Emsal Mahkeme Kararı Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/145 E. 2019/386 K. 16.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2017/145 Esas – 2019/386

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 01/04/2017
KARAR TARİHİ : 16/10/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İSTEM :
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davalının Trabzon 4. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile müvekkilleri ile dava dışı… aleyhine 01/09/2014 keşide tarihli 24/11/2014 vadeli 200.000,00 TL bedelli senetten dolayı icra takibi başlattığını. Takibe konu senedin dava dışı…’ün 01/09/2014 tarihine kadar davalıya olan cari hesap borçlarına teminat olarak verilen teminat senedi olduğunu, senedin teminat olduğunun arkasına şerh edildiğini. Dava dışı… ile davalı şirket arasında ticari ilişki dışında başka bir ilişki olmadığını. Takibe konu senedin teminat senedi olması nedeniyle davalının dava dışı…’den olan cari hesap alacağını ispat etmedikçe takibe konması mümkün olmadığını. Alacağın tahsil edilemediğinin ve miktarının ispatı davalıya ait olduğunu. Müvekkili tarafından söz konusu borca karşılık banka aracılığıyla ve elden 154.624,00 TL ödeme yapıldığını, elden ödenen paraların davalının çalışanı …’a ödendiğini, bu ödemelerden ayrı olarak 200 çuval un teslim edildiğini, davalı tarafından kesilen faturalara göre bir çuval unun 64 TL+KDV olduğunu, bu hesaba göre yapılan ödeme tutarının 13.824,00 TL olduğunu. Davalının, …’e ödeme yapıp yapmadığının müvekkilleri tarafından bilinmediğini, müvekkillerinin dava konusu senette kefil hükmünde olduklarını. Müvekkillerinin onlarca taşınmazının haciz edildiğini, davacı …’a ait İzmir’de bulunan taşınmazlara İzmir 3. İcra Müdürlüğünün … Talimat sayılı dosyası ile kıymet takdiri yapıldığı ve 372.000 TL değer biçildiğini, bu bedelin icra dosyası alacağının fazlasını karşıladığını, bu nedenle mahkemece teminat olarak kabul edilmesini talep ettiğini belirterek ödemelerin belge ile ispatlandığından ödeme miktarı yönünden icra takibinin tedbiren durdurulmasını veya tamamı yönünden icra dosyasına girecek olan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilmesini, davanın kabulü ile teminat senedinin alacağın varlığı ve miktarı ispatlanmadıkça takibe konu edilemeyeceğinden borçlu olmadığının tespiti ile takibin iptaline, mahkeme aksi kanaatte ise … tarafından yapılan ödemeler toplamı saklı kalmak kaydı ile müvekkilleri tarafından yapılan 154.624,00 TL ödeme yönünden borçlu olmadığının tespiti ile takibin bu miktar yönünden, … tarafından yapılan ödemeler var ise takibin tamamen iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacılar vekili 22/05/2017 havale tarihli cevaba cevap dilekçesini sunmuştur.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile 20/02/2011 yılından itibaren ticari ilişki içerisinde olan…’ün değişik tarihlerde mal alışından doğan ve bunlarla ilgili olarak kesilen faturalara dayalı ticari ilişkilerine binaen, borçlu taraftan alınan senet ve çeklerin firma alacağını karşılamadığını, teslim edilen malların ve bunlara istinaden kesilen fatura bedellerini kapsayacak şekilde ticari faaliyette bulunan…’den ve davacıların kefilliği altında takibe konu 24/11/2014 vadeli 200.000 TL bedelli kambiyo senedi alındığını. Müvekkili şirket tarafından…’e kesilen faturalardan doğan alacağına karşılık…’den cari hesap borçlarına karşı alınan çek ve senetler ile nakdi tahsilatlarından firmanın toplam alacağından mahsup edildiğinde 258.471,21 TL bakiye alacağı olduğunu. Müvekkili şirketin bakiye