Emsal Mahkeme Kararı Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2019/70 E. 2019/74 K. 03.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

DOSYA NO :
KARAR NO :

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :
TARİHİ :
NUMARASI :

DAVACI-BİRLEŞEN
DOSYA DAVALISI :…
VEKİLLERİ : Av. …-

DAVALI-BİRLEŞEN
DOSYA DAVACISI :

VEKİLLERİ : AV.

DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ :
KARAR YAZIM TARİHİ :

Taraflar arasında görülen Alacak istemine ilişkin davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı-birleşen dosya davalısı vekili asıl davada 07/06/2016 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı- birleşen dosya davacısı şirket arasında inşaat demiri alımına ilişkin 02/02/2016 tarihli sözleşme akdedildiğini, sözleşme uyarınca 79.365 kg demir alımı karşılığında 100.000 TL bedel üzerinden anlaşıldığını, 100.000 TL davalı- birleşen dosya davacısı şirkete 31/03/2016 tarih ve 10/04/2016 tarihli 50.000 TL’lik çekler verilerek ödendiğini, müvekkili tarafından davalı- birleşen dosya davacısı şirkete verilen çeklerin davalı- birleşen dosya davacısı şirket tarafından tahsil edildiğini ve sözleşme uyarınca satımı kararlaştırılan demirin 40.880 kg’nın müvekkili tarafından teslim alındığını, davalı- birleşen dosya davacısı şirketten satın alınan ve bedeli ödenen 38.485 kg inşaat demiri alacağı bulunduğunu, müvekkili tarafından bakiye kalan demirin kendilerine teslimi veya bedelinin iadesi hususunda davalı- birleşen dosya davacısı şirkete ……Noterliği’nin …… tarih ve …. Yevmiye numaralı ihtarname ile bildirildiğini, ancak söz konusu demirlerin teslim edilmediğini, davalı- birleşen dosya davacısı şirketin cevabi ihtarı ile müvekkili ile davalı- birleşen dosya davacısı şirket arasındaki ticari ilişkinin sözleşmeye konu demirin alım-satımı ile sınırlı olmadığını, davalı- birleşen dosya davacısı şirketten demir dışında satın alınan ve faturası düzenlenen çeşitli inşaat malzemelerine ilişkin olarak yapılan kısmi ödemeler düşüldüğünde müvekkiline 7.176,75 TL borçlu durumda olduğunu, taraflar arasındaki ilişkin 79.365 kg inşaat demirinin 100.000,00 TL karşılığında alım-satımına ilişkin olduğunu, dava konusu sözleşmede davalı- birleşen dosya davacısı şirketin müvekkilinden alacağı olduğunu iddia ettiği diğer inşaat malzemelerine ilişkin olarak inşaat demiri alım satımı için verilen çek bedellerinden tahsil edilen paradan mahsup yapılabileceğine dair herhangi bir madde bulunmadığını, davalı- birleşen dosya davacısı şirketin sözleşme dışına çıkarak alacaklı olduğunu iddia ettiği emtia bedelleri için mahsuplaşma yoluna gittiği ve bakiye kalan inşaat demirini müvekkiline göndermemesi hususunun kabul edilemeyeceğini, inşaat malzemelerinden demirin fiyatının inşaat sezonu yaz aylarında ani ve fazla artışlar gösterdiğini, bu durumu bilen müvekkilinin artışlardan etkilenmemek amacı ile demir fiyatlarının düşük olduğu kış döneminde bedelini ödeme kaydıyla tona endekslediğini, sözleşmenin yapıldığı sırada 1,260 TL/KG olan demir fiyatlarının müvekkilinin davalı- birleşen dosya davacısından demir talep ettiği tarihte 1.815 TL’ye çıktığını, artıştan olumsuz etkilenen davalı- birleşen dosya davacısıdan kötü niyetli davrandığını, müvekkilinin kendisine olan ve fiyatları sabit kalan sair mallardan olan borcunu demir borcundan mahsup ettiğini, davalı- birleşen dosya davacısının müvekkilinden diğer malzemeler sebebi ile olan alacağını talep etmediğini, müvekkilinin mütemerrid duruma düşürmediğini belirterek öncelikli olarak dava sonunda verilecek hükmün infazının sağlanması bakımından davalı- birleşen dosya davacısı şirket adına kayıtlı araç ve taşınmazların kayıtları üzerine ihtiyati haciz konulmasını, davalı- birleşen dosya davacısı şirketten alacağı bulunan 38.485 kg demirin müvekkiline aynen teslimini, aynen teslim mümkün olmadığı takdirde ihtarnameye cevap verildiği tarih olan 12/05/2016 tarihi itibarıyla inşaat demirinin …u ili teslim kg fiyatı olan 1.815 TL/KG fiyatının müvekkilinin bakiye demir alacağı olan 38.485 kg ile çarpılması sonucu belirlenen 69.850,275 TL’nin ihtarnameye cevap verilen 12/05/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı birleşen …..Mahkemesi’nin …. Esas sayılı dosyası davacısı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı- ana dosya davacısı tarafça müvekkili aleyhine demir alacağına ilişkin olarak mahkemelerinin …… esas sayılı dosyası ile açılan alacak davasına verdiği cevapta müvekkilinde davalı- ana dosya davacısından alacaklı olduğunu, mahsup yapılması gerektiğini belirttiğini, …… tarihli ön inceleme duruşmasında mahsup talebine ilişkin olarak ayrı bir alacak davası açılması için süre verildiğini, davalı- ana dosya davacısı tarafın ticari ilişkinin başladığı ……. tarihinden iş bu davanın açıldığı döneme ilişkin olarak müvekkili şirketten çok sayıda dava dilekçesinde tarih ve miktarı belirtilen faturalarla ….. TL’lik inşaat malzemesi satın aldığını, davalı- ana dosya davacısı tarafın satın aldığı malzemeler karşılığında ise yaptığı ödemeler …… TL’lik çek, …… TL’lik çek, …….TL’lik havale, ……. TL’lik çek şeklinde ödeme yaptığını, yine ……. tarih ve ….. nolu iade faturası ile …. TL’lik malzeme iadesi yaptığını, davalı- ana dosya davacısının bu güne kadar yaptığı ödeme tutarı …… TL olduğunu, davalı- ana dosya davacısının yaptığı ödemelerden sonra kalan borcunun da ……. TL olduğunu, müvekkili şirkete bu ödemeler dışında demir alım sözleşmesine binaen …… ve …… tarihli ……. TL’lik çekler verildiğini, müvekkili şirketin ilk olarak ……. tarihli……. nolu fatura ile 16.525 kg demiri davalı- ana dosya davacısı tarafa gönderdiğini, tutarının ise ……. TL olduğunu, daha sonra davalı- ana dosya davacısının talebi ile ….. tarih … nolu fatura ile 24.550 kg demir davalı- ana dosya davacısı tarafa gönderildiğini, bu kısmın mahkememizin …… esas sayılı davanın konusunu teşkil ettiğini, davalı- ana dosya davacısı tarafın müvekkiline ticari ilişkiden dolayı borçlu olmasına rağmen, sulh olmayarak demir için ödediği bedel karşılığında parasını talep ettiğini, müvekkilinin iyi niyetli olarak davalı- ana dosya davacısı tarafla uzlaşmak istediğini, fakat davalı- ana dosya davacısı tarafın müvekkilinin alacağını icra ve dava yoluyla talep edilmesini istediğinden bahisle bu davayı açtığını belirterek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak üzere ….. TL alacağın fatura tarihinden itibaren işletilecek ticari faiziyle birlikte davalı- ana dosya davacısından tahsili ile mahkemelerinin …. Esas sayılı dosyasının bu dosya ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP DİLEKÇESİ :
Davalı birleşen dosya davacısı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı- birleşen dosya davacısı arasındaki ilişki demir alım sözleşmesinden (şubat ayı içinde imzalanmıştır) daha önceye dayandığını, ….. tarihinden itibaren davacı birleşen dosya davalısının müvekkilinden muhtelif tarihlerde inşaat malzemesi satın aldığını, davacı birleşen dosya davalısı ile ticari alış veriş devam ederken ve davacının birleşen dosya davalısının kısmi borcu varken davacı birleşen dosya davalısı ile demir alımına ilişkin Şubat ayında sözleşme imzalandığını, sözleşme karşılığında …… ve …… tarihli ……… TL’lik çeklerin müvekkiline verildiğini, yapılan sözleşmede demirin brim fiyatının 1.260 TL/Kg olarak belirlendiğini, davacı birleşen dosya davalısı tarafın ihtiyacı olduğunda, istediği şantiyeye ihtiyacı kadar teslimat yapılacağın sözlü olarak kararlaştırıldığını, ilk olarak 11/03/2016 tarihinde 16.525 kg demirin davacı birleşen dosya davalısı tarafa gönderildiğini, tutarının ise ………. TL olduğunu, daha sonra davacı birleşen dosya davalısının talebi ile 28/04/2016 tarihinde 24.550 kg demirin davacı birleşen dosya davalısı tarafa gönderildiğini, bunun bedelinin de 41.732,74 TL olduğunu, davacı birleşen dosya davalısı tarafa teslim edilen bu demirlerden sonra davacı birleşen dosya davalısı tarafın ihtar tarihine kadar demir talep etmediğini, müvekkilinin de davacı birleşen dosya davalısı taraftan diğer inşaat malzemeleri satışına binaen olan alacaklarını da ödemediğini, davacı birleşen dosya davalısı tarafa toplamda 41.075 kg demir teslim edildiğini, yapılan sözleşmeye göre kalan demir borcunun 38.290 kg olduğunu, ………. tarihinden dava tarihine kadar olan döneme ilişkin olarak davacı birleşen dosya davalısının müvekkili şirketten toplamda 63.249,59 TL’lik inşaat malzemesi satın aldığını, malzemelere karşılık …. tarihli … TL’lik çek, …….. tarihli……. TL’lik çek, ….. tarihli … TL’lik çek şeklinde ödeme yaptığını, davacı birleşen dosya davalısının ödemelerini fatura tarihlerinde yapmadığını, 8 aylık ticari ilişkide 3 defa çek ödemesi yapıldığını, ……. tarihli son çekten sonra bir ödeme yapmadığını, davacı birleşen dosya davalısının demir alacağına ilişkin ödemiş olduğu miktardan 36.751,41 TL kaldığı ve müvekkilinin de davacı birleşen dosya davalısından 30.669,00 TL alacağı olduğunu, bu alacağın mahsup edildiğini, davacı birleşen dosya davalısının müvekkilinde 7.177 TL alacağı kaldığını, müvekkili ile davacı birleşen dosya davalısı ile arasındaki ticari ilişki nedeniyle yapılan mahsup işleminden sonra davacı birleşen dosya davalısının fazladan ödediği 7.177,00 TL’nin kaldığını, davacı birleşen dosya davalısının miktara ilişkin talebinin 7.177,00 TL’lik kısmını kabul ettiğini, davacı birleşen dosya davalısı tarafın demire yapılan ödemelerin diğer inşaat malzemelerine ilişkin mahsup yapılamayacağının mahkemece belirlenmesi halinde davacı birleşen dosya davalısının demir alacağına ilişkin kalan 38.290 kg demiri davacıya teslim etmeyi kabul ettiklerini, müvekkilinin davanın açılmasına sebebiyet vermediğini, yargılama giderlerinin davacı birleşen dosya davalısı taraf üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; “Taraf iddia ve savunmaları, davacı ve davalı tarafça sunulan deliller, taraflar arasında yapılan sözleşme, yine mahkememizin bu dosyayla birleşen davacısı ……. Ltd. Şti , davalısı ise … olan … Esas sayılı dosyası ve bu dosyaya dayanak yapılan faturalardan doğan alacak, taraflara ait ticari defter ve belgeler, SMMM bilirkişisi …….’den aldırılan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; asıl davada davacının terditli olarak isteminin taraflar arasında yapılan sözleşmeye istinaden teslim edilmesi gereken fakat bir kısmı teslim edilmeyen 38.485 Kg kömürün aynen teslimine bu mümkün değil ise ihtarnameye cevap verildiği tarih olan 12/05/2016 tarihi itibarıyla inşaat demirinin … İli teslim kg fiyatı olan 1.815 TL/Kg fiyatının müvekkilinin bakiye demir alacağı olan 38.485 kg ile çarpılması sonucu belirlenen 69.850,275 TL’nin ihtarnameye cevap verilen 12/05/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsiline ilişkin olduğu, mahkememizin birleşen dosyasında davacının talebinin ise bir kısım faturalardan kaynaklı ödenmeyen bakiye alacağın tahsili istemine ilişkin olduğu; asıl dosya yönünden yapılan yargılamada tarafların arasında …… tarihli …. nolu faturaya konu 41.732,74 TL bedelindeki 24.550 kg demirin ve ….. tarihli …. nolu faturaya konu 21.516,85 TL bedelindeki 16.525 kg demirin alındığına ilişkin herhangi bir uyuşmazlık olmadığı, davacı tarafından her ne kadar ……. Noterliğinin …… yevmiye numaralı ihtarnamesiyle …. nolu 41.732,74 TL bedelli faturaya itiraz etmiş ise de faturanın fiyat bölümüne itiraz edilmiş olup alınan demir miktarına itirazı olmadığından teslim edilmesi gereken fakat teslimi yapılmayan 38.295 kg demirin aynen iadesine bu nedenle davacının davasının kısmen kabulüne karar verilmiş; mahkememiz birleşen dosyası yönünden ise SMMM bilirkişisi………’den alınan bilirkişi raporunda; birleşen davaya konu davalı/birleşen dosya davacısının vekili tarafından sunulan faturaların tarafların ticari defter ve belgelerinde kayıtlı olduğu yine yapılan ödemeler sonucu bu faturalardan bakiye alacak 27.473,66 TL alacağın kaldığını belirttiği, gerekçeli, anlaşılır, açık bilirkişi raporunun hükme esas alındığı, davalı/asıl dosya davacısının …… Noterliğinin ……. yevmiye numaralı ihtarnamesiyle bu dosyaya konu faturalardan ……. tarih …. nolu … TL bedelli faturaya konu malları teslim almadığına ilişkin ihtarname göndermiş ise de davalı vekilinin bu konuda yemin teklif ettiği talimat mahkemesi aracılığıyla yemin dilekçesinin davacıya tebliğ edilmesine rağmen davacının talimat duruşmasına katılmadığı” gerekçesiyle birleşen dosya yönünden davacının davasının kabulüne karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı birleşen dosya davalısı vekili istinaf dilekçesinde özetle; birleşen ……. Mahkemesinin …. Esas sayılı davanın kabulüne delil teşkil eden bilirkişi raporlarının hatalı olduğunu, söz konusu rapora yaptıkları itirazların yerel mahkeme hakimince yeterli ve gerekçeli olarak değerlendirilmeden itirazlarının reddine karar verdiğini, davalı birleşen dosya davacısının ticari defterlerinin delil olarak kabulünün mümkün olmadığını, söz konusu defterlerin yasanın aradığı şartları taşımadığını, bu nedenle hükme esas alınmasının hatalı olduğunu, yine ….. tarihli …… numaralı …. TL bedelli faturaya ilişkin olarak müvekkillerine yemin teklif edildiğini, ancak müvekkillerinin talimat duruşmasına katılmayarak yemin etmekten imtina ettiğinin gerekçe olarak gösterildiğini, söz konusu faturada belirtilen malların müvekkil tarafından teslim edilmediğinden faturaya ve içeriğine itiraz edilerek noter kanalı ile davalı birleşen dosya davacısı şirkete ihtarname ile iade edildiğini, hal böyle iken yemin teklif edilmesini gerektirir herhangi bir husus olmadığını, davalı birleşen dosya davacısı şirketin malları teslim ettiğini kanıtlayamadığını, anılan nedenlerle söz konusu faturanın delil olarak kabul edilerek bilirkişi hesabına dahil edilmesinin usule ve yasaya aykırı olduğunu, tüm bu nedenlerle davanın kabulüne ilişkin kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava alacak istemine ilişkindir.
İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
……. Mahkemesi’nin …… Esas, …… Karar sayılı ilamı incelendiğinde; bu dosya ile yine aynı mahkemenin … Esas, ….. Karar sayılı dosyasının … tarihli karar ile birleştirilmesine karar verildiği ve yargılamanın ana dosya ile birleşen dosya yönünden devam ettirilerek hükme ulaşıldığı anlaşılmıştır.
İstinaf kanun yoluna birleşen dosya davalısı/ana dosya davacısı … tarafından gelinmiş olduğu görülmüş, ana dosya yönünden verilen hükme yönelik herhangi bir istinaf talebinin olmadığı anlaşılmıştır.
Yapılan yargılama esnasında taraf delilleri toplanmış taraflara ait ticari defter ve belgeler getirtilmiş, bilirkişi SMMM ….’den …., ….. ve … tarihli kök ve ek raporlar alınmıştır. Rapor içerikleri incelendiğinde gerekçeli karara dayanak yapılmasında herhangi bir yasaya aykırılık bulunmamış ticari defter ve belgeler ile tarafların ileri sürdüğü delillerin tam olarak raporlara yansıtılmış olduğu görülmüştür. Ayrıca ana dosya davacısı birleşen dosya davalısının itiraz etmiş olduğu … tarih ….. Nolu …. TL bedelli faturaya yönelik teslim edilip edilmediği noktasında ispat edilmesi açısından birleşen dosya davacısı tarafından HMK’nun 225 ve devamı maddeleri uyarınca yemin teklifi yapılmış, bunun üzerine mahal mahkemesine talimat yazılmış, fakat yemin teklifi için çağrılan birleşen dosya davalısının talimat duruşmasına gitmediği gibi herhangi bir mazeret de bildirmediği görülmüş, bu sebeple mahkemesince HMK’nun 229 maddesi uyarınca yemin teklif edilen hususları ikrar ettiği kabul olunmuştur. Mahkemesince yapılan yemin teklifinde ve yemin etmemenin sonuçlarını kabulde herhangi bir usulü hata bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, dosyadaki tüm toplanan delil içeriklerine ve anılan bilirkişi raporlarının kapsamına göre ilk derece mahkemesi kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir aykırılığın bulunmadığı, davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin ana ve birleşen dava dosyaları içinde bulunduğu, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, bu nedenle inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından istinaf isteminin HMK’nun 353/(1)-b-1. maddesi gereğince esastan reddi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı birleşen dosya davalı vekilinin …… Mahkemesi’nin …… tarih ve …. Esas ve … Kararına karşı yapmış olduğu istinaf kanun yolu başvurularının HMK’nun 353/(1)-b-1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,

2-İstinaf kanun yolu başvurusu sırasında peşin alınan 470,00 TL harcın alınması gereken 1.876,72 TL harçtan mahsubuyla bakiye kalan 1.406,72 TL harcın davacı birleşen dosya davalısından alınarak hazineye İRAT KAYDINA,
3-İstinaf kanun yolu başvurusu nedeniyle davacı birleşen dosya davalısı olan tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı birleşen dosya davalısı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından istinaf yoluna başvuran davacı birleşen dosya davalısı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine YER OLMADIĞINA,
5-Kararın tebliği, kesinleştirme, gider avansı ve harç iadesi/ikmaline ilişkin işlemlerin mahal mahkemesince YERİNE GETİRİLMESİNE,
Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde HMK’nın 362/(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere 03/12/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.


Başkan

e-imzalıdır.

Üye

e-imzalıdır.

Üye

e-imzalıdır.

Katip

e-imzalıdır.