Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ

T.C.
TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1894
KARAR NO : 2022/1449

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/06/2022
NUMARASI : 2022/410 – 2022/532 E.K.

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. …- UETS
DAVALI : 1 -…- …- Kuloğlu Mevkıı
Kuloğlu Küme Evleri No:43- İç Kapı No:- Yağlıkuyumcu
Tirebolu/ GİRESUN
DAVALI : 2 -…- …- Teyyaredüzü
Mah. Mollaoğlu Sk. No:48 İç Kapı No:2 Merkez/ GİRESUN
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 07/10/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/10/2022

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalılar ile yaptığı anlaşma gereğince satışını alacak olduğu iki adet aracın satış bedeli olarak davalılara 600.000,00 TL bedelli 7 adet çek verdiğini, ancak davalıların araçları davacıya teslim etmediği gibi çekleri de iade etmediklerini, davacının 30/05/2022 tarihli 50.000,00 TL bedelli keşide edilen çeki itibarının sarsılmaması için ödemek zorunda kaldığını, bu nedenlerle kalan 6 adet çekin ciro edilmesinin yasaklanmasına, çeklere bankaca işlem yapılmamasına, icraya konulmasının engellenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve Halk Bankası Akçaabat Şubesine ait olan 7681734, 7681737, 7681739, 7681735, 7681738 ve 7681733 seri numaralı çekler yönünden davacının davalılara borçlu olmadıklarının tespitini, 7681732 nolu çekin ödenmiş olması sebebiyle davalı …’ndan istirdatını ve davalının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini dava ve talep edildikleri görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; “görülmekte olan davada Mahkememizin değil, taraflar arasındaki temel hukuki ilişkinin satış sözleşmesi olması sebebi ile Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu” gerekçesiyle davanın usulden reddine ve mahkemenin görevsizliğine karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kambiyo evraklarına dayalı olarak açılan davalarda Ticaret Mahkemelerinin görevli olmasına rağmen mahkemece haksız ve hukuksuz bir şekilde açmış oldukları davanın görevsizlik nedeniyle reddine karar verildiğini belirterek istanaf yasa yoluna başvurdukları görülmüştür.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, çeke dayalı menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
(I)6100 sayılı HMK’da ilk derece yargılamasında yazılı yargılama usulü beş aşamadan oluşacak şekilde düzenleme yapılmıştır. Bunlar; 1-Davanın açılması ve dilekçeler aşaması, (m.118,126-136) 2-Ön inceleme, (m.137-142) 3-Tahkikat (m.143-293) 4-Sözlü yargılama (m.184-186) ve 5-Hükümdür (m.294). Dava şartları ve ilk itirazlar ön incelemede sonuca bağlanır. Ön inceleme ise dilekçelerin karşılıklı olarak verilmesinden sonra yapılır (HMK m.137/1, 139/1 ilk cümle). Buna göre, usule ilişkin kararın verilebilmesi için; dava dilekçesinin davalıya tebliği, cevap süresinin (HMK m. 127/1) beklenmesi, süresi içinde cevap verilmesi halinde davacıya tebliği, onun cevaba cevap verme süresinin (HMK m.136/1) beklenmesi, davacı dilekçe verdiğinde bunun davalı tarafa tebliği ve davalının ikinci cevap süresinin beklenmesi zorunludur. Mahkemenin, dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verebileceğini öngören aynı Kanun’un 138. maddesi hükmü, dilekçelerin karşılıklı verilmesi zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Aksi halde Anayasa’nın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olan hukuki dinlenme hakkı ihlal edilmiş olur (Yargıtay 9.HD 2022/5043 E, 2022/5833 K; Yargıtay 15.HD 2018/5467 E, 2019/22 K).
Bu açıklamalar karşısında somut olayda ilk derece mahkemesince dilekçeler aşaması tamamlanmadan görevsizlik kararı verilmesi yerinde görülmemiştir.
(II)Mahkemece tarafların tacir olup olmadıkları usulünce araştırılmadan dava dilekçesindeki beyanlara tarafların tacir olmadığının tespit edilmesi yerinde görülmemiştir.
Mahkemece yapılması gereken; dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra, davanın mutlak ticari dava olup olmadığı değerlendirilerek, mutlak ticari dava olmadığına kanaat getirildiği takdirde tarafların tacir olup olmadığı araştırılarak, ticari dava olduğu anlaşıldığı takdirde işin esasını çözmek aksi takdirde görevsizlik kararı vermekten ibarettir.
Yapılan değerlendirmeler neticesinde ilk derece mahkemesince usul hükümlerine aykırı olarak görevsizlik kararı verildiği anlaşılmakla davacı vekilinin istinaf başvurusun kabulü ile kararın HMK’nın 353/1-a-3 hükmü gereğince kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun KABULÜ ile Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesinin 24/06/2022 tarih ve 2022/410 Esas, 2022/532 Karar sayılı ilamının HMK’nun 353/1-a-3 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
2-Dosyanın HMK’nun 353/(1)-a maddesi gereğince Dairemiz kararına uygun şekilde yeniden bir karar verilmek üzere MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf başvurusu sırasında alınan istinaf karar harcının DAVACIYA İADESİNE,
4-İstinaf başvurusu sırasında davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin mahkemesince verilecek nihai kararla HÜKÜM ALTINA ALINMASINA,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından istinaf kanun yoluna başvuran davacı yararına vekalet ücretine hükmedilmesine YER OLMADIĞINA,
6-Kararın tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı iadesine ilişkin işlemlerin mahkemesince YERİNE GETİRİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda KESİN olmak üzere 07/10/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

…
Başkan …
e-imzalı
…
Üye …
e-imzalı
…
Üye …
e-imzalı
…
Katip …
e-imzalı