Emsal Mahkeme Kararı Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/575 E. 2021/1024 K. 08.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/575 Esas – 2021/1024
T.C.

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/575
KARAR NO : 2021/1024

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : …
DAVALI : …
VEKİLİ :…
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : …
BİRLEŞEN DAVA : Mahkememizin 2013/280 Esas 2013/252 Karar
DAVACI : …
VEKİLİ : …
DAVALI : …
VEKİLİ : …
DAVA : Rücuen Tazminat
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ :…
KARAR YAZIM T.: 13/12/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İddia ve savunmaların özeti;
Davacı vekili … tarihli dava dilekçesinde özetle;… tarihinde …’da meydana gelen kuvvetli yağış neticesinde müvekkil sigorta şirketine poliçe ile sigortalı bulunan … Tekstil San. Ve Tic. A.Ş.’nin … Alışveriş Merkezindeki mağazasında … tarihli ekpertiz raporuna göre 985.506,63 TL hasarın meydana geldiğinin tespit edildiğini ve müvekkil sigorta şirketi tarafından sigortalısına … tarihinde 985.506,63 TL ödendiğini, sel hasarından sonra … 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/58 D.İş sayılı dosyası ile yapılan tespit neticesinde tepelerin üst tarafından aşağı doğru gelen sel kapanın oldukça geniş olmasına rağmen, davalının işletmekte olduğu alışveriş merkezinin hemen güneye bakan arka kısmındaki sınırındaki sel kapanın daraltılarak, alışveriş merkezinin içerisinden dar bir şekilde geçirildiğinin tespit edildiğini, bu nedenle davalı AVM yönetiminin tamamen kendi kusuruyla ve sırf yerden kazanarak daha fazla mağaza inşa edebilmek için neredeyse 15 metre genişliğinden sel kapanını 1/3 oranında azaltarak takriben 4-5 metreye kadar daraltarak olay günü yukarıdan gelen selin birden daralan sel kapanından taşarak alışveriş merkezinin birinci katındaki tüm işyerlerinin tamamen zarar görmesine sebebiyet verdiğini belirterek, ödenen 958.506,63 TL’nin ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … ve Yönetim Hizmetleri A.Ş. vekili … tarihli cevap dilekçesinde özetle;iş bu davanın müvekkili şirkete karşı açılmasının mümkün olmadığını, müvekkilinin dava konusu taşınmazın ve … Alışveriş Merkezinin maliki olmadığını, müvekkilinin … AVM’nin işletmecisi konumunda olduğunu, bu nedenle müvekkilinin meydana gelen zararlarla ilgisi ve sorumluluğunun mevcut olmadığını, davacı tarafından sunulan … 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/58 D.İş sayılı dosyasında anılan bilirkişi raporunda ilgili belediyeler ve proje sahiplerinin hatalı olduğu ve yine projeyi uygulayan DSİ kurumunun hatalı olduğunun belirtildiğini, … AVM’nin işletmecisi konumunda bulunan müvekkil şirketin … AVM’nin inşaası, dere ıslahı ve dere üzerine yapı yapılmasının izin vereni konumunda olmaması nedeniyle iş bu davada yapılan taleplerden herhangi bir şekilde sorumlu olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davacı vekili … tarihli cevaba cevap dilekçesinde özetle;davalı şirketin husumet itirazının yersiz olduğunu, dava dilekçesini tekrarla … Avm’de keşif yapılmasını veya dosya üzerinden kusur tespitine ilişkin rapor alınmasını talep etmiştir.
Davacı … ve Yönetim Hizmetleri Ticaret A.Ş. … tarihli ikinci cevap dilekçesinde özetle;cevap dilekçesini tekrarla müvekkilinin … Avm’nin kiracısı olduğunu, ilgili Belediye ve proje sahipleri ile projeyi uygulayan DSİ Kurumunun hatalı olduğunun tespit raporu ile açıkça belirtildiğini beyanla davanın reddini istemiştir.
Birleşen mahkememizin 2013/280 Esas 2013/252 Karar sayılı dosyasında;
Davacı vekili … tarihli dava dilekçesinde özetle;…’da … tarihinde meydana gelen sel felaketi nedeniyle davacı sigorta şirketi tarafından sigortalanan işyerinde meydana gelen hasarın sigortalısına ödendiğini, davalının işyerinin maliki olması sebebiyle zarardan sorumlu olduğunu beyanla ödenen ödenen 985.506,63 TL’nin ödeme tarihi … tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı … İnşaat San. Tic. A.Ş. vekili 10/06/2013 tarihli cevap dilekçesinde özetle;müvekkilinin … AVM’nin dere ıslahı ve dere üzerine yapı yapılmasının izin vereni konumunda olmaması nedeniyle iş bu davada yapılan taleplerden herhangi bir şekilde sorumlu olmadığını, … 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/58 D.İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda müvekkili şirkete izafe edilmiş herhangi bir kusurun bulunmadığını beyanla öncelikle husumet yönünden davanın reddini aksi halde davanın esastan reddini talep etmiştir.
