Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/259 Esas – 2021/244
T.C.
SAMSUN
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/259
KARAR NO : 2021/244

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ : Av.
DAVALI :
VEKİLİ : Av.
DAVA : Alacak (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/03/2020
KARAR TARİHİ : 14/04/2021
KAR. YAZIM TARİHİ : 19/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İddia ve savunmaların özeti;
Davacı vekili Mahkememize verdiği 19.03.2020 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; davacı tarafından davalı tarafa kömür alımı için farklı tarihlerde toplamda 322.508,52 TL para gönderildiğini ancak davalı tarafın göndermesi gereken kömürü davacıya göndermediği, buna rağmen … tarih 322.508,52 TL meblağlı faturayı keserek davacıya tebliğ ettiğini, …’nin … tarih … yevmiye nolu ihtar ile faturanın iade edildiğini ve davacı tarafından ödenen 322.508,52 TL nin iadesinin talep edildiğini beyanla fazlaya dair hakları saklı tutularak 322.508,52 TL alacağın ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınmasını dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili Mahkememize verdiği 17.10.2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle, davacının 2010 yılından başlayarak davalı firmanın ürünlerini bayii sıfatı ile satın alarak bölgesinde pazarladığını, davalı şirketin davacıya dava tarihi itibariyle herhangi bir borcu bulunmamakla, gönderilmiş havaleleri için de teslim edilmeyen sipariş, kömür borcunun da bulunmadığını, kömür piyasasında esasen alım-satımların dolar üzerinden yapıldığını, bu hususun taraflar arasındaki sözleşmenin esaslı unsuru olduğunu, her iki tarafında bu hususu bildiğini, … tarihli 322.508,52 TL miktarlı gönderilen ve iade edilen faturadan dolayı herhangi bir alacağın bulunmadığını, davalı olarak bu faturadan bir taleplerinin olmadığını, bu faturanın davacı ile davalı arasında uzun süren ticari münasebette kesilen faturalardan eksik kesilen miktarların ve TL bazında kesilmesi zorunlu olan faturalardan doğmuş kur farkı miktarlarının toplam olarak faturalandırılarak taraflar arasındaki hesabın sıfırlanması için gönderilen fatura olduğunu, davacının 2016/2017 yılları arasında yanlışlıkla yaptığı fazladan ödemenin zenginleşeni zenginleşme miktarını bilebilecek durumda olduğu için talebinin zamanaşımına uğradığını, davacı ile davalı arasında ithal kömür alım-satım ticaretinden kaynaklanan davacının herhangi bir kömür alacağı bulunmadığını, olmayan alacak için faizin düşünülemeyeceğini, ancak 21.10.2020 tarih … nolu ihtarname ile varsa temerrüdün oluşacağını, ödeme tarihinden itibaren faiz isteminin yerinde olmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davacı vekili Mahkememize verdiği 08.07.2020 tarihli cevaba cevap dilekçesinde özetle, davacının dava dosyasında bulunan gönderi dekontları ve muhasebe kayıtlarında davalıya ödeme yaptığının açık olup gönderilen ihtarname ile de açıkça belirtildiğini, davalı tarafın söz konusu ödemeler karşısında davacıya sunmuş olduğu hizmet veya mal teslimine ilişkin dosyaya herhangi bir delil veya belge ibraz etmediğini, davacıya usulüne uygun olarak tebliğ edilen ve iade edilen faturadan davacının borcu olmadığını bildiği için değil borcu olmadığı ve gönderdiği ödemelere karşın herhangi bir mal teslimi olmadığı için gönderdiğini, davalı yanın zaman aşımı itirazını kabul etmediğini beyanla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Toplanan deliller;
Arabuluculuk son tutanağı, davacı tarafından düzenlenmiş fatura ve tahsilat makbuzları, davacı tarafından gönderilen sipariş örnekleri, … tarihli 322.508,52 TL bedelli kur farkı faturası, defter kayıtları, Çorum … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/39 talimat sayılı dosyası ile Mali Müşavir bilirkişiden aldırılan 08.02.2021 tarihli bilirkişi raporu, Mali Müşavir bilirkişi … tarafından düzenlenmiş 11.03.2021 havale tarihli bilirkişi raporu, … Noterliğinin … tarih … nolu tebliğ şerhli ihtarnamesi, davalı vekili tarafından dosyamıza sunulan uzman görüşü, Samsun Ticaret ve Sanayi Odasının 13.04.2021 tarihli fiyat tespiti konulu davacı şirkete hitaben gönderilen yazı örneği ve tüm dosya kapsamı.
Delillerin tartışılması, değerlendirilmesi ve gerekçe;
Dava, ticari ilişkiden kaynaklı alacak talebine ilişkindir. Tüm dosya kapsamından, davacı ile davalı arasında kömür alım-satımı ilişkisi bulunduğu, davalının … tarihli 322.508,52 TL meblağlı kur farkı faturası keserek davacı tarafa tebliğ ettiği, davacının ise … Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile bu faturayı iade ederek yapılan ödeme kadar mal gönderilmediği ileri sürülmek suretiyle fazla ödenen miktar olan 322.508,52 TLnin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan tahsilinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
Tarafların 1.sınıf tacir olduğu, davacının 2010 yılından itibaren davalı şirketin ürünlerini bayii sıfatı ile satın almak suretiyle bölgesinde pazarladığı, taraflar arasındaki ticaretin konusunun ise ithal kömür olduğu hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Tespit edilen uyuşmazlık ise yapılan satışların USD üzerinden mi yoksa TL üzerinden mi gerçekleştirildiği ile buradan varılacak sonuca göre davacının davalıdan alacaklı olup olmadığına ve miktarına ilişkindir.
Dosya kapsamından taraflar arasındaki ticareti düzenleyen yazılı bir sözleşmenin bulunmadığı görülmektedir. Davalı tarafından davacı adına düzenlenen faturalar TL cinsinden olup döviz cinsinden düzenlenmiş faturalardaki satılan emtianın yabancı para cinsinden tutarını gösteren herhangi bir kaydın olmadığı ancak faturalar üzerinden o tarihteki döviz kurunu belirten ibarenin bulunduğu görülmektedir. Davacı tarafın düzenlenen faturalara itirazı olduğuna ilişkin herhangi bir kayıt mevcut olmadığı gibi cevap dilekçesine eklenen davacıya ait olduğu anlaşılan itiraza uğramayan bir kısım sipariş kayıtlarının USD cinsinden yapıldığı anlaşılmaktadır. Davalının muavin defter kayıtlarında USD kuru gösterilmiş olup ticarete konu malın ithal kömür olması ve ithal bir malın satışının da yabancı para ile yapıldığının hayatın olağan akışına uygun düşmesi, tarafların basiretli tacir gibi hareket etmeleri gerektiğinin kabulünün zorunluluğu yanında Samsun Ticaret ve Sanayi Odasının davalıya hitaben yazdığı 13.04.2021 tarihli cevabi yazı içeriği de değerlendirildiğinde taraflar arasındaki satışın USD üzerinden yapıldığının kabulü gerekmiştir.
Taraflar arasındaki ticari ilişkinin USD üzerinden gerçekleştiğinin kabulü sonrası, davalının teslim ettiği ithal kömürün ödeme tarihinde yapılan TL karşılığının USD çevrilip fazla ödeme yapılıp yapılmadığı, davalının eksik mal gönderip göndermediğinin tespit edilmesi gerekmektedir. 10.03.2021 tarihli Yeminli Mali Müşavir/E.Vergi Müfettişi bilirkişi … tarafından düzenlenen raporda, davalının defterlerinin usulüne uygun düzenlendiği tespit edildikten sonra, 2016-2017-2018-2019 yılı ticari defter kayıtlarına göre davalı tarafından düzenlenen faturalar tespit edilmiş, faturaların TL cinsinden düzenlenmiş muavin hesap dökümleri ve yapılan ödemeler raporun 8 ve devamı sayfalarında gösterilmek suretiyle davacının TL cinsinden 322.508,52 TL, USD cinsinden 97.504,27 USD alacaklı olduğu tespiti yapılmıştır. Davacı tarafın ticari defterleri de incelenmiş olup, SMM Müşavir … tarafından düzenlenen raporda defterlerin usulüne uygun düzenlendiği, … tarihli kur farkı faturasının kaydının bulunmadığı, defter kayıtlarına göre davacının davalıdan 322.508,52 TL alacaklı olduğu bildirilmiştir.
10.03.2021 tarihli bilirkişi raporunda, davalının muavin defter kayıtları aynen gösterilmiş, ayrıca TL ödemeler defterde gösterilen kur üzerinden USD ye çevrilmiş ve davalının 97.504,27 USD borçlu olduğu tespiti yapılmıştır. Öte yandan bu bedel karşılığı mal tesliminin olmadığı görüldüğü gibi teslim edilmiş olması halinde ise defter kayıtlarında yer almadığı ve bu hususta başkaca delilinde bulunmadığı görülmektedir. Nitekim 10.03.2021 tarihli bilirkişi raporundan da davacı tarafın bir kısım satışlara ilişkin fatura kesmediği anlaşılmaktadır.
Davacı yapılan ödeme karşılığı kadar mal gönderilmediğine dayanmakla birlikte kendi ticari defterlerinin TL üzerinden tutması sebebi ile TL üzerinden talepte bulunmuş yukarıda açıklandığı ve davalının kabulünün de olduğu üzere taraflar arasındaki ilişkinin USD üzerinden yapıldığı davalı tarafın muavin defter kayıtlarına göre ödemelerin, yapıldığı tarihteki kur üzerinden USD ye çevrilmesi sonucu davacının USD üzerinden fazla ödemesinin olduğu, fazla ödeme karşılığı mal tesliminin ise davalı tarafından ispatlanamadığı her iki tarafın usulüne uygun tutulan ve birbirini doğrulayan defter kayıtlarından davacının TL üzerinden de fazla ödemesinin bulunduğu anlaşılmakla, ancak taleple bağlı kalınmak sureti ile 322.508,52 TL yönünden davanın kabulü gerekmiştir.
Davacı tarafından … Noterliğinin 16.03.2020 tarihli ihtarnamesi davalıya keşide edilerek ve 3 günlük süre verilerek ödeme talep edilmiş, ihtarnamenin 24.01.2020 tarihinde davalı tarafa tebliğ edildiği anlaşılmakla ve başlangıç tarihinin hafta sonu olması değerlendirilerek 30.01.2020 tarihinde temerrütün gerçekleştiği kanaatine varılmıştır.
Davalı tarafından satışın USD üzerinden yapıldığı ve kesilen kur farkı karşılığı borç ve alacağın bulunmadığı bildirilmiştir. Mahkememizce de deliller değerlendirilmek suretiyle taraflar arasındaki ticari ilişkinin USD üzerinden yapıldığı kabul edilmiş ve bizzat davalının muavin defter kayıtlarından USD üzerinden dahi davacıya borçlu olduğu anlaşılmıştır.
Davalının davacıya gönderdiği … tarihli kur farkı faturası davacı tarafından kabul edilmeyip iade edilmiş, davalı da esasen bu fatura sebebi ile bir alacağı ve borcu bulunmadığını bildirmiş olmakla ve davacı tarafın beyanlarına göre davanın dayanağının iş bu fatura olmadığı sonucuna varılmıştır.
Davalı taraf yasal cevap süresi içerisinde zaman aşımı definde bulunmuş ise de taraflar arasında ticari ilişkinin bulunduğu ve 10 yıllık genel zaman aşımı süresinin uygulanmasının gerektiği, fatura ve tahsilat tarihleri nazara alındığında zaman aşımının dolmadığı anlaşılmakla talebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Davalı taraf 31.03.2021 tarihli dilekçesi ekinde uzman görüşü ibraz etmiş ise de incelenen uzman görüşünün tarafların ticari defterlerinin incelenmeden hazırlanmış olması ve ağırlıklı olarak taraflar arasındaki ticari ilişkinin USD üzerinden yapıldığına yönelik olup ispata ilişkin değerlendirmelerin bulunmadığı tespit edilmiş, talep nazara alınarak TL üzerinden hüküm kurulmuştur.
7155 sayılı yasanın 23. maddesi ile değişik 6125 sayılı kanunun 18/A-13 maddesi gereği davadan önce davacının arabuluculuk başvurusu yaptığı, davalı vekilinin görüşmelere katıldığı, anlaşma sağlanamadığı görülmekle, tespit edilen arabuluculuk ücretinin de davalıdan yargılama gideri olarak tahsili ile hazineye irat kaydına karar verilmiş, aşagıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın KABULÜNE,
322.508,52 TL nin 30.01.2020 temerrüt tarihinden işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 22.030,56 TL harçtan peşin alınan 5.507,64 TL harcın mahsubu ile bakiye 16.522,92 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına.
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 31.025,60 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine.
4-Davacı tarafça başlangıçta yatırılan 5.507,64 TL peşin harç, 54,40 TL başvurma harcı, 7,80 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 5.569,84 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça 256,50 TL posta masrafı, 1.550,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.806,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.

6-1.320,00 TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına.
7-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine.
8-Kullanılmayan gider avansın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine.
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı mahkememiz gerekçeli kararının taraflara tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
14/04/2021

Başkan
✍ e-imzalıdır
Üye
✍ e-imzalıdır
Üye
✍ e-imzalıdır
Katip
✍ e-imzalıdır