Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/258 Esas – 2020/205

DAVA : Tazminat-Alacak
DAVA TARİHİ : 30/12/2010-24/03/2011-25/02/2013
KARAR TARİHİ : 18/06/2020
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ : 23/06/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İSTEM :
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin Trabzon ili, Çukurçayır Beldesi, … Pafta, …ve… parselde kayıtlı taşınmazların hisseli malikleri olduğunu, müvekkilleri ile davalılar arasında “Düzenlenme şeklinde satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi” imzalandığını. Sözleşmeden sonra taşınmazın 3 ayrı parsele bölündüğünü, yeni parsel numaralarının ise … olduğunu, sözleşmeye göre yüklenici firmanın taşınmazlarda 3 adet blok inşa edeceklerini, A ve B Blok’un yükleniciye, C Blok’un ise arsa sahibi müvekkillerine kalacağını. Mezkur sözleşmenin 9. maddesine göre işin başlama ve bitim sürelerinin belirtilmiş olduğunu, kat irtifakının kurulması ile süresinin başladığını ve 37 ay içinde inşaatın biteceğini ve C bloğun müvekkillerine teslim edilmesi gerektiğinin açıkça belirtildiğini. Aynı sözleşmenin 4. maddesine göre, arsa sahiplerine verilecek dairelerin hesabı, tüm inşaat alanının %28 olması gerektiğini. Sözleşmeye rağmen davalıların sözleşme gereklerini yerine getirmediklerini, inşaatın taahhüt edilen sürede bitirilmediğini. Kat irtifakının 09/03/2006 tarihinde kurulduğunu, sözleşmede 37 aylık süre öngörüldüğünü, müvekkillerine verilmesi gereken C Bloğun en son 01/05/2009 tarihine kadar teslim edilmesi gerektiğini. Yine sözleşmenin 9. maddesine göre C bloğun zamanında teslim edilmemesi halinde, daire başı aylık 350 TL yüklenici firma tarafından kira ödeneceğinin hüküm altına alındığını. Dava konusu taşınmazın %28’nin müvekkillerine verilmediğini ve vaat edilen inşaatın süresinde bitirilmediğini, bunun üzerine Trabzon 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyasıyla taşınmazlar üzerinde tespit yapıldığını. Yapılan tespitle inşaatin sözleşmede yazılı standartlarda yapılmadığı ve süresinde bitirilmediğini, müvekkillerine %24 oranında daire düştüğünü, davalıların kat karşılığı inşaat sözleşmesine aykırı davrandıklarını belirterek, davalının mal kaçırma ihtimaline binaen menkul ve gayrimenkul malları üzerine ihtiyati tedbir konulmasına, tazminatlara sözleşmeye göre inşaatin bitim gününden itibaren merkez bankası reeskont faizi uygulanmasına, maddi tazminata ilişkin fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, şimdilik 7.500 TL maddi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Birleşen mahkememizin 2011/… Esas sayılı dosyasında:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri ile davalılar arasında düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını ve sözleşmeyi müteakip davalılara ait Trabzon ili Çukurçayır Beldesinde kain tapunun pafta:…, parsel… ve… numarasında kayıtlı sözleşme konusu taşınmazlar üç ayrı parsele bölünerek… numaralarını aldığını, sözleşmeye göre müvekkillerinin söz konusu parseller üzerinde A, B ve C olmak üzere üç blok inşa edeceklerini, bunlardan A ve B blok müvekkillerine C Bloğun ise davalı arsa sahiplerinde kalacağını, yine sözleşme gereği inşaatın 37 ayda tamamlanacağını, A ve B parsellerin tapuları sözleşme sonrası yapımcı firma olarak müvekkillerine verileceğini, müvekkillerinin sözleşme gereği kendilerine düşen sorumluluğu yerine getirdiğini, inşaatı sözleşme bitim tarihinden önce teslim ettiklerini, hatta sözleşmenin 7. maddesi gereği davalı arsa sahiplerine ait emlak ve yapı kullanma vergi ve harçlarını da ödediklerini, davalılar ise sözleşme akabinde vermeleri gereken (B) parselin tapusunu halen vermediklerini, bu konuda davalılara ihtar çekildiğini, bu zaman zarfında imar mevzuatında ve uygulama alanlarında oluşan değişiklik nedeniyle zamanında inşaatın yapılabilmesi için teslim edilmemiş bulunan B parselin inşaat alanının %35 gibi yüksek bir oranda daraltıldığını, bu müvekkillerinin büyük zarara uğradığını, bu nedenlerle fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla 15.000,00 TL tazminatın müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsili ile müvekkillerine ödenmesine, alacağa doğumundan itibaren ticari faiz uygulanmasına, davalılara ait taşınmazlar üzerine ihtiyati tedbir konulmasını talep ve dava etmiştir.
Birleşen mahkememizin 2013/… Esas sayılı dosyasında:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerin Trabzon ili, Çukurçayır beldesi, … pafta, …ve… parselde kayıtlı taşınmazların hisseli malikleri olduğunu. Müvekkiller ile davalıların Trabzon 3. Noterliği’nin… nolu yevmiye ile “Düzenleme şeklinde satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi” imzaladıklarını. Sözleşmeden sonra taşınmazın 3 ayrı parsele bölünmüş olup, yeni parsel numaralarının ise… olduğunu. Sözleşmeye göre, yüklenici firmanın taşınmazlarda toplam 3 adet blok inşa edip, A ve B blok yükleniciye, C blok ise arsa sahibi müvekkillere kalacağını. Mezkur sözleşmenin 9. maddesine göre işin başlama ve bitim süresinin belirtilmiş olup, kat irtifakının 9. maddesine göre işin başlama ve bitim süresinin belirtilmiş olup, kat irtifakının kurulması ile süresinin başladığı ve 37 ay içinde inşaatın biteceği ve C bloğun müvekkillere teslim edilmesi gerektiği hususunun açıkça belirtildiğini. Aynı sözleşmenin 4. maddesine göre arsa sahiplerine verilecek dairelerin hesabı, tüm inşaat alanının %28’i olması gerektiği bu şekilde sözleşmenin imzalandığının ortada olduğunu. Sözleşme gereklerinin böyle olmasına rağmen davalıların sözleşme gereklerini yerine getirmeyerek müvekkillerin mağduriyetine sebebiyet verdiklerini, inşaatın taahhüt edilen sürede bitirilmediğini. Kat irtifakının 09/03/2006 tarihinde kurulduğunu. Dava konusu taşınmazın %28 inin müvekkillerine verilmediği ve vaad edilen inşaatın süresinde bitirilmediği iddiası ile müvekkiller tarafından Trabzon 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyası ile taşınmazın üzerinde bilirkişi marifetiyle bir tespit yapıldığını. Davacılardan … ve … adına mahkememizin 2010/… E. sayılı dosyasıyla aynı davalılar aleyhine dava açtıklarını. Bu dosyada oluşturulan bilirkişi raporuna göre alacak miktarının 600.098,72 TL olarak belirlendiğini. Bu nedenlerle mahkememizin 2010/… Esas sayılı dosyasında mahkemece oluşturulan 24/04/2012 tarihli bilirkişi raporu esas alınarak, 592.598,72 TL’nin sözleşmede öngörülen ve C bloğun teslim tarihi olan 01/05/2009 tarihinden itibaren, ticari faiziyle alınıp müvekkillerine verilmesine, iş bu mahkeme esasının mahkememizin 2010/… esasıyla dava konusu ve tarafların aynı olması nedeniyle birleştirilmesine, alacak miktarı olan 592.598,72 TL’nin harcının tamamının mahkememizin 2010/… Esas sayılı dosyasına yatırıldığından dosya harcının mahkememizin 2010/… Esas sayılı dosyasına yatan harçtan mahsubuna, dava masrafları ve vekalet ücretinin davalılar tarafına yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Ana dosyanın davacılarından …’in yargılama sürerken vefat ettiği, birleşen mahkememizin 2013/… esas sayılı dosyasında … mirasçılarının davacı olarak gösterilmiş oldukları anlaşıldı.
