Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/131 Esas – 2022/262
T.C.
SAMSUN
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/131
KARAR NO : 2022/262
HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 12/02/2021
KARAR TARİHİ : 08/03/2022
KARARIN YAZ. TARİH : 24/03/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İddia ve savunmaların özeti;
Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu 12.02.2021 tarihli dava dilekçesinde özetle, davacı …’e ait ‘…’ işletme adı ile akaryakıt taşımacılığı, madeni yağ, yağ değişimi, filtre değişimi ürünleri sektöründe faaliyet gösteren basiretli bir tacir olduğunu, işyerinde 28.01.2021 tarihinde bilinmeyen bir nedenle yangın çıktığı ve yangın neticesinde davacıya ait muhasebe ve diğer tüm birimleri içinde barındıran tüm binanın yandığını, muhasebe bürosu içerisinde saklanan açılış tarihleri itibariyle 12.02.2014-28.01.2021 (tarihleri dahil) tarihleri arasındaki döneme ilişkin olarak mali defterler, muhasebe kayıtları, kredi sözleşmeleri ve bu ödemeler ile ilgili ödeme belge ve çizelgeleri, araç alış ve satış sözleşmeleri faturaları, ruhsatnameleri, kasko ve sigorta evrakları, taşınır ve taşınmazların resmi evrakları, bankalara ait mali evraklar, özel evrak ve belgeler, gidere konu tüm fatura ve ödeme kayıtları ve cihaz fişlerinin yanarak zayi olduğunu, yangının büyük çapta olup davacının işletmesinin tamamen yandığını, zayi olan evrakların tespitinin zaman aldığını, zayi olduğu tespit edilen ticari defter ve evrakların bu davaya dahil edileceğini beyanla açılış tarihleri itibariyle (12.02.20214-28.01.2021) tarihleri arasındaki döneme ilişkin sayılan tüm belgeler hakkında zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 02.03.2021 tarihli dilekçesi ile Garanti Bankasına ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 03/03/2021 vade tarihli, 15.000 TL bedelli, Halkbankasına ait, … seri numaralı, keşidesici İlk … olan 27/03/2021 vade tarihli, 6.000 TL bedelli, Türkiye Ekonomi Bankasına ait, … seri numaralı, 30/03/2021 vade tarihli 40.000 TL bedelli, Akbanka ait, keşidecisi … olan, … seri numaralı, 30/03/2021 vade tarihli 30.000 TL bedelli, Finansbanka ait, keşidesici … olan, … seri numaralı, 28/04/2021 vade tarihli, 40.000 TL bedelli çeklerin yangında zayi olduğundan iptalini talep etmiştir.
Deliller, delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
Samsun Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığının tarafından düzenlenen 08.02.2021 tarihli yangın raporu, Ticaret Sicil Gazetesi’nde ilan yaptırılmış, gazete suretleri, 19 Mayıs Vergi Dairesi, Halk Bank, Akbank, TEB, QNB, Garanti Bankasına ve Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılan müzekkere cevapları dosyamız arasına alınmıştır.
Dava zayi sebebiyle kıymetli evrak iptaline ilişkindir.
Tüm dosya kapsamından, davacı …’e ait ‘…’ işletme adı ile akaryakıt taşımacılığı, madeni yağ, yağ değişimi, filtre değişimi ürünleri sektöründe faaliyet gösteren işyerinde çıkan yangın sonrasında açılış tarihleri itibariyle 12.02.2014-28.01.2021 (tarihleri dahil) tarihleri arasındaki döneme ilişkin olarak mali defterler, muhasebe kayıtları, kredi sözleşmeleri ve bu ödemeler ile ilgili ödeme belge ve çizelgeleri, araç alış ve satış sözleşmeleri faturaları, ruhsatnameleri, kasko ve sigorta evrakları, taşınır ve taşınmazların resmi evrakları, bankalara ait mali evraklar, özel evrak ve belgeler, gidere konu tüm fatura ve ödeme kayıtları ve cihaz fişlerinin ve Garanti Bankasına ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 03/03/2021 vade tarihli, 15.000 TL bedelli, Halkbankasına ait, … seri numaralı, keşidesici İlk … olan 27/03/2021 vade tarihli, 6.000 TL bedelli, Türkiye Ekonomi Bankasına ait, … seri numaralı, 30/03/2021 vade tarihli 40.000 TL bedelli, Akbanka ait, keşidecisi … olan, … seri numaralı, 30/03/2021 vade tarihli 30.000 TL bedelli, Finansbanka ait, keşidesici … olan, … seri numaralı, 28/04/2021 vade tarihli, 40.000 TL bedelli çeklerin yangında zayi olduğu bildirilen kaybolduğundan bahisle iptaline karar verilmesi için eldeki hasımsız davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Samsun Büyükşehir İtfaiye Dairesi Başkanlığının 08.02.2021 tarihli yangın raporunda, … sayılı adreste bulunan …’e ait … Ürünleri isimli işyerinin girişe göre sol tarafta perakende satış ofisinin yanında bulunan elektrik panosuna giden hat bağlantı noktasında herhangi bir nedenden dolayı oluşan kısa devre sonucu yangın başlangıcının meydana geldiği, gelişerek işyeri dahiline yayıldığı, işyeri dahilinde bulunan parlayıcı ve patlayıcı maddelere sirayet ederek büyük patlama ile birlikte dükkan önündeki akaryakıt tanklarından sızan yakıtın sokak üzerine yayılması ile aşırı rüzgarın etkisiyle diğer işyerlerine sirayet ettiği kanaatine varıldığı tespit edilmiştir.
Samsun Sosyal Güvenlik Kurumundan tarafından işçilere ait hizmet döküm cetvelleri ve işyeri ünvan listeleri dosyamıza celp edilmiştir.
Samsun 19 Mayıs Vergi Dairesi Müdürlüğünün 22.02.2021 tarihli yazı cevabında, davacı hakkında vergi incelemesi ve soruşturmasına dair herhangi bir kayda rastlanılmadığı bildirilmiştir.
Mahkememizce zayi olan belgelerle ilgili olarak Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde gerekli ilanların yapıldığı, birinci ilanın 25/11/2021, ikinci ilanın 03/12/2021 tarihinde ve üçüncü ilanın 13/12/2021 tarihinde yapıldığı anlaşılmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Belgelerin saklanması, saklama süresi” başlıklı 82. maddesine göre; her tacirin, ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, alınan ticari mektuplarını, gönderilen ticari mektupların suretlerini ve 64. maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür. “Ticari mektuplar” ibaresi, bir ticari işe ilişkin tüm yazışmalar olarak anlaşılmalıdır.
Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.
6102 sayılı TTK’nun 818/1-s maddesi delaletiyle 757’nci maddesi gereğince davaya konu çeklerin ödenmemesine, arkasının yazılmamasına ve ciro edilmemesine yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmiştir.
Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde, çekleri fiilen elinde bulunduranların ilk ilandan itibaren üç ay içinde mahkememize ibraz etmeleri aksi halde iptaline karar verileceği hususunun üç kez ilan edildiği ve ilk ilandan ve dahi çeklerin vade tarihinden itibaren karar vermek için gerekli üç aylık yasal sürenin geçtiği görülmüş, bu süre içinde herhangi bir kimsenin mahkememize müracaatının ve çekleri dosyaya ibrazının olmadığı anlaşılmıştır.
Toplanan delillerden; 28.01.2021 tarihinde … ürünleri isimli işyerinde elektrik sebebiyle yangın çıktığı ve işyeri dahilinde bulunan muhasebe birimi tarafından takip edilmesi sebebiyle ticari defter, fatura, işçi özlük dosyası ve eklerinin yangında bu belgelerin de zayi olduğu, talep eden şirket hakkında vergi dairesince yürütülen herhangi bir soruşturma bulunmadığı ve bu konuda düzenlenmiş bir rapor da olmadığı, talebin yasal süresi içinde olduğu anlaşılmıştır.
Toplanan kanıtlara ve dosyadan oluşan kanaate göre; talepte bulunanın iddiası mahkememizce samimi ve inandırıcı görülmüş, gerekli ilanlar yapıldıktan sonra mahkememize müracaat ve çekleri dosyaya ibraz edenin bulunmadığı anlaşılmış, dava dilekçesi ile talep edilen çek ve belgelerin kuvvetle muhtemel iş yerinde meydana gelen yangın ile zarar gördüğü değerlndirilmiş Garanti Bankasına ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 03/03/2021 vade tarihli, 15.000 TL bedelli, Halkbankasına ait, … seri numaralı, keşidesici İlk … olan 27/03/2021 vade tarihli, 6.000 TL bedelli, Türkiye Ekonomi Bankasına ait, … seri numaralı, 30/03/2021 vade tarihli 40.000 TL bedelli, Akbanka ait, keşidecisi … olan, … seri numaralı, 30/03/2021 vade tarihli 30.000 TL bedelli, Finansbanka ait, keşidesici … olan, … seri numaralı, 28/04/2021 vade tarihli, 40.000 TL bedelli çeklerin ve … şirketine ait faturalar ve işçi özlük dosyaları ile bordroların, izin defterlerinin ve puantaj cetvellerinin zayi olduğu değerlendirilmiş, bu yönde tespit hükmü kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Talebin KABULÜ ile;Garanti Bankasına ait keşidecisi … olan, … seri numaralı, 03/03/2021 vade tarihli, 15.000 TL bedelli, Halkbankasına ait, … seri numaralı, keşidesici İlk … olan 27/03/2021 vade tarihli, 6.000 TL bedelli, Türkiye Ekonomi Bankasına ait, … seri numaralı, 30/03/2021 vade tarihli 40.000 TL bedelli, Akbanka ait, keşidecisi … olan, … seri numaralı, 30/03/2021 vade tarihli 30.000 TL bedelli, Finansbanka ait, keşidesici … olan, … seri numaralı, 28/04/2021 vade tarihli, 40.000 TL bedelli çeklerin,
… şirketine ait;
-A seri nolu … numaralı, 08/09/2014 tarihli, … numaralı, 08/09/2014 tarihli fatura, … numaralı 26/04/2014 tarihli gider pusulasının, … numaralı, 17/03/2014 tarihli, irsaliyeli fatura, … numaralı, 15/06/2015 tarihli, taşıma irsaliyesi, … numaralı, 15/06/2015 tarihli, fatura, … numaralı, 02/03/2015 tarihli sevk irsaliyesi, … numaralı, 17/06/2015 tarihli irsaliyeli faturanın, … numaralı, 05/10/2016 tarihli taşıma irsaliyesinin, … numaralı, 05/10/2016 tarihli faturanın, … numaralı, 06/06/2016 tarihli taşıma irsaliyesinin, … numaralı, 11/03/2016 tarihli, fatura, … numaralı, 06/08/2016 tarihli irsaliyeli faturanın, … numaralı, 02/12/2017 tarihli faturanın, … numaralı, 11/10/2017 tarihli taşıma irsaliyesinin, … tarihli faturanın, numaralı, 26/07/2017 tarihli faturanın, … numaralı, 21/04/201 3 cilt fatura ve irsaliyenin,… numaralı, 03/03/2017 tarihli taşıma irsaliyesinin, … numaralı, 22/04/2017 tarihli irsaliyeli faturanın, … numaralı, 13/12/2018 tarihli irsaliyeli faturanın, … numaralı, 14/02/2018 tarihli irsaliyeli faturanın, … numaralı, 05/12/2018 tarihli faturanın, … numaralı, 10/09/2018 tarihli taşıma irsaliyesinin, 11201-… numaralı, 20/01/2018 tarihli faturanın, … numaralı, 14/06/2019 tarihli faturanın,
-… (…), … …, … …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … isimli işçilere ait işçi özlük dosyaları ile bordroların, izin defterlerinin ve puantaj cetvellerinin,
ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığında,
3-Yargılama giderlerinin davanın nevi itibarı ile talep eden üzerinde bırakılmasına,
4-Gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde talep edene iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer emsal mahkemeye verilecek bir dilekçe ile Samsun BAM’da istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.08/03/2022
Katip
¸e-imza

Hakim
¸e-imza