Emsal Mahkeme Kararı Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/357 E. 2023/479 K. 12.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/357 Esas – 2023/479
T.C.
SAMSUN
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/357
KARAR NO : 2023/479

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : …
DAVALI : …
VEKİLİ : …
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 16/06/2020
BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2020/593-700 ESAS KARAR SAYILI DOSYASI
DAVACI : …
VEKİLİ : …
DAVALI : …
VEKİLİ : …
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 01/09/2020
KARAR TARİHİ : 12/04/2023
KAR. YAZIM TARİHİ : 17/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İddia ve savunmaların özeti;
Asıl davada davacı vekili Mahkememize verdiği 16/06/2020 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 01/05/2019 tarihinde istisna sözleşmesi (Tadilat ve Tefrişat İşleri Yapım Sözleşmesi) imzalandığını, bu sözleşmeye istinaden bina tadilatı yapıldığını, bu sözleşme konusu yapılacak iş Samsun İli Bafra İlçesi Mardar Mah. … parselde bulunan … İdari Bina Dekorasyon ve Tefrişat yapımı işi olduğunu, sözleşme bedeli olarak anlaşılan rakamın KDV hariç 540.000,00 TL olduğunu, 01/05/2019 tarihinde İstisna Sözleşmesi sözleşmesine konu 17/01/2020 tarihli fatura düzenlendiğini, söz konusu sözleşmeye istinaden müvekkili firmaya 305.080,00L tutarında rakam ödendiğini ve kalan tutar bu güne kadar ödenmediğini, 20/01/2020 tarihinde ihtarname çekildiğini, ihtarnameye rağmen borcun ödenmediğini, bunun üzerine davalı hakkında Samsun İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının icra takibine itiraz ettiğini, takibin durduğunu beyanla, davalının Samsun İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına yaptığı itirazların iptaline, takibin devamına, dava konusu alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili Mahkememize verdiği 16/07/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; 01/05/2019 tarihli istisna sözleşmesi imzalandığını, sözleşmede işin bedelinin KDV hariç 540.000,00TL olarak belirlendiğini, sözleşmeye konu işin yüklenici şirket tarafından 120 gün içinde tamamlanıp teslim edileceği sözleşme metninin 4.maddesinde kararlaştırıldığını, sözleşme konusu yerin davacı yüklenici şirkete kaba inşaat olarak yükleniciye teslim edildiğini, yeklenici dış cephe inşaat işleri, iç cephe inşaat işleri, mobilya takımları temini işlerini yapmakla yükümlü tutulduğunu, sözleşmenin yapıldığı 01/05/2019 tarihinde yer teslimi yapılarak işin yapılacağı yer yükleniciye teslim edildiğini, ancak taraflarca belirlenen iş teslim süresi geçmesine rağmen işin süresinde bitirilemediğini, müvekkili şirketin değişik bahanelerle oyalandığını, buna rağmen yüklenici tarafından yapılan kısmı işlere karşılık olarak müvekkili şirketçe yükleniciye 309.400,00TL ödeme yapıldığını beyanla davanın reddine, davacının takip konusu alacağın %20’sinde az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Davacı vekili 28/07/2020 tarihli cevaba cevap dilekçesinde özetle; davalının cevap dilekçesinin süresinde olmadığını ve kabul etmediklerini, dava dilekçesini tekrarla, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili 04/09/2020 tarihli ikinci cevap dilekçesinde özetle; cevap dilekçesinin süresinde olduğunu, işin bitiriliş süresinin davacı tarafından ihtarname içeriğinde ikrar edildiğini, inşaatın ruhsatsız olması veya imar eksikliği sebebiyle işe zamanında başlanılmadığı iddiasının davacı tarafından ispatlanması gerektiğini, bu hususa ilişkin taraflarına herhangi bir ihtarname