Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/121 Esas – 2023/730
T.C.
SAMSUN
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/121
KARAR NO : 2023/730

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
TASFİYE MEMURU :
DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle – 6100 s. TTK m. 732)
DAVA TARİHİ : 10/02/2021
KARAR TARİHİ : 13/06/2023
KARARIN YAZ. TARİH : 05/07/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İddia ve savunmaların özeti:
Davacı vekili mahkememize sunduğu 10.02.2021 tarihli dava dilekçesini özetle; Defterdarlık KHK İşlemleri İl Bürosu tarafından, 06.03.2017 tarihinde Muhakemat Müdürlüğüne teslim tesellüm tutanağı ile … Özel Eğitim Ticaret ve Sana. A.ş ve … Üniversitesinin bünyesinde bulunan çeklerin tahsil edilmek üzere verildiğini, Samsun İcra Müdürlüğünün 2019/27068 E. Sayılı dosyasında borçlu hakkında girişilen çeke dayalı olarak genel haciz yoluyla icra takibi başlandığı ve sonrasında borçlu tarafından icra hukuk mahkemesinde usulsüz tebliğden dolayı itirazda bulunarak ödeme emrinin tebliğ tarihinin düzeltilmesine karar verildiğini, borcun ödendiğine dair ispat külfetinin davalılarda olduğunu ve bu husus ispatlanmadığından söz konusu çeklerin ödenmediğinin açık olduğunu beyanla 28.02.2013 tarihli 21.800 TL bedelli alacağın ve 28.08.2013 tarihinden itibaren işleyen alacağın ve temerrüt faizini davalılardan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı … mahkememize sunduğu 24.12.2021 tarihli dilekçesi ile, Samsun 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/257 E. 2013/246 K. Sayılı ilamı mirasın reddine karar verildiğini beyanla buna göre karar verilmesini talep etmiştir.
Toplanan Deliller:
Arabuluculuk tutanağı, Samsun İcra Dairesinin 2019/27068 E. Sayılı takip dosyası, Samsun 3.İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/210 E. Sayılı dosyası, Samsun 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2013/257 E. 246 K. Sayılı dosyası ve 2023/6 tereke sayılı dosyası.
Samsun İcra Dairesinin 2019/27068 E. Sayılı takip dosyasının incelenmesinde, davacı alacaklı tarafından borçlular …, …, … ve … hakkında 21.800 TL çek bedeli, 13.603,95 TL faiz olmak üzere toplam 35.403,95 TL alacak üzerinden takip başlatıldığı, takip dayanağının 28.02.2013 tarih 396196 seri numaralı 21.800 TL bedelli çek olduğu, …, … ve … velisi … tarafından borca itiraz edildiği, İcra Dairesinin 09/04/2019 tarihli tensip tutanağı ile … yönünden takibin kesinleştiğinden bu borçlu yönünden itiraz talebinin reddine, küçük …’a her ne kadar ödeme emri tebliğ edilmişse de yapılan tebligatın geçersiz olduğu, … adına yapılan itirazın kabulü ile takibin durdurulmasına karar verildiği, borçlu …’a yapılan tebligatın dönmediği, itirazın kabulü ile takibin geçici olarak durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Samsun 3.İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/210 E. Sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı borçlular …, … ve … tarafından usulsüz tebliğ şikayeti hakkında dava açıldığı, mahkemece yapılan değerlendirmede, her ne kadar davacı borçlular tarafından “gecikmiş itiraz” olarak dava açıldığı belirtilmiş ise de şikayet dilekçesi içeriği itibariyle şikayetin tebliğ tarihinin düzeltilmesi talepli usulsüz tebliğ şikayeti olduğunun değerlendirildiği, davacı …’ın usulsüz tebliğ şikayetinin kabulü ile Samsun İcra Müdürlüğünün 2019/27068 Esas sayılı takip dosyasında davacıya yapılan ödeme emri tebliğ tarihinin borçlunun itiraz ettiği tarih olan 08/04/2019 olarak düzeltilmesine karar verildiği, icra dosyasında diğer borçlu …’a ödeme emrinin hiç gönderilmediği, bu nedenle kendisi yönünden kesinleşmiş bir takibin de bulunmadığı anlaşılmakla … yönünden şikayetin hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine, yine … yönünden de icra müdürlüğünce henüz reşit olmayan borçlu adına ödeme emri gönderilmesi yönündeki işlemin yasaya aykırı olması sebebiyle borçlunun velisine yeniden ödeme emri gönderilmesi şeklinde işlem tesis edilmesi ve bu şekilde usulsüz tebliğ sorunun giderilmiş olması, borçlunun velisi olan …’ın itirazı üzerine takibin durdurulmasına karar verilmiş olması sebebiyle şikayetin konusuz kaldığı anlaşıldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4.Hukuk Dairesinin 2019/3901 E. 2020/680 K. Sayılı ilamıyla davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, kararın 27.02.2020 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Delillerin Değerlendirilmesi Ve Gerekçe:
Dava, TTK’nun 732. Maddesine dayalı olarak açılan alacak davasıdır.
Davacının dava dilekçesi ile 28.02.2013 tarihli 21.800,00 TL bedelli 0396196 seri numaralı çekin zamanaşımına uğradığından bahisle TTK’nun 732. Maddesine dayanarak davacının 28.02.2013 tarihli 21.800 TL bedelli alacağın 28.03.2013 tarihinden itibaren temerrüt faizi ile davalılardan tahsili için iş bu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda davaya konu senedin incelenmesinde; çekin keşide tarihinin 28/02/2013 olup Hayri Bayrak tarafından hamiline düzenlendiği, çekin ilk cirantasının … Özel eğitim Tic. A.Ş olduğu, çekin son hamilinin … olduğu, çekin geriye ciro yolu ile … Özel Eğitim şirketine verildiği, bu şirketin 667 sayılı KHK kapsamında kapatıldığı, bu kanun hükmünde kararnamenin 2. Maddesi uyarınca kapatılan vakıf yükseköğretim kurumlarının sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ve kapatılan diğer kurum ve kuruluşlara ait olan taşınırlar ile her türlü mal varlığı, alacak ve haklar, belge ve evrak Hazineye bedelsiz olarak devredilmiş sayılacağı, çekin hamiline yazılı olması, hamile yazılı cirosunda temlik (senetten doğan hakların devri) işlevi söz konusu olmayıp zira ciro olmasa bile, teslim ile birlikte çeke bağlı hakların devredildiği bu kapsamda davacının TTK’nun 732. Maddesi kapsamında aktif dava ehliyetinin bulunduğu değerlendirilmiştir.
Samsun 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/257 E. 2013/246 K. Sayılı dosyasının incelenmesinde, muris Bahri Yaprak’ın 29/01/2013 tarihinde öldüğü, Bahri Yaprak’ın mirasının mirasçıları … ile velayeti altında bulunan çocuklar … ve … tarafından kayıtsız şartsız olarak reddettikleri anlaşılmış olup bu kapsamda en yakın mirasçılar tarafından mirasın reddi gerçekleştiğinden taraf teşkilinin sağlanması adına davacı tarafça Samsun 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2023/6 Tereke Sayılı dosyası ile terekenin iflas hükümlerine göre tasfiyesi ve terekeye temsilci atanması talepli dava açılmış, tasfiye memuru olarak Samsun 2.Sulh Hukuk Mahkemesi Yazı.İşl.Müdürü Mehmet Köstek atanmış olup işbu mahkememizin dosyasında da taraf teşkili sağlanması adına davalılar murisi Bahri Yaprak adına yargılamaya tasfiye memuru ile devam olunmuştur.
Kambiyo hukukunda, hamilin müracaat hakkını kaybettiği veya senedin zamanaşımına uğradığı durumlarda, kıymetli evraka özgü imkanlardan faydalanılması mümkün değildir. Hamil böyle bir durumda, ya asıl borç ilişkisine dayanarak alacağını talep edecek ya sebepsiz iktisap davası (TTK m. 732) açacak ya da karşılığın intikali yolu (TTK m.733) ile talepte bulunabilecektir (Bkz: Fırat Öztan, Kıymetli Evrak Hukuku, Turhan Kitabevi, 19. Bası, s. 204).
Davaya konu edilen çekin ibraz tarihindeki hamil olan … tarafından 10 günlük ibraz süresi içinde (keşide tarihi ile aynı günde 28/02/2013 tarihinde) ibraz edildiği ve hesap bakiyesinin yetersiz olması sebebiyle ödeme yapılamadığı, çekin geriye ciro yolu ile ilk cirantanın elinde olduğu görülmektedir. O halde, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talepte bulunulması için gerekli diğer şartların varlığı irdelenmelidir.
Bu kapsamda olmak üzere; davaya konu çekin 28/02/2013 tarihli olduğu ve süresinde ibraz edilmekle kambiyo vasfını koruduğu, keşideci ve müracaat borçlularının kambiyo senedine istinaden takip edilebilmesi için öngörülen 3 yıllık zamanaşımı süresinin 12/03/2016 tarihi itibariyle sona erdiği ve çekin zamanaşımına uğramış olması sebebiyle kıymetli evrak vasfını kaybettiği ve yazılı delil başlangıcına dönüştüğü, ancak davalının takip ve dava sırasında çekin zamanaşımına uğradığını ileri sürmediği ve aslında kambiyo vasfını koruması gerektiği ancak davacının dava dilekçesi ile açıkça TTK’nun 732. Maddesine dayandığı ve çekin zamanaşımına uğradığı kabulü ile iş bu davayı açmış olması sebebi ile TTK’nun 732. Maddesi kapsamında değerlendirme yapılması gerekmiştir.
Davalının davaya cevap vermemiş ve zamanaşımı def’inde bulunmamış olması sebebi ile TTK’nun 732. Maddesinde öngörülen 1 yıllık zamanaşımı süresi değerlendirilmemiştir. O halde, burada, zamanaşımına uğramış çek sebebiyle keşideci konumundaki davalıdan tazminat talep edilip edilemeyeceği değerlendirilmelidir.
6102 s. TTK’nın 732. maddesindeki sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre açılan bu tür davalarda, keşidecinin, sebepsiz zenginleşmediğini usulüne uygun delillerle ispat etmesi gerekir.
Somut olayda; davalı, davaya cevap vermemiştir. Anlaşıldığı üzere, davalı, davaya konu çek sebebiyle sebepsiz zenginleşmediği iddiasını ispata ilişkin herhangi bir delil bildirmemiş, sebepsiz zenginleşmediğini usulü dairesinde ispat edememiştir. Buna göre, davanın kabulüne karar verilmiş, davacının da kabulünde olduğu üzere zamanaşımına uğramış çeke istinaden talepte bulunulduğu gözetilip, keşide tarihinden itibaren faiz talep edilmesinin mümkün olmadığı değerlendirilerek (Bkz: Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulu’nun 25.12.2019 tarih ve 1/8 sk. ile Yargıtay 19. HD.nin 31.03.2015 tarih ve 1591/4536 sk.) dava tarihinden itibaren ticari faizine hükmedilmiştir.
Davadan önceki zorunlu arabuluculuk ücreti ile yargılama giderlerinin tamamı 6325 sayılı Kanun’un 18/A maddesinin 11. fıkrasının ilk cümlesi ile 13. fıkrasının son cümlesi uyarınca davalıya tahmil edilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1-Davanın kabulü ile 21.800,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı muris Bahri Yaprak terekesinden alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.489,16 TL karar ilam harcının davalı muris Bahri Yaprak terekesinden alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından 418,00 TL tebligat ve posta gideri olarak ödenen yargılama giderinin davalı muris Bahri Yaprak terekesinden alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 9.200-TL vekalet ücretinin davalı muris Bahri Yaprak terekesinden alınarak davacıya ödenmesine,
5-Zorunlu Arabulucuk sürecinde Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320-TL arabulucuk ücretinin davalı muris Bahri Yaprak terekesinden alınarak Hazineye gelir kaydına,
6-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine,
7-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer emsal mahkemeye verilecek bir dilekçe ile Samsun BAM’da istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.13/06/2023

Katip
¸e-imza

Hakim
¸e-imza