Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 11/06/2018
KARAR TARİHİ : 17/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında yapılan ticarete karşılık Ziraat Bankası … seri nolu 72.500,00 TL miktarlı 22/06/2017 tanzim, 30/11/2017 vade tarihli, … seri nolu 72.500,00 TL miktarlı 22/06/2017 tanzim 30/11/2017 vade tarihli çeklerin davalıya teslim edildiğini, daha sonra müvekkili ile davalı arasında yapılan anlaşma uyarınca icra takibine konu çeklerin yeni çekler verilmek suretiyle değiştirildiğini, bu değişim işlemine ilişkin yazılı sözleşme yapıldığını ve aynı bedelli Türkiye İş Bankasına ait …seri nolu 20/02/2018 tarihli 72.500 TL bedelli, … seri numaralı 20/03/2018 tarihli 72.500,00 TL bedelli çeklerin davalı şirkete teslim edildiğini, sözleşme gereğince eski çeklerin müvekkiline iade edilmesi gerekirken iade edilmediğini ve Trabzon İcra Müdürlüğünün … … sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını belirterek müvekkilinin davalıya iş bu çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilmesini ve haksız ve hukuka aykırı icra takibi nedeniyle %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların ticari ilişki içerisinde olduğu ve çeklerin verilmesi/alınmasına ilişkin sözleşmenin muhatabının müvekkili şirket olmadığını, sözleşmeye ilişkin olarak aradaki ticari ilişkiye sözleşmeye taraf olmayan müvekkili şirkete karşı dava açılmış olmasının hukuka aykırılık teşkil edeceğini, müvekkili şirketin çekleri elinde bulunduran iyiniyetli 3.kişi konumunda olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ :
Trabzon Ticaret Sicil Müdürlüğünden davacı şirketlerin ticaret sicil kayıtları celp edilerek dosya içerisine alınmıştır.
İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğünden davalı şirketin ticaret sicil kaydı celp edilerek dosya içerisine alınmıştır.
Trabzon İcra Müdürlüğünün … … sayılı dosyası celp edilerek dosya içerisine alınmıştır.
Trabzon İcra Hukuk Mahkemesinin … … sayılı dosyasının örneği celp edilerek dosya içerisine alınmıştır.
İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının …soruşturma sayılı dosyasının örneği celp edilerek dosya içerisine alınmıştır.
Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesine ve Tonya Nöbetçi Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesine yazılan talimat ile mahkememizce istenilen bilgi ve belgeler celp edilmiştir.
Konak (İzmir) Ticaret Sicil Müdürlüğüne yazılan müzekkere ile mahkememizce istenilen bilgi ve belgeler celp edilmiştir.
Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu’na, Ziraat Bankası Çarşıbaşı Şubesine, Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına, T.İş Bankası Trabzon Ticari Şube Müdürlüğüne, Türk Ekonomi Bankası Konak Şube Müdürlüğüne yazılan müzekkere ile mahkememizce istenilen bilgi ve belgeler celp edilmiştir.
Mahkememizin ……, … … ve ….İş sayılı dosyaları dosyamız arasında alınmıştır.
İzmir 51.Asliye Ceza Mahkemesine yazılan müzekkere ile mahkememizce istenilen bilgi ve belgeler celp edilmiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve dosya kapsamı sonunda yapılan yargılama neticesinde, 24/06/2020 tarih ve … …-…. sayılı kararı ile; “…Davacının davasının kabulü ile, Trabzon İcra Dairesinin … … sayılı dosyasına konu Ziraat Bankası … seri nolu 72.500,00 TL miktarlı 30/11/2017 vade tarihli ve … seri nolu 72.500,00 TL bedelli 30/11/2017 vade tarihli çekler nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine. Davacının kötü niyet tazminatı talebinin kabulü ile asıl alacağın %20’si oranındaki kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine…” karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce verilen kararın, davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu, dosyanın Trabzon Bölge Adliyesi 4. Hukuk Dairesine gönderildiği, ilgili hukuk dairesince 27/10/2020 tarih, 2020/738 … ve 2020/915 Karar sayılı ilamları ile “…Somut olay incelendiğinde; davacılar vekilinin davacılar ile davalı şirket arasında yapılan ticarete karşılık Ziraat Bankası’na ait … seri nolu 72.500,00 TL miktarlı 22/06/2017 tanzim, 30/11/2017 vade tarihli, … seri nolu 72.500,00 TL miktarlı 22/06/2017 tanzim 30/11/2017 vade tarihli çeklerin davalıya teslim edildiğini, daha sonra davacılar ile davalı arasında yapılan anlaşma uyarınca icra takibine konu çeklerin yeni çekler verilmek suretiyle değiştirildiğini, bu değişim işlemine ilişkin yazılı sözleşme yapıldığını ve aynı bedelli Türkiye İş Bankasına ait …seri nolu 20/02/2018 tarihli 72.500,00 TL bedelli, … seri numaralı 20/03/2018 tarihli 72.500,00 TL bedelli çeklerin davalı şirkete teslim edildiğini, sözleşme gereğince eski çeklerin müvekkiline