Emsal Mahkeme Kararı Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/305 E. 2021/347 K. 14.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/305 Esas – 2021/347
/// TÜRK MİLLETİ ADINA ///

T.C.
SAMSUN
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/305 Esas
KARAR NO : 2021/347

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALILAR : 1- I
2-
3-

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 23/02/2018
KARAR TARİHİ : 14/06/2021
GEREKÇELİ KARAR TARİHİ : 06/07/2021

Mahkememizde görülen Rücuen Tazminat davasının açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili DAVA dilekçesi ile özetle: Dava dışı … isimli işçinin davacıya karşı açtığı Samsun 1. İş Mahkemesi’nin 2014/460 Esas sayılı işçilik alacaklarından kaynaklı davanın kabul ile sonuçlandığını ve işçi yararına 5.677,96-TL kıdem tazminatı ile 1.226,38-TL ihbar tazminatına hükmedildiğini, kararın derecattan geçerek 12.12.2017 tarihinde kesinleştiğini, ilamın icrası için Samsun 4. İcra Dairesi’nin 2015/8561 Esas (Samsun 9. İcra Dairesi’nin 2017/41627 Esas) sayılı takip dosyasından başlatılan takipte 30.07.2015 tarihinde 21.030,40-TL ödeme yapılmak suretiyle dosyanın infazen kapatıldığını, ayrıca dava dosyasına 361,90-TL masraf ödemesi yapıldığını ve toplam 21.392,30-TL tutarında ödeme olduğunu, oysa … isimli işçinin davalı şirketler çalışanı olduğunu ve davacının asıl işveren olarak işçiye ödemek durumunda kaldığı tutarın alt işveren konumundaki davalıların sorumluluğunda bulunduğunu beyanla, 21.392,30-TL’nin 04.01.2018 tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faiz oranında faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
Davalı ……nin sicilden 28.02.2014 tarihi itibariyle re’sen terkin edildiği, ancak mahkememizin 29.11.2017 tarih ve 541/1104 sayılı ilamı ile ihyasına karar verildiği ve kararın istinaf incelemesinden geçerek 14.03.2018 tarihinde kesinleştiği görülmüş, taraf teşkili konusunda bir eksiklik bulunmadığı veçhile, yargılamaya devam edilmiştir.
Samsun 1. İş Mahkemesi’nin 2014/460 Esas sayılı dava dosyası celp edilmiş olup, incelenmesinden: Davacı … tarafından (davacı) … A.Ş. ile (davalı) ….Ltd. Şti. aleyhine açılan davada 5.677,96-TL kıdem tazminatı ile 1.226,38-TL ihbar tazminatına hükmedildiği ve kararın derecattan geçerek 12.12.2017 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Samsun 4. İcra Dairesi’nin 2015/8561 Esas (Samsun 9. İcra Dairesi’nin 2017/41627 Esas) sayılı takip dosyası celp edilmiş olup incelenmesinden; Samsun 1. İş Mahkemesi’nin 18.06.2015 tarih ve 460/623 sayılı ilamınına istinaden toplam 18.701,86-TL üzerinden ilamlı icra takibine girişildiği ve 30.07.2015 tarihinde 21.030,40-TL ödeme yapılmak suretiyle dosyanın infazen kapatıldığı görülmüştür.
Mahkememizce alınan 18.12.2019 tarihli bilirkişi raporu ile 12.02.2021 tarihli ek raporda özetle: Dava dışı işçinin 01.03.2000-04.07.2007 tarihleri arasında davacı…. nezdinde çalıştığı ve kıdem tazminatı tutarının net 5.677,96-TL olduğu, ödenen tutarın fer’ileriyle birlikte 15.275,73-TL’ye ulaştığı ve bu tutarın işçinin davalı .. Şti.de çalıştığı 2.430 güne tekabül eden kısmının 14.361,30-TL, …Şti.de çalıştığı 90 güne tekabül eden kısmının 531,90-TL, .. Şti.de çalıştığı 64 güne tekabül eden kısmının 378,24-TL olduğu; dava dışı işçi yararına hüküm altına alınan ihbar tazminatı tutarının 1.226,38-TL olup bunun son alt işveren konumundaki davalı .. Şti.nin sorumluluğunda olduğu; ilam vekalet ücreti (1.500-TL) ile ilamdaki yargılama giderleri (641,70-TL), icra vekalet ücreti ve masrafları (2.328,54-TL), ayrıca dava dosyasına ödenen 361,90-TL tutarındaki masraf toplamının 4.832,14-TL olduğu ve alacağın fer’ilerinin de her bir alt işveren tarafından kendi sorumlu olduğu toplam tutarla orantılı olarak ödenmesi gerektiği, buna göre davalı ..Şti.nin 4.191,61-TL’den, .. Şti.nin 155,24-TL’den, . Tic. Ltd. Şti.nin 485,28-TL’den sorumlu olduğu; netice olarak davalıların ödemekle yükümlü oldukları tutarlar toplamının davalı .. Ltd. Şti. yönünden (14.361,30-TL+4.191,61-TL) 18.552,91-TL, ..Ltd. Şti. yönünden (531,90-TL+155,24-TL) 687,14-TL, … Ltd. Şti. yönünden (1.284,43-TL+378,24-TL+485,28-TL) 2.147,95-TL olduğu, taraflar arasındaki sözleşmelerde kıdem tazminatının kimin sorumluluğunda olduğuna ilişkin bir hüküm bulunmadığı, ancak çalıştırılan işçilerin ücret ve yan ödemelerinden yüklenicilerin işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olduğu mütala edilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara usulünce tebliğ edilmiştir.
Dava, asıl işeveren tarafından yapılan ödemenin alt işverenlerden rücusuna dair tazminat istemine ilişkindir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. Somut olayda, iş akdinin yükleniciler ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Hizmet alımı tip sözleşmelerinde asıl işverenin, alt işveren tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu bulunmamakta olup, işçilik alacakları asıl işveren tarafından ödenen işçinin yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, asıl işverenin kıdem tazminatından ve işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmelerde hüküm bulunmaması hususları hep birlikte değerlendirildiğinde, davacı asıl işverenin ödediği bedelin tamamını fer’ileri ile birlikte işçiyi çalıştıran yüklenicilerden yani alt işveren konumundaki davalılardan talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup, bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler asıl işverene karşı sorumludur. Asıl işveren tarafından bu ödemenin fer’i mahiyetinde yapılan ödemeler de aynı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir. İhbar tazminatından son işveren sorumlu olup, bu konuda yapılan ödemenin asıl işverenden ya da diğer alt işverenlerden talep edilmesi mümkün değildir.
Nitekim Yargıtay 23. HD.nin 23.06.2020 tarih ve 1047/2188 sayılı kararında da yukarıda işaret edilen ilkeler benimsenmiş, bu tür davalarda hangi ilkeler çerçevesinde değerlendirme yapılacağı müstakar hale gelmiştir.
Somut olayda; dava dışı … isimli işçinin davacı aleyhine açtığı Samsun 1. İş Mahkemesi’nin 2014/460 Esas sayılı dosyasında davanın kabul ile sonuçlandığı ve 5.677,96-TL kıdem tazminatı ile 1.226,38-TL ihbar tazminatına hükmedildiği, kararın derecattan geçerek 12.12.2017 tarihinde kesinleştiği, ilamın icrası için Samsun 4. İcra Dairesi’nin 2015/8561 Esas (Samsun 9. İcra Dairesi’nin 2017/41627 Esas) sayılı takip dosyasından başlatılan takipte 30.07.2015 tarihinde 21.030,40-TL ödeme yapılmak suretiyle dosyanın infazen kapatıldığı, ayrıca davacı tarafından dava dosyası için 361,90-TL masraf ödendiği ve toplam 21.392,30-TL tutarında ödeme yapıldığı, iş bu davanın asıl işveren konumundaki davacı tarafından alt işveren konumundaki davalılar aleyhine ikame edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda işaret edildiği üzere, ihbar tazminatından son alt işveren sorumlu olup, bu konuda yapılan ödemenin asıl işverenden ya da diğer alt işverenlerden talep edilmesi mümkün olmadığı veçhile, fer’ileriyle birlikte 1.284,43-TL’ye ulaşan ihbar tazminatının son alt işveren konumundaki davalı .. Ltd. Şti.nden alınması gereklidir. Bu sebeple bu yöne ilişkin tazminatın mezkur şirketten tahsiline karar verilmiştir.
