Emsal Mahkeme Kararı Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/346 E. 2022/365 K. 30.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/346 Esas – 2022/365

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 26/07/2018
KARAR TARİHİ : 30/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı işçi …’ın kurumları bünyesinde açık yığın sahasında güvenlik görevlisi olarak 01/01/2013-07/11/2016 tarihleri arasında çalışmakta iken 30/09/2016 tarihinde işyeri tasfiyesi dolayısıyla yüklenici firmaya iadesi yapıldığından işçinin çalışmış olduğu 3 yıl 10 ay 6 günlük hizmeti karşılığı kendisine toplamda brüt 8.360,55 TL kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını. Müvekkili kurumun 6552 sayılı kanunun 8. maddesi ve 29261 sayılı yönetmeliğin geçici madde 1’in 2. fıkrası gereğince dava dışı işçiye doğrudan ödemede bulunduğunu. Müvekkili kurumun ihale sözleşmeleri ve kıdem tazminatını düzenleyen sorumluluklarının 1475 sayılı kanunun 14. Maddesi gereği olduğu ve TBK’nun 167 f.2. maddesindeki hükmün uygulanmasıyla alt işverenlere rücu imkanı bulunduğu, bu nedenlerle davanın kabulü ile, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 8.297,09 TL’nin ödeme tarihi olan 07/12/2016 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte 63,46 TL damga vergisinin davalılardan sorumlu oldukları miktarlar kadar rücuan tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA :
Davalılar … Tic.Ltd.Şti. ve … Ltd.Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; usule ilişkin itirazlarında müvekkili şirketlerin adreslerinin Uşak ili sınırlarında olduğunu, davanın davalının yerleşim yerinde açılması gerektiğini, bu nedenle mahkememizce yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini. Esasa ilişkin beyanlarında ise davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı … Tic.Ltd.Şti.’ne dava dilekçesi ve duruşma gününün tebliğ edilmesine rağmen davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ :
Uşak Ticaret Sicil Müdürlüğüne, Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğüne, Erzurum SGK İl Müdürlüğüne ve Toprak Mahsülleri Ofisi Trabzon Şube Müdürlüğüne yazılan müzekkereler ile mahkememizce istenilen bilgi ve belgelerin gönderildiği anlaşılmıştır.
Mahkememiz dosyasında yapılan yargılama sonunda 16/01/2019 tarih ve … Esas ve … Karar sayılı kararı ile “…HMK 17.maddesi dikkate alınarak davanın mahkememiz açısından, Mahkememizin yetkisizliğine. Yetkili yer mahkemesinin Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunun tespitine…” karar verilmiştir.
Verilen karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Dosyamızı inceleyen Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3.Hukuk Dairesi 04/09/2019 tarih, … Esas ve … Karar sayılı ilamı ile “…HMK ‘nın 17. maddesi uyarınca, tacirler arası yapılan yetki sözleşmesinin geçerli olduğu ve aksi kararlaştırılmadıkça davanın sadece bu mahkemede açılacağı düzenlenmiş bulunmaktadır.
Yasanın bu düzenlenmesinden, yetki sözleşmesinden kaynaklı belirlenen yetkili yer mahkemesi açısından, tarafların aksine sözleşme yapabileceği öngörülmüş olması nedeniyle, düzenlemenin kamu düzenini ilgilendirmeyen kesin yetki kurallarından olduğu anlaşılmaktadır.
Bu nedenle taraflar arasında geçerli bir yetki sözleşmesi bulunsa dahi, bu düzenlemeyen kamu düzenini ilgilendirmediğinden, hakimin resen nazara alamayacağı ve davalının yetki itirazını yasal süresi içerisinde cevap dilekçesi ile ve usulünce ileri sürmesi gerekmektedir.
Bu açıdan olaya uygulanması gerekli HMK’nın 19/2. maddesi incelendiğinde, yetki itirazında bulunan tarafın yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirmesi gerektiği, aksi halde yetki itirazının dikkate alınmayacağını düzenlemiş bulunmaktadır.
Olayımızda ise, yukarıda bahsedilen yetki itirazında davalıların adreslerinin Uşak olduğu için Uşak’ta açılması gerekmekte ve kaldı ki yetki sözleşmesi nedeniyle Ankara’da açılması gerektiğine ilişkin beyanın, birden fazla yetkili yer mahkemesinin gösterilmesi ve bu nedenle seçtiği mahkemeyi bildirmemesi nedeniyle geçerli olmadığı ve bu nedenle mahkemece dikkate alınmaması gerektiği sonuç ve kanısına varılmıştır.
Kaldı ki, yetki itirazında bulunmayan … Tic.Ltd.Şti’nin adresinin Antalya olduğu, ancak davaların birlikte görülmesi gerektiği de açıktır.
Bu nedenlerle, İlk Derece Mahkemesinin usulünce ileri sürülmeyen yetki itirazı nedeniyle, bu davalılar hakkında tefrik kararı verilmek suretiyle yetkisiz kararı vermesi yerinde olmadığından, davacının istinaf talebinin kabulü ile mahkeme kararının ortadan kaldırılmasına…” dair karar verildiği anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesinden dönen dosyamız usulen taraflara tebliğ olunmuş ve mahkememizin yukarıda ki esas numarasına kaydı yapılmıştır.
İstinaf sonrası mahkememiz dosyası İş Hukukunda uzman bilirkişi Av….’na tevdii ile rapor aldırılmasına karar verilmiş, bilirkişi tarafından eksik hususların tamamlanması istenilmiş, mahkememizce Ticaret Sicil Müdürlüğüne yazılan müzekkere ile istenilen bilgiler celp edilmiştir.
Cevap sonrası bilirkişiye tevdi edilen dosyada ek rapor aldırılmıştır. Bilirkişi tarafından sunulan 30/03/2021 havale tarihli raporda sonuç olarak; … Ltd.Şti.’nin sorumluluğunun 2.585,27 TL, … Tic.Ltd.Şti.’nin 4.067,59 TL, … Tic.Ltd.Şti.nin 767,91 TL olduğu yönünde rapor sunmuştur.
Mahkememiz dosyası taraf iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi ve kıdem tazminatının kim tarafından ne oranda ödeneceğine ilişkin hizmet işleri genel şartnamesi uyarınca değerlendirme yapılarak ek rapor aldırılması istenilmiş, bilirkişi tarafından 30/09/2021 tarihli rapor sunulmuştur. Raporda özetle; … Ltd.Şti.’nin kıdem tazminatı tümünden sorumluluğunun 7.325,76 TL, %50 sorumluğunun 3.662,88 TL, … Tic.Ltd.Şti.’nin kıdem tazminatı tümünden sorumluluğunun 8.253,28 TL, %50 sorumluğunun 4.126,64 TL, … Tic.Ltd.Şti.nin kıdem tazminatı tümünden sorumluluğunun 1.535,82 TL, %50 sorumluğunun 767,91 TL, olduğu yönünde rapor sunulmuştur.
Dosya ek rapora gönderilerek taraf itirazlarının değerlendirilmesi yönünde rapor aldırılmıştır. Bilirkişi raporunda sonuç olarak; … Ltd.Şti.’nin (… Tic.Ltd.Şti. İle birlikte müteselsil sorumlu) sorumluluğunun 7.775,98 TL, … Tic.Ltd.Şti.’nin 8.297,09 TL, … Tic.Ltd.Şti.nin (… Tic.Ltd.Şti ile birlikte müteselsil sorumlu) sorumluluğunun 1.535,82 TL olduğu yönünde rapor sunmuştur.
Dava, taraflar arasında imzalanan hizmet alım akdine dayalı olarak dava dışı işçiye ödenen işçilik alacağı rücuen tahsili istemine ilişkindir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 maddesinde “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmüne yer verilmiştir. Davacı asıl işveren, anılan madde hükmüne dayalı sorumluluğu nedeniyle dava dışı işçiye kıdem tazminatı alacağı ödenmiş ise de davalılar alt işverenlerin kendi dönemiyle sınırlı olmak üzere davalılara rücusuna; ihbar tazminatı ödenmiş ise ihbar tazminatından son işveren sorumlu olacak şekilde rücusuna ilişkin uyuşmazlığın, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gerekmektedir. Eğer taraflar arasında sözleşmede bu konuya ilişkin bir hüküm yok ise TBK 167 maddesi gereğince rücu edilecek miktar belirlenmelidir. Davalılar alt işverenlerin kendi dönemlerine ilişkin kıdem tazminatı alacağının bilirkişi tarafından hesaplandığı, taraflar arasında düzenlenen sözleşme ve şartnamelere göre belirlenen tazminatların ve ücretlerin kendi dönemiyle sınırlı olmak üzere alt işverenlerden 8.297,09 TL’nin davalı … Ticaret Limited Şirketi’nden, 7.775,98 TL’nin davalı … Limited Şirketi (davalı … ile müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere), 1.535,83 TL’nin … Limited Şirketi’nden (davalı … Limited Şirketi ve … Limited Şirketi ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere) sorumlu olduğu, bilirkişi raporunun denetime açık karar vermeye elverişli olması nedeniyle hükme esas alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılmış bulunan davanın KISMEN KABULU ile 8.297,09 TL’nin davalı … Limited Şirketi’nden, 7.775,98 TL’nin davalı … Limited Şirketi (davalı … Limited Şirketi ile müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere), 1.535,83 TL’nin … Limited Şirketi’nden (davalı … Limited Şirketi ve … Limited Şirketi ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere) ödeme tarihi olan 07/12/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
2-Alınması gereken 566,77 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 142,78 TL harçtan mahsubu ile bakiye 423,99 TL’nin davalılardan (397,36 TL’lik kısmından … Limited Şirketi, 78,48 TL’lik kısmından … Tic. Ltd Şti. Sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Dava açılırken davacı tarafından yatırılan başvuru ve peşin harç toplamı olan 178,68 TL’nin davalılardan (167,46 TL’lik kısmından … Limited Şirketi, 33,07 TL’lik kısmından … Tic. Ltd Şti. Sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettiğinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 5.100 TL vekalet ücretinin davalılardan (4.779,72 TL’lik kısmından … Limited Şirketi, 944,01 TL’lik kısmından … Ltd Şti. Sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Davalılar … Ticaret Limited Şirketi ve … Limited Şirketi kendisini vekil ile temsil ettiğinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2 maddesi uyarınca 63,46 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALILARA VERİLMESİNE,
5-Davacının yapmış olduğu yargılama gideri toplamı olan 1.104,50 TL’nin davanın kabul ve ret oranları dikkate alınarak takdiren 1.096,11 TL’nin davalılardan (1.027,27 TL’lik kısmından … Limited Şirketi, 202,89 TL’lik kısmından … Tic. Ltd Şti. Sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK’nun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince davacı tarafından iban numarası bildirilmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılarak, iban numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla DAVACIYA İADESİNE,

Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/03/2022