Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ
Esas-Karar No: 2022/1089 – 2022/1258
T.C.
TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1089
KARAR NO : 2022/1258

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/11/2021
NUMARASI : 2018/104 – 2021/781 E.K.

DAVACILAR : 1-
2
3-
4-
VEKİLLERİ :
DAVALILAR : 1-
2-
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle)
KARAR TARİHİ : 09/09/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 09/09/2022

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacılar murisi ……’ün davalı…….. … Şti.’ye ait olan ve davalı sigorta şirketine sigortalı olan aracın çarpması sonucunda vefat ettiğini, davacılardan …..’ın ise kazada yaralandığını, kazayla ilgili olarak açılan ceza dosyasının halen devam etmekte olduğunu ve soruşturma aşamasında aldırılmış olan bilirkişi raporunda araç sürücüsü davalı …..ın tali kusurlu olduğunun belirtildiğini, davacılar ….. ile …..’ün kaza sonrasında maddi tazminat talebiyle davalı sigorta şirketine başvuruda bulunduklarını ancak sigorta şirketinin ödeme yapmadığını, bu nedenlerle murislerini kaybeden davacı ….. için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile …..’e verilmesine, davacı … için 40.000,00 TL,…. ve … için ayrı ayrı 30.000,00 TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte … ve …….Şti’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, kazada yaralanan … için 1.000,00 TL maddi davalılardan müştereken ve müteselsilen, 50.000,00 TL manevi tazminatın …. ve ……Ltd.Şti’den müştereken ve müteselsilen kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini dava ve talep ettikleri görülmüştür.
CEVAP :
Davalı …. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; meydana gelen kazada davacı yaya …… ve müteveffanın asli ve tam kusurlu olduklarını, davalı sürücünün bir kusurunun olmadığını, bu nedenle ZMSS kapsamında herhangi bir sorumluluklarının bulunmadığını, davacı yanın talep ettiği maddi tazminattan yasa gereğince SGK’nun sorumlu olduğunu, …..’ın talep ettiği zarar kalemlerine ilişkin hiçbir belge sunmadığını beyan ederek tüm bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep ettikleri görülmüştür.
Davalılar……. Şti. ve … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların istemlerinin zamanaşımına uğradığını, davacıların dava şartı olan sigorta şirketine başvuru yapmadan dava açtıklarını, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, bu nedenlerle davanın usulden reddinin gerektiğini, ceza davasının bekletici mesele yapılması gerektiğini ve kusur oranlarının tespitine ilişkin rapor aldırılmasını gerektiğini, davacı yanca talep edilen maddi tazminattan yasa gereği SGK’nun sorumlu olduğunu belirterek davanın reddini talep ettikleri görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; davacı ….’ün açmış olduğu maddi tazminat davasının bedel artırım dilekçesi de dikkate alınarak kısmen kabul kısmen reddi ile, 130.627,31 TL destekten yoksun kalma tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …..’e verilmesine, davacı …….’ın açmış olduğu iş göremezlik maddi tazminat davasının dava konusu kaza nedeniyle herhangi bir maluliyeti bulunmadığı anlaşılmış olduğundan reddine, davacı ….’ın açmış olduğu manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile 5.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 19/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sigorta dışındaki davalılar …. ve ……Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, diğer davacıların açmış olduğu manevi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile, davacı ……. için 20.000,00 TL, davacı ….. için 15.000,00 TL, davacı……. için 15.000,00 TL olmak üzere toplam 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sigorta dışı davalılar ….. ve ……Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verildiği görülmüştür.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece hükmedilen manevi tazminat miktarlarının yeterli olmadığını, ….. adına hükmedilen destekten yoksun kalma tazminatının faiz başlangıç tarihinin dava tarihinden itibaren olmasının hatalı olduğunu, faiz başlangıç tarihinin kaza tarihi olması gerektiğini, tespit edilen kusur oranlarının hatalı olduğunu, ceza davasında tanık beyanı ile yayaların yeşil ışık yanarken geçtiklerinin sabit olduğunu, mahkemece bu hususta eksik inceleme sonucu karar verildiğini, hesaplama yapılırken 2021 yılı asgari ücreti baz alındığını, 2022 yılı asgari ücretinin baz alınması gerektiğini beyan ederek istinaf başvurusunda bulunduğu görülmüştür.
Davalı sigorta şirketi vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemece taraflarınca sunulmuş olan cevap ile bilirkişi raporuna karşı sunmuş oldukları itiraz dilekçelerinin ve yargılama sırasında vermiş oldukları beyanları dikkate alınmaksızın karar verilmiş olduğunu, sigortalı araç sürücüsünün kazada bir kusurunun bulunmadığını, kaza tespit tutanağında da sürücü davalının kusursuz olduğunun tespit edildiğini, soruşturma sırasında alınan bilirkişi raporunda ise tali kusurlu olduğunun tespit edildiğini, mahkemece ATK’dan aldırılmış olan bilirkişi raporunun yeterli inceleme ile düzenlenmediğini, maddi zararın miktarının tespiti amacıyla aldırılmış olan raporun hatalı hesaplanarak düzenlendiğini, hükme esas alınmasının hukuka aykırı olduğunu, ıslah edilen miktara ilişkin olarak ıslah tarihinden itibaren faiz işletilebileceğini, hükmedilen manevi tazminata ilişkin vekalet ücretinden taraflarının sorumlu tutulamayacağını beyan ederek istinaf başvurusunda bulundukları görülmüştür.
Davalılar ……. Ltd. Şti. ve ….. vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece aldırılmış olan kusur oranlarının tespitine ilişkin raporun olaya uygun olmadığını, daha önce ceza dava dosyasında aldırılmış olan bilirkişi raporuna aykırı olduğunu, mahkemece hükmedilen maddi ve manevi tazminat miktarlarının fahiş olduğunu, mahkemece hükmedilen faiz başlangıç tarihlerinin de hatalı olduğunu beyan ederek istinaf başvurusunda bulundukları görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, trafik kazasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Davalı …… yönetimindeki 61 K 13652 plakalı kamyonun trafik ışıklarında hareket geçmesi neticesinde davacı …. ve diğer davacıların murisi ….’e çarparak davacı ….’ın yaralanmasına,….’ün ise ölümüne yol açtığı, davacıların maddi ve manevi tazminat talep ettiği anlaşılmıştır.
I-Kusur Durumu Yönünden Değerlendirme
İlk derece mahkemesince kaza esnasında yayalar için yeşil ışığın yanıp yanmadığının kesin olarak tespit edilememesi sebebiyle hakkaniyet gereğince davacı araç sürücüsünün %50, yayaların da %50 kusurlu olduğu kabul edilmiş ise de bu değerlendirme doğru olmamıştır.
Bilindiği üzere ceza mahkemesince verilen kararlar hukuk hakimini bağlamaz. Ancak hukuk mahkemesi, ceza mahkemelerinde tespit edilen maddi olgularla bağlıdır (Yargıtay HGK 2019/10-111 E, 2022/948 K).
Somut olayda davalı sürücü ……. hakkında ceza davası açıldığı, Trabzon 1.Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2017/313 E, 2018/339 K sayılı ilamı ile davalının cezalandırılmasına karar verildiği ve istinaf başvurunun Samsun BAM 1.CD’nin 2019/1184 E, 2019/1182 K sayılı ilamı ile esastan kesin olarak reddedilmesi sebebiyle kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.
Trabzon 1.Ağır Ceza Mahkemesi’nce ….’ın sürücüsü olduğu kamyonun kırmızı ışıkta durduğu, akabinde araçlar için yeşil ışık yanması ile davalının aracı hareket ettirdiği ve yayalara çarptığı tespit edilmiştir. Ceza mahkemesi bu tespitlerden hareketle yayaların kendileri için konulan ışıklı işaretlere uymadığı, sürücünün ise yeşil ışık yandıktan sonra yaya geçidini yeterice kontrol etmeden hareket ettiğini kabul ederek yayaların asli kusurlu (KYTK m.68/1-b.1), sürücünün ise tali kusurlu (KYTK 47/1-d) olduğuna karar vermiştir. Bu durumda ceza mahkemesince sürücünün kendisi için yeşil ışık yandıktan sonra harekete geçtiği, yayaların ise kendileri için konulan ışıklı uyarılara dikkat etmeden yola girdiği yönündeki maddi olgu kesinleşmiş olup, hukuk mahkemesini de bağlayıcı hale gelmiştir.
Mahkemece aldırılan 02/09/2019 tarihli ATK raporunda 2.Durum olarak belirtilen durum ceza mahkemesince kabul edilen durum olup, buna göre sürücünün %15 yayaların ise %85 kusurlu olduğu tespit edilmiştir.
Gerek ceza dosyasında kesinleşen maddi olgu, gerek ceza dosyasında belirlenen kusur oranları, gerek kaza tespit tutanağı, gerek hazırlık aşamasında Cumhuriyet savcılığı tarafından aldırılan 14/03/2017 havale tarihli bilirkişi raporu mahkemece aldırılan 02/09/2019 tarihli ATK raporundaki 2.durum ile uyumlu olup bu haliyle sürücünün %15 oranında kusurlu kabul edilmesi yerine %50 kusurlu kabul edilmesi doğru görülmemiş, tüm tarafların bu yöndeki istinaf sebebi yerinde görülmüştür.
II-Maddi Tazminat Hesabı Yönünden Değerlendirme
İlk derece mahkemesince aldırılan 07/07/2021 tarihli hesap raporu incelendiğinde bakiye yaşam hesabının TRH 2010 Yaşam tablosu’na göre yapıldığı, gelir durumunun progresif rant yöntemine uygun olarak değerlendirildiği, gelir durumunun usulünce belirlendiği dikkate alındığında raporun somut olayla uyumlu, Yargıtay içtihatlarına uygun olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi raporunun usul ve yasaya uygun denetime elverişli olması karşısında raporda sürücünün %15 kusurlu olması ihtimaline göre 39.188,19 TL destek tazminatı hesabının hükme esas alınması gerekmiştir. Bu haliyle maddi tazminatın yüksek olduğu yönündeki davalıların istinaf sebepleri yerinde görülmüştür.
III-Manevi Tazminat Miktarı Yönünden Değerlendirme
Meydana gelen olayın mahiyeti, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, olayın oluşundaki kusur durumu, paranın kaza tarihindeki satın alım gücü karşısında ilk derece mahkemesince hükmedilen manevi tazminat miktarlarının bir miktar fazla olduğu anlaşılmakla davalıların bu yöndeki istinaf sebebi yerinde görülmüştür.
Bu bağlamda davacı …. bakımından manevi tazminat miktarının yerinde olduğuna, davacı ….. için 15.000,00 TL, davacı ….. için 10.000,00 TL, davacı ….. için 10.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesinin hakkaniyete uygun olacağına karar verilmiştir.
IV-Faiz Başlangıcı Yönünden Değerlendirme
Haksız fiillerde kural olarak faiz olay tarihinden itibaren başlar (TBK m.117/2). ZMSS’de ise sigortacının muacceliyeti kendisine başvuru yapılmasından itibaren sekiz iş günü sonra ortaya çıkar ve faiz bu tarihten itibaren başlar. Sigortacıya bir başvuru olmaması halinde faiz dava tarihinden itibaren başlar.
Somut olayda davalıların sürücü, araç sahibi ve sigortacı olduğu dikkate alındığında mahkemece dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi doğru görülmemiş, davacının bu yöndeki istinaf sebebi yerinde görülmüştür.

Davalılar araç sürücüsü ve araç sahibi (işleten) yönünden faiz başlangıcı olay tarihi olan 19/08/2016’dır.
Davacı sigortacıya başvurmuş ise de başvuru tarihini ispatlayamadığından sigortacı yönünden faiz başlangıcının başvurunun reddedildiği 29/11/2017 tarihi olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
V-Vekalet Ücreti Yönünden Değerlendirme
Mahkemece maddi ve manevi tazminat yönünden ayrı ayrı vekalet ücreti hükmü kurulmasında hukuka aykırılık bulunmamakla birlikte davalı sigorta şirketinin manevi tazminat bakımından vekalet ücretinden sorumlu tutulması doğru görülmemiş, sigortacının bu yöndeki istinaf sebebi yerinde görülmüştür.
VI-Diğer İstinaf Sebeplerinin Değerlendirilmesi
Eldeki dosyada davanın belirsiz alacak davası olduğu, manevi tazminat miktarının hakkaniyete uygun olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda asgari ücretin usulünce belirlendiği anlaşılmakla tarafların sair istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir.
İstinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan değerlendirmeler neticesinde ilk derece mahkemesince hatalı değerlendirme ile karar verildiği, verilen kararda hukuka uyarlık görülmediği anlaşılmakla, taraf vekillerinin yukarıda sayılan (I-II-IV-V) sebeplerle istinaf istinaf başvurusun kabulüne, kararın kaldırılmasına, yeniden yargılama gerekmediğinden HMK’nın 353/1-b-2 hükmü gereğince yeniden hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1)Taraf vekillerinin ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf itirazlarının AYRI AYRI KABULÜ ile, Trabzon Asliye Tİcaret Mahkemesi’nin 30/11/2021 tarih ve 2018/104 Esas, 2021/781 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-b-2 hükmü gereğince KALDIRILMASINA,
2)Kaldırılan hükmün yerine;
2.a)Davacı …..’ün açmış olduğu maddi tazminat davasının bedel artırım dilekçesi de dikkate alınarak KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile, 39.188,19 TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza (19/08/2016) tarihinden (davalı sigorta şirketi yönünden 29/11/2017 tarihinden) itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …..’e VERİLMESİNE,
2.b)Davacı …….’ın açmış olduğu iş göremezlik maddi tazminat davasının dava konusu kaza nedeniyle herhangi bir maluliyeti bulunmadığı anlaşılmış olduğundan REDDİNE,
2.c)Davacı ……’ın açmış olduğu manevi tazminat davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile, 5.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 19/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sigorta dışındaki davalılar ….ve ……Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE,
2.d)Diğer davacıların açmış olduğu manevi tazminat davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile, davacı …. için 15.000,00 TL, davacı… için 10.000,00 TL, davacı … için 10.000,00 TL olmak üzere toplam 35.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sigortacı dışındaki davalılar … ve ….Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACILARA ÖDENMESİNE,
2.e)Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2.f)Alınması gereken toplam 5.409,34 TL’den peşin alınan 519,16 TL ve ıslah esnasında alınan 760,00 TL’nin mahsubu ile bakiye 4.130,18 TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE GELİR YAZILMASINA,
2.g)Davacı kendisini vekil ile temsil ettiğinden kabul edilen maddi tazminat yönünden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 9.200,00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE,
2.h)Kendini vekille temsil eden davalılar lehine red edilen iş göremezlik maddi tazminat yönünden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 1.000,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak DAVALILARA ÖDENMESİNE,
2.ı)Davacılar kendisini vekil ile temsil ettiğinden kabul edilen manevi tazminat yönünden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 9.200,00 TL ücreti vekaletin sigortacı dışındaki davalılar …. ve ……Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE,
2.i)Kendini vekille temsil eden davalılar …. ve …..Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak lehine red edilen manevi tazminat yönünden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 9.200,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak bu davalılara ÖDENMESİNE,
2.j)Davacı tarafından yapılan toplam 3.034,76 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre belirlenen 1.011.58 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE, bakiye kalan kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
2.k)Arta kalan gider avansının ilgilisine İADESİNE
şeklinde YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE,
3-İstinaf başvurusu sırasında peşin ödenen harcın talep halinde taraflara İADESİNE,
4-İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan 296,70 TL yargılama giderinin davalılardan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
5-İstinaf aşamasında davalı sigorta şirketi tarafından yapılan 319,30 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalı sigorta şirketine VERİLMESİNE,
6-İstinaf aşamasında davalı …. Tic. Ltd. Şti. ve …. tarafından yapılan 220,70 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalılara VERİLMESİNE,
7-Kararın tebliğ ve harç işlemlerinin dairemizce; kesinleştirme ve gider avansı iadesine ilişkin işlemlerinin mahkemesince yerine GETİRİLMESİNE,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay’a TEMYİZ YOLU AÇIK olmak üzere 09/09/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan
e-imzalı

Üye
e-imzalı

Üye
e-imzalı

Katip
e-imzalı