir (Yargıtay 17.HD 2017/908 E, 2019/9678 K).
Hükme esas alınan raporda bu hususa işaret edildiği halde ……’nın desteğe ihtiyacının 25 yaşından önce 01/09/2018 tarihinde son bulacağı esas alınmakla, yapılan bu değerlendirme hatalıdır.
Bu durumda davacı ….’nın 07/12/2020 tarihine kadar desteğe ihtiyacının bulunduğu dikkate alınarak, bu tarih esas alınıp hesaplama yapılması gerekmektedir.
(IV)Mahkemece, kazaya sebebiyet verene aracın iş makinesi olduğu, zorunlu trafik sigortası yaptırması gerekmediği gerekçesiyle ….. yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Davalılara ait aracın iş makinesi olduğu, olayın karayolunda gerçekleştiği ve trafik kazası olduğu sabittir.
Kazaya yol açan iş makinesinin karayoluna çıkarıldığı, iş makinesinin 2918 sayılı KYTK’nın 3. maddesi gereğince motorlu taşıt olduğu, bu durumda KYTK’nın uygulanması gerektiği, KYTK’nın 85. maddesi gereğince işletenin sorumluluğunun bulunduğu, KYTK’nın 91. maddesi gereğince işletenin sorumluluğunun bulunduğu durumlarda sigorta yaptırmak zorunda olduğu, iş makinelerinin istisna olarak kanunda yer almadığı dikkate alındığında davalılara ait iş makinesinin karayolunda kullanılmasıyla işletenin sigorta yükümlülüğünün doğduğu ve sigortası bulunmayan iş makinesi sebebiyle tazminat talebinin …..’na yöneltilebileceği anlaşılmıştır (Yargıtay 4.HD 2021/16259 E, 2021/10277 K; Yargıtay 10.HD 2011/123 E, 2012/11463 K).
Bu durumda mahkemece ……’na yöneltilen davanın da esası hakkında bir karar vermesi gerekmektedir.
Yapılan açıklamalar karşısında ilk derece mahkemesince bilirkişiden ek rapor aldırılmak suretiyle yukarıda değinilen hususlar kapsamında bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple tarafların bu hususlara yönelik istinaf sebepleri yerinde görülmüş, sair istinaf sebeplerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığı değerlendirilmiştir.
İlk derece mahkemesince verilen karada esasa etkili delillerin usulünce toplanıp değerlendirilmediği anlaşılmakla, taraf vekillerinin istinaf başvurusun ayrı ayrı kabulü ile kararın HMK’nın 353/1-a-6 hükmü gereğince kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekili ile davalı …..Şti. vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun KABULÜ ile Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesinin 25/11/2021 tarih ve 2014/109 Esas, 2021/566 Karar sayılı ilamının HMK’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2-Dosyanın HMK’nun 353/(1)-a maddesi gereğince Dairemiz kararına uygun şekilde yeniden bir karar verilmek üzere MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf başvurusu sırasında alınan istinaf karar harcının davacı…. ve davalı …. Şti.’ne İADESİNE,
4-İstinaf başvurusu sırasında davacı ve davalı …… Şti.’ye tarafından yapılan yargılama giderlerinin mahkemesince verilecek nihai kararla HÜKÜM ALTINA ALINMASINA,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından istinaf kanun yoluna başvuran taraflar yararına vekalet ücretine hükmedilmesine YER OLMADIĞINA,
6-Kararın tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı iadesine ilişkin işlemlerin mahkemesince YERİNE GETİRİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda KESİN olmak üzere 25/03/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan
e-imzalı

Üye
e-imzalı

Üye
e-imzalı

Katip
e-imzalı