Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ

T.C.
TRABZON
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
2. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/289
KARAR NO : 2020/254

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/11/2019
NUMARASI : 2019/329-E., 2019/452-K
DAVACI : … –
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …-
DAVALI : … –
VEKİLİ : Av. …-
DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 11/03/2020
KARAR YAZIM TARİHİ : 01/04/2020

İtirazın iptali istemine ilişkin davada Trabzon 2. Asliye Hukuk Mahkemesi ile Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi,

DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı şirket arasında 26 adet dairenin alım-satımı konusunda 22/08/2015 tarihinde bir anlaşma yapıldığını, buna göre davalı şirketin arsa üzerinde 3+1 daire tipi 26 adet daireyi anahtar teslimi inşa ederek davacıya teslim edeceğini, davacının bu iş için 1.700.000 dolar ödeyeceğini, inşaatın teslim süresinin ruhsat tarihinden itibaren 12 ay olduğunu, 300.000 dolar ödeme yaptığını, bu ödemenin bir kısmını 01/09/2015 tarihinde, diğer kısmını ise 07/09/2015 tarihinde Suudi Arabistan Uluslararası havale yolu ile yaptığını, ancak 2 yıl 6 aydır arsada bir çivi çakılmadığını, inşaat ruhsatını almadığını, davalının temerrüde düştüğünü, ödenen 300.000 USD Dolarının ödenmesi için icra takibi başlattıklarını, takibe itiraz edildiğini, itirazın iptali ile %20 icra inkar tazminatı talep etmiştir.
DAVANIN AÇILDIĞI MAHKEME TARAFINDAN YAPILAN İŞLEMLER:
Trabzon 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/115 esas, 2019/262 karar sayılı ilamı ile; davacının dava dilekçesinde Türkiye’de ticari faaliyetlerde bulunduğunu, bu faaliyetler kapsamında birçok yatırım yaptığı yönündeki beyanları, davalıya ait taşınmaz üzerinde yapılacak 26 adet dairenin alımına ilişkin ortaya çıkan uyuşmazlık karşısında davalının tacir gibi hareket ettiği gerekçesiyle uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerekir düşüncesiyle görevsizlik kararı verilmiş, karar kesinleşmiştir.
DAVANIN GÖNDERİLDİĞİ MAHKEME TARAFINDAN YAPILAN İŞLEMLER:
Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesinin 14/11/2019 tarih, 2019/329-452 Esas-Karar sayılı kararı ile, davacının tacir olmadığına ilişkin vergi dairesi ve ticaret sicil müdürlüğü kayıtları bulunduğu, ticari davaların mutlak ve nispi ticari davalar olarak ikiye ayrıldığı, uyuşmazlığın taşınmaz satış vaadi sözleşmesinden kaynaklandığı, bu davaların mutlak ticari davalar olmadığı, nispi ticari davaların ise tarafların tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirmesine bağlı olduğu, davacının tacir olmadığı, davacı vekilinin bu konuda beyanlarının bulunduğu, iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olmayan davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, karar istinaf edilmeden kesinleşmiştir.
Her iki mahkemenin karşılıklı görevsizlik kararı vermiş olmaları üzerine karşı görevsizlik kararını veren mahkeme, HMK’nın 22/2 maddesi uyarınca görev uyuşmazlığının çözümü ile görevli mahkemenin belirlenmesi için dava dosyasını re’sen dairemize göndermiştir.
UYUŞMAZLIĞIN NİTELİĞİ VE GEREKÇE:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, eser sözleşmesindeki edimlerin yerine getirilmediği iddiası üzerine davalıya ödenen 300.000,00 ABD Dolarının iadesi için başlatılan icra takibine itirazın iptaline ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK)’nın 3. maddesi hükmüne göre bu Kanunda düzenlenen hususlarla bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiiller ticari işlerdendir. Bir işin ticari veya adi olması, farklı kuralların uygulanmasını gerektirir. Bir işin ticari olup olmadığını kanunda öngörülen kurallar uyarınca saptamak gerekir. Eğer iş ticari ise özel ticari kuralların uygulanması zorunlu olur. Ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işler, yani, haklı veya haksız fiil yahut işletmeyi ilgilendiren her iş ayrık durumlar dışında, ticari iş sayılır. Bu işler, eğer bir ticari işletmeyi ilgilendirmiyorsa, ticari iş sayılmazlar (ERİŞ Gönen, Gerekçeli- Açıklamalı- İçtihatlı 6335 Sayılı Kanunla Güncellenmiş Yeni TTK Hükümlerine Göre Ticari İşletme ve Şirketler Ticaret Sicili Yönetmeliği ve İlgili Tebliğler, Seçkin Yayınevi, 1. Baskı, Mart 2013, 1. Cilt, Sh, 323).
Ticari davalar ise aynı Kanunun 4/1 maddesinde tanımlanmıştır. Bu maddeye göre, her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri ve tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın Türk Medenî Kanununun, rehin karşılığında ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki 962 ilâ 969 uncu maddelerinde, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi hakkındaki 202 ve 203, rekabet yasağına ilişkin 444 ve 447, yayın sözleşmesine dair 487 ilâ 501, kredi mektubu ve kredi emrini düzenleyen 515 ilâ 519, komisyon sözleşmesine ilişkin 532 ilâ 545, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları için öngörülmüş bulunan 547 ilâ 554, havale hakkındaki 555 ilâ 560, saklama sözleşmelerini düzenleyen 561 ilâ 580. maddelerinde; fikrî mülkiyet hukukuna dair mevzuatta; borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlerde ve bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır. Bu maddeye göre bir davanın ticari dava sayılabilmesi için tarafların her ikisinin tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğması veya ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi olması veyahut da açılan davanın maddede altı bent halinde sayılan davalardan olması gerekir. Taraflardan biri tacir değilse veya tacir olmasına rağmen uyuşmazlığın ticari işletmeyle ilgisi yoksa ticari davanın varlığından söz edilemez.
Ticari davalar, mutlak ticari davalar, nispi ticari davalar ve yalnızca bir ticari işletmeyle ilgili olmasına rağmen ticari nitelikte kabul edilen davalar olmak üzere üç gruba ayrılır.
Mutlak ticari davalar, tarafların tacir olup olmadığına ve işin bir ticari işletmeyi ilgilendirip ilgilendirmediğine bakılmaksızın ticari sayılan davalardır. Mutlak ticari davalar, TTK’nın 4/1. maddesinde bentler halinde sayılmıştır. Bunların yanında Kooperatifler Kanunu (m.99), İcra İflas Kanunu (m.154), Finansal Kiralama Kanunu (m.31), Ticari İşletme Rehni Kanunu (m.22) gibi bazı özel kanunlarda belirlenmiş ticari davalar da bulunmaktadır. Bu guruptaki davaların ticari dava sayılabilmesi için taraflarının tacir olması veya ticari işletmeleriyle ilgili olması gibi şartlar aranmaz. TTK’nın 4/1. bendinde sınırlı olarak sayılan davalar arasında yer alması veya özel kanunlarda ticari dava olarak nitelendirilmesi yeterlidir. Bu davalar kanun gereği ticari dava sayılan davalardır.
Nispi ticari davalar, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması halinde ticari nitelikte sayılan davalardır. TTK’nın 4/1. maddesine göre, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan ve iki tarafı da tacir olan hukuk davaları ticari dava sayılır. Bu hükme göre bir davanın ticari dava sayılabilmesi için, hem iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirmesi hem de iki tarafın tacir olması gereklidir. Bu şartlar birlikte bulunmadıkça, uyuşmazlık konusunun ticari iş niteliğinde olması veya ticari iş karinesi sebebiyle diğer taraf için de ticari iş sayılması davanın ticari dava olması için yeterli değildir. Ticari iş karinesinin düzenlendiği TTK’nın 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmez. TTK, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.
Üçüncü grup ticari davalar, yalnızca bir tarafın ticari işletmesini ilgilendiren havale, vedia ve fikri haklara ilişkin davalardır. Yukarıda açıklandığı üzere bir davanın ticari dava sayılması için kural olarak ya mutlak ticari davalar arasında yer alması ya da her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili bulunması gerekirken havale, vedia ve fikri haklara ilişkin davaların ticari nitelikte sayılması için yalnızca bir yanın ticari işletmesiyle ilgili olması TTK’da yeterli görülmüştür (Yargıtay 20.HD’nin 05/12/2019 tarih, 2019/5524 E.-7143 K., 04/03/2019 tarih, 2019/391 E.- 1391 K. Sayılı ilamları).
Somut olayda uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi ilişkisinden kaynaklanmakta olup, bu nevi davaların ticari dava olduğuna ya da asliye ticaret mahkemelerinde görüleceğine ilişkin bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Bu durumda, eldeki davanın ticari dava olarak kabulü ile uyuşmazlığın asliye ticaret mahkemesi tarafından çözülebilmesi için, uyuşmazlık konusu işin her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olması zorunludur. İşin ticari iş olması davanın doğrudan ticaret mahkemesinde görülmesini gerektirmez. Dosyadaki ticaret sicil müdürlüğü ve vergi dairesi kayıtlarına göre davacı, tacir olmadığı gibi işin ticari işletmesiyle ilgisi bulunmamaktadır. Bu nedenle davaya bakma görevinin ticaret mahkemesine ait olmayıp asliye hukuk mahkemesinin görevi dahilinde olduğu anlaşılmakla, uyuşmazlığın 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında kalmadığıdan asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Trabzon 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
2-Dosyanın Trabzon Ticaret Mahkemesine iadesine,
HMK’nın 23/1 ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 11/03/2020 tarihinde kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.

… … … …
Başkan- … Üye-… Üye- … Katip- …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır