Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ

T.C.
TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/2018
KARAR NO : 2022/1487

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/06/2022
NUMARASI : 2022/389 – 2022/523 E.K.

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. …- UETS
DAVALI : … – …
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 14/10/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 17/10/2022

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile davacı arasında 10.000.000,00 TL bedelli site içerisindeki bir bloğun iç ve dış imalatlarının ortakla alanlar ile birlikte yapılıp tesliminin kararlaştırıldığı gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi imzalandığını, davacının sözleşme gereği üzerine düşen sorumluluklarını yerine getirdiğini, sözleşmeye göre davaelının 5.000.000,00 TL’yi peşin olarak ödediğini, davalının sözleşmeye göre 5.000.000,00 TL ve ek imalat bedellerini borçlu olduğunu, davaya konu bononun davalıya teminat amaçlı teslim edildiğini, davalının, davacının onayı ve rızası olmaksızın teminat konusu bononun arkasını amacı dışında mevcutta bir alacak varmış gibi doldurarak imzaladığını ve takibe konu ettiğini, tüm bu nedenlerle başlatılan takibin veya ödemelerin tedbiren durdurulmasına, davacının Trabzon İcra Müdürlüğü’nün 2022/13590 Esas sayılı icra dosyasındaki asıl alacak ve ferilerden davacının davalıya borcunun bulunmadığının tespitine ve davalının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini dava ve talep ettikleri görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; TTK’nun 4. ve 5. maddeleri ile 6100 sayılı HMK’nun 2. maddesi dikkate alınarak davanın mahkeme açısından göreve ilişkin dava şartı noksanlığı bulunduğundan HMK’nun 114/1c ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine, mahkemenin görevsizliğine karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı istinaf dilekçesinde özetle; davaya konu evrakın ticari ilişkinin konusu olan kambiyo senedi olduğunu, mahiyeti itibariyle de sözlemede yapılması taahhüt edilen işin ticari bir iş olduğunu, mahkemece verilin görevsizlik kararında davanın esasına girilerek karar verildiğini, bononun kambiyo vasfında olup olmadığının çekişmeli yargı konusu olduğunu, yargılamayı gerektirdiğini ve esasla birlikte ancak karar verilebileceğini beyan ederek istinaf başvurusunda bulunduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, kambiyo senedine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
(I)6100 sayılı HMK’da ilk derece yargılamasında yazılı yargılama usulü beş aşamadan oluşacak şekilde düzenleme yapılmıştır. Bunlar; 1-Davanın açılması ve dilekçeler aşaması, (m.118,126-136) 2-Ön inceleme, (m.137-142) 3-Tahkikat (m.143-293) 4-Sözlü yargılama (m.184-186) ve 5-Hükümdür (m.294). Dava şartları ve ilk itirazlar ön incelemede sonuca bağlanır. Ön inceleme ise dilekçelerin karşılıklı olarak verilmesinden sonra yapılır (HMK m.137/1, 139/1 ilk cümle). Buna göre, usule ilişkin kararın verilebilmesi için; dava dilekçesinin davalıya tebliği, cevap süresinin (HMK m. 127/1) beklenmesi, süresi içinde cevap verilmesi halinde davacıya tebliği, onun cevaba cevap verme süresinin (HMK m.136/1) beklenmesi, davacı dilekçe verdiğinde bunun davalı tarafa tebliği ve davalının ikinci cevap süresinin beklenmesi zorunludur. Mahkemenin, dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verebileceğini öngören aynı Kanun’un 138. maddesi hükmü, dilekçelerin karşılıklı verilmesi zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Aksi halde Anayasa’nın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olan hukuki dinlenme hakkı ihlal edilmiş olur (Yargıtay 9.HD 2022/5043 E, 2022/5833 K; Yargıtay 15.HD 2018/5467 E, 2019/22 K).
Bu açıklamalar karşısında somut olayda ilk derece mahkemesince dilekçeler aşaması tamamlanmadan görevsizlik kararı verilmesi yerinde görülmemiştir.
(II)Mahkemece tarafların tacir olup olmadıkları usulünce araştırılmadan dava dilekçesindeki beyanlara göre tarafların tacir olmadığının tespit edilmesi yerinde görülmemiştir.
Mahkemece yapılması gereken; dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra, davanın mutlak ticari dava olup olmadığı değerlendirilerek, mutlak ticari dava olmadığına kanaat getirildiği takdirde tarafların tacir olup olmadığı araştırılarak nispi ticari dava lopu olmadığını değerlendirmek, ticari dava olduğu anlaşıldığı takdirde işin esasını çözmek aksi takdirde görevsizlik kararı vermekten ibarettir.
Yapılan değerlendirmeler neticesinde ilk derece mahkemesince usul hükümlerine aykırı olarak görevsizlik kararı verildiği anlaşılmakla davalı vekilinin istinaf başvurusun kabulü ile kararın HMK’nın 353/1-a-3 hükmü gereğince kaldırılmasına karar verilmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun kabulüyle Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesinin 16/06/2022 tarih ve 2022/389 Esas, 2022/523 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/(1)-a-3. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2-Dosyanın HMK 353/(1)-a maddesi gereğince Dairemiz kararına uygun şekilde yeniden bir karar verilmek üzere MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf kanun yolu başvurusunun kabulü nedeniyle başvuru sırasında alınan peşin harcın DAVALIYA İADESİNE,
4-İstinaf kanun yolu başvurusu nedeniyle davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin mahkemesince verilecek nihai kararla hüküm altına ALINMASINA,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız olarak yapıldığından davalı yararına vekalet ücreti taktirine YER OLMADIĞINA,
6-Kararın taraflara tebliği, harç ve gider/delil avansı iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine GETİRİLMESİNE,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, HMK’nun 353/(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere 14/10/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

…
Başkan …
e-imzalı
…
Üye …
e-imzalı
…
Üye …
e-imzalı
…
Katip …
e-imzalı