Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/2399
KARAR NO : 2022/2168

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …… (…)
ÜYE : … … (…)
ÜYE : … … (…)
KATİP : … … … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/09/2022 Tarihli İhtiyati Tedbire İtirazın Kabulü Kararı
NUMARASI : 2022/22 Esas

İHTİYATİ TEDBİR
TALEP EDEN/
DAVACILAR : 1- İBRAHİM ÇAMOĞLU TURİZM NAKLİYAT VE TAŞIMACILIK TİCARET LTD. ŞTİ. – …
2- … … (T.C. NO:…) – …
3- … … (T.C. NO: …) – …
VEKİLİ : Av. … … – …

İHTİYATİ TEDBİRE
İTİRAZ EDEN/DAVALI : SINIRLI SORUMLU 37 NOLU SAKARYA VİB OTOBÜSÇÜLER MOTORLU TAŞIYICILAR KOOPERATİFİ – …
VEKİLİ : Av. … … … – …

DAVA TÜRÜ : Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali)
TALEP : İhtiyati Tedbir
DAVA TARİHİ : 05/01/2022
KARAR TARİHİ : 08/12/2022
KR. YAZIM TARİHİ : 12/12/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacılar vekili kooperatif üyeliğinden ihraç kararının henüz kesinleşmemiş olması itibariyle devam eden üyelik hak ve sorumlulukları kapsamında; davacıların kooperatif üyeliğinin aktif hale getirilmesi ve davalı kooperatifçe tek taraflı olarak iptal edilmiş olan D1 Yetki belgelerinin tekrar çıkartılması hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince 03/06/2022 tarihli ara karar ile; ” … 1-Davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin KABULÜNE,
2-Davacıların Sınırlı Sorumlu 37 Nolu Sakarya Vib Otobüsçüler Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi nezdindeki üyelik kayıtlarının AKTİF HALE GETİRİLMESİNE,
3-Davacı … …’na ait … ve davacı … …’a ait … ve İbrahim Çamoğlu Tur. Nak. ve Taş.Tic.Ltd.Şti.’ne ait … plaka sayılı araçlar için D1 Yetki Belgesi ve taşıt kartlarının ilgili mevzuat çerçevesinde davalı Kooperatifçe derhal ÇIKARTILMASINA,
4-Talebin ve kararın mahiyetine ve dosya kapsamına nazaran taktiren teminat alınmasına yer olmadığına,
5-İhtiyati tedbir kararı dava açıldıktan sonra verildiğinden HMK 393 maddesi gereğince ayrıca talepte bulunulmasına gerek olmadığına, Kararın gereğinin kooperatifçe derhal yerine getirilmesine … ” karar verilmiştir.
Davalı vekili 17/06/2022 tarihli dilekçesinde ihtiyati tedbir kararının uygulanmasının tedbir isteyen tarafa tefhim veya tebliğinden itibaren 1 hafta içinde talep edilmek zorunda olduğunu, aksi halde tedbir kararının kendiliğinden kalkacağını, mahkemece verilen tedbir kararının 1 haftalık süre içerisinde talep eden tarafından uygulanması talep edilmediğinden tedbir kararının kendiliğinden kalkmış olduğunu belirterek karara itiraz etmiştir.
İlk derece mahkemesince 07/09/2022 tarihli ara karar ile; ” … 1-İtirazın KABULÜNE, mahkememizin 03/06/2022 tarihli ara karara göre verilmiş olan ihtiyati tedbirin kendiliğinden kalkmış olduğu hususunun tespitine … ” karar verilmiştir.
Bu karara karşı ihtiyati tedbir talep eden davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; hiçbir tereddüt içermeyen 03.06.2022 tarihli verilen tedbir kararına güvenen davacıların, mahkemece sehven hata yaptım şeklinde değerlendirmesi sonrasında, mevcut tedbir kararının hükümsüz olduğunun tespitine yönelik karar vermesi dosya kapsamına uygun olmadığını beyan ile; yerel mahkeme ara kararının kaldırılmasına, karar verilmesini talep ederek, istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Karşı tarafça, istinaf dilekçesine karşı cevap dilekçesi verilmemiştir.
DELİLLER: Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/22 Esas sayılı 07/09/2022 Tarihli İhtiyati Tedbire İtirazın Kabulü Kararı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
DAVA; genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir.
Talep; ihtiyati tedbir istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Dosyanın incelemesinde; davacıların, kooperatiften ihraçlarına ilişkin genel kurul kararının iptaline ilişkin eldeki davada, ortaklık hak ve yetkilerini kullanabilmek için üyelik kayıtlarının aktif hale getirilmesini ve D1 yetki belgesi çıkarılmasını tedbiren talep ettikleri, ilk derece mahkemesince 03/06/2022 tarihli ara kararla ihtiyati tedbir talebinin kabulüne ve kararda tedbir kararını davalı kooperatifin uygulamasına karar verildiği, davalı kooperatifin tedbir kararının süresinde uygulanmasının istenmediği gerekçesi ile tedbirin kaldırılması talebi üzerine ilk derece mahkemesince bu kez HMK’nın 393. maddesi uyarınca tedbirin kendiliğinden kalktığının tespitine karar verildiği, karara karşı ihtiyati tedbir talep eden davacılar vekilinin istinaf kanun yoluna başvurduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık, ihtiyati tedbir kararının kendiliğinden kalkıp kalkmadığı noktasındadır.
İhtiyati tedbir, 6100 sayılı HMK’nın 389. vd. maddelerinde düzenlenmiştir.
HMK’nın 389. maddesinde; ”Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.
6100 Sayılı HMK’nın 390-(3) maddesinde; “Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek” zorunda olduğu hüküm altına alınmıştır.
6100 Sayılı HMK’nın 393-(1) maddesinde; “İhtiyati tedbir kararının uygulanması, bu kararın, tedbir isteyen tarafa tefhim veya tebliğinden itibaren bir hafta içinde talep edilmek zorundadır. Aksi halde, kanuni süre içinde dava açılmış olsa dahi, tedbir kararı kendiliğinden kalkar.” hükmü bulunmaktadır.
Uyuşmazlığın çözümü için 1163 sayılı Kooperatifler Kanunun Ortaklıktan çıkarılma ve itiraz başlıklı 16. maddesinin de incelenmesi gerekmektedir. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16. maddesinin 5. fıkrasında “Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder.” hükmü bulunmaktadır.
Eldeki uyuşmazlıkta, ihtiyati tedbir kararı, davacıların kooperatiften ihraç kararının iptali istemli davada, ortaklık hak ve yetkilerinin kullanılabilmesi için D1 belgelerinin düzenlenmesi için verilmiştir. Bu durumda, esasen ihtiyati tedbir kararı 1163 sayılı Kooperatifler Kanunun’un 16/5. maddesinin uygulanması ile doğrudan ilintilidir.
İlk derece mahkemesinin 03/06/2022 tarihli ara kararında da belirtildiği üzere, davacılar hakkındaki ihraç kararının kesinleşmesine kadar 1163 sayılı KK’nın 16/5. maddesinde güvence altına alınan ortaklık hak ve yetkilerinin kullanılabilmesi için davacılara D1 yetki belgesinin verilmesi zorunludur. Esasen davalı koopertafin ihraç kararının kesinleşmesine kadar bu belgeyi iptal etmesi doğru değildir. Ayrıca, 4721 sayılı TMK’nın 2. maddesinde düzenlenen hakkın kötüye kullanılması yasağının gereği olarak, davalı kooperatifin ihraç kararının kesinleşmesine kadar, davacıların bu konuda bir ihtiyati tedbir kararı almasına gerek kalmaksızın davacılara ortaklık hak ve yetkilerini kullanma imkanı vermesi zorunludur. Bu nedenle, 1163 sayılı KK’nın 16/5. maddesinin emredici hükmü gereğince, davacıların ortaklık hak ve yetkilerinin kullanılması için D1 yetki belgesinin iptal edilmemesi gerekirken bu yetkinin iptali üzerin verilen ilk derece mahkemesinin 