Emsal Mahkeme Kararı Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2021/476 E. 2021/593 K. 08.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ BAM TRABZON 4. HUKUK DAİRESİ
T.C.
TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/476
KARAR NO : 2021/593

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/02/2021
NUMARASI : 2020/588 Esas 2021/83 Karar

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …- UETS
DAVALI : HASIMSIZ
DAVANIN KONUSU : Çek İptali
KARAR TARİHİ : 08/04/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 08/04/2021

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin “Hamil – Cirantacı” konumunda olduğu, Yapı Kredi Bankası A.Ş. Adana Çukurova Şubesi’ne ait keşidecisi…….Şirketi olan ………… hesap numarasına ait ……. seri nolu 25/10/2019 keşide tarihli 60.000,00 USD (Amerikan Doları) bedelli çekin kaybolmuş – zayi olmuş olduğunu, çekin iptalini sağlamak için iş bu davayı açtıklarını, dava konusu çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava ettikleri görülmüştür.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; “Davacı şirket tarafından dava konusu, (dava dışı) ………Ltd. Şti. tarafından keşide edilmiş, lehtarı davacı olan, 60.000,00 USD bedelli, 25/10/2019 keşide tarihli çekin zayi olduğu iddiası ile görülmekte olan zayi nedeni çek iptali davasının açıldığı dosya kapsamında sabittir.
Dava konusu senet incelendiğinde keşide tarihi 25/10/2019 olup, muhatap banka yazı cevabından da anlaşıldığı üzere cevap tarihi olan 09/01/2021 tarihi itibariyle muhatap bankaya ibraz edilmediği, bu nedenle kambiyo senedi / çek vasfını yitirdiği anlaşılmıştır. Dava tarihinin 10/07/2020 olduğu da dikkate alındığında davacı tarafça, süresinde muhatap bankaya ibraz edilmediği için çek vasfını yitirmiş olan senet hakkında çek iptali davası açıldığı görülmüştür. HMK 114/1-h maddesi uyarınca hukuki yarar dava şartı olup, davacının bir davayı açmakta hukuki yararı yok ise davası dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddedilir. Somut olayımızda dava tarihi itibariyle çek ibraz süresi kaçırılmış olduğu için çek ve kambiyo senedi vasfını yitirerek adi yazılı senede dönüşen dava konusu senet için çek iptali davası açılmasında hukuki yarar bulunduğu kabul edilemez” gerekçeleriyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; karara dayanak olarak sadece Yapı Kredi Bankasının 09.01.2021 tarihli müzekkere cevabına dayanıldığını, söz konusu müzekkere cevabı tek başına hükme esas alınabilecek nitelikte olmadığını, keşideci şirket tarafından ”hamil” kısmına davacı şirketin açık ünvanı yazmak suretiyle keşide edildiğini, söz konusu çek’in arka kısmını ”cirolayan” müvekkil şirket tarafından muhatap bankaya ibrazından önce kaybolmuş-zayi olduğunu, tüm bu nedenlerle istinaf başvurularının kabulü ile mahkemece verilmiş olan kararın kaldırılmasını, talepleri doğrultusunda karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, çek iptali istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
“…Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup yukarıda yapılan özetten anlaşılacağı üzere mahkemece, iptali istenen çekin zaman aşımına uğradığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 6762 Sayılı TTK’nun 563. Maddesinde senet üzerinde hak sahibi olan kişinin, zayi olması halinde senedin iptalini mahkemeden isteyebileceği düzenlenmiştir. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir. Bununla birlikte senetteki hakkın zaman aşımına uğramış olması iptal kararı verilmesine engel değildir. (Prof. Dr. Fırat Öztan, Kıymetli Evrak Hukuku, 1997, s.270) O halde mahkemece, iptali istenen çekin zaman aşımına uğramış olmasının başlı başına iptal edilmesini engellemeyeceği ve 6762 sayılı TTK’nun 669. Maddesindeki şartların da oluştuğu gözetilerek dava konusu çekler hakkında iptal kararı verilmesi gerekirken …” gerekçeleriyle kararın bozulduğu anlaşılmıştır. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 10/12/2014 tarih ve 2014/12602 Esas-2014/19440 Karar sayılı ilamı)
Somut olay incelendiğinde; yukarıdaki Yargıtay kararından da anlaşıldığı üzere, dava konusu edilen çekin bankaya ibraz edilmemekle kambiyo vasfını yitirse de temel ilişkiden kaynaklı alacakların talep edilebileceği ve ciro silsilesine maruz kalarak adi takip tehdidi altına girebileceği kabul edilmelidir. Bu haliyle davacının iş bu davayı açmasında hukuki yarar bulunduğu hususu tartışmasızdır.
Açıklanan bu durum ve yukarıda yapılan açıklamalar uyarınca mahkemece davanın kabulü yerine yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi isabetsiz görülmüş, ne var ki bu yanlışlıkların düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun kabulüyle mahkemece verilen kararın HMK’nun 353/(1)-b-2. maddesi uyarınca kaldırılıp, yerine esasa ilişkin yeniden hüküm tesisine dair aşağıda belirtilen şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1)Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile, Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesinin 11/02/2021 tarih ve 2020/588 Esas, 2021/83 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-b-2 hükmü gereğince KALDIRILMASINA.
2)Kaldırılan hükmün yerine geçmek üzere;
“a-Davacının davasının KABULÜ ile; Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Adana Çukurova Şubesine ait keşidecisi ……. Limited Şirketi olan 25/10/2019 keşide tarihli seri nolu 60.000 USD bedelli ÇEKİN İPTALİNE.
b-Alınması gereken toplam 59,30 TL’den peşin alınan 54,40 TL’nin mahsubu ile bakiye 4,90 TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR YAZILMASINA.
c-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA.
d-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK’nun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince davacı tarafından iban numarası bildirilmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılarak, iban numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla DAVACIYA İADESİNE.” şeklinde YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE.
3-İstinaf başvurusu sırasında davacı tarafından yatırılan karar harcının talep halinde DAVACIYA İADESİNE.
4-İstinaf başvurusu nedeniyle davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA.
5-Kararın kesinleştirme, harç ve gider avansı iadesine ilişkin işlemlerinin mahkemesince yerine GETİRİLMESİNE.
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nun 362/(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere 08/04/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

… … … …
Başkan-… Üye-… Üye-… Katip-…
E-imzalı E-imzalı E-imzalı E-imzalı