Toplanan delillerden; davalı .nin 14.361,30-TL kıdem tazminatı ve 4.191,61-TL yargılama gideri olmak üzere toplam 18.552,91-TL’den, ..San. Ltd. Şti.nin 531,90-TL kıdem tazminatı ve 155,24-TL yargılama gideri olmak üzere toplam 687,14-TL’den, ..Şti.nin 1.284,43-TL ihbar tazminatı, 378,24-TL kıdem tazminatı ve 485,28-TL yargılama gideri olmak üzere toplam 2.147,95-TL’den sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Bu sebeplerle, davacının takip dosyası kapsamında ödediği toplam 21.392,30-TL’yi yukarıda işaret edilen miktarlar itibariyle davalılardan talep edebileceği değerlendirilmiş, davalılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunduğu veçhile, her bir davalı aleyhine hüküm altına alınan miktara göre aleyhe yargılama gideri ve vekalet ücreti takdir edilmiştir.
Davacı vekilinin istemine konu faiz türü, İş Kanunu’na göre çalışanlar yönünden uygulanabilir faiz türü olup, taraflar arasında işçi-işveren ilişkisi değil sözleşme ilişkisi bulunduğundan talep edilen faiz türünün taraflar arasında uygulanamayacağı kabul edilmiş, tarafların tacir olduğu nazara alınıp davalı .. Şti. ile … Ltd. Şti.nin işbu dava ile temerrüte düştükleri değerlendirilerek bu davalılar yönünden dava tarihinden (Bkz: Yargıtay 23. HD.nin 01.07.2020 tarih ve 1237/2406 sayılı kararı), davalı …nin ise iş davasının tarafı olması sebebiyle ödeme tarihinde temerrüte düştüğü değerlendirilerek ancak davacı vekilinin ödeme tarihinden de sonraki bir tarih itibariyle faiz talep ettiği veçhile bu davalı yönünden talep tarihinden itibaren ticari faize hükmedilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE;
i-18.552,91-TL’nin dava tarihinden (23.02.2018) itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı ..Şti.den alınarak davacıya verilmesine,
ii-691,44-TL’nin dava tarihinden (23.02.2018) itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı …Şti.den alınarak davacıya verilmesine,
iii-2.147,95-TL’nin 04.01.2018 itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı …den alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 1.461,30-TL karar ve ilam harcından peşin alınan harcın mahsubu ile bakiye 1.095,97-TL harçtan;
i-950,50-TL’nin davalı …Şti.den,
ii-35,42-TL’nin davalı …Şti.den,
iii-110,05-TL’nin davalı …den,
alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan toplam 1.134,20-TL yargılama giderinden;
i-983,65-TL’nin davalı …. Şti.den,
ii-36,65-TL’nin davalı …Şti.den,
iii-113,90-TL’nin davalı …den,
alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı, davayı vekil marifetiyle takip ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen;
i-4.080-TL vekalet ücretinin ….den,
ii-691,44-TL vekalet ücretinin …den,
iii-2.147,95-TL’nin davalı …den,
alınarak davacıya verilmesine,
5-Gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair; tarafların yokluğunda, davalı …Şti. ile davalı …. Ltd. Şti. yönünden 6100 sayılı HMK m. 341/2 gereğince KESİN, davalı … yönünden gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer emsal mahkemeye verilecek bir dilekçe ile Samsun BAM’da istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 14/06/2021

Katip
¸

Hakim
¸

5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’nun 5’inci maddesi kapsamında e-imza ile imzalanmıştır.