gönderilmediğini, cevap dilekçesini tekrarla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili Mahkememize verdiği 01/09/2020 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacı şirket ile davalı arasında 01.05.2019 tarihinde eser sözleşmesi imzalandığını ve sözleşme ile belirlenen işlerin eksiksiz imal edilip davalıya teslim edildiğini, ayrıca davalının isteği ile bir kısım ek imalatlar yapıldığını ve sözleşmenin 3.maddesine uygun şekilde hesaplanan ek işler maliyetinin 21.02.2020 tarih ve 076 numaralı 161.542-TL tutarındaki faturaya bağlanıp faturanın davalıya gönderildiğini ancak davalının ödeme yapmaya yanaşmadığını, Samsun İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takibe de itiraz ettiğini beyanla, itirazın iptalini ve takibin devamını, davalının icra-inkar tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili 06/10/2020 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle: Davadan önce davacının talebi üzerine müvekkili davalının yokluğunda yapılan keşfi ve akabinde alınan raporları kabul etmediklerini, sözleşme konusu işlerin ve ek işlerin ayıplı olduğunu, salt fatura düzenlenmiş olmasının alacağa hak kazandırmayacağını, davacıya yapılan ödemelerin ayıplı ve eksik işler nazara alındığında yeterli olduğunu, sözleşme kapsamındaki işlerin bedelinin tahsiline ilişkin başlatılan takibe vaki itirazın Samsun Asliye Ticaret … Esas sayılı dosyasında derdest olduğunu ve davacının huzurdaki dava ile de ek işler bedelinin tahsilini talep ettiğini, her iki davanın da redde mahkum olduğunu beyanla, davanın reddini dilemiştir.
Toplanan deliller.
01/05/2019 tarihli İstisna Sözleşmesi (Tadilat ve Tefriş İşleri Yapım Sözleşmesi), 01/09/2020 tarihli elektrik tesisat ve bakım onarım yapımı sözleşmesi, davacı tarafın davalıya kestiği 17/01/2020 tarihli 624.072,50 TL bedelli ve 21/02/2020 tarih 161.542,00 TL bedelli faturalar, Samsun Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarnamesinin tebliğ şerhli örneği, Samsun İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, davacı ve davalının dinlenen tanık beyanları, arabuluculuk son tutanağı.
Davalının KDV muafiyetine ilişkin Vergi Dairesinin 12/11/2020, 18/03/2021, 19/03/2021 tarihli yazı cevapları, Bafra Noterliğinin … yevmiye nolu cevabi ihtarnamesi, Samsun Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarnamesi, davaya konu inşaatta mühürleme yapılıp yapılmadığına ilişkin Belediyesinin 16/06/2021, 29/07/2019, 22/02/2022 tarihli yazı cevapları, Samsun Bafra … sayılı taşınmazın tapu kayıtları.
Birleşen dosyayla ilgili Samsun İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, birleşen dosyayla ilgili tarafların BS ve BA formları, birleşen dosyayla ilgili davacı yüklenicinin tanık listesi, arabuluculuk son tutanağı.
Bafra Sulh Hukuk Mahkemesinin … sayılı dosyası, Bafra Asliye Hukuk Mahkemesinin … Karar sayılı dosyası, Mali Müşavir bilirkişiden davacının ticari defterlerinin incelenmesi için alınan 20/02/2021 tarihli rapor, Bafra Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığıyla davalının ticari defterlerinin incelenmesi için mali müşavirden alınan 07/04/2021 havale tarihli rapor, 23/09/2021 tarihinde yapılan keşif ve dinlenilen tanık beyanları, mobilyacı, mali müşavir ve inşaat mühendisinden oluşan heyetten alınan 30/11/2021 tarihli rapor, aynı bilirkişi heyetinden alınan 16/06/2022 tarihli ek rapor, heyetin mali müşaviri değiştirilmek suretiyle oluşturulan yeni heyetten alınan 08/02/2023 tarihli rapor, tarafların raporlara karşı beyan ve itirazları, TTK, TBK, HMK, Yargı kararları ve tüm dosya kapsamı.
Delilerin tartışılması, değerlendirilmesi ve GEREKÇE;
1-Asıl dava eser sözleşmesinden kaynaklı bakiye alacak talebine dayalı itirazın iptali talebine ilişkindir. Tüm dosya kapsamından; taraflar arasında imzalanan 01/05/2019 tarihinde istisna sözleşmesi (Tadilat ve Tefrişat İşleri Yapım Sözleşmesi) kapsamında davacının yüklendiği işi teslim ettiği ve 17/01/2020 tarihli 624.072,50 TL bedelli fatura düzenlediği, yapılan iş karşılığı davacıya 305.080,00 TL tutarında ödeme yapıldığı, kalan tutarın ödenmediğinden bahisle davalı aleyhine Samsun İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalıya 05/02/2020 tarihinde tebliğ edildiği, davalı vekilinin 06/02/2020 tarihinde borca itiraz ederek takibi durduğu, itirazın yasal 7 günlük süresinde yapıldığı, davacı vekilinin de itirazın iptalini sağlamak amacıyla işbu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
2-Taraflar arasında 01/05/2019 tarihli istisna sözleşmesi (Tadilat ve Tefrişat İşleri Yapım Sözleşmesi) akdedilmiş olup, davacı yüklenici, davalı ise işverendir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık sözleşme kapsamında işin eksiksiz ve ayıpsız süresinde teslim edilip edilmediği, teslim edilmişse davalı işverenin bedelin tamamını ödeyip ödemediği, ödememişse teslim tarihine göre davalı işverenin temerrüdünün gerçekleşip gerçekleşmediği, gerçekleşmiş ise bakiye iş bedelinin tespiti, eksik ve ayıplı işler var ise bunlarda dikkate alınarak işin fiziki seviyesinin belirlenerek bakiye alacak bedeli olup olmadığının ve miktarının tespitine yöneliktir.
3-Taraflar arasındaki 01/05/2019 tarihli sözleşmeye göre işin konusu Bafra ilçesi… parselde bulunun … İdari Bina Dekorasyon ve Tefrişat Yapım işidir. Sözleşmenin 3.maddesinde işin fiyatlandırması yapılarak işlere göre tek tek belirlenmiş, iş bedeli toplam 540.000,00 TL tespit edilmiş, işi yaptıranın %18 KDV muafiyet belgesi olduğu sözleşmeye derç edilmiştir. Sözleşmenin 4.maddesine göre işi yaptıran yer teslimini yaparak işi yüklenen işe başlayacak olup 120 gün içerisinde teslim edecektir. Ücret ve ödeme şekli başlıklı 5.maddesi gereği işi yaptıran banka kredi kartına 9 taksidi geçmeyecek şekilde veya nakit olarak sözleşme tarihinden itibaren 120 gün içinde işi yüklenene ödeme yapacaktır. Sözleşmenin açıklanan niteliği nazara alındığında TBK’nun 480.maddesinde düzenlenen ”götürü bedel” olarak düzenlendiği anlaşılmaktadır.
4-Davacı tarafın bakiye iş bedeline hak kazanabilmesi için işi ayıpsız ve eksiksiz süresi içerisinde davalı işverene teslim etmesi, davalının ise bedeli ödemede temerrüde düşmesi gerekir. İşin eksik veya ayıplı olarak teslim edilmesi halinde ise fiziki seviyesine göre değerlendirme yapılmalı, %90 üzeri oranında tamamlandığının belirlenmesi halinde davacı yüklenicinin oransal olarak iş bedeline hak kazanacağı değerlendirilmelidir. Sözleşmenin 3.maddesi işin süresini belirlemekle birlikte başlama tarihi açıkça sözleşmede yer almamaktadır. Sözleşmeye göre davalı işverenin yer teslimi yapması akabinde davacı yüklenicinin işe başlaması gerekmektedir. Davalı sözleşme tarihi itibariyle yeri teslim ettiğini ileri sürmektedir. O halde bu hususa ilişkin ispat yükü davalıya ait olup, her türlü delille ispatı mümkündür.
5-Yer tesliminin sözleşme tarihi itibariyle yapıldığına yönelik dosyada yazılı delil mevcut değildir. Keşifte dinlenilen davalı tanığı … mayıs ayı içerisinde yer tesliminin yapıldığını bildirmiştir. Davacı tanıklarından … duruşmada davalının yeri gösterdiğini, haziran ayında işe başlandığını bildirmiştir. Diğer davalı tanığı ve davacı tanıkları ise bu bilgiyi doğrulamamıştır. Davacı tanığı … ise sözleşme tarihi itibariyle davacının işe başlayamadığını, işyerinin mühürlü olduğunu, eylül ayı içerisinde işe başlandığını ve 3 ay içerisinde işin teslim edildiğini bildirmiştir. Görüldüğü üzere tanık beyanları birbiriyle uyumlu değildir. Belediyesinin cevabi yazılarına göre işyeri 27/07/2019 tarihinde mühürlenmiştir. 22/02/2022 tarihli cevaba göre ise halen mühürlüdür. 21/01/2020 tarihinde belediye tarafından ceza kesildiği de yazı cevaplarından anlaşılmaktadır. Bu halde dava konusu yer resmi olarak mühürlü iken işin yapıldığı mühürün usulsüz olarak fek edildiği anlaşılmaktadır. Bilirkişi raporlarına göre sözleşme tarihinden 10 gün sonra işe başlanması mümkündür. Davacının defter kayıtlarına göre ise 13/05/2019, 01/06/2019, 07/06/2019, 14/06/2019, 03/10/2019, 10/10/2019 tarihlerinde davalı tarafından ödeme yapılmıştır. Öte yandan davacı işyerinin mühürlü olduğuna ve işe başlayamadığına ilişkin bir ihtar çekmemiş, davalı ise sözleşme tarihine göre işin teslimi gereken 01/09/2019 tarihi sonrası, sözleşmeyi fesih etmemiştir. Davacı işe 27/09/2019 tarihinde başladığını, 17/01/2020 tarihinde teslim ettiğini ileri sürmektedir.
6-TBK 473.maddesine göre yüklenicinin işe zamanında başlaması veya sözleşme hükümlerine aykırı olarak işi geciktirmesi yada iş sahiplerine yüklenemeyecek bir sebeple ortaya çıkan gecikme yüzünden bütün tahminlere göre yüklenicinin işi kararlaştıran zamanda bitiremeyeceği açıkça anlaşılırsa iş sahibi teslim için belirlenen günü beklemek zorunda olmadan sözleşmeden dönebilir. Davacı yüklenicinin işe sözleşme tarihi itibariyle başlamadığı anlaşılmakta ise de, davalı yüklenicinin sözleşmeyi fesih etmediği sabittir. Yukarıdaki paragrafta açıklanan delillere göre yer teslimini ve tarihini ispat yükü davalıya ait olup, sözleşme tarihinde yeri davacıya teslim ettiğini her türlü şüpheden uzak delillerle ispatlayamadığı kanaatine varılmış, davacının beyan ettiği 27/09/2019 tarihi işe başlama tarihi olarak kabul edilmiş olup teslim tarihi ise en geç 25/01/2020 tarihidir. Davacı işin 17/01/2020 tarihinde davalı işverene teslim edildiğini ileri sürmüş, davalı tarafından işin eksik ve ayıplı yapıldığı ileri sürülmekle birlikte bu tarihte teslim edilmediğine ilişkin dosyaya herhangi bir bilgi, belge, delil yansımadığından davacı yüklenicinin bildirdiği tarihte işin teslim edildiği kanaatine varılmıştır.
7-İşin tamamlanması için öngörülen süre 120 gün olup, davacı yüklenicinin işe 27/09/2019 tarihinde başladığı kabul edildiğine göre teslim 25/01/2020 tarihine kadar yapılmalıdır. Binanın mühürlü iken inşaata devam edildiği anlaşıldığından bu nedenle ilave süre gerekmez. Bilirkişi raporlarından ek işler için 25 günlük sürenin teslim süresine eklenmesi gerektiği bildirilmiş ise de, sonuca etkisi bulunmamaktadır. Zira davacı işi 17/01/2020 tarihinde teslim etmiştir. Buna göre davacının temerrüdü gerçekleşmemiştir.
8-Sözleşmenin 5.maddesine göre ödeme sözleşme tarihinden itibaren 9 taksit halinde 120 günü geçmeyecek şekilde yapılacak olup, maddeye göre ödemenin 01/09/2019 tarihinde tamamlanması gerekmektedir. Davacının defterlerinin incelenmesi sonucu alınan bilirkişi raporuna göre 13/05/2019 ile 10/10/2019 arasında toplam 294.804,38 TL ödeme yapılmıştır. Öte yandan işin fiziki gerçekleşme seviyesi bilirkişi raporlarında eksik ve ayıplı işler dahil olmak üzere %97 oranında kabul edilmiş olup, bu orana göre işin kabulden kaçınılması da söz konusu değildir. Yapılan ödemeler ise fiziki seviyeye göre ödenmesi gerekenden (aşağıda ayrıntılarıyla açılanacaktır) az olduğuna göre davalının temerrüdü gerçekleşmiş kabul edilmiştir.
9-Taraflar arasındaki götürü bedel şeklindeki sözleşmeye göre iş bedeli KDV hariç 540.000,00 TL’dir. Davalı tarafın KDV muafiyeti olduğu ileri sürülmüş ancak davacı KDV dahil fatura kesmiştir. Burada öncelikle KDV muafiyetini kim yönünden aramak gerektiği sorusu cevaplanmalıdır. Davacı taraf Yılmazlar Ticaret Limited Şirketine ait idari bina dekorasyon ve tefrişat işi olması sebebiyle işbu şirket yönünden KDV muafiyetinin olması gerektiğini ileri sürmektedir. Oysa adı geçen şirket sözleşmenin tarafı değildir. Sözleşmelerin teksifliği ilkesi gereği yatırım teşvik belgesi dolayısıyla KDV muafiyeti ancak sözleşmenin tarafları bakımından değerlendirilmelidir.
10-…Vergi Dairesinin 12/11/2020 tarihli cevabi yazısında davalı işverenin KDV muafiyeti bulunduğu bildirilmiş ekinde muafiyetin dayanağı yatırım teşvik belgesinin sunulduğu görülmüştür. Belgeye göre 03/07/2019 yatırım başlama tarihi itibariyle 1.100.000,00 TL bina inşaatı dolayısıyla davalının KDV muafiyeti söz konusudur. Somut olayda Vergi Dairesinin 18/03/2021 tarihli cevabi yazısında da aynı hususlar tekrar edilmiştir. 20/02/2021 tarihli mali müşavir tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda davalının KDV muafiyeti olduğu kabul edilmiş, 08/02/2023 tarihli raporda da ayrıntıları açıklanmak suretiyle davalının KDV muafiyetinin bulunduğu bilgisi verilmiştir. Öte yandan davacı tarafından dava konusu faturalardan önce 10/01/2020 tarihli 20.000,00 TL bedelli fatura KDV’siz olarak kesilmiştir. Tüm bu deliller birlikte değerlendirildiğinde davalı işverenin bina inşaatı sebebiyle ve işe başlama tarihi itibariyle işin bedelini kapsar şekilde yatırım teşvik belgesi dolayısıyla KDV muafiyeti bulunduğu, faturaların KDV’siz düzenlenmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
11-Taraflar arasındaki sözleşmeye göre ve yukarıdaki paragrafta açıklanan gerekçe nazara alındığında işin bedelinin KDV’siz 540.000,00 TL olduğu ve götürü usul olması sebebiyle arttırılıp eksilmesinin mümkün olmadığı tespit edilmiştir. Bilirkişi raporlarına göre davacı defterlerinden ödemenin 294.804,38 TL olduğu, anlaşılmaktadır. Davalı defterlerinin incelenmesi sonucu ise toplam ödemenin 473.400,00 TL olduğu bildirilmiştir. Ancak davacı vekilinin itiraz dilekçesinde açıkladığı gibi sözleşme tarihinden önce yapılan toplam 166.000,00 TL ödemenin işbu dava konusuyla ilgisi olmadığını kabul etmek gerekir. Zira sözleşme öncesine ait ödeme olup, davalı tarafın işe başlama tarihinden önce ödeme yapıldığına dair bir iddiasıda bulunmamaktadır. Esasen davalı taraf cevap dilekçesiyle 309.400,00 TL ödeme yaptığını bildirmiştir. Davacı ise 305.080,00 TL ödemeyi kabul etmiştir. Mahkememizce bilirkişi raporunda tespit edilen 473.400 TL ödemeden işbu dava konusu kapsamda olmadığı anlaşılan 166.000 TL’nin mahsubu sonrası davalı tarafın yaptığı ödeme 307.400,00 TL tespit edilmektedir. Davacı tarafın kabul ettiği ödemeyle aradaki 2.300 TL fark ise davalı defterlerine göre kasadan ödeme olup davacı tarafın defterlerinde böyle bir kayıt bulunmamaktadır. Defterlerin birbirini doğrulamaması sebebiyle bu meblağında ödeme olarak kabul edilmesi mümkün değildir. Son celse davalı vekiline davacının kabul ettiği ödeme ile kendisinin bildirdiği ödeme arasındaki fark sebebiyle yemin deliline dayanıp dayanmayacağı sorulmuş, yemin deliline dayanılmayacağı bildirilmiştir. Böylece 2.300 TL’nin de ödendiği ispat edilemediğinden yapılan ödemenin 305.100 TL olduğu sonucuna varılmıştır.
