Emsal Mahkeme Kararı Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/135 E. 2022/353 K. 29.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/135 Esas – 2022/353
T.C. TÜRK MİLLETİ ADINA
SAMSUN GEREKÇELİ KARAR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/135
KARAR NO : 2022/353
HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : İtirazın İptali (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/02/2021
KARAR TARİHİ : 29/03/2022
KARARIN YAZ. TARİH : 29/04/2022
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İddia ve savunmaların özeti;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının, davacı kooperatifin üyesi olduğunu, genel kurullarında üyelerden aidat alınmasına karar verildiğini, davalı yanın aidat ödeme borcunu yerine getirmediğini, kooperatifin 18/03/2016 tarihli Genel Kurul Toplantısının 6 nolu kararında üyelerlerden 2016 yılı Nisan ayı sonuna kadar olmak üzere toplam 41.500,00 TL aidat toplanmasına karar verildiğini, 07/01/2017 tarihli Genel Kurul Toplantısının 6 nolu kararında üyelerlerden 2017 yılı Ocak ayında 2.000,00 TL, 2017 yılı diğer aylarında 500,00 TL olmak üzere toplam 7.500,00’er TL aidat toplanmasına karar verildiğini, 27/01/2018 tarihli Genel Kurul Toplantısının 6 nolu kararında üyelerlerden 2018 yılı Ocak ayından 2018 yılı Aralık ayına kadar aylık 500,00’er TL olmak üzere toplam 6.000,00’er TL aidat toplanmasına karar verildiğini, 26/01/2019 tarihli Genel Kurul Toplantısının 6 nolu kararında üyelerlerden 2019 yılı Ocak ayından 2019 yılı Aralık ayı sonuna kadar aylık 250,00 TL’şer olmak üzere toplam 3.000,00’er TL alınmasına karar verildiğini, davalı yanında aidat borcunu ödemediğini, davalının aidat borcunun aylık %2,5 oranında gecikme zammı ile birlikte ödeme yapması gerektiğini, bunun üzerine Samsun İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının süresinde takibe itiraz ettiğini ve takibin durduğunu beyanla takibe yapılan itirazın iptaline ve %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; kooperatifin 03/04/2010 tarihli 2009 hesap yılı olağan genel kurulunda genel kurulun 8. maddesi ile sabit ödemeli üye alınması hususunun müzakere edildiğini ve kabul edildiğini, bunun aksine bir karar daha alınmadığını, müvekkilinin 24/02/2014 yılında davacı ile sözleşme yaptığını, yapılan sözleşmeye istinaden davalının yapmış olduğu işe karşılık D Blok … nolu daire verileceğini, sözleşmede “işveren bu daire karşılığında 150.000,00 TL dışında herhangi bir kooperatif borcu alacağı yükleniciden istemeyecektir.” hükmünün bulunduğunu, karşılıklı olarak sözleşmeye uygun edimlerin yerine getirildiğini, sözleşmede belirtilen işin müvekkili tarafından yapıldığını ve dairenin alındığını, müvekkilinin dairenin tapusunu kendi üzerine almadan … a sattığını, davalının kooperatifle herhangi bir ilişkisi kalmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Toplanan deliller:
Davalının kooperatif üyeliğine ilişkin Ticaret Sicil Gazetesi, Ticaret Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kayıtları, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden Tasfiye Halinde … ortaklık kaydını gösteren hazirun cetveli ile söz konusu kooperatifin 08/06/2024 tarihli ve devam eden yıllarda yapılan 28/06/2015, 18/03/2016, 27/01/2018, 2601/2019 tarihli genel kurul tutanakları, tapu kayıtları, Samsun İcra Dairesinin … Esas Sayılı takip dosyası ile kooperatif alanında uzman bilirkişiden alınan 06/07/2021 tarihli rapor ve 29/11/2021 tarihli ek rapor
Delillerin tartışılması, değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava, 2004 sayılı İİK’nın 67. maddesi uyarınca, kooperatif üyelik aidat borcundan kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan ilâmsız icra takibine davalı tarafça yapılan itirazın iptali ve icra inkâr tazminatı istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamından, davacı tarafından davalı aleyhine Samsun İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası üzerinden genel haciz yoluyla ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin borçluya 15/05/2019 tarihinde tebliğ edildiği, davalının süresi içerisinde yapmış olduğu itiraz üzerine takibin durduğu, davacı tarafından itirazın iptali ve takibin devamı için 1 yıllık hak düşürücü süresi içerisinde iş bu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Samsun İcra Dairesinin … E. Sayılı takip dosyasının incelenmesinde, alacaklının … tarafından borçlu … adına 55.000,00 TL alacak hakkında icra takibi başlatılmış, ödeme emri davacıya 15/05/2019 tarihinde tebliğ edilmiş, borçlunun 17/05/2019 tarihinde vermiş olduğu dilekçesi ile takibe, borca, ödeme emrine, faiz oranına ve işlemiş faize açıkça itiraz ettiği ve takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Kooperatif alanında uzman bilirkişinden alınan 06/07/2021 tarihli raporunda, kooperatifin yasal defter ve belgeleri ile dosyada bulunan yasal belgelerin incelenmesinde; davalı … in Tasfiye Halinde … yasal ortağı olduğu, davalının ortağı olduğu kooperatife borçlu olduğu, davayı konu kooperatif ödentileri için geç ödeme zammı alınmasının kooperatif genel kurulunca kararlaştırıldığı, aylık % 2,5 olarak belirlenen oranın yıllık bazda % … olduğu, ancak yasal üst sınırın yıllık % 9 X 2= % 18 olduğu yasal zorunluluğundan hareketle geciken ödemelere icra ayına kadar olan sürelerde, genel kurul kararı gereği aylık olarak hesaplanan gecikme zamlarının toplamı : 8.403,75 TL olarak hesaplandığı, asıl alacak 17.000,00 TL olmak üzere davacının, davalıdan icra takibi tarihi itibari ile, 17.000,00 TL asıl alacak + 8.403,75 TL gecikme zammı olmak üzere toplam: 25.403,75 TL alacaklı olduğunun kabul edilmesi gerektiğini mütalaa edilmiştir.
Bilirkişiden daha sonra alınan 29/11/2021 tarihli ek raporun incelenmesinde taraflar arasındaki çekişmenin, davalı … davacı kooperatifin ortaklığının devam edip etmediği hususunun belirlenmesi olduğu, kooperatifin … a 21/…/2015 tarihli tapu senedi ile daire tahsisi yapmış olması karşısında, mahkemenin de bu kanaatte olması halinde, Davalı …in Tasfiye Halinde S.S. … ortaklığının 21/…/2015 tarihinde …e ait dairenin tapusunu, …’a kooperatifin tahsis yapmış olması karşısında, davalı …in kooperatif ortaklığının 21/…/2015 tarihinde sona erdiğinin kabulü gerekeceğinden, Davalı …in kooperatife olan aidat borcu 2014 yılında yapılan genel kurulda varılan tahmini bütçe kararında belirlenen genel giderlere katılım payı olarak hissesine düşen 3.791,00 TL asıl borç ve 3.791,00 X 18X 3,5= 2.388,33 TL. Hesaplanan Gecikme zammı olmak üzere dava tarihi itibari ile toplam: 6.179,33 TL olarak hesaplandığı, mahkeme, netice ve kanaat kısmının 2. Maddesinde izah ettiğimiz hususta aynı kanaatte değil ise, davalı … in kooperatif ortaklığının dava tarihi itibari ile devam ettiğinin kabul edilerek davalı … in davacı kooperatife dava tarihi itibari ile olan borcunun, Davaya konu kooperatif ödentileri için geç ödeme zammı alınması kooperatif genel kurulunca kararlaştırıldığı, aylık %2,5 olarak belirlenen oranın yıllık bazda %… olduğu, ancak yukarıda etraflıca izah edildiği üzere yasal üst sınırın yıllık %9 X 2 = %18 olduğu yasal zorunluluğundan hareketle geciken ödemelere icra ayına kadar olan sürelerde, Asıl alacak 17.000,00 TL+ 3.791,00 TL =20.791,00 TL olmak üzere davacının, davalıdan icra takibi tarihi itibari ile, 20.791,00 TL asıl alacak + 8.403,75 TL + 2.388,33=….792,08 TL gecikme zammı olmak üzere toplam : 31.583,08 TL alacaklı olduğu mütalaa edilmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 14/2. maddesinde,” ortaklık devredilebilir. Yönetim kurulu, ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde, bu kişiyi ortaklığa kabul eder.”, 15. maddesinde ise,” Ortaklık sıfatı bir görev veya hizmetin yerine getirilmesine bağlı ise, bu görev veya hizmetin sona ermesi ile ortaklık sıfatı kalkar. Bu halde Anasözleşmeye hüküm konulmak suretiyle ortaklığın devamı sağlanabilir. Ortaklık sıfatının kazanılması, Anasözleşme ile bir taşınmaz malın mülkiyetine bağlı hakların kullanılmasına veya bir teşebbüsün işletilmesine bağlanabilir. Bu gibi hallerde taşınmaz malın mülkiyetinin veya işletmenin üçüncü şahıslara devir veya temliki ile ortaklık sıfatının bir hak olarak yeni malike veya işletmeyi alana geçebileceğini anasözleşme hüküm altına alabilir. Taşınmaz mala ait bu şekil iktisabın üçüncü şahıslara karşı muteber olması tapu siciline bu yoldan meşruhat verilmesine bağlıdır.
” hükmüne yer verilmiştir. 27. maddede ise, aidat borcunun, ortakların ödev ve sorumluluklarından olduğu belirtilmiştir. Konut Yapı Kooperatiflerin amacı, ortakların konut ihtiyacını karşılamak olup, yaptırılan konutların mülkiyeti, ana sözleşmede yazılı esaslara göre ortaklara aktarılmalıdır.
Taraflar arasında davalının cevap dilekçesi ekinde sunduğu kooperatif ve … arasında akdedilen 24/02/2014 tarihli sözleşmenin varlığı hususunda herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Bu sözleşmenin ödeme şekli adlı maddesinde dava dışı yüklenicinin kooperatife yapacağı işler karşılığında bakiye bedelin D Blok … nolu dairenin …e devredilerek ödeneceği kararlaştırılmıştır.
Mahkememizce alınan hüküm kurmaya ve denetime elverişli görülen bilirkişi raporundan ve tüm dosya kapsamından davalının kooperatif üyeliğini sona erdirecek kooperatife karşı yükümlülüklerini ve kooperatife olan haklarını devrettiğine ilişkin yazılı talebi mevcut değildir. Davalının da bu yönde iddiası bulunmamaktadır.
Ancak davacı kooperatifin 21/…/2015 tarihinde Samsun İli İlkadım İlçesi, Derebahçe Mahallesi, … ada … parsel … nolu dairenin (sözleşmeye göre … nolu daire) davalıya ait olduğu kararlaştırılan daireyi tahsis yolu ile …’a tahsis ettiği ve dairenin … adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
Kooperatif ortaklığı, kooperatif yetkili organlarının bu hususta alacağı açık bir kararla gerçekleşebileceği gibi, bu hususta açık bir karar olmasa bile kooperatifin bu kişi ile üyesi sıfatıyla yazışmalar yapması, onu genel kurullara çağırması, belirli miktarda ödeme kabul etmesi veya konut tahsis ve teslim etmesi ve tadilata izin verilmesi şeklinde somut ilişkiler ile zımnen de gerçekleşebilir. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2015/9334 Esas 2016/1573)
Kooperatif hisse devirleri kural olarak yazılı şekilde yapılıp, kooperatif yönetim kuruluna verilmesi ve yeni ortağın pay defterine kaydedilmesi ile tamamlanmaktadır. Ancak, yapı kooperatiflerinde ortaklık sıfatı, bir taşınmaz malın mülkiyetine bağlı hakların kullanılmasına bağlı olup, taşınmaz mülkiyetinin 3. şahıslara devri veya temliki ile ortaklık sıfatının yeni malike geçebileceği Ana Sözleşmede belirtilebilir. Kooperatif ana sözleşmesinde bu konuda herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
Toplanan kanıtlara ve dosyadan oluşan kanaate göre, davacı kooperatifin 21/…/2015 tarihinde Samsun İli İlkadım İlçesi, Derebahçe Mahallesi, … ada … parsel … nolu dairenin (sözleşmeye göre … nolu daire) davalıya ait daireyi tahsis yolu ile …’a tahsis ettiği, Konut Yapı kooperatiflerinin Kurumlar Vergisi Muafiyet şartları arasında ortakların dışındakilerle işlem yapılmaması kuralı olduğunu, her ne kadar … kooperatif de ortak olarak görünmese de kooperatifin daireyi … adına tahsis etmiş olması karşısında davacının …’u zımni olarak ortak olarak kabul ettiği, söz konusu daireyi davacının tahsis yolu ile tapu harcı muafiyetinden yararlanarak …’un da kabul etmesinin ortaklığın dava dışı … tarafından kabul edilmesi olarak yorumlanması gerektiği açıktır. Açıklanan nedenlerle davalının kooperatif üyeliği kooperatife yapacağı imalatların bedelinin bir kısmı olarak kooperatif tarafından kendisine yapılacak ödemelerin bu daire ile yapılacağının yazılı olması, kooperatifin de Kurumlar vergisi ve tapu harcı gibi vergi muafiyetleri sebebi ile …i ortak olarak kaydettiği, davalının davacı kooperatifteki ortaklığı Samsun İli İlkadım İlçesi, Derebahçe Mahallesi, … ada … parsel … nolu dairenin (sözleşmeye göre … nolu daire) 21/…/2015 tarihinde kooperatif tarafından dava dışı …’a tahsis edilmesi ile sona erdiği ve bu tarihten sonraki aidat alacaklarından sorumlu olmadığı kabul edilmiştir.
1163 sayılı KK’nun 42. maddesine göre, GK bütün üyeleri temsil eden en yetkili organ olup, kanun veya anasözleşme ile genel kurula tanınmış olan konular hakkında karar verme yetkisini haizdir. Konut Yapı Kooperatifi Tip Anasözleşmesi’nin 23/1. maddesinin 6. bendi uyarınca ortaklardan tahsil edilecek taksit miktar ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak esasları tespit etmek GK’nın yetkisi dahilinde olup hüküm kurmaya ve denetime elverişli görülen 29/11/2021 tarihli bilirkişi ek raporu, genel kurul tutanağı ve davacının talep sonucunu açık hale getirir 05/11/2021 tarihli dilekçesi dikkate alındığında davalının kooperatife olan aidat borcu 18/06/2014 yılında yapılan genel kurulda varılan tahmini bütçe kararında belirlenen genel giderlere katılım payı olarak hissesine düşen 3.791,00 TL asıl borcunun olduğu, talep dilekçesi ve icra dosyasından takip talebinin asıl alacak istemine yönelik olduğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Kabul edilen asıl alacağın niteliği gereği likit olması sebebiyle davacı vekilinin icra inkar tazminatı talebi yerinde görülmüş ve kabul edilen asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddine, davalının Samsun icra Dairesi’nin … esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın 3.791,00 TL asıl alacak yönünden iptali ile takibin 3.791,00 TL asıl alacak yönünden devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
Asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına,
Kabul edilen Asıl alacağın %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 258,96 TL harçtan peşin alınan 664,27 TL harcın mahsubu ile 405,31 TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine
3-Davacıdan başta alınan 258,96 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 3.791,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine.
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 7.457,17 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine.
6-Davacı tarafça yapılan 50,… TL posta masrafı ve 680,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 730,… TL yargılama giderinden kabul miktarına göre hesaplanan 50,… TL yargılama giderinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine.
7-7155 sayılı yasanın 23. maddesi ile değişik 6325 sayılı kanunun 18/A-11 maddesi gereğince 1.320,00 TL arabulucu ücretinin 90,98 TL’sinin davalıdan, 1.229,02 TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına.
8-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine.
9-Kullanılmayan gider avansın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine.
Dair; davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kabul edilen kısım yönünden kesin, red edilen kısım yönünden gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer emsal mahkemeye verilecek bir dilekçe ile Samsun BAM’da istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 29/03/2022 …:…:28

Katip

Hakim
¸