Mahkememizin 2013/280 Esas sayılı dosyası iş dava dosyası ile birleştirilerek 2013/8 Esas 2013/295 Karar ile görevsizlik kararı verilmiş, temyiz üzerine Yargıtay 17. HD’nin 2014/1752 Esas 2015/6149 Karar sayılı ilamı ile mahkememizin görevli olduğundan bahisle bozulması üzerine bu kez 2015/910 Esas sırasına kayıt olmuş, 2015/910 Esas 2016/247 Karar sayılı dosyada davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir. İş bu kararın da davalı … Turzim ve Yönetim Hizmetleri Tic. A.Ş.’nin temyizi üzerine Yargıtay 17. HD’nin 2016/17521 Esas 2019/4238 Karar sayılı ilamı ile özetle “davacı tarafça aynı alacak için eldeki davaya konu sel hasar oluşumunda kusurlu olduğu iddiasıyla … Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve … Belediye Başkanlığı ile DSİ aleyhine İdari Yargıda da rücuen tazminat davası açıldığı… sigortalı iş yerinin bulunduğu ana yapıyı inşa eden-işleten davalıların idareler tarafından verilen izin ve onaylara bağlı olarak yapıyı inşa ettiği ve işlettiği dikkate alındığında; İdareler yönünden yapılacak illiyet bağına ilişkin araştırmanın eldeki davanın davalıların durumunu da etkileyeceği gözetilip idari yargıda sürenin davanın tespiti ile sonuçlanmasının beklenmesi, orada yapılacak tespitler ve verilecek kararlar dikkate alınmak suretiyle davalı hukuki durumların takdir edilmesi ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken…” gerekçesi ile bozularak mahkememizin yukarıdaki esasına kayıt olmuştur.

Toplanan deliller:
… nolu poliçe, … tarihli expertiz raporu, ibraname, mutabakatname ve tazminat makbuzu, ödeme dekontları, … 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/58 D.İş sayılı dosyası, … Cumhuriyet Başsavcılığı 2019/2459 soruşturma sayılı dosyası ve içinde bulunan … tarihli bilirkişi raporu, İnşaat Yüksek Mühendisi …, Jeoloji Mühendisi Dr. …, Çevre Mühendisi Prof. Dr. …, Mimar …, Mali Müşavir …, Meteoroloji Mühendisi Doç. Dr. …, Hukuk Müşaviri Av. …’dan oluşan bilirkişi heyetinden alınan … tarihli rapor, Av. … ve mali müşavir …’den alınan … tarihli rapor, mahkememizin aynı olaya ilişkin Yargıtay 11. HD. tarafından onanarak kesinleşen 2014/593 Esas 2016/204 Karar, … 2. İdare Mahkemesi’nin kesinleşen 2017/773 Esas 2019/58 Karar sayılı ilamı, aynı mahiyetteki mahkememizin 2020/478 Esas sayılı dosyasında alınan … tarihli bilirkişi raporu, hasarlanan iş yeri ve AVM’ye ait inşaat ruhsatı, yapı kullanım izin belgesi ve diğer ruhsatlar ve dosya kapsamı.
Delillerin tartışılması, değerlendirilmesi ve gerekçe:

Dava, rücuen tazminat talebine ilişkindir.
Dosya kapsamından … nolu ”Endüstriyel Paket Yangın Poliçesi” ile … tarihleri arasında sigortalanan ve … tarihlerinde meydana gelen sel baskını sonucu hasarlanan sigortalı işyerinin hasarının davacı sigorta şirketi tarafından ödendiği ve iş bu dava ile öncelikle TTK’nun 1472 maddesi gereği halefiyet esasına dayalı olarak, olmadığı taktirde TBK’nun 183 vd. maddesinde düzenlenen alacağın temliki hükümlerine göre ödenen bedelin rücuen tahsilinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Buna göre öncelikle TTK’nun 1472. maddesindeki rücu koşullarının oluşup oluşmadığı ve bu arada somut olay bakımından işyeri sigorta poliçesinin geçerli olup olmadığı irdelenmeli, bu irdeleme sonucunda sözleşmenin ve dolayısıyla poliçenin geçerli olmadığı saptanır ise rücu talebinin “alacağın temliki” hükümlerine göre kabul edilebilir olup olmadığına bakılmalıdır.
6102 sayılı TTK’nun “Halefiyet” başlıklı 1472/1. maddesine göre, “Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder. Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir.”
Sigortacının kanuni halefiyetinden söz edilebilmesi için; a-geçerli bir sigorta sözleşmesinin olması, b-sigortacının bu sigorta sözleşmesine dayalı tazminat ödemesi ve c-ödeme yaptığı sigortalının zarar verene karşı bir talep ve dava hakkının bulunması gerekir. Bu üç şartın birlikte gerçekleşmesi durumunda, sigortacının halefiyeti kanun gereği kendiliğinden doğar.
Geçerli bir sigorta sözleşmesinin bulunması, sigortacının sigorta tazminatı ödeme borcunun hukuki sebebini teşkil etmektedir. Dolayısıyla sigorta tazminatı ödemesinin geçersiz ve yürürlükte olmayan bir sigorta sözleşmesine dayalı olarak yapılmış olması durumunda sigortacının kanuni halefiyetinden söz edilemez. Böyle bir durumda, sigortacının yapmış olduğu ödemeye ilişkin olarak zarar sorumlusuna talep yöneltebilmesinin yegâne yolu, 6098 sayılı TBK’nun 183 vd. hükümlerine göre alacak ve dava hakkını devralmış olmasıdır.
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanunun 5. maddesinin 2. fıkrasında; ilgililerin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı adlı belgeye dayanarak işyeri açabileceği belirtilmiş, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in 6. maddesinde de, yetkili idareden usulüne uygun işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerlerinin yetkili idarelerce kapatılacağı düzenlenmiştir.
6102 sayılı TTK’nun “Geçerli olmayan sigorta” başlıklı 1404. maddesinde, sigorta ettirenin ya da sigortalının, kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı bir fiilinden doğabilecek bir zararını teminat altına almak amacıyla sigorta yapılamayacağı; 1452. maddesinde ise, 1404 ve 1408. madde hükümleriyle 1429. maddenin birinci fıkrasının ikinci cümlesine aykırı sözleşmelerin geçersiz olduğu düzenlenmiştir.
Yukarıda açıklanan yasal mevzuat hükümleri ve dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; hasarlanan iş yeri için davacı sigorta şirketi tarafından düzenlenen … nolu poliçenin … tarihini kapsadığı iş yerinin bulunduğu … AVM’nin yapı ruhsatlarının … Belediyesi İmar Müdürlüğünce verilerek inşaata başlandığı … tarih ve … sayılı ile yapı kullanma izin belgelerinin alındığı ve alışveriş merkezinin faaliyete geçtiği sigortalanan … Tekstil San. ve Tic. A.Ş.’ye … Belediyesi tarafından 29/06/2012 tarihinde 71 sayılı iş yeri açma ve çalışma ruhsatının verildiği, … tarihinde meydana gelen sel felaketi öncesi sigorta iş yerine ait iş yeri açma ve çalışma ruhsatının bulunduğu, meydana gelen sel felaketinde oluşan zarar … tarihli ekspertiz raporu ile 958.506,63 TL tespit edildiği, mahkememizce olayın meydana gelmesindeki kusurun tespiti yönünden 05/03/2015 havale tarihli bilirkişi heyet raporunun alındığı, zararın tespiti yönünden de … tarihli bilirkişi raporunun hazırlandığı ve bu raporda hasar miktarı 958.506,63 TL tespit edildiği, hasar bedelinin davacı sigorta şirketi tarafından sigortalısına ödendiği tespit edilmiştir.
Mahkememizce Yargıtay 17. HD’nin 04/08/2019 tarihli bozma ilamı doğrultusunda aynı olaya ilişkin idari yargıda açılan dava dosyası tespit edilerek sonucu beklenmiş, … 2. İdare Mahkemesi’nin 2017/773 Esas 2019/58 Karar sayılı ilamıyla davalılar … Belediye Başkanlığı, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı, DSİ Genel Müdürlüğü ve … Su ve Kanalizasyon İşleri Genel Müdürlüğü aleyhine kusurlu oldukları gerekçesiyle toplam 956.607,76 TL tazminata hükmedildiği, kararın Danıştay 8. Dairesi’nin onama ve karar düzeltme talebinin reddi ile kesinleştiği anlaşılmıştır.
Sel felaketinin meydana geldiği … tarihinde iş yerinin bulunduğu … AVM’nin yapı kullanma izin belgesinin ve hasarlanan … Tekstil San. Tic. ve A.Ş.’ne ait iş yeri açma ve çalışma ruhsatının bulunduğu, poliçenin geçerli olduğu, hasarın davacı sigorta şirketi tarafından sigortalısına ödendiği, böylece TTK 1472. maddesinin şartlarının gerçekleştiği sonucuna varılmıştır.
Meydana gelen hasarın tespiti yönünden dosya içerisinde bulunan ve birbirini doğrulayan … tarihli ekspertiz raporuyla … tarihli bilirkişi raporu bulunmakta olup, hasar 958.506,63 TL tespit edilmiş, kesinleşen … 2. İdare Mahkemesi’nin 2017/773 Esas 2019/958 Karar sayılı ilamında da … tarihli ekspertiz raporunun esas alındığı görülmekle hasar miktarı 958.506,63 TL tespit edilmiştir.
TBK 61. maddesine göre birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanır. TBK’nun 69. maddesi gereği bir binanın veya diğer yapı eserlerinin maliki bunların yapımındaki bozukluklardan veya bakımındaki eksikliklerden doğan zararı gidermekle yükümlüdür. Dosya kapsamından, birleşen dosya davalısı … İnşaat San. Tic. ve A.Ş.’nin proje sahibi, bina yapımcısı olduğu ve TBK 69. maddesi gereği oluşan zarar/hasardan kusursuz sorumlu olduğu sabittir. Davalı … ve Yönetim Sistemleri A.Ş. ise AMV’nin işletilmesi yönünden birleşen dosya davalısı ile yapılan kira sözleşmesi kapsamında işletici ve diğer iş yeri sahipleri açısından kiralayan konumunda olmakla müteselsil sorumluluk hükümleri gereği bina sahibiyle birlikte müteselsilen sorumlu tutulması gerekmektedir. Dolayısıyla gerek davalı gerekse birleşen dosya davalısı oluşan zararın tamamından kusursuz sorumluluk ilkesi gereği müştereken ve müteselsilen sorumlu olup, tespit edilen zarar miktarına göre davanın ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilerek ödeme tarihlerine göre 300.000,00 TL’ye 20/07/2012 tarihinden kalan 658.506,63 TL’ye … tarihinden işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar vermek gerekmiştir.

Aynı olaya ilişkin … 2. İdare Mahkemesi’nin 2017/773 Esas 2019/58 Karar sayılı ilamı ile davalı idareler yönünden 956.607,76 TL tazminata hükmedilmiş, karar kesinleşmiştir. Mahkememizin karar tarihi itibari ile bu bedelin tahsil edilip edilmediği yönünde bilgi bulunmamakla birlikte her iki ilamın ayrı ayrı tahsili halinde sebepsiz zenginleşmeye yol açılacağı şüphesiz olup, mahkememiz ilamının infazı aşamasında … 2. İdare Mahkemesi’nin 2017/773 Esas 2019/58 Karar sayılı ilamının nazara alınarak tahsilde tekerrür oluşturmamasına hükmedilmiştir.
Davalı … Yönetim A.Ş. vekili 06/12/2021 tarihli beyan dilekçesi vermiş olup, davalı ve birleşen dosya davalılarının TBK 69 ve 61 maddeleri gereği kusursuz/müteselsil sorumlu olmalarına göre kusur oranının tespitinin gerekmediği ve idari yargıda verilen kararın infaz aşamasında nazara alınarak tahsilde tekerrür oluşturmamasına karar verildiğinden beyanları yerinde görülmemiş, aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM;Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Dava ve birleşen davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile,
1-958.506,63 TL’nin 300.000,00 TL’sine 20/07/2012 tarihinden, 658.506,63 TL’sine … tarihinden işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalı ve birleşen dosya davacısından müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
2-İnfaz aşamasında kesinleşen … 2. İdare Mahkemesi’nin 2017/773 Esas 2019/58 Karar sayılı ilamın nazara alınarak tahsilde tekerrür oluşturmamasına,
3-Alınması gerekli 65.475,59 TL harçtan dava ve birleşen davada peşin alınan toplam 33.660,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 31.815,59 TL harcın asıl dava ve birleşen dava davalısından müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 64.975,33 TL vekalet ücretinin asıl dava ve birleşen dava davalısından müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Asıl dava davalısı … Ve Yönetim Hizmetleri TİC. A.Ş kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak iş bu davalıya verilmesine.
6-Davacı tarafça asıl dava ve birleşen davada başlangıçta ödenen peşin harç toplamı 33.660,00 TL’nin asıl dava ve birleşen dava davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine.
7-Davacı tarafça asıl dava ve birleşen davada yapılan 277,96 TL posta masrafı ve 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.277,96 TL yargılama giderinden kabul/red oranına göre hesaplanan 1.242,95 TL’nin asıl dava ve birleşen dava davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine, fazla kısmın davacı üzerinde bırakılmasına.
8-Asıl dava davalısı … Ve Yönetim Hizmetleri TİC. A.Ş tarafından yapılan 83,80 TL yargılama giderinden kabul/red oranına göre hesaplanan 2,30 TL’nin davacıdan alınarak iş bu davalıya verilmesine.
9-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine,
10-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı … ve Yönetim Sistemleri A.Ş. vekilinin yüzüne diğer davalının yokluğunda karşı mahkememiz gerekçeli kararının taraflara tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde YARGITAY yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.:..

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır!