Emsal Mahkeme Kararı Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/350 E. 2021/116 K. 25.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

DAVA : Hakem Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 30/07/2020
KARAR TARİHİ : 25/02/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/03/2021

Davacı vekili tarafından Mahkememizde açılan Hakem Kararının İptali davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA :
Davacı vekili Mahkememize verdiği 30/07/2020 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait … plakalı araç ile 19.500 Kg taze domatesi Rusya’ya ihraç edilirken … Hal Zabıta Ekiplerince hal rüsum tutanağı düzenlendiğini, … Belediye encümeni tarafından müvekkili şirkete 04/12/2019 tarihinde 19.500,00 TL cezalı hal rüsumuna karar verdiğini, iş bu cezaya taraflarınca Trabzon Merkez İl Hal Hakem Heyeti Başkanlığına itirazda bulunduklarını, heyetin 02/07/2020 tarih ve … numaralı kararı ile taleplerinin reddine dair karar verdiğini, heyetin kararına itiraz etmek zorunda kaldıklarını, bunun nedeninin İhraç edilmek üzere satın alınan malların Hal Rüsumundan bağışık olması gerektiğini, ihraç edilmek üzere satın alınan mallardan Hal Rüsumumun alınamayacağını, bunun yasaya aykırı olduğunu, hal rüsum tutanağında belirtilenin aksine dava konusu malların Hal Kayıt Sistemine bildirilmeden toptan alınan mallar değil, ihraç edilen mallar olduğunu, müvekkil şirket aleyhine hükmedilen hal rüsumuna karar verilmesi yönündeki Encümen kararının ve iş bu karar ile hükmedilen haksız cezanın kaldırılmasının gerektiğini, itirazlarının kabulü ile … Başkanlığı Encümenince müvekkili şirket aleyhine verilen 04/12/2019 tarih ve … Karar sayılı 19.500,00 TL cezalı rüsum kararının kaldırılmasını, yargılama giderlerini ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
Duruşmaya gelen davacı vekili dava dilekçesini, cevaba cevap dilekçesi ve duruşmalardaki yazılı ve sözlü beyanları ile taleplerini tekrar etmekle taleplerini yinelemiştir.
SAVUNMA :
Dava dilekçesi usulen davalıya tebliğ edilmiştir.
Davalı vekilinin muhabere yolu ile Mahkememize gönderdiği 20/08/2020 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkiline karşı açılan davanın yasal süre içerisinde açılmadığını, görevli yargı yerinde açılmadığını, bu tür uyuşmazlıklarda İdari Yargının görevli olduğunu, Mahkememiz aksi görüşte ise davacı tarafından yasal süresi içerisinde Trabzon Merkez il Hakem Heyetine başvuruda bulunulmadığını, dava konusu cezalı hal rüsum tutanağının kesin ve yürütülebilir nitelikte bir işlem olmadığını, davacı şirkete ilgili yönetmelik ile bildirim yükümlülüğü yüklendiğini, ticaret yapılmadan önce ticari malların bildiriminde bulunulması gerektiğini, davaya konu Hal Hakemi Heyeti kararına dayanak olan Encümen Kararının ve cezalı hal rüsumu tutanağının hukuka aykırılığından bahsedilemeyeceğini, davacı şirkete 19.500,00 TL cezalı hal rüsumu tahakkuk ettirildiğini, denetimden sonra yapılan bildirimlerin cezai işlemin uygulanması ya da iptali için bir sebep olmadığını, davacı şirketin bildirimi ürünün sevkinden önce yapması gerektiğini, taraflarınca yapılan işlemlerde herhangi bir hukuka aykırılık ya da keyfilik bulunmadığını, davanın yasal süresinde açılmadığından, görevli yargı yerinde açılmadığından, davacının Hal Hakem Heyetine yasal süresinde başvurmadığından ve esastan reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı kurum vekilinin duruşmalara katılmadığı, cevap dilekçesinde ve 2. cevap dilekçesinde taleplerini yinelemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
İlk tensip zaptı gereğince; Trabzon Ticaret Sicil Müdürlüğüne ve Trabzon Merkez İl Hal Hakem Heyetine yazılan müzekkere cevaplarının celp edildiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan 14/01/2021 tarih ve 1 celse nolu ön inceleme duruşma tutanağının 3. maddesinde davalı vekilinin yargı kolu itirazının 5957 sayılı kanunun 10/5 maddesi uyarınca reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan 25/02/2021 tarih ve 2 celse nolu duruşmada davalı vekilinin hak düşürücü süre itirazının reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Trabzon Ticaret İl Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevabının celp edildiğini anlaşılmıştır.
Dosya içerisinde bulunan tüm kanıt ve belgeler bir arada değerlendirildiğinde;
Davacı … San. Dış. Tic. Ltd. Şti. tarafından Rusya’ya ihraç edilmek için alınan 19.500 Kg taze domatese ilişkin, … Hal Zabıta Ekiplerince cezalı hal rüsum tutanağı düzenlendiği, bu cezalı hal rüsum tutanağına istinaden … Belediye encümeni tarafından da davacı şirkete 04/12/2019 tarihinde 19.500,00 TL cezalı hal rüsumuna karar verdiği, iş bu cezaya davacı şirket tarafından Trabzon Merkez İl Hal Hakem Heyeti Başkanlığına itirazda bulunulduğu, Trabzon Merkez İl Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 02/07/2020 tarih ve …. numaralı kararı ile taleplerinin reddine dair karar verdiği davacı şirket tarafından görülmekte olan İl Hal Hakem Heyeti Başkanlığı kararının iptali davasının açıldığı tüm dosya kapsamında sabittir.
Her ne kadar davacı şirket dava konusu 19.500 Kg taze domatesi Rusya’ya ihraç etmek için satın aldığını ve “Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmelik”in 44/2-b maddesi uyarınca hal rüsumundan muaf olduğunu ileri sürmekte ise de; 5957 sayılı “Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun”un 4/1-b maddesi uyarınca ihraç edilmek üzere satın alınan malların bildirime tabi olduğu hükmü amirdir. Yine “Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmelik”in 44/2 maddesinde belirtilen (b bendi uyarınca ihraç edilmek amacıyla satın alınan mallar da dahil olmak üzere) ürünler ancak bildirimde bulunmak kaydıyla hal rüsumundan muaf olup bu husus anılan yönetmeliğin 44/2 maddesinde açıkça belirtilmiştir. Somut olayımızda ise davacı ihraç etmek üzere satın aldığı mallar hakkında gerekli bildirimi yapmadığı için hal rüsumundan muafiyet hakkından yaralanma hakkına sahip değildir. Bu nedenle gerek Trabzon Merkez İl Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 02/07/2020 tarih ve … numaralı kararı, gerekse … Belediye encümeni tarafından, davacı şirkete hakkında düzenlenen 04/12/2019 tarihli 19.500,00 TL tutarlı cezalı hal rüsumu kararı yerinde olup usul ve yasaya uygun bulunmuş, davacının davasının reddi gerekmiştir.

HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2- Alınması gereken toplam 59,30 TL’den peşin alınan 54,40 TL’nin mahsubu ile bakiye 4,90 TL harcın davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR YAZILMASINA,
3- Davalı kendisini vekille temsil ettiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre belirlenen 4.080,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
4- Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5- Yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK’nun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince davacı tarafından iban numarası bildirilmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılarak, iban numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla DAVACIYA İADESİNE,

Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda 5957 s. Kanun 10/5-son cümle uyarınca kesin olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/02/2021