Duruşmalara gelen davacı birleşen davalılar vekili ile davalı birleşen davacılar vekilleri dava dilekçeleri ile beyanlarını tekrarlamışlardır.
SAVUNMA :
Taraflara usulüne uygun davetiyeler tebliğ olunmuştur.
Davalılar vekili asıl davada cevap dilekçesinde özetle; müvekkilleri ile davacılar arasında düzenleme şeklinde satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını ve sözleşmeye müteakip davacılara ait Trabzon İli, Çukurçayır Beldesi Pafta …, Parsel… ve… nolu sözleşme konusu taşınmazların 3 parsele bölünerek … numaralarını aldığını. Sözleşmeye göre yüklenici firma olarak müvekkillerinin taşınmazlar üzerinde A, B ve C olmak üzere üç adet blok, her blok bodrum üstü dubleks ile birlikte 11 kat olacak şekilde inşaat yapacaklarını, bunlardan A ve B blokların müvekkillerine ait olacağı, C Bloğun ise davacılarla birlikte arsa sahiplerine verileceğini. İnşaatin 37 ayda tamamlanacağını ve kat irtifakının kurulması ile bu sürenin başlayacağını bu tarihin 09/03/2006 olduğu, bitim tarihinin ise 01/05/2009 tarihi olduğu hususlarında taraflar arasında bir anlaşmazlık bulunmadığını. Davacı tarafın sözleşmenin 4.maddesinde tüm inşaat alanının %28’nin kendisine verilmesi gerekirken bu oranın %24’lerde kaldığı, inşaatin zamanında bitirilmediği ve inşaatin sözleşmede belirtilen standartlarda yapılmadığı iddialarının asılsız olduğunu. İnşaatın sözleşmede kararlaştırılan tarihten önce bitirildiği ve teslim edildiğini. 26/09/2009 tarihinde Trabzon Hızırbey Vergi Dairesine daire başına 100 TL’den 33×100=3.300,00 TL bina teslim harcı ödendiğini, inşaat bitirilmeden böyle bir harcın alınmasının mümkün olmadığını. Bu nedenle davacıların inşaatın geç bittiğinden bahisle kira taleplerinin haksız olduğunu. Sözleşmenin 9. maddesinde daire başı aylık gecikme bedelinin 350 TL değil, 300 TL olarak belirlendiğini. Yapı kullanımının gecikmesinin davacıların sözleşmenin 7. maddesine göre ödemeleri gereken yapı kullanma ve emlak vergilerini ödememelerinden kaynaklandığını, buna rağmen müvekkillerinin inşaati zamanında bitirdiğini ve yapı kullanmayı 17/09/2009 tarihinde aldıklarını. Davacıların ise inşaat bittiğinde yapı kullanma izninin alınmasını beklemeden ağustos 2009 tarihinden itibaren dairelerde oturmaya başladıklarını. Sözleşmenin 4. maddesinde tüm arazinin inşaat alanı üzerinden yaklaşık %28’nin arsa sahibi davacılara verileceğinin belirtilmiş ise de yaklaşık %28 denilmiş olmasının bu oranın kesin olmadığı ve olamayacağı anlamına geldiğini, belediyenin yasa, yönetmelik ve uygulamalarına bağlı olarak bu oranın durum ve şartlara göre değişebildiğini, yapımcı firma olarak müvekkillerinin bu değişimlere uyma zorunluluğu bulunduğunu belirterek haksız ve dayanaksız davanın reddini istemiştir.
Mahkememizin 2011/… Esas sayılı dosyasında: Davalılar vekilinin 25/10/2011 tarihli duruşmada açılan davanın mahkememizin 2010/… esas sayılı dosyası ile dava konusunun aynı olduğunu birleştirme konusunda takdirin mahkemeye ait olduğunu beyan etmiştir.
Mahkememizin 2013/… Esas sayılı dosyasında, davalılar vekili birleştirme talebinin reddini istemiştir.
DELİLLER ve DEĞERLENDİRİLMESİ :
Ana dosyamızda dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesine aykırılık sebebiyle tazminat istemine ilişkin olup, mahkememizin birleşen 2013/… Esas sayılı dosyasında da davacı … mirasçıları ve ana dosya davacısı … dışında diğer arsa payı maliklerinin kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayanarak açmış oldukları tazminat istemine ilişkin dava olduğu, birleşen mahkememizin 2011/… esas sayılı dosyasının ise dava konusu kat karşılığı sözleşmesinin tarafı olan müteahhitlerin arsa maliklerine karşı, ödemiş oldukları emlak vergisi, yapı kullanma harcı, bina teslim harcı v.s. İlave imalat giderlerinin ödenmesine ilişkin tazminat davası olduğu anlaşılmıştır.
Trabzon Tapu Sicil Müdürlüğüne, Trabzon 3. Noterliğine, Trabzon 2. Sulh Hukuk Mahkemesine, Çukurçayır Belediye Başkanlığı’na, Hızırbey Vergi Dairesi Müdürlüğüne yazılan yazılara cevap verildiği anlaşılmıştır.
Trabzon 2. Sulh Hukuk Mahkemesine yazılan yazıya cevap verildiği ve istenilen tespit dosyasının gönderildiği anlaşılmıştır.
Davalı/Karşı Davacılar vekilinin delil listesi ve eklerini sunduğu, delil listesinde belirtilen hususlarda vergi dairesi ve Çukurçayır Belediye Başkanlığına yazılan müzekkerelere cevap verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce mahallinde 24/02/2012 tarihinde tanık beyanları da alınmak suretiyle keşfen inceleme yapılarak rapor alınmıştır. Bilirkişi kurulu hesap bilirkişisi … ve İnşaat Mühendisi …tarafından sunulan 24/04/2012 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…davacı arsa sahipleri … ve … tarafından müteahhitler…ile … aleyhine açılan tazminat davasına konu talepler yönünden yapılan inceleme sonucunda; sözleşme tarihi itibarıyla geçerli olan taşınmaz imar durumu esas alındığında sözleşmenin 4. maddesine aykırı olarak, arsa sahiplerine dört daireye isabet eden 549,40 metrekare eksik inşaat yapılarak arsa sahiplerine teslim edildiği, eksik teslimin dava tarihi itibarıyla değerinin 514.298,72 TL olduğu, arsa sahiplerinden yanlızca iki kişi dava açtığından davacı arsa sahiplerinin hisselerine isabet eden eksik teslimat değerinin, davacı birleşen davalı …’nun taşınmaz hissesine isabet eden tutarı 514.298,72×1251/11585=55.536,27 TL, davacı birleşen davalı …’in taşınmaz hissesine isabet eden tutarı 514.298,72×3589/11585=159.328,28 TL olduğu. Dava ve keşif tarihi itibarıyla geçerli olan taşınmaz imar durumu esas alındığında sözleşmenin 4.maddesine aykırı olarak üç daireye isabet eden 394 metrekare eksik inşaat yapılarak arsa sahiplerine teslim edildiği, eksik teslimin dava tarihi itibarıyla değerinin 385.724,04 TL olduğu, arsa sahiplerinden yalnızca iki kişi dava açtığından davacı arsa sahiplerinin hisselerine isabet eden eksik teslimat değerinin, davacı birleşen davalı …’nun taşınmaz hissesine isabet eden tutarı 385.724,04×1251/11585=41.652,20 TL, davacı birleşen davalı …’in taşınmaz hissesine isabet eden tutarı 385.724,04×3589/11585=119.496,21 TL olduğu, inşaat süresinin başlangıç tarihi olan 09/04/2009 tarihinden, müteahhitlerin teslime hazır olduğunu ihtar ettikleri 31/12/2009 tarihine kadar geçen ve bilirkişi heyetince gecikme süresi olarak belirlenen sekiz ay yirmi günlük sürenin inşaat sözleşmesinin 9/2 maddesi uyarınca hesaplanan kira bedeli 85.800,00 TL olup davacı iki arsa sahibinin hissesine isabet eden kira tutarının, davacı birleşen davalı …’nun taşınmaz hissesine isabet eden tutarı 85.800,00×1251/11585=9.265,07 TL, davacı birleşen davalı …’in taşınmaz hissesine isabet eden tutarı 85.800,00×3589/11585=26.580,59 TL olduğu, davacıların talebinin 7.500,00 TL olduğu. Müteahhitler…ve … tarafından arsa sahipleri aleyhine açılan ve birleştirme kararı verilen 2011/… esas sayılı tazminat davasına konu talepler yönünden yapılan inceleme sonucunda; inşaat sözleşmesi ile arsa sahipleri tarafından ödeneceği kararlaştırılan yapı kullanma harçları, bina teslim harçları, ev hizmet giderleri olarak davalı davacı müteahhitler tarafından ödendiği ibraz edilen makbuzlar ile kanıtlanan ödeme tutarının 4.883,11 TL olduğu, dava dilekçesinde iddia edildiği gibi emlak vergilerinin de davalı birleşen davacı müteahhitler tarafından ödendiğinin usul ve yasaya uygun şekilde kanıtlanması halinde emlak vergisi tutarının da bu tutara eklenmesi gerektiği. Davalı birleşen davacı müteahhitler tarafından yapılan ek imalatların tutarının 28.742,91 TL (5.969,50 TL + 2.706,14 + 20.067,27) olduğu, davalı birleşen davacı müteahhitlerinin talebinin 15.000 TL olduğu. Trabzon 3.Noterliğinin 02/09/2005 tarih ve … yevmiye numarası ile akdedilen düzenleme şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin ….maddesine göre proje ve ruhsatların alındığı tarihten itibaren 30 gün içinde kat irtifakı kurulacak, kat irtifakından arsa sahipleri ve müteahhitler kendilerine ait dairelerin tapularını alacakları kararlaştırıldığından, inşaat projesi hazırlanması, inşaat ruhsatının alınması ve kat irtifakı kurulması davalı davacı müteahhitlerin yükümlüğü olduğu, kat irtifakı kurulan… parsel numaralı taşınmazın tapusunun arsa sahiplerince müteahhitlere verilmiş olması, … parsel ile ilgili hiçbir engel olmamasına rağmen müteahhitlerin proje hazırlayarak inşaat ruhsatını almamış ve kat irtifakını kurmamış olması, diğer bir deyişle arsanın tapusu müteahhitlere imar değişikliğinden önce verilse dahi inşaat ruhsatı alınmaması nedeniyle aynı zararın doğacak olması, imar değişikliğinden önce sözleşmeye uygun şekilde müteahhitlerin edimlerini yerine getirerek arsa sahiplerinden talepte bulunup arsa sahiplerini temerrüde düşürmemiş olması, arsa sahiplerine sözleşmeye uygun şekilde tesliminin yapılmamış olması karşısında inşaat sözleşmesi imzalandıktan sonra … parsel sayılı taşınmazın imar durumunda meydana gelen değişiklik sonucu inşaat alanının daralması nedeniyle doğduğu iddia edilen zararın arsa sahiplerinden talep edilmesinin taraflar arasında imzalanan inşaat sözleşmesine uygun olmayacağı…” sonuç ve kanaatini içerir rapor sundukları anlaşılmıştır.
Rapor taraf vekillerine usulunce tebliğ edildiği, davalı birleşen davacılar vekilince 10/05/2012 havale tarihli dilekçeleri ile bilirkişi raporuna karşı itiraz beyanlarını sundukları anlaşılmıştır.
Davacı birleşen dosya davalılar vekili bilirkişi raporu doğrultusunda dava açacakları hususunda beyanda bulunduğu, bilahare 29/11/2012 havaleli dilekçesi ile ıslah dilekçesini sunduğu ve ıslah harcını ikmal ettiği ayrıca dilekçenin davalıya tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Dosya bilirkişi raporuna itirazların değerlendirilmesi yönünde ek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişi kurulunun 19/02/2013 havale tarihli raporlarında özetle; “…ilk raporlarında açıklandığı üzere sözleşmenin paylaşıma ilişkin 4. maddesince davalı birleşen davacı müteahhitlerin iddia ve itirazları doğrultusunda değerlendirilip, sözleşme serbestisi kuralları çerçevesinde tarafların akdettikleri sözleşmede arsa sahiplerine teslim edilen 33 dairenin toplam inşaat alanının yaklaşık %28’ini oluşturduğunun kararlaştırıldığı ve buna uygun teslimatın yapıldığı yargısına varıldığı takdirde, davacı birleşen davalı arsa sahiplerinin eksik teslimden ötürü talep edebilecekleri meblağın söz konusu olamayacağı, bu ihtimalde arsa sahiplerinin davalı davacı müteahhitlere vermeyi sözleşme ile vaat ettikleri B bloğun tapusunu vermekte geciktiklerinin kabul edilmesi gerektiği, mahkemece sözleşmenin paylaşıma ilişkin 4. maddesinde yazılı yaklaşık %28 oranının arsa sahiplerine bırakılan C bloğun inşaat alanının tüm taşınmazın inşaat alanına oranlanması ile arsa sahiplerine teslim edilen bağımsız bölümlerin yeterli olup olmadığının tespit edilmesi ve bunun sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğine hükmettiği takdirde bu yöndeki ayrıntılı hesaplamaların birinci raporlarında yer aldığı. Trabzon 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı delil tespiti ve davalı birleşen davacı müteahhitlerin arsa sahiplerine ihtarname göndererek inşaatı bitirdiklerini bildirdikleri tarih değerlendirilerek gecikme süresi belirlendiğinden bu yöndeki itirazların bilirkişi heyetinin görüşünü değiştirecek mahiyette olmadığı. Arsa metrekare birim fiyatının 1.500 TL/m2 yerine 500,00 TL/m2 olduğu yönünde itiraz ileri sürülmüş ise de burada önemli olan bir daire fiyatının ilk raporlarında 128.574,68 TL (yapı değeri 73.279,00 TL+arsa değeri 55.295,68 TL) olarak belirlenmesidir. Bu rakama müteahhit kârı eklendiğinde bulunacak tutar dava konusu taşınmazın bulunduğu mevkideki daire satış fiyatlarıyla uyumlu olduğundan bilirkişi heyetinin ilk raporda belirtilen görüşü muhafaza ettiği…” yönünde raporlarını mütala ettikleri anlaşılmıştır.
Bilirkişi ek raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiştir.
Davacı birleşen davalı …’in yargılama devam ederken vefatı nedeniyle davacılar vekilinin müvekkilinin vefatı nedeniyle mirasçılarına ilişkin vekaletnamesini sunduğu anlaşılmıştır.
Uyap marifetiyle davalı …’in nüfus kayıt örneği çıkartılarak dosya içerisine alınmıştır.
Mahkememiz dosyası ile yine mahkememize ait 2013/… Esas sayılı dosyasının 16/05/2013 tarihinde birleştirilmesine karar verilerek dosya içerisine alınmıştır.
Mahkememizce Çukurçayır Belediye Başkanlığına müzekkere yazılarak dava konusu taşınmazların imar değişikliğine gidilip gidilmediği yönünde müzekkere yazıldığı, müzekkereye cevabi yazılarında belediyenin ve davalı vekilinin sunmuş olduğu yazıların birbiriyle çeliştiğinden yeniden belediye başkanlığına, cevabi yazıları ile davalı vekilinin sunmuş olduğu yazı eklenerek, yazılan müzekkereye istenilen hususlarda cevap verilmesi istenilmiş ve ilgili belediye başkanlığınca müzekkeremize cevap verildiği anlaşılmıştır.
Davacı-davalı vekili 16/05/2013 tarihli celsede karşı davayı kabul ettiklerine ilişkin beyanda bulunmuş, ayrıca bu beyanını imzası ile onaylamıştır.
Davalı birleşen davacılar vekilinin 10/04/2014 havale tarihli dilekçesi ile gelen yazıya karşı beyanda bulunduğu ve başka bir bilirkişi heyetinden rapor alınması yönünde dilekçe sunduğu görülmüştür.
Mahkememizce 10/04/2014 tarihli duruşmada, davalı birleşen davacıların iddialarının yeniden değerlendirilmesi ve bu konuda başka bir heyetten rapor aldırılması talebi de dikkate alınarak dosyanın hesap bilirkişi ve iki inşaat mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetine tevdii ile, iddia, savunma, birleşen dosyalar, yapılan keşif, alınan bilirkişi raporları, tespit dosyası, taraflar arasındaki sözleşme, belediyeden gelen yazı cevapları doğrultusunda dosya bilirkişiler …, … ve …’a tevdii edilmiş, bilirkişiler İnşaat Mühendisi … ve Av…. 21/11/2014 havale tarihli ortak raporlarında özetle: “…taraflar arasındaki sözleşmenin 4. maddesi hükmüne göre davalı-karşı davacı müteahhitlerin C blokunu sözleşmede öngörülen koşullarda inşa ederek arsa sahibi davacı-karşı davalılara teslim etmekten ibaret olan yükümlülüklerini bütünüyle yerine getirdikleri için davacı-karşı davalıların eksik inşaat iddiasıyla bulundukları tazminat taleplerinin yerinde olmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 15. maddesi hükmüne aykırı olarak, müteahhitlere kalacak olan B blokun inşa edileceği … sayılı parselin tapusunu davalı-karşı davacı müteahhitlere devretmemek suretiyle temerrüde düşen arsa sahibi davacı-karşı davalılara karşı C blokunu teslimden kaçınma haklarının varlığı gözetildiğinde, davacı-karşı davalıların kira tazminatı taleplerinin de yerinde olmadığı, davacı-karşı davalılarca sözleşmeye aykırı davranılarak B bloku arsasının tapusunun kendilerine verilmemesi nedeniyle davalı-karşı davacı müteahhitlerin bu yönden uğradıkları zarar miktarının 2.658.562,52 TL olduğu, sözleşmeye göre arsa sahipleri tarafından ödenmesi gereken emlak vergisi, bina teslim harcı ve yapı kullanma harçlarının kendileri tarafından ödendiği iddiasına dayanan alacak talepleri açısından davalı-karşı davacı müteahhitlerin 24/04/2012 tarihli bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere davacı-karşı davalılardan toplam 4.883,11 TL alacaklı oldukları…” sonuç ve kanaatini içerir rapor sundukları anlaşılmıştır.
Bilirkişi İnşaat Mühendisi …’in 27/01/2015 havale tarihli ayrık raporunda özetle; “…davalı karşı davacının yapı kullanma harçları, bina teslim harçları ev hizmetleri giderleri ve ek imalatları tutarı olan 28.742,91 TL alacağının bulunduğu (davacı karşı davalı vekili açılan bu davayı celse arasında kabul etmiştir.) Davacı karşı davalının yaklaşık %4’lük fark nedeniyle davalı karşı davacılardan, 02/09/2005 sözleşme tarihi itibarıyla 535.486,64 TL olduğu, 30/12/2010 dava tarihi itibarıyla 371.245,51 TL olduğu, 24/02/2012 tarihli 1. keşif tarihi itibarıyla 382.850,51 TL olduğu, 10/04/2014 bilirkişi tevdi tarihi itibarıyla 259.480,51 TL olduğu, davacı karşı davalının taşınmazları geç teslim nedeniyle davalı karşı davacılardan 85.800,00 TL kira alacağı olduğu, …davacı karşı davalının talebinin sözleşme gereği %24 ile %28 arasında doğan farktan ve inşaatın gecikme sebebiyle kira alacağından ibaret olduğu, davalı karşı davacının talebinin ise ruhsat harçları kat irtifak harçları vb gibi kanuni harcamalardan ibaret olduğu görülecektir. Görüş ayrılığına düşmüş olduğumuz 21/112014 tarihli bilirkişi raporu incelendiğinde, mahkemenin bizden talep ettiği ve ayrıca dava dosyasında davacı ve davalıların taleplerinin dışına çıkılarak dava konusu dahi edilmeyen müteahhide teslim edilmesi gereken arsanın, arsa maliyeti ve üzerine yapılması muhtemel bina maliyeti hesaplarına girilerek buna göre bir tazminat miktarı ortaya konmuştur. Hâlbuki dava dosyası incelendiğinde davalı karşı davacının kendisine teslim edilmesi gereken arsanın, kendisine teslim edilmemesinden yakındığı ancak bunu bir alacak davasına konu etmediği görülecektir. Alacak davasına konu edilmeyen bir hususun bilirkişilerce incelenip buna göre bir rapor tanzim edilmesi bilirkişilerin tarafsızlığına ağır bir gölge düşürür. Bu itibarla kurul halindeki bilirkişilerden ayrı bir rapor tanzim etme yoluna gidilmiştir. …sözleşme tarihi, dairelerin teslim tarihi, dava tarihi ve kurulumuza tevdii tarihi olmak üzere dört ayrı tarih üzerine yapılan tazminat hesaplamalarında, dairelerin teslim tarihindeki fiyatlandırmanın esas alınması gerektiği, …ayrıca %28 ile %24 arasındaki inşaat alanı farkı yaklaşık olarak %4’tür. Parseller üzerinde ifraz ve tevhit işlemleri yapıldığından bu hesaplamanın tüm alan üzerinden yapılması gerekir. Bu itibarla %28’lik hesaplamanın, C bloğun bulunmuş olduğu arsaya hasır edilmesi, arsa maliklerinin mülkiyet haklarına asli bir tecavüz niteliğindedir. Ayrıca sözleşmede yoruma dayalı hususların yorumlanmasında lehe olan hususların arsa malikleri lehine yorumlanması gerekir. Çünkü maliki bulunduğu bir arsayı ömründe bir kere bir müteahhide kat karşılığı veren bir insanın inşaat sektöründeki tecrübesi ile ömrü insanların arsaları üzerine bina yapmakla geçmiş müteahhidin bilgi ve tecrübesi karşısında çok zayıf…” olduğu sonuç ve kanaatini içerir rapor sunmuştur.
Bilirkişi kurulunun raporu ve ayrık raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir. Davalı birleşen davacılar vekili 25/02/2015 havale tarihli dilekçesi ile davacı birleşen davalılar vekili 26/02/2015 havale tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı beyanlarını sundukları anlaşılmıştır.
Mahkememizce bilirkişi raporları arasındaki çelişkilerin giderilmesi yönünde dosya talimat yazılarak Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmiş ve Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/… Talimat sayılı dosyasında bilirkişi kurulu İnşaat Mühendisi …, İnşaat Mühendisi … ve Hukuk Fakültesi Öğretim üyesi Doç.Dr….’dan alınan 01/06/2015 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…davacı arsa sahipleri tarafından açılan tazminat davasına konu talepler yönünden; arsa sahiplerine verilmesi gereken arsanın yüzölçümü… parsel sayılı taşınmaz 2.731,16 m2 yüzölçümündedir. … parsel sayılı taşınmaz 2.416,47 m2 yüzölçümündedir. … parsel sayılı taşınmaz 1.669,47 m2 yüzölçümündedir. Toplam imarlı arsa miktarı 6.817,10 m2 yüzölçümündedir. Kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre söz konusu paylaşım tüm arazinin inşaat alanı üzerinden yapılmış olup yaklaşık %28 arsa sahiplerine hesabı yapılarak arsa sahiplerinin hakkının tamamı C blokun tamamen arsa sahiplerine verilmesiyle denge sağlanacağı belirtilmiştir. Taşınmazlar ifraz yapılırken bu oran dikkate alınarak 6.817,10 m2x%28:1.908,79 m2 miktarında taşınmaz arsa sahiplerine verilmesi gerekirken ifraz sonucu … parsel sayılı taşınmaz 1.669,47 m2 yüzölçümü olarak verilmiştir. Arsa sahiplerine taşınmaz arsalar ifraz yapılırken 1.908,79 m2-1.669,47 m2=239,32 m2 yüzölçümünde arsa eksik ifraz edilerek eksik verilmiştir. …, …, … nolu parsellerde inşaat emsali E:2,00 olarak belirtilmiş olup, arsa sahiplerine eksik verilen arsa yüzölçümü nedeniyle 239,32 m2x2,00=478,64 m2 eksik verilen inşaat alanı olarak hesaplanmıştır.
Birleşen dava tarihi olan 25/02/2013 itibarıyla parasal değerlendirme: eksik verilen arsa değeri; 239,32 m2x1.528,00 TL=365.681,00 TL, eksik verilen inşaat alanı 478,64 m2x585,00 280.004,00 TL, arsa sahiplerinin arsa ve eksik inşaat bedeli toplamı 645.685,00 TL olarak hesaplanmıştır. Bilirkişi heyeti yöreyi tanımadığından yukarıda değerlendirme yapılmıştır. Bu değerlendirmeye mahkemece itibar edilmemesi durumunda … parsel civarında yörede oluşan bağımsız dairelerin yön, cephe, kat durumları dikkate alınarak yaklaşık brüt 130,00 m2 yüzölçümündeki bağımsız dairelerin 25/02/2013 tarihi itibarıyla arsa payı dahil değerinin gayrimenkul değerlendirme uzmanı, emlakçı bilirkişiler vasıtasıyla belirlenmesi, belirlenen değerin (478,64 m2/127 m2=3,77 adet daire) 3,77 ile çarpılması suretiyle mal sahiplerinin arsa ve eksik inşaat alanı olarak alacağı miktarın belirlenmesinin gerektiği,
C Blok binanın bitim tarihi ve geç teslim nedeniyle kira alacağı, Trabzon Tapu Müdürlüğünün 18/01/2011 tarih ve … sayılı yazısında; … nolu parselde bulunan taşınmaza 25/09/2008 tarih ve … yevmiye nolu işlem ile … nolu parselde bulunan taşınmaza 09/03/2006 tarih ve … yevmiye nosu ile kat irtifakı tesis edildiği belirtilmiştir. Müteahhit …, … Trabzon 3. Noterliğinin 31/12/2009 tarih ve… yevmiye nolu ihtarname ile inşaatı tamamlayıp, yapı kullanma belgesi alınacak duruma getirdiklerini arsa sahiplerine bildirmişlerdir. Sözleşmede kat irtifakı tesisinden itibaren 37 ayda tamamlanacağı belirtilmiş olup … parsele kat irtifakı 09/03/2006 tarihinde kurulmuştur +37 ay=09/04/2009 tarih inşaatın bitim tarihi olduğu hesaplanmıştır. Sözleşme gereği inşaatin bitirildiği hususunda müteahhit tarafından mal sahiplerine noter kanalıyla 31/12/2009 tarihinde ihtarname keşide etmiş olup binanın bitirildiği tarih 31/12/2009 tarihi olduğu kabul edilmiştir. Buna göre inşaatın bitim tarihi 09/04/2009 tarihidir. Noter ihtarname tarihi 31/12/2009 tarihidir, geçen cezalı süre … ay 22 gün olarak hesaplanmıştır. Gecikme bedeli 33 adet daire x … ay x 300 TL= 79.200,00 TL, 33 adet daire x 22/30 gün x 300,00 TL = 7.260,00 TL olmak üzere toplam gecikme kira bedeli 86.460,00 TL olarak hesaplanmış olup bu bedel müteahhitler tarafından arsa sahiplerine ödenmesi gerekmektedir.
Müteahhitlerin karşı davası yönünden: vergi ve harçlar yönünden; birleşen 2011/… esas sayılı dosyasında davacı müteahhit vekili tarafından 24/03/2011 tarihli dava dilekçesi ekinde sunulan makbuzların incelemesinde müteahhitler arsa mal sahipleri adına; bina teslim harcı 3.300,00 TL, yapı kullanma izin harcı 817,47 TL, hizmetleri gelirleri 765,64 TL olmak üzere toplam 4.883,11 TL tutarındaki ödemeler arsa sahipleri tarafından yapılması gerekirken karşı davacı müteahhitler tarafından yapıldığı, 4.883,11 TL tutarın arsa sahipleri tarafından müteahhitlere ödenmesinin gerektiği ek imalatlar yönünden inceleme; müteahhitler tarafından arsa sahiplerine verilecek C blokta sözleşmede kararlaştırılan teknik özelliklere göre yukarıda belirtilen imalatlara göre yapılmayıp farklı imalatlar ile yapılmış olup yapılan imalatlar bağımsız dairelerin değerini artırıcı yönde olduğundan 28.742,91 TL tutarın arsa sahipleri tarafından müteahhitlere ödenmesinin gerektiği. … parselin arsa sahiplerinin tapu vermemesi nedeniyle gecikmesi ile imar planında değişiklik sonucu inşaat alanının küçülmesinden doğan zarar talebi: Çukurçayır Belediye Başkanlığının 24/05/2006 tarih ve …/… ruhsat no ile… parsele yapı ruhsatı verilmiştir. Çukurçayır Belediye Başkanlığının 09/02/2006 tarih ve …/… ruhsat no ile … parsele yapı ruhsatı verilmiştir. … parselin tapusu arsa sahipleri üzerindedir. Ek sözleşmede kat irtifakı kurulduktan sonra parselin tapusunun müteahhitlere verileceği belirtilmiş ise de verilmemiştir. Müteahhitler kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanması akabinde taşınmazlar tevhit ve ifraz edildikten sonra 20/09/2005 tarihinden itibaren … parselin emsali=2,00 olarak plan ve projelerini hazırlayıp Çukurçayır Belediyesinden ‘yapı ruhsatını’ alabileceği, kat irtifakını kurabileceğinden müteahhitlerin arsa sahiplerinden tazminat talebinde bulunmasının uygun olmadığı. İmar değişikliği 2010 yılından sonra yapılmış olup imar değişikliği ile emsalin 1,60 veya 1,30 indirilmesinin arsanın tapusunun müteahhitlere verilmemesiyle bir ilgisinin olmadığı…” sonuç ve kanaatinde rapor vermişlerdir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup, davalı birleşen dosya davacılar vekili 17/08/2015 havale tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını sunmuştur.
Davacı birleşen dosya davalılar vekili 09/09/2015 havale tarihli ıslah dilekçesini sunmuş olup, sureti davacı birleşen dosya davacılarına 10/09/2015 tarihli duruşmada elden tebliğ edilmiştir. Davacı birleşen davalılar vekili 22/09/2015 tarihinde ıslah harcını ikmal etmiştir.
Davalı birleşen davacılar vekili 28/09/2015 havale tarihli dilekçesi ile birleşen dava dosyası hakkında beyanlarını sunmuştur.
Mahkememizce iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Yargıtay bozması öncesi 15/10/2015 tarih, 2010/… esas ve 2015/… karar sayılı kararı ile “…Davalı-davacıların açmış olduğu mahkememiz ana dosyası ile birleşen 2011/… Esas sayılı davada davacı-davalı vekilinin kabul beyanı da dikkate alınarak 15.000,00 TL’nin dava tarihi olan 24.03.2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davacı-davalılardan alınarak davalı-davacılara ödenmesine. Mahkememizin ana dosyası ve bu dosyayla birleşen 2013/… Esas sayılı dosyada davacı-davalıların açmış oldukları davanın yapılan ıslah ve davada ikinci kez ıslah yapılamayacağı sebebiyle kabulü ile; kira bedeli alacağı ve eksik ifa sebebiyle toplamda 600.098,72 TL’nin davalı-davacılardan davada talep edilen 7.500,00 TL’ye dava tarihinden arta kalan kısmın ise ıslah (05/12/2012) tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacı-davalılara arsa payları oranında ödenmesine…” karar verilmiştir.
Kararın asıl ve birleşen 2013/… esas sayılı dosyada davalı, birleşen 2011/… esas sayılı dosyada davacılar tarafından süresi içerisinde temyiz edilmesi üzerine dosyamızı inceleyen Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 19/10/2017 tarih, 2016/… Esas ve 2017/…. Karar sayılı ilamı ile “…Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar-davacıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
Asıl ve birleşen 2013/… esas sayılı davada, arsa sahiplerince, kendilerine sözleşmedeki paylaşım oranından daha az miktarda inşaat alanı verildiğinden bahisle, bundan dolayı oluşan farkın bedelinin tahsili talep edilmiştir. Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporlarına göre sözleşmede yer alan % 28 oranında arsa sahiplerine bağımsız bölüm verilmediği bildirilerek bu talep kabul edilmiştir.
Taraflar arasındaki 02.09.2005 günlü düzenleme şeklindeki sözleşmenin 4. maddesinde; sözleşme konusu arsalarda A, B ve C blokların inşa edileceği, bunlardan C bloğun bodrum kat ve üzeri 11 katlı, her katta 3 daire, dairelerin brüt 127 metrekare ve böylece 30 daire ve 3 adet dubleks olmak üzere toplam 33 daireden oluşacağı kararlaştırıldıktan sonra, aynı maddenin devamında; bu paylaşımın, tüm arsanın inşaat alanı üzerinden ve yaklaşık % 28 arsa sahiplerine kalacak şekilde hesabının yapılarak, arsa sahiplerinin hakkının tamamının C bloğun tamamen verilerek dengenin sağlanacağı belirlenmiştir. Bu itibarla, sözleşmede, yaklaşık % 28 olarak tespit edilen paylaşım oranının, C bloğun, brüt 127 metrekare 30 daire ve ayrıca 3 adet de dubleks olmak üzere toplam 33 daire verilmek suretiyle karşılanacağının tespit edildiği açıktır. Bu durumda, sözleşme konusu arsalardaki toplam inşaat alanının belirlenerek, bunun % 28 oranının arsa sahiplerine verilip verilmediğine göre hesap yapılan bilirkişi raporlarına itibar edilerek karar verilmesi doğru olmamıştır.
O halde, mahkemece, sözleşmenin 4. maddesinde belirtilen şartlarda 33 adet dairenin arsa sahiplerine verilip verilmediğinin, gerekirse yeniden keşif yapılmak suretiyle, bilirkişi veya bilirkişi heyetinden alınacak raporla tespit edilip, sonucuna uygun bir hüküm tesis edilmesi gereklidir…” denilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay ilamı taraflara usulüne uygun olarak tebliğ olunmuş, yargıtay ilamına karşı davacı/karşı davalılar vekilince karar düzeltme talibinde bulunulduğu, Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 28/05//2019 tarih, 2019/… Esas ve 2019/… Karar sayılı ilamı ile karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiştir.
Yargıtay ilamı taraf vekillerine tebliğe gönderilmiş ve dosya mahkememizin yukarıda numarası belirtilen esasına kayıt edilmiştir.
Duruşmaya katılan davacı/birleşen davalılar vekili, mahkeme kararında direnilmesini talep ettiği, davalı birleşen dosya davacılar vekilinin ise bozma ilamına uyulmasını talep ettiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce 17/10/2019 tarihli celsede usul ve yasaya uygun olan yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Mahkememiz dosyası bozma sonrası, yargıtay ilamında değinilen dava konusu C blokta yapılmış 33 dairenin taraflar arasındaki sözleşmenin 4.maddesine uygun şekilde inşa edilip edilmediği hususlarını yerinde incelemek üzere mahallinde keşfen inceleme yapılarak rapor aldırılmasına karar verilmiş, bilirkişiler İnşaat Mühendisi Gayrimenkul Değerleme Uzmanı …, Mali Müşavir …, Harita Teknikeri…, Harita Yüksek Mühendisi Dr…. refakatinde yapılan keşif sonrası bilirkişi raporlarını dosyaya sunmuşlardır. Bilirkişi kurulu İnşaat Mühendisi Gayrimenkul Değerleme Uzmanı … ve Mali Müşavir … tarafından sunulan 07/01/2020 havale tarihli raporda özetle; “…davacı ile davalı arasında yapılan kat karşılığı yapım sözleşmesine göre Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin görüşü doğrultusunda C bloğun arsa sahiplerine verilmesi neticesinde eksik ifa durumunun doğmadığı, C bloğun proje ve sözleşmeye göre davalı müteahhitçe yapılarak teslim edildiği, yapı kullanma izni dahil her türlü yasal belgelerin alındığı, fiili olarak bu bloğun kullanıldığı, ancak geç teslimden dolayı davalı tarafın davacı tarafa 86.460,00 TL kira tazminatı ödemesi gerektiği…” sonuç ve kanaatini içerir raporunu sunmuştur. Harita Teknikeri…, Harita Yüksek Mühendisi Dr…. tarafından sunulan 19/12/2019 havale tarihli raporda özet olarak ise “…yapılan incelemede tapu ve kadastro kayıtlarına göre sözleşme karşılığı verilmesi gereken 33 adet dairenin mal sahiplerine teslim edildiği…” yönünde raporlarını sunmuşlardır.
Bilirkişi raporları taraflara usulüne uygun olarak tebliğ olunmuştur.
Davacı birleşen dosya davalılar vekili tarafından 13/01/2020 havale tarihli dilekçesi ile rapora karşı beyanlarını sunmuşlardır.
Yine davacı birleşen dosya davalılar vekili tarafından 13/01/2020 havale tarihli dilekçesi ile bozma öncesi ıslah dilekçesi hakkında beyanda bulunduğu anlaşılmıştır.
Asıl dosyada davacı birleşen dosyada davalılar vekilinin yeniden bilirkişi raporu aldırılması yönündeki talepleri 18/06/2020 tarihli celsede reddolunmuştur.
Tüm dosya kapsamında yapılan yargılama faaliyetleri, Yargıtay bozma ilamları ve bozma gerekçesi yapılan ve yapılmayan hususlar, icra edilen keşifler, uzman bilirkişilerden alınan raporlar ve dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde; asıl dosya ve birleşen 2013/… esas sayılı dosyamız davacıları dava dilekçeleri ile dava konusu kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile kendilerine teslim edilmesi gereken binanın geç teslim edilmiş olması nedeni ile oluşan kira kaybından kaynaklı zararları ile kendilerine teslimi gereken binanın sözleşmede belirtilenden daha küçük yapılmış olması nedeni ile oluşan zararlarının tazminini talep etmiş olup Mahkememizce Yargıtay bozma ilamı öncesi verilen 15/10/2015 tarih, 2010/… esas ve 2015/… karar sayılı kararı ile asıl dosya davacılarının davaları ıslah edilmiş hali ile kabul edilmiştir. Bu kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 19/10/2017 tarih, 2016/… Esas ve 2017/… Karar sayılı ilamı ile; kararımız, ”sözleşmede, yaklaşık % 28 olarak tespit edilen paylaşım oranının, C blokun, brüt 127 metrekare 30 daire ve ayrıca 3 adet de dubleks olmak üzere toplam 33 daire verilmek suretiyle karşılanacağının tespit edildiği açıktır. Bu durumda, sözleşme konusu arsalardaki toplam inşaat alanının belirlenerek, bunun % 28 oranının arsa sahiplerine verilip verilmediğine göre hesap yapılan bilirkişi raporlarına itibar edilerek karar verilmesi doğru olmamıştır” gerekçesi ile bozulmuştur. Bu durumda Mahkememizce tekrar mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak dava konusu C blokun sözleşmenin 4. maddesinde belirtilen şartlarda 33 adet dairenin arsa sahiplerine verilip verilmediği konusunda araştırma ve inceleme yapılmış alınan bilirkişi raporlarından dava konusu C blokun sözleşmenin 4. maddesinde belirtilen şartlarda 33 adet dairenin arsa sahiplerine verildiği fakat teslimde sözleşmeye göre gecikme yaşandığı bu gecikme sebebi ile asıl dosya davacı tarafının 86.460,00 TL kira kaybı zararı olduğu anlaşılmıştır. Bu doğrultuda daha önce ıslah ile dava değeri yükseltilen asıl ve birleşen 2013/… esas sayılı dosyamız kapsamında görülen davanın 86.460,00 TL tutarlı kısım yönünden kısmen kabulü ile bakiye kısım yönünden kısmen reddine dair karar vermek gerekmiştir.
Birleşen 2011/… esas sayılı dosyamız kapsamında ise birleşen bu dava davacılarınca; dava konusu kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca müteahhitlere teslimi gereken parsellerden B parselin süresinde birleşen dosya davacılarına teslim edilmediği için imar mevzuatında ve uygulama alanlarında oluşan değişiklik nedeniyle inşaat alanının %35 gibi yüksek bir oranda daraltıldığı, bu nedenlerle fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla 15.000,00 TL maddi tazminat ödenmesini talep eden dava açılmış olup, bu birleşen dosya davalılarınca (asıl dosya davacıları) davanın kabulü beyanı üzerine Mahkememizce Yargıtay bozma ilamı öncesi verilen 15/10/2015 tarih, 2010/… esas ve 2015/… karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiş ve bu karar Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 19/10/2017 tarih, 2016/… Esas ve 2017/… Karar sayılı ilamında bozma sebebi yapılmayarak bir anlamda tasdik edilmiştir. Bu nedenle Birleşen 2011/… esas sayılı dosyamız kapsamında yapılan yargılamanın bu birleşen dosya davalılarının kabul beyanları uyarınca kabulü gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl dava ve birleşen 2013/… esas sayılı davamızın ISLAH EDİLMİŞ HALİ İLE KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE; 7.500,00 TL’si için dava tarihinden itibaren bakiye 78.960,00 TL için ıslah tarihi olan 05/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte 86.460,00 TL’nin asıl dava davalılarından müşterek ve müteselsilen alınarak asıl dava davacılarına arsa payları oranında ödenmesine, fazlaya dair davanın REDDİNE,
a-)Asıl ve birleşen mahkememizin 2013/… Esas sayılı dosyasında alınması gereken 5.906,08 TL karar ve ilam harcının peşin ve ıslahla alınan (111,40+24,30+2.256,70+….800,10) toplam 11.232,50 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 5.286,42 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACILARA İADESİNE.
Davacılar tarafından yatırılan başvuru harcı, peşin harç ve ıslah harcı toplamı olan 5.906,07 TL’nin davalılardan alınarak DAVACILARA VERİLMESİNE.
b-)Bozma öncesi mahkememizin 15/10/2015 tarihli kararı ile davalılardan alınmasına hükmedilen 29.800,24 TL’nin tahsili için Yomra Mal Müdürlüğüne yazılan 30/12/2015 tarih ve 2015/402 sayılı harç tahsil müzekkeresi ile istenilen bakiye karar harcının davalılardan tahsil edilmiş ise harcın davalılara iadesine, tahsil edilmemiş ise harç tahsil müzekkeresinin işlem yapılmadan mahkememize iadesinin temini için Yomra Mal Müdürlüğü’ne müzekkere YAZILMASINA.
c-)Asıl ve birleşen mahkememizin 2013/… Esas sayılı dosyasında davacı/birleşen davalılar kendisini vekil ile temsil ettiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen 12.039,80 TL vekalet ücretinin davalı/birleşen davalılardan alınarak DAVACI/BİRLEŞEN DAVALILARA VERİLMESİNE.
d-)Asıl ve birleşen mahkememizin 2013/… Esas sayılı dosyasında davalı/birleşen davacılar kendisini vekil ile temsil ettiğinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesap edilen 49.334,25 TL vekalet ücretinin davacı/birleşen davalılardan alınarak DAVALI/BİRLEŞEN DAVACILARA VERİLMESİNE.
e-)Asıl ve birleşen mahkememizin 2013/… Esas sayılı dosyasında davacı/birleşen davalılar tarafından Yargıtay bozma öncesi ve bozma sonrası yapmış olduğu yargılama gideri toplamı olan 3.785,45 TL’nin davanın kabul ve ret oranları dikkate alınarak takdiren 447,06 TL’nin davalı/birleşen davacılardan alınarak, davacı/birleşen davalılara VERİLMESİNE, bakiye kısmın davacı/birleşen davalılar üzerinde BIRAKILMASINA.
f-)Asıl ve birleşen mahkememizin 2013/… esas sayılı dosyasında yatırılan gider ve delil avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK’nun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince davacı ve davalı tarafından iban numarası bildirilmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılarak, iban numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla TARAFLARA İADESİNE.
2-Birleşen 2011/… esas sayılı davamızın birleşen dosya davalı (asıl dosya davacı) vekilinin kabul beyanı uyarınca KABULÜ İLE; 15.000,00 TL’nin dava tarihi olan 24/03/2011 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte birleşen dosya davalı (asıl dosya davacı) taraftan alınarak birleşen dosya davacılarına VERİLMESİNE.
a-)Birleşen mahkememizin 2011/… Esas sayılı dosyasında alınması gereken 1.024,65 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 222,75 TL harçtan mahsubu ile bakiye 801,90 TL’nin davalı/karşı davacılardan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA.
Davacılar tarafından yatırılan başvuru harcı ve peşin harç toplamı olan 241,15 TL’nin davalılardan alınarak DAVACILARA VERİLMESİNE.
b-)Birleşen mahkememizin 2011/… esas sayılı dosyasında davacı/birleşen davalılar kendilerini vekil ile temsil ettiklerinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 3.400,00 TL vekalet ücretinin birleşen dosya davalı/asıl dosya davacılarından alınarak DAVACI/BİRLEŞEN DAVALILARA VERİLMESİNE.
c-)Birleşen mahkememizin 2011/… esas sayılı dosyasında davacı/birleşen davalıların Yargıtay bozma öncesi ve sonrası yapmış olduğu yargılama giderleri toplamı olan 2.413,50 TL’nin birleşen dosya davalı/asıl dosya davacılarından alınarak DAVACI/BİRLEŞEN DAVALILARA VERİLMESİNE.
d-)Birleşen mahkememizin 2011/… esas sayılı dosyasında yatırılan gider ve delil avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK’nun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince davacı ve davalı tarafından iban numarası bildirilmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılarak, iban numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla TARAFLARA İADESİNE.

Dair, Asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısı vekili ile Asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı ve müvekkillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/06/2020