Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
SAMSUN
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2022/456
KARAR NO : 2022/691

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : ..
ÜYE : ..
ÜYE :..
KATİP : ..

İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : TRABZON ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2018/625 Esas, 2021/613 Karar
TARİHİ : 01/12/2021

DAVACI : ..
DAVALI : …
DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi yada Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 20/05/2016
KARAR TARİHİ : 28/03/2022 (İstinaf için)
KARAR YAZIM TARİHİ : 28/03/2022 (İstinaf için)

Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/12/2021 tarih, 2018/625 esas, 2021/613 karar sayılı kararına karşı, davacı vekili tarafından süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde,
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
İDDİA: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Davacı dava dilekçesinde özetle; davacı şirket ile davalı…Bölge Müdürlüğü arasında… tarihinde … tarihleri arasında gerçekleşecek malzemeli temizlik ve tabldot hizmet alımı işi gerçekleştirilmek üzere sözleşme imzalandığını. Sözleşme kapsamında davalıya … tarihli … sayılı …. TL bedelli Finansbank ….Şubesine ait teminat mektubu teslim edildiğini. Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak İdari Şartnamenin 48.maddesi gereğince her türlü işinde gösterdiği çaba ve işçileri ile uyumlu iş birliği çerçevesinde işi yapmaya başladığı ve işin sözleşmeye uygun olarak …. tarihinde bitirildiğini, işin sözleşmeye ugun olarak yapıldığı ve bitirildiğinin kanıtı olarak …tarih ve … sayılı iş bitirme belgesinin düzenlenerek davacıya verildiğini. Davacının sözleşmenin ifasına ilişkin yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirilmesine müteakip davalı tarafından gönderilen ….tarihli yazı ile … nolu hakediş kapsamında … TL fazla ödeme yapıldığını, paranın … gün içerisinde geri iadesini aksi halde dava konusu teminat mektubunun nakde çevrileceğinin bildirildiğini, davacının yazıya istinaden … günlük süre içerisinde … tarihinde kurum veznesine ilgili…TL yatırıldığını. Davalı tarafın teminat mektubunu iade etmesi gerekirken… tarihli yazı ile taraflar arasındaki mevcut hizmet işi kapsamında çalışan işçi …..’ın kıdem tazminatı ödemesinin ….gün içerisinde yapılmasını aksi halde dava konusu teminat mektubunun para çevrileceğinin bildirildiğini, davalının kıdem tazminatı gerekçesiyle teminat mektubunu paraya çevirme girişiminin usul ve yasaya aykırı olduğunu, ilgili teminat mektubunun hükümsüzlüğüne karar vermek ve dava sürecinde davalı tarafından paraya çevrilmesini engellemek için tedbir kararı verilmesini. Kıdem tazminatının gerekçe gösterilerek teminat mektubunun davalı tarafından paraya çevrilmesinin … sayılı yasaya aykırı olduğunu. Taraflar arasındaki sözleşme gereği teminat mektubunun iadesinin koşullarının oluşduğunu, davalı tarafından dava konusu teminat mektubunun paraya çevrilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek öncelikle teminat mektubunun paraya çevrilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, bilirkişi incelemesi yapılarak banka teminat mektubunun iadesine yada hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili beyan dilekçesinde özetle;Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile aralarında … tarihleri arasında gerçekleştirilecek Malzemeli Temizlik ve Tabldot Hizmet Alımı İşi gerçekleştirilmek üzere sözleşme imzalandığını. Sözleşme kapsamında müvekkiline Finansbank Çarşı … Şubesine ait … TL teminat mektubunun teslim edildiğini. …tarihli tensip ara kararı ile verilen ihtiyati tedbir kararının hukuka aykırı olduğunu. Davacı şirket bünyesinde çalışan işçilerin kıdem tazminatı ve diğer işçi alacaklarından müvekkili banka ile davacı şirketin müteselsilen sorumlu olduğunu, dava dışı … ödenmesi gereken kıdem tazminatından asıl işveren sıfatıyla müvekkili bankanın sorumlu olduğu kadar davacı şirkette alt işveren sıfatıyla sorumlu olduğunu. Davacı şirketin alt işveren sıfatıyla ödenecek tazminattan rücuen sorumlu olduğunu, müvekkili banka tarafından … tarih …sayılı yazı ile davacı şirkete bildirildiğini, davacı şirketin kendi bünyesinde çalışan işçinin kıdem tazminatını ödememek için müvekkili banka aleyhine açılan davada kötü niyetli olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk derece mahkemesince yapılan yargılamada; “…Dava; banka teminat mektubunun iadesi istemine ilişkindir.
Davacı tarafından davalı bankaya verilmiş teminatın dava dışı …..’ın kıdem tazminatı işçilik alacağından kaynaklı borcun ödenmemesi gerekçesiyle davalının teminat mektubunu iade etmemesinden kaynaklı teminat mektubunun iadesini ve hükümsüzlüğüne karar verilmesi yönünde iş bu davayı açmış ise de; Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesinin 2018/1856, 2018/2214 E K kaldırma ilamında da “Taraflar arasında 20.01.2014 tarihinda hizmet alım sözleşmesi imzalanmakla bu sözleşmenin 11.4.1 maddesi geregi teminatın geri verilme şartının yüklenicinin bu işten dolayı idareye borcu olmayacak ve Sgk’dan alınan ilişiksiz belgesi idareye verilecektir Teminat mektubunun iadesi için sadece ilişiksiz belgenin sunulması yeterli olmayıp yüklenici tarafından bünyesinde çalıştırdığı işçilere işçilik alacağınında ödenmesi gerekecektir.İşçilik alacagı yüklenicinin idareye olan borcu kavramına dahıl olmakla bu borç ödenmeden idarenin teminat mektubunu iade etmememe hakkı bulunmaktadır(23 huk.2015/9141 2018/267k.).” belirtildiği üzere davacı yüklenicinin dava dışı… işçilik alacağından kaynaklı herhangi bir borcunun bulunmaması gerektiği, ayrıca taraflar arasında yapılan hizmet alım sözleşmesinin 22.maddesinde genel şartnamenin 6.bölümüne yapılan atıfta yüklenicinin çalıştırdığı personel, çalışanların hakları ve çalıştırma şartları başlığı altında düzenlenen hükümde yüklenicinin çalıştırdığı personele dair ücret yükümlüğünden doğrudan sorumlu olduğunun belirtildiği, mahkememizce genel dava sorgulamasında yapılan araştırma neticesinde dava dışı … davacı yüklenici şirkete ve davalı … karşı işçilik alacağından kaynaklı dava açmış olduğunun görüldüğü, bu nedenle davalının dava dışı işçinin ödenmeyen alacağına karşı teminat mektubunu iade etmemesinde haklı olduğu, ayrıca iş bu dava süresi içinde açılmış ise de taraflar arasında yapılan sözleşmenin 11.1.2 maddesinde kesin teminat mektubunun süresinin 28/06/2016 tarihine kadar geçerli olacağı belirtildiği, Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 2016/6010 Esas, 2019/4606 Karar sayılı ilamında süreli teminat mektuplarının sürelerinin geçmesi nedeniyle teminat fonksiyonlarının kalmamış olacağının ve paraya çevrilmelerinin mümkün olmayacağının belirtildiği, gelinen aşamada teminat mektubunun süresinin uzatılmaması ve sürenin de dolması dikkate alınarak davaya konu teminat mektubunun işlevsiz kaldığı ve davacının iş bu davada hukuki bir yararının bulunmaması değerlendirildiğinde” gerekçeleri ile;
Açılmış bulunan davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle REDDİNE, dair karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile özetle; Raporlar incelendiğinde lehimize olduğu açıktır. ayrıca teminat mektubunun süresi geçmemiştir. mektup bittiği tarihten bu yana uzatılmıştır. davalı bu teminat mektubunun bankaya irat için gönderdiği takdirde irat edilmemesine engel bir durum yoktur. hukuki yararımızın olmadığından nasıl bahsedilemez? mahkeme bu hususu araştırmadığını, müvekkili hala bankaya teminat mektubu komisyonu ödememektedir. bankaya bu husus neden sorulmadığını, dava dışı …. … İş Mahkemesi 20/175 e. ile dava açmıştır. bu dava henüz sonuçlanmadığını, davanın hukuki yararının bulunmadığı gerekçesi ile reddedilmesi hiç bir usul ve yasaya uymadığını, müvekkili Şirketin hukuki yararı yok ise önceki karar neden kabul edildi. Hukuki yararının önceki kararda olması şimdi olmamasının açıklanamayacağını, gerekçeli kararda belirtildiği sürenin geçmesinden kaynaklı olarak hukuki yararının olmadığı kabul edilmesi halinde bu sürelerin geçmesi Müvekkilden kaynaklı olmayıp yargılama aşamasında geçmiştir. Kaldı ki davanın açılması ile bahsedilen süreler zaten işleyemeyaceğini, dava aşamasında bütün hukuki şartlar var olmasına rağmen uzun yargılama aşamasından sonra sanki dava açılırken hukuki yarar yokmuş gibi davanın reddine karar verilmesi ve Müvekkili Şirketin yargılama giderleri ve karşı vekalet ücretinin yükletilmesi usul ve yasaya aykırı olduğunu, belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılması istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR:
İncelemeye konu uyuşmazlık, davanın ret kararının eksik incelemeye ve/veya hatalı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı, hükmün fer’ilerinde usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
DELİLLER :
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
…. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/12/2021 tarih, 2018/625 esas, 2021/613 karar sayılı kararına karşı, davacı vekili tarafından süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde,
İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; banka teminat mektubunun iadesi yada hükümsüzlüğünün tespiti istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiş, karara karşı, davacı vekili tarafından süresinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
6100 sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re’sen gözetilir; Yine; HMK’nun 357. Maddesine göre de “İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz.”
Davacı …TL bedelli teminat mektubunun sözleşme gereği iadesini yada hükümsüzlüğünü istemektedir. Teminat mektubuna bakıldığında taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinin 11.1.2 maddesi gereği kesin teminat mektubunun süresi 28/06/2016 olup süreli teminat mektubu olduğu sürenin bitmesi ile teminat mektubunun işlevsiz kalacağı teminat mektubunun süresinin de uzatıldığına dair bir bilgi dosya içerisinde bulunmadığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Dava konusu teminat mektubu süreli olduğundan, sürenin geçmesi ile teminat fonksiyonu kalmamış olup paraya çevrilmesi mümkün değildir. Sürenin dolması ile teminat mektuplarının iadesine ilişkin talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmelidir. Çünkü dava 20/05/2016 açılmış teminat mektubunun süresi ise yargılama devam ederken 28/06/2016 tarihinde dolmuştur. Yani davacının bu dava için dava tarihinde hukuki yarar olmakla yargılama devam ederken dava konusuz kalmıştır. Bu nedenle mahkemece hukuki yarar yokluğundan red kararı verilmesi hatalıdır. Dava konusuz kaldığına göre mahkemece dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurulması HMK 331 maddesine göre alınan 12/11/2020 tarihli bilirkişi raporuna ve dosyadaki delil durumuna göre davanın açılmasına davacı neden olduğundan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılması gerekmektedir.
Açıklanan bu nedenlerle davacı vekili istinaf başvurusunun HMK 353-1-b-2 maddesi uyarınca kabulü ile yerel mahkeme kararının gerekçesi düzeltilerek kaldırılması ve yeniden karar verilmesi gerektiği düşünülmekle aşağıdaki gibi hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK. nun 353/(1)-b-2. maddesi gereğince KABULÜNE, Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/12/2021 tarih, 2018/625 esas, 2021/613 karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2- Açılmış bulunan dava konusuz kaldığından dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
a-Alınması gereken 80,70TL karar ve ilam harcının peşin alınan 1.605,29 TL harçtan mahsubu ile bakiye ‭1.524,59‬TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
b-Davalı kendisini vekil ile temsil ettiğinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 6. maddesi uyarınca hesap edilen 6.440 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE, (dava ön inceleme duruşması 09/11/2016 tarihinden önce konusuz kaldığından vekalet ücretinin yarısına hükmedilmiştir)
c-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
ç-Davalının yapmış olduğu 65,50 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
d-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK’nun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince davacı ve davalı tarafından iban numarası bildirilmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılarak, iban numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla TARAFLARA İADESİNE
3-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından kendisini vekil ile temsil ettiren dava.. lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istemi halinde davacıya ilk derece mahkemesince iadesine kaldırma kararın gerekçesi ve niteliğine göre davacı tarafça yapılmış istinaf yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına
5-İşbu kesin kararın hukuki bilgilendirme hakkı kapsamında taraflara İLK DERECE MAHKEMESİNCE TEBLİĞİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oybirliği ile davanın mahiyeti itibariyle kesin olarak karar verildi.28/03/2022

BAŞKAN… üYE… ÜYE… KATİP…