ödenmeyen alacağını tahsil etmek için… ve kefilleri olan davacılara ait 01/09/2014 tanzim ve 24/11/2014 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli kambiyo senedi ile Trabzon İcra Müdürlüğünün … esas sayılı icra dosyasından takibe koyduğunu, yine… tarafından verilen … kefilliği ile imzalanan 25/01/2015 vade tarihli 100.000,00 TL bedelli kambiyo senedinin bakiye alacağı olan 58.741,00 TL kısmı için Trabzon İcra Müdürlüğünün … esas sayılı icra dosyası ile icra takibi başlatıldığını. …’ün her iki kambiyo takibi borcuna itiraz etmediğini, iki icra takibinin kefillerde dahil tüm borçlular hakkında kesinleştiğini. Dava ve takibe konu senedin borçludan alınan diğer senet ve çekler ile karşılanmayan ve açık kalan cari hesap borcuna karşılık alınan ve ödenmeyen senet olduğunu, davacı tarafından sunulan dekont ve belgelerin hiç birinde takibe konu senedin miktar, vade tarihi ve tanzim tarihine açıkça atıf yapıldığının görülmediğini, sunulan dekontların takibe konu kambiyo senedine istinaden yapılan ödemeler olmadığını belirterek davanın reddini, %20’den aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili 06/06/2019 havale tarihli 2.cevap dilekçesini sunmuştur.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ :
Trabzon Ticaret Sicil Müdürlüğünden davalı şirketin sicil kaydı celp edilmiştir.
Trabzon İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına sunulan 01/09/2014 keşide tarihli 24/11/2014 vade tarihli 200.000,00 TL bedelli bono aslı celp edilerek mahkememiz kasasına alınmıştır.
Davacı vekili 27/12/2017 havale tarihli dilekçesi ile davayı …’a ihbarını talep etmiş ve ihbar dilekçesi …’a tebliğ edilmiştir.
Trabzon İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının örneği uyap üzerinden celp edilerek dosya içerisine alınmıştır.
Mahkememiz dosyası delillerin toplanılmasına müteakip SMMM bilirkişi…’a tevdii edilerek aldırılan 23/02/2018 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; davalının 2011 yılı defterinin kapanış onay kaydı yapılmamış olduğu, 2012, 2013 ve 2014 yılı defterlerinin açılış ve kapanış onay kaydının yapıldığı. Davaya konu 24/11/2014 vadeli dava dışı… ve kefilleri davacı … ve … tarafından tanzim edilmiş 200.000,00 TL senetin davalı defter kayıtlarında yer almadığı. Davalı defter kayıtlarına göre dava dışı…’den 01/09/2014 tarihine kadarki bakiye alacağı 197.642,77 TL, 24/11/2014 senet vade tarihi itibarıyla alacağı 232.666,25 TL, 120.01.12982 kodlu hesapta dava dışı…’e ait cari hesap bakiyesinin yer aldığı…” sonuç ve kanaatini içerir raporunu sunmuştur.
Davalı şirkete ait 2015 yılı ticari defterler Rize 3. Asliye Hukuk Mahkemesinden celp edilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ olunmuştur.
Davacılar vekili 14/03/2018 havale tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı beyanlarını sunmuştur.
Davalı vekili 20/03/2018 havale tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı beyanlarını sunmuştur.
Dava dışı…’ün ticari defter ve belgelerinin SMMM bilirkişisi aracılığıyla incelenmek üzere Kars Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılmıştır. Bilirkişi…tarafından sunulan 10/07/2018 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…24/11/2014 tarihli 200.000,00 TL teminat senedinde yapılan ödemeler toplamı olan 155.700,00 TL düşüldükten sonra kalan bakiye borcun 44.300,00 TL olduğu…” sonuç ve kanaatini içerir raporunu sunmuştur.
Bilirkişi raporunun örneği taraflara tebliğ edilmiştir.
Davalı vekili 24/07/2018 havale tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı beyanlarını sunmuştur.
Mahkememiz dosyası talimat ile alınan rapor, davalı şirketin 2015 yılına ait ticari defter ve belgeleri ile rapora karşı itirazlarda dikkate alınarak bilirkişi…’dan ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişinin 18/08/2018 havale tarihli bilirkişi raporunda özet olarak “…davalının 2011 yılı defterinin kapanış onay kaydı yapılmadığı, 2012, 2013, 2014 ve 2015 yılı defterlerinin açılış ve kapanış onay kaydının yapıldığı. Dava dışı…’ün bilirkişi incelemesine sunulan 2011 yılı işletme defterinin sahibi lehine delil teşkil etmeyeceği, 2012, 2013, 2014 ve 2015 yılı defterlerinin açılış ve kapanış onay kaydının yasal süresi içerisinde yapıldığını. Esas dosyaya konu 24/11/2014 vadeli dava dışı… ve kefilleri davacılar … ve … tarafından tanzim edilmiş 200.000,00 TL senet davalı defter ve kayıtlarında yer almadığı. Davalının defter kayıtlarına göre dava dışı…’den 01/09/2014 tarihine kadarki bakiye alacağı 197.642,77 TL, 24/11/2014 senet vade tarihi itibarıyla bakiye alacağı 232.666,25 TL, 10/06/2015 tarihi itibarıyla bakiye alacağı 258.471,21 TL 120.01.12682 kodlu hesapta dava dışı…’e ait cari hesap bakiyesi olarak yer aldığı. Dava dışı…’ün defter kayıtları üzerinde bilirkişi…tarafından 09/07/2018 tarihli tanzim edilmiş raporda 24/11/2014 tarihli 200.000,00 TL’si teminat senedinde yapılan ödemeler toplamı olan 155.700,00 TL düşüldükten sonra kalan bakiye borcun 44.300,00 TL olduğu kanaatine varıldığı, davalının alınmış emtialar ile tahsilat makbuzları asıllarında görülen çek, senet, nakit ödemeleri kapsamadığı ve ticari ilişkiyi ortaya koymadığı noktasında tanzim edilmiş raporun esas dosyaya konu değerlendirmesinin takdirinin mahkemeye ait olduğu…” sonuç ve kanaatini içerir raporunu sunmuştur.
Bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ olunmuştur.
Davacılar vekili 31/08/2018 havale tarihli dilekçesi ile ek bilirkişi raporuna karşı beyanlarını sunmuştur.
Davalı vekili 10/09/2018 havale tarihli dilekçesi ile ek bilirkişi raporuna karşı beyanlarını sunmuştur.
Davacı vekiline 26/09/2018 tarihli celsede verilen süre içerisinde davanın esasına ilişkin 10/10/2018 havale tarihli dilekçesi ile beyanda bulunduğu, ayrıca yemin metnini sunduğu ve eksik olan harcı tamamladığı anlaşılmıştır.
Davalı vekili tarafından da davacı beyanlarına karşı 23/10/2018 havale tarihli dilekçesi ile beyanda bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı şirket temsilcisi…’nun 05/12/2018 tarihli celsede yemini yaptırılmıştır.
Davalı vekili tarafından 06/02/2019 havale tarihli dilekçesi ekinde 01/05/2014 tarihli sözleşmenin aslını dosyaya sunmuştur.
Mahkememiz dosyası talimat aracılığıyla Kars 2. Asliye Hukuk Mahkemesinden daha önce rapor aldırılan bilirkişiye tevdii edilerek rapor aldırılmasına karar verilmiş ve dosya Kars 2. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmiş ise de “dava dışı… adına çıkartılan davetiyenin şahsın adresten taşınmış olması sebebiyle bila ikmal iade edildiği” denilerek talimat evrakımızın iade edildiği anlaşılmıştır.
Yargılama sırasında davacılar vekili 14/05/2019 havale tarihli dilekçesi ile icra takibinin durdurulmasını talep ettiği anlaşılmıştır.
Davalı vekili ise 17/05/2019 havale tarihli dilekçesi ile davacı talebine karşı beyanlarını sunmuştur.
Mahkememizce 20/05/2019 tarihli ara kararı ile davacı vekilinin takibin durdurulmasına yönelik talebi reddolunmuştur.
Davacı vekili tarafından sunulan 23/05/2019 havaleli dilekçesinde dava dışı…’e ait ticari defterlerinin muhasebeci …de bulunduğundan bahisle tekrar talimat yazılarak rapor aldırılmasını talep ettiği görülmüştür.
Mahkememizce tekrar Kars Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak SMMM bilirkişi…’tan ek rapor aldırılmıştır. Bilirkişinin sunmuş olduğu 02/09/2019 havale tarihli raporda özetle; “…24/11/2014 tarihli 200.000,00 TL teminat senedinde yapılan ödemeler toplamı olan 155.700,00 TL düşüldükten sonra kalan bakiye borcun 44.300,00 TL olduğu, ancak davalı vekili tarafından mahkeme dosyasına sunulan 24/05/2019 tarihli beyan dilekçesinde belirtilen 10 adet faturaya yönelik yapılan incelemede ise bu faturaların davalıya ait ticari defterlerde kaydının bulunmadığı…” sonuç ve kanaatini içerir raporunu sunmuştur.
Ek bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ olunmuştur.
Davalı vekili 16/09/2019 havale tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı beyanlarını sunmuştur.
Dosya içerisinde bulunan tüm kanıt ve belgeler, Trabzon İcra Hukuk Mahkemesinin… Karar sayılı ilamı, sunulan dekontlar, davalı tarafından sunulan 04/09/2014 tarihli … imzalı Eski Borç isimli ödemelere ve 200 adet un iadesine ilişkin belge, yine davalı ile dava dışı …işletmecisi… arasında düzenlenen 01/05/2014 tarihli sözleşme, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava Trabzon 4. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına konu 24/11/2014 ödeme tarihli düzenleyeni … işletmecisi… tarafından imzalanan avaller aynı zamanda davacılar … ve … tarafından imzalanan malen kaydı haiz olan 200.000,00 TL bedelli bonodan dolayı yapılan takip nedeniyle avalistler … ve … tararafından açılan menfi tespit davasıdır. Davacılar vekili senedin taraflar arasındaki cari ilişkiye binaen teminat amaçlı verildiğini, takip tarihi itibariyle ticari defter ve belgelerde de 200.000,00 TL borçlanmanın olmadığını ve taraflar arasında cari ilişkide davalı tarafa ödemeler yapıldığını, ödemelerin davalı çalışanı … aracılığıyla yapıldığını ve yine aynı şahsa 04/09/2014 tarihinde imzası karşılığında ve borçtan düşülmek kaydıyla 200 çuval un teslim edildiğini o tarihlerde davalı tarafından kesilen faturalarda bir çuval unun değerinin 64,00 TL+ KDV olduğu da dikkate alındığında toplamda 13.824 TL ödemenin olduğunu tüm bunlarda birlikte senetten dolayı 154.624,00 TL borçlu olunmadığının tespitini talep ettiği, davalı vekili ise senedin dava dışı…’ün borçlarına karşılık verildiğini kabul ettiği, ticari defter ve belgeler incelendiğinde verilen çekler ve yapılan ödemeler sonucu 258.471,21 TL bakiye alacak kaldığını, 200.000 TL alacak için davaya konu bono nedeniyle … Esas sayılı icra dosyasıyla kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip yapıldığını kalan miktar yönünden Trabzon İcra Dairesinin … Esas sayılı icra dosyasıyla takip yapıldığını beyan etmiştir. Taraflar arasında davaya konu senedin dava dışı …işletmecisi… ile davalı şirket arasındaki cari hesap şeklindeki işleyen ticari ilişki nedeniyle verildiği hususunda bir anlaşmazlık bulunmadığı anlaşılmış, davalı taraf her ne kadar şirket çalışanı … şirket yetkilisi olmadığını ve bu nedenle yetkisiz temsilci sıfatıyla imzalamış olduğu 01/05/2015 sözleşmeyi ve 04/09/2014 tarihli belgede yazan 200 çuval unun iadesini kabul etmemiş ise de ihbar olunan …’ın duruşmada alınan beyanlarında da anlaşılacağı üzere davalının pazarlamacısı sıfatıyla hareket ettiği, davalının ticari defter ve belgelerinde …’a yapılan ödemelerin kayıtlı olduğu da dikkate alındığında …’ın ücret talep etme yetkisinin olduğunu gösterdiği, SMMM bilirkişisi…’dan alınan bilirkişi raporunda belirttiği üzere; davacının 2011-2012-2013-2014-2015 ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yasal süresi içerisinde yapıldığı ve sahibi lehine delil teşkil ettiği anlaşılmış, sunulan ödeme belgelerinin davacı ticari defter ve belgelerinde yer aldığı, ticari defter ve belgelerde yer alan 53.217,38 TL, 5.000,00 TL, 2.251,76 TL, 3.250,00 TL ve 25.804,94 TL olmak üzere toplam 89.524,32 TL fiyat farkı faturaları hakkında değerlendirme yapılamadığı ve davacının cari hesap kayıtlarına göre fatura bedelleri ve ödemeler sonucu takip tarihi itibariyle 168.946,87 TL davalıdan alacağı tespit edilmiş; davalıya fiyat farkı faturalarının tebliğine ilişkin belgelerini sunmak üzere süre verilmiş fakat sunulan belgelerde tebliğe ilişkin bir ibarenin bulunmadığı anlaşılmış yine dava dışı…’ün talimat mahkemesi aracılığla incelenen ticari defter ve belgelerinde fiyat farkı faturalarının kayıtlı olmadığı tespit edilmiş bu nedenlerle fiyat farkı faturalarının dayanağının tespit edilemediği, 04/09/2014 tarihinde iade edilen 200 Çuval unun bedelinin davalı tarafından kesilen faturalarda da görüleceği üzere bir çuval unun o tarihteki bedelinin 64 TL+KDV olduğu da dikkate alınarak toplam 17.678 TL nin alacaktan mahsubuna karar verilerek davaya konu 200.000 TL bedelli senetten dolayı davacıların 48.731,13 yönünden borçlu olmadıklarını kanaat getirilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile Trabzon İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası yönünden 48.731,13 TL asıl alacak yönünden borçlu olmadığının TESPİTİNE.
2-Davalı vekilinin kötü niyet tazminatı yönündeki talebinin kötü niyet ispatlanamadığından REDDİNE.
3-Alınması gereken 3.328,82 TL karar ve ilam harcının peşin ve tamamlama ile alınan (415,50+2.828,00) toplam 3.243,50 harçtan mahsubu ile bakiye 85,32 TL’nin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR YAZILMASINA.
4-Davacılar kendisini vekil ile temsil ettiğinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 5.710,42 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACILARA VERİLMESİNE.
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettiğinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen 14.851,42 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE.
6-Davacıların yapmış olduğu yargılama giderleri toplamı olan 4.709,55 TL’nin davanın kabul ve ret oranları dikkate alınarak takdiren 1.147,51 TL’nin davalıdan alınarak DAVACILARA VERİLMESİNE, bakiye kısmın davacılar üzerinde BIRAKILMASINA.
7-Davacının yapmış olduğu yargılama giderleri toplamı olan 250,00 TL’nin davanın kabul ve ret oranları dikkate alınarak takdiren 189,09 TL’nin davacılardan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE, bakiye kısmın davalı üzerinde BIRAKILMASINA.
8-Davacılar ve davalı tarafından yatırılan gider ve delil avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK’nun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince davacı tarafından iban numarası bildirilmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılarak, iban numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla TARAFLARA İADESİNE.

Dair, Davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/10/2019