iade edilmesi gerekirken iade edilmediğini ve Trabzon İcra Müdürlüğünün … … sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını belirterek davacıların davalıya icra takibine konu çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitini talep eder olduğu; davalı şirketin ise kendilerinin iyi niyetli üçüncü hamil kişi konumundaki yetkili hamil olduklarından bahisle borçlunun lehtara karşı ileri sürebileceği defileri takip alacaklısına karşı ileri süremeyeceğinden davanın reddini ister olduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafından dosyaya sunulan ve taraflarca itiraza uğramayan çeklerin değişimini içerir belge incelendiğinde; … başlığını taşıdığı, çek bilgilerinin ayrıntılı olarak yazıldığı, hangi çeklerin hangi çeklere karşılık değişim yapıldığının gösterildiği ve …. isim ve imzasını içerir olduğu görülmüştür. Getirtilen ticaret sicil belgeleri incelendiğinde ve yine dosya içerisine alınan İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosya içeriğinden anlaşıldığı üzere … San. Ve Tic. A.Ş.’nin yetkilisinin …. olduğu yine …San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 25/09/2017 tarihine kadar ortağının ve yetkilisinin …. olduğu ve bu şirketteki hisselerinin ….’e devrettiği, devir ile birlikte şirketin ünvan değişikliğine giderek …..San. ve Tic. Ltd. Şti. ünvanını aldığı anlaşılmıştır. Dava konusu yapılan çekler incelendiğinde; keşidecinin…..Ltd. Şti adına….. olduğu, lehtarın …..Ticaret Limited Şirketine olduğu, ciro yolu ile önce … San. Ve Tic. A.Ş.’ye, daha sonra da … … San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne devredildiği anlaşılmıştır. Her iki cirantanın üzerindeki imzaların …’e ait olduğu görülmektedir. Bu sebeple … … San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin yöneticiliğini … bırakmış ise de kendi zamanında, kendisince cironun yapıldığı anlaşılmaktadır. Def’iler başlığını taşıyan TTK’nun 687. maddesi “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biri ile kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükmünü içerir. Görüldüğü üzere davalı ….. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ünvan değiştirmeden önceki yöneticisi tarafından söz konusu çekleri ciro yoluyla alınmış olup dava konusu çekler ile İş Bankası’na ait …ve … seri nolu 72.500,00 TL bedelli çekler ile değiştirildiği ve altında bizzat kendi imzasının olduğu anlaşıldığından iyi niyet savunmalarının yerinde olmadığı görülmüştür.
Şu halde dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlara, yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle; dosya içerisine sunulan çek değişimine ilişkin …’in imzaladığı belge, ticaret sicil kayıtları, savcılık dosyası içeriği, tanık anlatımları ve mahkeme gerekçesi nazara alındığında verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından davalı vekilinin tüm istinaf itirazlarının HMK’nun 353/(1)-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine…” dair temyiz kanun yolu açık olmak üzere karar verildiği anlaşılmıştır.
Trabzon Bölge Adliyesi 4. Hukuk Dairesinin 27/10/2020 tarih, 2020/738 … ve 2020/915 Karar sayılı kararının davalı vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edildiği anlaşılmış olup, Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 20/04/2022 tarih, 2020/8045 … ve 2022/3217 Karar sayılı ilamı ile; “…Davacılar, davalı şirket ile yapılan ticari alışveriş sonucu her biri 72.500,00 TL bedelli 30.11.2017 keşide tarihli iki adet çek verildiğini, daha sonra davalı şirket temsilcisi …’le bu çeklerin iadesi ile aynı bedelli 20.02.2018 ve 20.03.2018 tarihli çeklerin verilmesi suretiyle mutabık kalındığını, bu konuda … imzalı belgenin düzenlenmesine ve yeni çeklerin …’e teslim edilmesine rağmen iade edilmeyen çekler için davalı şirketin icra takibi yaptığını bildirerek 30.11.2017 keşide tarihli iki adet çek nedeniyle borçlu olmadıklarının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Takip ve davanın dayanağı çekler, 30.11.2017 keşide tarihli, keşidecisi davacı … Şt., lehdarı …. olan her biri 72.500,00 bedelli, lehdar tarafından önce … Ltd. Şt.’e icro edilen, adı geçen tarafından da … Ltd. Şt. ciro edilen çeklerdir.
Takip dayanağı çekler ile aynı bedelli 20.02.2018 ve 20.03.2018 tarihli çeklerin değişimine ilişkin … başlıklı, ancak tarihsiz belge … tarafından düzenlenmiş olup davanın dayanağını teşkil etmektedir.
Tarihsiz belgeyi düzenleyen … son hamil … Ltd. Şt.’nin tek hissedarı ve şirket yetkilisi iken, şirketteki tüm hisselerini 07.07.2017 tarihinde …’e devretmiş, bu tarih itibariyle …’in şirketteki temsil yetkisi de sona ermiş, şirket unvan değiştirerek …. Şti. unvanını almıştır.