03/06/2022 tarihli ihtiyati tedbir kararının mahiyeti itibariyle 1163 sayılı KK’nın 16/5. maddesinin uygulanmasını öngören bir tespit kararı niteliğinde olduğu kabul edilmeli, uyuşmazlığın sadece 6100 sayılı HMK’nın 389. vd. maddeleri ile sınırlı incelenmesi ve süresinde tedbir kararının uygulanmasının istenmemesine dayanılarak ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesinin 1163 sayılı KK’nın 16/5. maddesini işlevsiz kılınması ve davacıların mülkiyet hakkının ihlali sonucunu doğuracağı dikkate alınarak, şekilci bir yaklaşımla, davacıların süresi içerisinde tedbir kararının uygulanmasının istememesine dayanılarak ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesinin davalı kooperatifin anılan hükme (m.16/5) açıkça aykırı olan uygulamasının devamına neden olacağı ve bu durumun da kanunun açık hükmüne ve dürüstlük kuralına aykırı olacağı gözetilerek davalının itirazının reddine karar verilmelidir. Kaldı ki, ilk derece mahkemesince taraflara yüklenen hak ve borçlar açıkça belirlendikten sonra, farklı uygulama yapılmasının da hukuki güvenliği zedeleyeceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Açıklanan bu nedenlerle tedbire itiraz üzerine verilen 07/09/2022 tarihli ara kararın kaldırılması ve itirazın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Karar başlığında; davacı şirket ve taraf vekillerinin adreslerinin yazılmaması ile davacı gerçek kişilerin T.C. Kimlik numaralarının yazılmaması İİK’nın 260. ve kıyasen uygulanması gereken HMK’nın 391-(2) maddesine aykırı ise de, bu eksiklik mahallinde her zaman düzeltilebileceğinden eleştirilmekle yetinilmiştir.
Bu nedenlerle; ihtiyati tedbir talep eden davacılar vekilinin istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerle kabulüne, yerel mahkemenin kararının kaldırılmasına, dosyada toplanacak başkaca delil bulunmadığı anlaşıldığından ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir husus da bulunmadığından; dairemizce davanın esası hakkında HMK’nın 353-(1)-b)-2) madde gereğince aşağıda belirtilen şekilde hüküm kurulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
İhtiyati tedbir talep eden davacıların İSTİNAF BAŞVURUSUNUN KABULÜNE;
1-)Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/22 Esas sayılı 07/09/2022 Tarihli İhtiyati Tedbire İtirazın Kabulü Kararının KALDIRILMASINA, HMK’nın 353. maddesi gereğince YENİDEN HÜKÜM KURULMASINA,
a-İhtiyati tedbire itirazın REDDİNE,
2-)İstinaf incelemesi yönünden harç ve yargılama masrafları;
a-İstinaf Kanun Yoluna Başvuru harcının hazineye irad kaydına,
b-İstinaf Karar Harcının talep halinde ilk derece mahkemesince istinaf edenlere iadesine,
c-İstinaf yolu için yapılan giderlerin ilk derece mahkemesince esas hükümle birlikte yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,
ç-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
d-İstinaf edenlerin yatırdığı istinaf gider avansından kullanılmayan kısmının HMK’nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince istinaf edenlere iadesine,
e-Kararın, 6100 sayılı HMK’nın 359-(4) maddesi uyarınca; ilk derece mahkemesi tarafından taraflara tebliğine,
İlişkin; Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362. maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.08/12/2022

… …
Başkan …
¸e-imzalıdır.
… …
Üye …
¸e-imzalıdır.
… …
Üye …
¸e-imzalıdır.
… … …
Katip …
¸e-imzalıdır.

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*