12-Bilirkişi raporları ile fiziki seviye %97 kabul edilmiştir. İş bedeli 540.000 TL olup eksik ve ayıplı işler bedeli ise 08/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda toplam 17.506,00 TL belirlenmiştir. Sözleşmedeki iş bedelinden eksik ve ayıplı iş bedelleri mahsup edildiğinde 522.494 TL kalmaktadır. Bu bedelin ise toplam iş bedeline oranlanması ile fiziki seviye %96,75 olarak tespit edilmiş olup bu oran dikkate alınmıştır. İş bedeli 540.000 TL’nin de fiziki seviye 96,75’e oranlanması ile davalı işverenin ödemesi gereken iş bedeli 522.450,00 TL yapmakta olup ödenen 305.100 TL’nin mahsubu ile kalan 217.350 TL asıl alacak yönünden davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
13-Takip talebinde istenen kalemlerden biride cezai şarta ilişkindir. Sözleşmenin 6.maddesine göre taraflardan herhangi biri geçerli bir sebep olmadan sözleşmeyle kendisine düşen yükümlülükleri yerine getirmezse, sözleşmeyi haksız yere fesih ederse veya işin yapılacağı yeri teslim etmezse toplam iş bedelinin %20’si tutarında peşin olarak tazminat ödemeyi kabul edecektir. Maddede görüldüğü üzere 3 ayrı cezai şart sebebi bulunmaktadır. Hemen belirtelim ki sözleşme taraflarca fesih edilmemiştir. İşin yapılacağı yer ise teslim tarihi çekişmeli olsa da teslim edilmiştir. Bu nedenle 2 ve 3.sebepler gerçekleşmemiştir. Davalı taraf her ne kadar iş bedelini tamamen ödememiş ise de dava konusu işyerinin belediye tarafından mühürlenmiş olması sebebiyle davacıda sözleşme tarihi yahut bu tarihten makul bir süre sonra işe başlamamış, 27/09/2019 tarihinde fiilen işe başlayabilmiştir. Bu tarih itibariyle davalının bir kısım ödemeleri ise mevcuttur. Buna göre davalının yükümlülüklerini tamamen yerine getirmediğinden bahsetmek olası değildir. Öte yandan cezai şarta ilişkin ödemeye rağmen itirazi kayıt olmaksızın sözleşme ilişkisinin devam etmesi halinde cezai şart talep edilemeyecektir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/(19)11-3083 Esas 2021/1225 Karar sayılı ilamı). Dosya kapsamından taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinin devam ettiği, sözleşmenin fesih edilmediği sabit olduğundan cezai şart koşullarının gerçekleşmediği kanaatine varılarak reddine karar verilmiştir.
14-TBK 117.maddesine göre borcun ifa edileceği gün birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayalı olarak taraflardan biri usulüne uygun bildirmede bulunmak suretiyle belirlenmişse bugünün geçmesiyle temerrüt gerçekleşir. Taraflar arasındaki sözleşmede işin süresi belirlenmiş, işe başlama tarihi açık bir şekilde tespit edilmemiştir. Sözleşme tarihinde işyerinin teslim edildiği hususuda davalı tarafından usulüne uygun olarak ispatlanamamıştır. Bu durumda davalı tarafın temerrüdü için ayrıca ihtar çekilmesi gerekmektedir. Davacı ise bu yönde Samsun.Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarını çekmiş ödeme için 1 hafta süre vermiş, tebligat aynı gün yapılmıştır. Tebliğ tarihine göre 1 haftalık ödeme süresi henüz dolmadan 23/01/2020 tarihinde takip yapıldığına göre takip öncesi temerrüt gerçekleşmediğinden işlemiş faiz talebinin reddi gerekmiştir.
15-Asıl alacak sözleşme ve fatura kapsamında olmakla birlikte faturanın KDV’li düzenlenip düzenlenmeyeceği, işin fiziki seviyesi ayıplı ve eksik iş olup olmadığı, buna göre toplam iş bedelinin tespiti ile eksikliğin belirlenmesi yargılamayı gerektirdiğinden asıl alacak likit kabul edilmemiş icra inkar tazminat talebinin reddi gerekmiştir. Reddedilen kısım yönünden davacı haksız ise de kötüniyetli olduğu sabit olmadığından davalı tarafın kötüniyet tazminat talebide yerinde görülmemiştir.
16-Birleşen dava ilave iş bedeline dayanan itirazın iptali talebine ilişkindir. Tüm dosya kapsamından; davacı ile davalı arasında 01.05.2019 tarihinde eser sözleşmesi imzalandığı, daha sonra sözleşme kapsamında olmayan bir kısım ek imalatlar yapıldığı ve hesaplanan ek işler maliyetinin 21.02.2020 tarih ve 076 numaralı 161.542,00-TL tutarındaki faturaya bağlanıp faturanın davalıya gönderildiği, ancak davalının ödeme yapmadığından bahisle davalı aleyhine Samsun İcra Dairesi’nin 2020/28878 Esas sayılı takip başlatıldığı, ödeme emrinin davalıya 28/06/2020 tarihinde tebliğ edildiği, davalı vekilinin 25/06/2020 tarihinde borca itiraz ederek takibi durduğu, itirazın yasal 7 günlük süresinde yapıldığı, davacı vekilinin de itirazın iptalini sağlamak amacıyla işbu davayı açtığı anlaşılmıştır.
17-Davanın konusu sözleşme dışında yapılan ilave işlere ilişkin olup Bafra Sulh Hukuk Mahkemesi’nin… dosyasında yapılan tespit sonucu alınan raporda yapıldığı yıl rayicine göre bedeli 134.426 TL tespit edilmiş, davalı tespite itiraz etmiştir. Bu halde işbu tespit raporunun kullanılması mümkün değildir. Bafra 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … dosyasında ise bu konuda herhangi bir tespit yapılmamıştır. Mahkememizce yapılan keşif sonucu alınan 30/11/2021 tarihli bilirkişi raporunda ise ilave işler bedeli yapıldığı yıl rayiç bedeli nazara alınarak 54.742,00 TL olarak tespit edilmiş, davacı tarafın herhangi bir itirazı olmadığı görülmüştür. Aynı bilirkişi heyetinden alınan ek raporlarda da ilave işler bedeli yönünden herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Bu durumda yapılan keşif sonucu ve tespit dosyaları da değerlendirilerek yapıldığı yıl rayicine göre belirlenen ilave işler bedeli 54.742,00 TL yönünden davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
18-Takip talebinde işlemiş faiz talebinde bulunulmuştur. Davacı taraf Samsun … Noterliğinin … nolu ihtarnamesi ile takip konusu 76 nolu faturayı davalı tarafa göndermiş ödeme için 2 gün süre vermiştir. İhtarname 21/02/2020 tarihinde tebliğ edilmiş olmakla 24/02/2020 tarihinde davalının temerrüdü gerçekleşmiştir. Bu tarihten 18/06/2020 takip tarihi arası değişen oranlarda temerrüt faizi hesabı yapılması gerekmektedir. Hesaplama bilirkişi raporunda yapılmadığından mahkememizce yapılmıştır. Buna göre temerrüt tarihi ile takip tarihi arasında 3 ay 24 gün toplam 114 gün süre bulunmakta olup 21/12/2019 ile 13/06/2020 arası avans faiz %13,75, 13/06/2020 tarihiyle 19/12/2020 tarihleri arasında ise %10 olduğundan 109 günlük için 54.742x109x13,75/36000=2.279,01; 5 gün için 54.742x5x10/36000=76,03 olmak üzere toplam 2.355,04 TL işlemiş faiz talebi kabul edilmiş, fazla kısmın reddi gerekmiştir.
19-Asıl alacak sözleşme ve fatura kapsamında olmakla birlikte faturanın KDV’li düzenlenip düzenlenmeyeceği ile ilave işlerin bedeli yapıldığı yıl rayiçlerine göre tespit edilmesi gerektiğinden bu yönden yargılama yapılmış dolayısıyla likit alacak bulunmadığı kanaatine varılarak davacının icra inkar tazminat talebinin reddi gerekmiştir. Reddedilen kısım yönünden ise davacı haksız ise de kötüniyetli olduğu sabit olmadığından davalı tarafın kötüniyet tazminat talebi de yerinde görülmemiştir.
20-Dosyadaki … Belediye Başkanlığı’nın cevabi yazılarından dava konusu inşaatın yapıldığı … parselin 29/07/2019 tarihinde mühürlendiği, 22/02/2020 tarihli yazı cevabına göre mühürlemenin kaldırılmadığının bildirildiği oysa davacı tarafın beyanlarından 27/09/2019 tarihinde işe başlandığı, 17/01/2020 tarihinde işin tamamlandığı, yani mühür fek edilerek işin yapıldığı anlaşılmakla sorumluların usulsüz mühür fekki eyleminden dolayı gereğinin taktir ve ifası yönünden Bafra Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına karar vermek gerekmiş, aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
I-Asıl dava yönünden;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile; 217.350,00 TL asıl alacak hakkındaki itirazın iptaline takibin devamına,
2-Fazlaya ilişkin talebe cezai şarta ve işlemiş faize yönelik taleplerin reddine,
3-Asıl alacağa takip tarihi sonrası %13,75 ve değişen oranlardan avans faizi uygulanmasına,
4-Asıl alacak likit kabul edilmediğinden icra inkar tazminat talebinin reddine,
5-Davalının kötüniyet tazminat talebinin reddine,
6-Alınması gerekli 14.847,18 TL harçtan peşin alınan 5.769,58 TL harcın mahsubu ile bakiye 9.077,60 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 33.429,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
8-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 39.450,78 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
9-Davacı tarafça başlangıçta yatırılan peşin harç, başvuru harcı ve vekalet harcı toplamı 5.921,38 TL harcın davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
10-7155 sayılı yasanın 23. maddesi ile değişik 6325 sayılı kanunun 18/A-11 maddesi gereğince 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
II-Birleşen dava yönünden;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile; 54.742,00 TL asıl alacak, 2.355,04 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 57.097,04 TL alacak hakkındaki itirazın iptaline takibin devamına, fazla talebin reddine,
2-Asıl alacağa takip tarihi sonrası %10 ve değişen oranlardan avans faizi uygulanmasına,
3-İcra inkar tazminat talebinin ve kötüniyet tazminat taleplerinin reddine,
4-Alınması gerekli 3.900,30 TL harçtan peşin alınan 2.041,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.858,75 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 17.790,95 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
7-Davacı tarafça başlangıçta yatırılan peşin harç, başvuru harcı, vekalet harcı ve tedbir talebi harcı toplamı 2.193,35 TL harcın davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
8-7155 sayılı yasanın 23. maddesi ile değişik 6325 sayılı kanunun 18/A-11 maddesi gereğince 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
III-Dava ve birleşen davada davacı tarafça sarf edilen posta masrafı 768,15 TL ve bilirkişi ücreti 8.200,00 TL olmak üzere toplam 8.968,15 TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre hesaplanan 3.805,62 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
IV-Mühür fekki eylemi sebebiyle karar örneğinin … Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilerek gereğinin taktir ve ifasının istenmesine,
V-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine,
VI-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı-birleşen dosya davacı vekilinin ve davalı-birleşen dosya davalı vekilinin yüzüne karşı mahkememiz gerekçeli kararının taraflara tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/04/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır