Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/24 Esas – 2021/551
T.C.
SAMSUN
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/24
KARAR NO : 2021/551

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : …
DAVALI : …
VEKİLİ : …
DAVA : Tazminat/Alacak-Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
KAR. YAZIM TARİHİ :…
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat/Alacak-Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İddia ve savunmaların özeti;
Davacı vekili Mahkememize verdiği … havale tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … ve … tamircisi olduğunu ayrıca yedek parça satışını da yaptığını, davalıdan … ve … parçaları aldığı aralarında ticari bir ilişkinin bulunduğunu, mal alımı için davalıya sıralı senetleri verdiğini ancak davalının malın tamamını teslim etmediğini bu nedenle bu senetlerin iadesi ve iptalinin gerektiğini, ihtarname çekildiğini ancak yine malların tespit edilmediğini,davalının teminat verilmesi halinde sürekli olarak mal göndereceğini belirtmesi üzerine davacının … TL bedelli taşınmazın tapu kaydını davalıya teslim ettiğini, davalının iş bu dükkanı acilen satışa çıkartıdığını ve kötü niyetli olduğunu beyanla … parselde kayıtlı zemin kat … nolu dükkanın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini, tapu iptal talebinin kabul edilmemesi halinde müvekkili tarafından ödenen … TL nin tahsiline karar verilmesini, … TL lik senetlere karşılık sadece … TL lik mal gönderilmiş ve başkaca mal gönderilmemiş olduğundan tüm senetlerin iptaline, … parselde kayıtlı zemin kat … nolu dükkan üzerine ihtiyati tedbir konulmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı … Mahkememize verdiği …. muhabere tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının kendisinden hiçbir hak ve alacağının bulunmadığını, bononun bir ödeme aracı olup, teslimatı yapılmamış bir mala ilişkin önceden düzenlenip verilmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, ülke genelindeki ticari teamüllerin de aksi yönde olduğunu, taraflarına verilen bonoların, bir çok ikrarını ihtiva ettiğini, kambiyo senetlerinin illetten mücerret olması ilkesi de dikkate alındığında gerek daha önce şahsına gönderilen ihtarname içeriğinde gerekse de dava dilekçesinde bu duruma ilişkin ileri sürülen hususların hukuken karşılığı bulunmadığını, bonoların iade edilmemiş ve bonoların karşılığı olarak anlaşılan malların teslim edilmemişken bir de bir taşınmazın mülkiyetinin devrinin gerçekleşmesinin olağan hayat tecrübelerine aykırı olduğunu, devredilen taşınmaza karşılık nakit para ödemesi yapılması ve çek keşide edilip verilmesi ile ayrıca ipotek tesisinin kararlaştırılması hususları nazara alındığında yapılan işlemin satışa ilişkin olduğunun açık ve net bir biçimde görüldüğünü belirterek, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davacı vekili … tarihli dilekçesiyle dava konusu yapılan taşınmazın tapusunun devredilmesi sebebiyle mahkemece tespit edilecek değer üzerinden davaya tazminat davası olarak devam ettiklerini bildirmiştir.
Mahkememizin … tarihli ara kararıyla davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verildiği görülmüştür.
Toplanan deliller.
Senet fotokopileri, Samsun ….Noterliğinin … tarihli … yevmiye nolu ihtarnamesi ve makbuz aslı,… yevmiye nolu cevabi ihtarname aslı, … tarihli sözleşme örneği, para makbuzu, çek fotokopisi, …’ın ifade tutanağı, Arabuluculuk Son Tutanağı aslı.
…parsele ait tedavüllü tapu kaydı, davacının mükellef sicil formu, davalıya ait banka kayıtları, … nolu Pttbank hesabının… arası hesap bildirim cetvel dökümü, Samsun Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma nolu dosyadan verilen kesinleşen KYOK kararı, Vergi Dairesi kayıtları, davalının alacaklarına karşılık aldığı kambiyo senetleri, davalının davacıya gönderdiği motorlu taşıtların bir kısmına ilişkin ötv ödeme belgeleri, mal teslim tutanakları ve kargo evrakları, taraflar arasındaki cari ticarete dair faturalar, … tarihleri arası davacıya ait muavin defterin onaylı sureti.
Mahallinde … tarihinde inşaat mühendisi, fen ve emlakçı bilirkişi refakate alınmak suretiyle yapılan keşif ve alınan … tarihli bilirkişi heyet raporu.
Davalının ticari defterlerinin incelenmesi amacıyla …Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığıyla Mali Müşavir bilirkişi …’dan alınan …. tarihli rapor, davacının iddiası ve talepleri, davalının savunması, davalının defter kayıtları, davacının sunduğu delillere göre Mali Müşavir bilirkişi …’dan alınan … havale tarihli rapor, … tarihli … TL ve … tarihli … TL harç ikmali ve tüm dosya kapsamı
Delilerin tartışılması, değerlendirilmesi ve gerekçe;
Dava, Tazminat/Alacak-Menfi Tespit davasıdır. Tüm dosya kapsamından; davacının … ve … tamircisi ve yedek parça satış işiyle uğraştığı, davalıdan … ve … parçaları almak suretiyle ticari bir ilişkinin bulunduğu, mal alımı için davalıya sıralı senetleri verdiğini ancak davalının malın tamamını teslim etmediğini beyanla bedelsiz kalan avans senetlerinin iptaline ve teminat olarak verilen taşınmazın tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline, bu talebin kabul edilmemesi halinde terditli olarak ödenen bedelin davalıdan tahsili amacıyla işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
… Vergi Dairesi Müdürlüğünün … tarihli cevabi yazısından davalının bilanço esasına göre defter tuttuğu bildirilerek … yılı BA-BS formları gönderilmiş, … Vergi Dairesi Müdürlüğünün …tarihli tarihli cevabi yazısından ise davacının vergi mükellefiyetinin olmadığı anlaşılmış ise de, davanın bir kısım dayanağının bedelsiz kalan senetlere yönelik olduğu, kambiyo senetleri ise TTK’da düzenlendiğinden mahkememiz işbu davada görevlidir.
Dava dilekçesi incelendiğinde davacı tarafın birden fazla talebinin olduğu görülmekle her talebin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir. Davacı tarafın birinci talebi teminat olarak davalıya verilen dükkanın tapu kaydının iptali, bu talebin reddi halinde terditli olarak ödenen … TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren ticari faiziyle davalıdan tahsiline ilişkindir.
Yargılama sırasında alınan tapu kaydından dava konusu yapıldığı anlaşılan Samsun ili Canik ilçesi … mahallesi … parselde kayıtlı zemin kat … nolu asma katlı işyeri niteliğindeki bağımsız bölümün dava tarihinden sonra … tarihinde dava dışı …’a temlik edildiği tespit edilmiştir. Bunun üzerine davacı vekili :.. tarihli dilekçesiyle HMK 125 maddesi gereği tapu iptali tescil talebini tazminat davasına dönüştürmüştür. Bu talebinde değer belirtilmemiş ”mahkemece tespit edilecek dükkan değerince” ibaresi sebebiyle ve mahkememizce yapılan keşif sonucu alınan … tarihli rapordan taşınmazın devir tarihi olan … ve dava tarihi itibariyle ve rayiç değeri … TL olduğu görülmekle tazminat talebinin bu miktar olması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Davacı taraf davalıdan satın alacağı mal karşılığı ve davalının talebi üzerine tapusunu henüz almadığı yukarıda bilgileri verilen taşınmazı davalıya teminat olarak verdiğini, taşınmazın ödemelerine karşılıkta toplam … TL ödeme yaptığını ileri sürmektedir. Dava dilekçesine ekli üzerinde ”taraflar arasında satış sözleşmesi” ibaresi yazan sözleşmeye göre Samsun ili … mahallesinde bulunan … adına kayıtlı inşaatın zemin kat … nolu bağımsız bölüm dükkan … tarafından …’a satılmış olup, … ise bu dükkanı … TL’ye …’a satmıştır. Yine … tarihli gayrimenkul satış sözleşmesiyle dükkanı …’ın … TL bedelle davalıya sattığı görülmektedir. Satış sözleşmesindeki dükkanın nosu ile tapudaki birbirini tutmamakta ise de, diğer bilgilerden (… tarihli sözleşme) adi yazılı satış sözleşmesindeki taşınmazın dosyada tapusu bulunan … nolu bağımsız bölüm olduğu kanaatine varılmıştır.
Bilindiği üzere Medeni Kanunun 706, Tapu Kanununun 26 ve Noterlik Kanunun 60.maddeleri gereği taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin geçerli olması resmi şekilde düzenlenmesine bağlıdır. Dosya kapsamından davacı ile davalı arasında resmi şekilde düzenlenmiş bir satış sözleşmesi bulunmamaktadır. Davacı tarafından örneği dosyaya sunulan adi satış sözleşmeleri de mülkiyetin devrini sağlamaya elverişli resmi şekilde yapılmış bir satış sözleşmeleri değildir. Bu nedenle tapu iptali tescil talebinin yasal şartları işbu davada gerçekleşmemiştir. Her ne kadar davacı taraf tapu iptali tescil talebini tazminata çevirmiş ise de, resmi şekilde yapılan bir sözleşme bulunmadığından, mülkiyetin devrini sağlamayan bu anlamda geçersiz adi yazılı sözleşme gereği taraflar ancak verdiğini diğerinden geri isteyebilir. Bu durumda davacı taraf ödediğini iddia ettiği … TL’yi ancak kime ödediyse o kişiden isteyebilir. Dosyada ise davacının taşınmazın bedeli olarak ödeme yaptığı …’ı davalı olarak göstermediği gibi bu hususta delilin bulunmadığı, adi yazılı satış sözleşmesine göre de davalıya ödenmediği anlaşılmıştır. Böylece davacı tarafın tapu iptali tescil davası olarak açıp sonradan tazminat davasına çevirdiği talebinin davalı yönünden yasal şartlarının gerçekleşmediği gibi terditli olarak talep ettiği … TL’nin ödenmesi yönünden de geçersiz adi yazılı sözleşmenin tarafı davalı olmadığından davalıdan talep edilmesi yasal olarak mümkün görülmemiş, bu yöne ilişkin taleplerin reddi gerekmiştir.
Davacı tarafın ikinci talebi senet iptaline ilişkindir. Dosya kapsamından davacı tarafın mal göndermesi karşılığı davalıya senet verildiği, senetler karşılığı çok az mal gönderildiği, gönderilen ürünler haricinde kalan senetlerin avans senetleri olup bedelsiz kaldığı ileri sürülmektedir. Bu kapsamda dava dilekçesinde nitelikleri yazılı toplam … TL’lik senet verildiği, karşılığında … TL karşılığı mal geldiği, dolayısıyla … TL senedin avans niteliğinde olduğu ve karşılığında mal gelmediğinin ileri sürüldüğü anlaşılmaktadır. Davacı taraf ayrıca mal verdiği ve ciro ederek davalıya verdiği keşidecisi … olan … TL bedelli … vade tarihli ve … TL bedelli … vadeli olan iki senedin de bedelinin ödenmiş olmasına rağmen iade edilmediğini ileri sürmektedir.
Davacı tarafın avans senedi verildiğine ilişkin iddialarla ilgili olarak tarafların ticari defterlerinin incelenmesi hususunda ara karar kurulmuş, davalı tarafın ticari defterleri … Asliye Hukuk Mahkemesi’ne yazılan talimat yoluyla incelenmiş, … tarihli raporda taraflar arasında ticari ilişki bulunduğu, davacının sürekli mal alımında bulunduğu, karşılığında herhangi bir bedelin önceden veya sonradan ödenmediği, … yılı yevmiye defter devir bakiyesinin … TL olduğu, satış işleminin … yılında … TL devir bakiyesiyle artarak devam ettiği, … vadeli … TL ve … vade tarihli … TL bedelli iki adet senedin yasal defterlerde yer almadığı bildirilmiş, ayrıca … yılı defteri kebir ve envanter defterinin 8 sayfa eksik olduğu, defteri kebir ve envanter defteri … yılı yevmiye defterinin kapanış tasdikinin … tarihine kadar yapılması gerektiğinden bu sürenin henüz geçmediği bilgisinin verildiği görülmüştür. Davacı taraf ise usulüne uygun verilen süreye rağmen ticari defterlerini ibraz etmemiştir.
Öte yandan davacının şikayeti üzerine Samsun Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan hazırlık dosyası sonucu … soruşturma no … karar numarasıyla KYOK kararı verildiği, kararın kesinleşmiş olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememizce tüm dosya kapsamı üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, … havale tarihli raporda dava dilekçesinde belirtilen senetlerin ve çeklerin diğer bilirkişi raporuna göre davalının yasal defterlerinde kayıtlı olmadığı, davacı yasal defter tutmadığından kayıt tespitinin yapılamadığı, davalının yasal defter kayıtlarına göre herhangi bir tahsilatın olmadığının bilirkişi marifetiyle tespit edildiği, dava dilekçesinde belirtilen senetlerin ödenip ödenmediğinin yasal defter kayıtlarında bulunmadığı hususları tespit edilmiştir.
Dava dilekçesine göre dilekçede belirtilen toplam … TL’lik senet davacı tarafından mal gönderilmesi karşılığında davalıya avans olarak verilmiş, davacının ikrarı ile … TL’lik mal gönderilmiş olup, kalan … TL’lik kısım karşılığı mal gönderilmemiştir. Mal gönderilmediği bildirilen senetlerin … TL’lik kısmının hangi senetler olduğu dava dilekçesinde belirtilmemiş, tespiti yapılamamış olup, davacının avans olarak senet verdiği ve karşılığında mal gönderilmediği iddiasını yazılı/kesin delillerle ispatlaması gerekmektedir. Dilekçede belirtilen senetlerden 3 adedinin örneğinin bulunmadığı, örneği bulunan senetlerden … vadeli senetlerde ihdas sebebi olarak malen kaydının bulunduğu, diğer senetlerin ihdas sebebinin gösterilmediği, boş olduğu görülmektedir. Malen kayıtlı senet mal verildiğini, nakden kayıtlı senet ise nakit verildiğine karinedir. Davalı taraf cevap ve yazılı dilekçeleriyle senetlerin ihdas sebebini talil etmemiş, ispat yükünü üzerine almamıştır. Davacı taraf ise senetlerin gönderilecek mal karşılığı avans olarak verildiğini yazılı/kesin delillerle ispat edememiş, yemin deliline de dayanmaması sebebiyle talebinin bu kısmının da ispat edilemediğinden reddi gerekmiştir.
Davacı tarafın keşidecisi … olan miktarı … TL vadesi … ve miktarı … TL vadesi … olan iki adet senedin ödenmesine rağmen iade edilmediğine yönelik yapılan incelemede de; işbu senetlerin davalının yasal defterlerinde yer almadığı, değere göre ödendiğinin davacı tarafından kesin/yazılı delillerle ispat edilemediği, davalı tarafında bu hususu kabul etmediği, ….. tarihli bilirkişi raporundan da bu senetlerin üçüncü kişi tarafından davalıdan teslim alındığının belirlendiği anlaşılmakla işbu talep dahi reddedilmiştir.
Böylece özetlemek gerekirse davacının tapu iptali tescil talebinin tazminata dönüştüğü, tazminat talebinin dayanağının ise adi yazılı sözleşme olduğu, ancak davalının bu sözleşmenin borçlusu durumunda bulunmadığı, davacının ancak ödeme yaptığı kişiden talepte bulunabileceği anlaşılmakla tazminat talebi ve terditli talebin reddi gerekmektedir. Avans senetleri yönünden ise davacının … TL mal aldığını kabul ettiği, kalan … TL yönünden verilen senetlerin avans senedi olduğu kesin yazılı delillerle ispatlayamadığı, yemin deliline dayanmadığı, … TL ve … TL bedelli iki adet senedin ödendiğinin de yazılı delille ispat edilemediği gibi bilirkişi raporundan bu senetlerin ödenerek üçüncü kişiden teslim alındığının belirlendiği, bu şekilde davada ileri sürülen hususların ispat edilemediği anlaşılmakla davanın reddi gerekmiştir.
7155 sayılı yasanın 20.maddesiyle TTK’na eklenen 5/A maddesi gereği TTK’nun 4.maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalarda konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulması dava şartıdır. Dava açılmadan önce her ne kadar arabuluculuğa başvurulmuş ise de, somut davada 6100 Sayılı HMK’nun 110 maddesinde düzenlenen ”davaların yığılması” durumu söz konusudur. Zira davacı tapu iptali tescil terditli olarak alacak talebiyle birlikte menfi tespit talebinde bulunmaktadır. Her ne kadar dava dilekçesinde senet iptali olarak belirtilmişse de, dilekçe içeriğinden söz konusu senetlerle borçlu olmadığının tespitinin talep edildiği görülmektedir. Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin Kesin Nitelikteki Kararları Arasındaki Uyuşmazlığın Giderilmesine Yönelik Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin …/337 Esas …/805 Karar sayılı ilamı gereği menfi tespit davalarında arabuluculuk dava şartı olmadığından işbu davanın menfi tespite ilişkin kısmının ve tapu iptali tescil talebi de bir miktar para alacağına ilişkin olmadığından arabuluculuğa tabi değildir. Dava dilekçesinde tapu iptali tescil talebinin reddi halinde terditli olarak alacak talebinde bulunulmakta ise de, öncelikli talep yönünden arabuluculuğa başvuru zorunluluğunun bulunmadığı durumlarda 2.talep hakkında dava açmadan önce arabuluculuk başvurusu yapılmasının beklenmesi mümkün olmadığından bu yönden de işbu davada arabuluculuğa başvurunun dava şartı olmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle arabuluculuk ücretinin yargılama gideri olarak davacıdan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Davanın niteliği ve ispat kuralları gereği davacı iddiasını yazılı/kesin delillerle ispatlamalıdır. Bu nedenle bu davada tanık dinlenmesi yasal olarak mümkün görülmediğinden bu yöne ilişkin davacı taleplerin reddi gerekmiştir. Davalı tarafın ticari defterlerinin incelenmesine yönelik bilirkişi raporundan … yılı yevmiye defterinin eksik olduğu, defteri kebir ve envanter defterinin ibraz edilmediği tespit edilmiş olup, uyuşmazlıkta … yılı defterlerinin ise değerlendirilmesi mümkün değildir. Davada ispat yükünün davacı tarafa ait olması sebebiyle davalı tarafın ticari defterlerindeki eksiklik sonuca etkili görülmediği gibi, davacı tarafın ticari defterlerinin hiçbir şekilde ibraz etmediği de ayrıca değerlendirilmelidir.
Davacı vekili HMK 125.maddesi gereği davaya tazminat davası olarak devam edeceğini bildirmiş ve değer olarak dükkanın mahkemece tespit edilecek değerinin esas alınmasını talep etmiş, alınan bilirkişi incelemesi sonucu gerek devir tarihi gerekse dava tarihi itibariyle değer … TL olarak belirlenmiş, ayrıca davacının senetlerle ilgili talebinin toplam … TL olduğu görülmekle dava değerinin … TL olması gerektiği anlaşılmış, buna göre peşin harç ikmal ettirilmiştir.
Davada HMK 110 maddesi gereği dava yığılması söz konusu olduğundan vekalet ücretlerinin de ayrıca incelenmesi gerekmektedir. Davacının birinci talebi tapu iptali tescil olup, terditli olarak ödediği iddia edilen … TL’nin tahsili iken yargılama aşamasında HMK 125 maddesi gereği tapu iptali tescil talebi tazminata dönüştürülmüştür. Bu durumda öncelikle birinci talep hakkında karar verilmesi gerektiğinden vekalet ücretinin artık dönüştürülen tazminat talebine göre değerlendirilmesi gerekmekte olup, yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/4 maddesi gereği maddi tazminat istemli davaların tamamının reddi durumunda vekalet ücretinin tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmedilmesi gerektiği yani maktu vekalet ücreti verilmesi gerektiğinden bu kısım yönünden davalı lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmiştir. Dava dilekçesindeki ikinci talep senet iptali/menfi tespit olup, değere bağlı olduğundan davacının bu kısım yönünden dava konusu yaptığı senet toplamı 172.000,00 TL olup, bu bedel üzerinden davalı lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmiş olup, aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-İspatlanamayan davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 59,30 TL harcın peşin alınan 3.022,72 TL ve tamamlama harcı olarak 6.745,61 TL ve 3.053,95 TL olmak üzere toplam 12.822,28 TL harçtan mahsubu ile bakiye fazla yatan 12.762,98 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden tapu iptali tescil talebinin tazminat talebine dönüşmesi sebebiyle yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin ve senet iptali/menfi tespit kısmına ilişkin yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 20.290,00 TL vekalet ücreti olmak toplam 24.370,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
4-Davacının sarf ettiği yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-7155 sayılı yasanın 23. maddesi ile değişik 6325 sayılı kanunun 18/A maddesi gereğince 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine,
7-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, karar taraf vekillerinin yüzünde tebliğden itibaren iki hafta içinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça anlatıldı, usulen tefhim edildi. …

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır