Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ BAM TRABZON 4. HUKUK DAİRESİ
T.C.
TRABZON
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2021/1764
KARAR NO : 2022/406
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/04/2021
NUMARASI : 2020/482 Esas-2021/201 Karar
DAVACI : … -…
VEKİLİ : Av. …
DAVALI :
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU : Genel Kurul Kararının İptali
KARAR TARİHİ : 14/03/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 14/03/2022
Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı kooperatifin üyesi olduğunu, 20.09.2020 tarihinde davalı kooperatifinin 2019 yılı olağan genel kurul toplantısının yapıldığını, dava dışı ortak… tarafından müvekkiline genel kurulda adına oy kullanmak üzere vekaletname verilmesine karşın vekaletname uyarınca müvekkiline oy kullandırılmadığını, öte yandan toplantı sırasında gündem dışı konuların müzakere edilerek üyelere ek yükümlülükler yükleyecek şekilde karar alındığını, toplantı sırasında yönetim kurulunun seçildiğini, seçilen yöneticilerden …….’nın seçilme ehliyetinin bulunmadığını ileri sürerek kanuna, anasözleşmeye aykırı olarak alınan bu kararların iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dışı …… tarafından davacı dışında başka bir kişiye de vekaletname verilmesi nedeniyle davacıya vekaleten oy kullandırılmadığını, genel kurulun gündem çerçevesinde toplanıp karar aldığını, yeni seçilen yönetim kurulu üyelerinin seçilme yeterliliğine haiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; “Dosya içerisinde bulunan tüm kanıt ve belgeler bir arada değerlendirildiğinde;
Davalı kooperatifin üyesi ve davacı … tarafından, davalı kooperatifin 20/09/2020 tarihinde 2019 hesap yılı Olağan Genel Kurul toplantısında alınan kararların iptali için görülmekte olan dava açılmıştır. Dava dilekçesi incelendiğinde davacının davası ve talepleri üç noktada toplanmaktadır. Davacı yanca, öncelikle davalı kooperatif üyelerinden ……. isimli kişinin kendisini toplantı için vekil tayin etmiş olmasına rağmen onun adına oy kullanmasının engellendiğinden bahisle tüm kararların iptali, ayrıca yönetim kurulu asil üyeliğine, engel hali bulunan, ….’nın seçilmesine dair 10. maddesinin ve gündemde yer almamasına rağmen oylamaya sunularak kabul edilen ve kooperatif çalışanlarının tazminatlarının ödenmesi için bir defalık üyelerden 500,00 TL aidat alınmasına dair 7. maddenin son cümlesinin iptalini istenmiştir.
1163 s. Kooperatifler Kanununun 46/3. maddesi uyarınca; “Gündemde olmayan hususlar gürüşülemez. Ancak, kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/10’unun gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte bulunmaları halinde, hesap tetkik komisyonunun seçilmesi, bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması, çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması, genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması ve kanun, anasözleşme ve iyiniyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali, yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi ile ilgili hususlar, genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü ile gündeme alınır.” hükmü ve 56/1-3. maddesi uyarınca ise; “(Değişik: 23/1/2008-5728/338 md.) Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (…) (1) zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından ya da bu Kanun hükümlerine göre mahkum olmamak.” hükümleri amirdir.
Davacı tarafın öncelikli talebi; davalı kooperatif üyelerinden …… isimli kişinin kendisini toplantı için vekil tayin etmiş olmasına rağmen onun adına vekaleten oy kullanmasının engellendiğinden bahisle tüm kararların iptali istemi olup bu talebin öncelikle incelenmesi gerekmektedir. Trabzon Ticaret İl Müdürlüğü’ne yazılan müzekkere cevabının incelenmesi ile de görüldüğü gibi; iptali istenen Genel Kurul Kararlarının alındığı toplantıya yönelik olarak kooperatif üyesi ……. tarafından hem davacı …’ya hem de ……. isimli bir başka kooperatif üyesine vekalet verilmiştir. Bu nedenle davacının ya da diğer vekil ……’nun kooperatif üyesi …….. adına oy kullanamamasında usul ve yasaya aykırı bir husus bulunmamaktadır. Ayrıca toplantıda alınan kararlar incelendiğinde kararların ezici bir oy çoğunluğu ile alındığı (ekseriyetle 41 kabule karşı 17 ret/çekimser), vekalet veren ……. adına kullanılacak oyun oylama sonucuna etki etmeyeceği de toplantı tutanağı ile sabittir. Bu nedenlerle davacı tarafın dava konusu toplantıda alınan tüm kararların iptali talebinin reddi gerekmektedir.
Öte yandan davacı taraf gündemde olmamasına rağmen kooperatif çalışanlarının tazminatları için bir defalık üyelerden 500,00 TL aidat alınmasına dair alınan kararın da yasaya aykırı olması sebebi ile iptalini talep etmiştir. 1163 s. Kooperatifler Kanununun 46/3. maddesi uyarınca; “Gündemde olmayan hususlar gürüşülemez. Ancak, kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/10’unun gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte bulunmaları halinde, hesap tetkik komisyonunun seçilmesi, bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması, çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması, genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması ve kanun, anasözleşme ve iyiniyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali, yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi ile ilgili hususlar, genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü ile gündeme alınır.” hükmü amir olup dava konusu edilen karar, toplantı öncesi kooperatif üyelerine gönderilen toplantı gündeminde yer almadığı gibi yasada belirtilen usul ile gündeme eklenmemiş olup toplantı tutanağı 7/son cümle maddesinde yer alan kooperatif çalışanlarının tazminatları için bir defalık üyelerden 500,00 TL aidat alınmasına dair alınan kararın 1163 s. Kooperatifler Kanununun 46/3. Maddesine aykırı olması nedeni ile iptali gerekmiştir.
Son olarak ise davacı taraf kooperatif yönetim kurulu asil üyeliğine seçilen …….’nın, 4733 Sayılı Kanuna Muhalefet (Kaçakçılık) suçundan aldığı mahkumiyet nedeni ile seçilme yeterliliğine sahip olmamasından dolayı bu kişinin yönetim kurulu üyeliğine seçilmesine dair kararın iptalini istemiştir. Trabzon 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2012/799 E. – 2013/156 K. sayılı dosyası incelendiğinde, kooperatif asil üyeliğine seçilmiş olan İsmail Taşlı’nın 4733 Sayılı Kanuna Muhalefet (Kaçakçılık) suçundan mahkum olduğu, memnu haklarının iadesine dair talebinin ise reddedildiği, bu hali ile 1163 s. Kooperatifler Kanununun 56/1-3 maddesi uyarınca kooperatif yönetim kurulu üyesi olamayacağı, iptali istenen genel kurul toplantı kararlarının …….’nın kooperatif asil üyeliğine seçilmesi yönünden de iptali gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” şeklindeki gerekçelerle;
1-Davanın KISMEN KABÜL -KISMEN REDDİ ile;
Davalı Kooperatifin 20/09/2020 tarihli Genel Kurul Kararlarına;
a)2019 yılında, bir seferlik, çalışanların tazminatları için üyelerden 500,00 TL’şer aidat alınmasına dair kararın
b)Yönetim Kurulu Asli Üyeliğine ……’nın seçilmesine dair kararın İPTALİNE, fazlaya dair davanın REDDİNE karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekilince harcı yatırılmak suretiyle katılma yoluyla istinaf dilekçesi sunulmuş ise de dilekçe içeriğinin davalı vekilinin istinaf itirazlarına cevap mahiyetinde olduğu, herhangi bir istinaf gerekçesinin belirtilmediği görülmüştür.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; toplantı öncesinde ilan edilen gündemde üye aidatlarının belirleneceği hususunun belirtildiğini, bu haliyle alınan kararların gündem dahilinde olduğunu, öte yandan yönetim kuruluna seçilen …..’nın memnu haklarının toplantı öncesinde iade edildiğini, bu haliyle seçilme yeterliliğinin bulunduğunu belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, kooperatif genel kurul toplantısında alınan kararların iptali istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Her ne kadar davacı vekilince katılma yoluyla istinaf kanun yoluna başvurulmuş ise de, istinaf dilekçesi içeriğinde kararın kaldırılması veya düzeltilmesine ilişkin herhangi bir talepte bulunulmadığı, istinaf sebep ve gerekçelerine yer verilmediği, dilekçenin davalı vekilinin istinaf itirazlarına cevap mahiyetinde olduğu, bu haliyle dilekçe uyarınca istinaf incelemesi yapılamayacağı, ortada usule uygun şekilde yapılmış bir istinaf başvurusunun da bulunmadığı kanaatine varılmakla davacı vekilinin istinaf dilekçesinin HMK’nun 352. maddesi uyarınca usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı vekilinin istinaf itirazlarının incelenmesine gelince;
Somut olayda davalı kooperatifin 20.09.2020 tarihinde olağan genel kurul toplantısının yapıldığı, toplantı tutanağının 7. maddesinde Mayıs 2021 tarihine kadar üyelik aidatlarının 500,00-TL olarak belirlendiği, bunun dışında yönetim kurulunun vermiş olduğu önerge uyarınca 2019 yılı için üyelerden tek seferlik 500,00-TL aidat alınmasının oya sunulduğu, yapılan oylama uyarınca 41 kabul, 7 ret ve 10 çekimser oyla önergenin kabul edildiği, yine toplantı sırasında yeni yönetim kurulunun seçiminin yapıldığı, toplantı tutanağının 10 maddesinde belirtildiği üzere dava dışı …’nın yönetim kuruluna asıl üye olarak seçildiği sabittir.
Davacı vekilince 7. madde uyarınca 2019 yılına ilişkin olarak üyelerden tek seferlik aidat alınmasına ilişkin maddenin gündem dışı olduğu ve yönetici olarak seçilen …….’nın seçilme yeterliliğinin bulunmadığı iddiasıyla bu yöndeki kararların iptali istenmiştir.
1163 sayılı Kanun’un 46. maddesinde “Toplantı çağrısına ve ilana gündem yazılır. Anasözleşmenin değiştirilmesi bahis konusu ise, yapılacak ilanda değiştirilecek maddelerin numaralarının yazılması ile yetinilir.
Dörtten az olmamak üzere ortakların en az 1/10’u tarafından genel kurul toplantısından en az 20 gün önce yazılı olarak bildirilecek hususların gündeme konulması zorunludur.
Gümdemde olmayan hususlar gürüşülemez. Ancak, kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/10’unun gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte bulunmaları halinde, hesap tetkik komisyonunun seçilmesi, bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması, çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması, genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması ve kanun, anasözleşme ve iyiniyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali, yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi ile ilgili hususlar, genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü ile gündeme alınır.” hükmüne yer verilmiştir. Anılan düzenlemeden de anlaşıldığı üzere gündem harici karar alınması belirli şartlara ve sınırlamalara tabidir. Dosya kapsamında bulunan toplantı gündeminde 2019 yılı için üyelerden tek seferlik aidat alınmasına ilişkin bir gündem maddesine verilmemiş olup bu husus gündemde belirtilen üyelik aidatlarının belirlenmesi kapsamında da değerlendirilemeyeceği gibi bu hususun verilecek önerge doğrultusunda gündeme alınması da mümkün değildir.
Öte yandan 1163 sayılı Kanun’un 52. maddesinde “Ortakların şahsi sorumluluklarının ağırlaştırılması veya ek ödeme yükümleri ihdası hakkında alınacak kararlar için bütün ortakların 3/4’ünün rızası gereklidir.” hükmüne yer verilmiş olup aidata ek olarak tek seferlik olarak ortaklardan para alınmasına ilişkin karar için de ortakların 3/4’ünün rızası gerekli olup somut olayda nisabın sağlandığından da söz edilemez. Bu durum karşısında mahkemece bu hususa ilişkin talebin kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Ancak mahkemece dava dışı ……’nın yönetim kurulu üyeliğine seçilme yeterliliği bulunmadığı iddiasıyla açılan davanın yazılı gerekçelerle kabulüne karar verilmiş ise de davalı vekilince istinaf dilekçesi ekinde sunulan belgelerden …….’nın toplantı öncesinde memnu haklarının iade olunduğu, bu haliyle seçilme yeterliliğinin bulunduğu belirtilmiştir. Dairemizce UYAP ortamından ulaşılan Çayeli Asliye Ceza Mahkemesinin ……D.İş sayılı kararından …….’nın 12.03.2020 tarihli karar ile memnu haklarının iadesine karar verildiği anlaşılmıştır. O halde mahkemece bahsi geçen karara ilişkin evraklar getirtilip, bu kararın …….’nın yönetim kurulu üyesi seçilmesine etki edip etmeyeceği tartışılıp değerlendirilmeden eksik inceleme ile karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
Açıklanan bu durum karışında davacı vekilinin istinaf dilekçesinin usulden reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile mahkemece verilen kararın HMK’nun 353/(1)-a-6. maddesi uyarınca kaldırılmasına dair aşağıda belirtilen şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-A)Davacı vekilinin istinaf dilekçesinin HMK’nun 352. maddesi uyarınca USULDEN REDDİNE,
B)Davacı tarafından yatırılan harçların tarafına İADESİNE,
C)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
2-Davalı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun kısmen kabulü ile Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesinin 22.04.2021 tarih ve 2020/482 Esas, 2021/201 Karar sayılı kararın, dava dosyasının esası incelenmeksizin HMK’nun 353/(1)-a-4-6. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
3-Dava dosyasının HMK’nun 353/(1)-a maddesi uyarınca davanın yeniden görülmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf kanun yolu başvurusu sırasında alınan peşin harcın DAVALIYA İADESİNE,
5-İstinaf kanun yolu başvurusu nedeniyle davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin mahkemesince verilecek nihai kararla hüküm altına ALINMASINA,
6-İstinaf kanun yolu başvurusunun incelenmesi sırasında duruşma yapılmadan karar verildiğinden bu aşama için davalı yararına vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
7-Kararın taraflara tebliği, harç ve gider avansı iadesi işlemlerinin yerel mahkemece yerine GETİRİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nun 353/(1)-a maddesi gereğince kesin olmak üzere 14/03/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…
Başkan
…
e-imzalıdır.
…
Üye
…
e-imzalıdır.
…
Üye
…
e-imzalıdır.
…
Katip
…
e-imzalıdır.