Çeklerin değişimine ilişkin belgeyi düzenleyen …’in temsil yetkisi 07.07.2017 tarihinde sona ermekle birlikte düzenlenen belge tarih taşımamaktadır.
Dayanak belgenin davalı şirketi ilzam edebilmesi için …’in temsil yetkisinin sona erdiği tarihten önce düzenlenmiş olması veya bu hususun davacı tarafından isbatlanmış olması gerekmektedir.
Belgenin 07.07.2017 tarihinden önce düzenlendiği davacı tarafça yasal delillerle isbat edilememiştir.
Dava konusu çeklerin ibraz tarihi olan 30.11.2017 itibariyle davalı şirket temsilcisinin … olmasına, tarihsiz değişim belgesinin belgeyi düzenleyen …’in yetkisinin sona erdiği 07.07.2017 tarihinden önce düzenlendiğinin yasal delillerle isbat edilememiş bulunmasına, dayanak belgenin adi yazılı şekilde ve her zaman düzenlenmesinin mümkün olmasına göre, Bölge Adliye Mahkemesince isbat edilemeyen davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davalının istinaf kanun yolu başvurusunun reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına…” karar verilmiştir.
Yargıtay ilamı taraf vekillerine tebliğe gönderilmiş ve dosya mahkememizin yukarıda numarası belirtilen … numarasına kayıt edilmiştir.
Duruşmaya katılan davacı vekilinin, bozma ilamına direnilmesini talep ettiği, davalı vekilinin ise uyulmasına karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce 17/05/2023 tarihli celsede yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Dava, İİK 72 maddesine dayalı, icra takibinden sonra açılan menfi tesbit istemine ilişkindir.
Davaya konu uyuşmazlık, Ziraat Bankasına ait …., ….. nolu 30.11.2017 keşide tarihli, 72.500,00 bedelli, keşidecisi davacı…Ltd. Şt. olan, lehdar tarafından önce … Ltd. Şt.’e ciro edilen, adı geçen tarafından da … Ltd. Şt. ciro edilen çeklerdeki alacağın davalı şirket tarafından tahsil edilip edilemeyeceğine yöneliktir.
Davaya ve takibe konu çekleri düzenleyen … son hamil … Ltd. Şt.’nin tek hissedarı ve şirket yetkilisi iken, şirketteki tüm hisselerini 07.07.2017 tarihinde …’e devredip unvan değiştirerek …. Şti. Unvanını aldığı, şirketin 07.07.2017 tarihinden itibaren yetkilisinin … olduğu, bu tarih itibariyle …’in şirketteki temsil yetkisi de sona erdiği ve 07.07.2017 tarihinden sonra şirket adına yapacağı işlem ve sözleşmelerin geçersiz olacağı sabittir.
Şirket devrinden sonra şirkete ait alacak ve borçların halefiyet ilkesi gereği şirketi devralana geçeceği, şirket adına düzenlenen çekleri takibe konu edip tahsil edebileceği tartışmasızdır.
… Ltd. Şt.’nin yetkilisi….. tarafından çek değişimine yönelik tarihsiz imzalanan sözleşme, şirketi devralan …. Şti.’ni bağlayabilmesi için şirket devir tarihi olan 07.07.2017 tarihinden önce düzenlenmiş olması gerektiği, ancak dosyaya sunulan çek devir sözleşmesinde tarih bulunmadığı, sözleşmenin ne zaman imzalandığının belli olmadığı, davacı vekili tarafından da bu durumun yasal delillerle ispat edilemediği dosya kapsamınca sabittir.
Belirtilen gerekçelerle davaya ve takibe konu Ziraat Bankasına ait ….., …… nolu çeklerden dolayı açılan menfi tespit davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılmış bulunan davanın REDDİNE,
2-a-)Alınması gereken toplam 179,90 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 2.617,36 TL’den mahsubu ile bakiye 2.437,46 TL’nin talep halinde ve karar kesinleştiğinde DAVACILARA İADESİNE,
b-)Yargıtay bozma ilamı öncesi Mahkememizin 24/06/2020 tarihli kararı ile davalıdan alınmasına hükmedilen 7.852,05 TL’nin tahsili için yazılan 13/08/2020 tarih ve ……. sayılı harç tahsil müzekkeresi ile istenilen bakiye karar harcının davalıdan tahsil edilmiş ise harcın davalıya İADESİNE, tahsil edilmemiş ise harç tahsil müzekkeresinin işlem yapılmadan Mahkememize iadesinin temini için Mal Müdürlüğü’ne müzekkere YAZILMASINA,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettiğinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 23.989,49 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri toplamı olan 174,13 TL’nin davacılardan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
6-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK’nun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince davacı ve davalı tarafından İBAN numarası bildirilmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılarak, İBAN numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla TARAFLARA İADESİNE,

Dair, Davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/05/2023