Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2022/1894 E. 2022/1530 K. 13.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. SAKARYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 7. HUKUK DAİRESİ
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1894
KARAR NO : 2022/1530

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/05/2022
NUMARASI : 2022/408 Esas – 2022/1162 Karar

DAVACI : … (T.C. NO: …)
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Tapu İptali Ve Tescil
DAVA TARİHİ : 30/03/2022

KARAR TARİHİ : 13/09/2022
KR. YAZIM TARİHİ : 20/09/2022

İstinaf incelemesi için Dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı …’ın Sakarya Ticaret Sicil Müdürlüğüne kayıtlı 17514 sicil numarasıyla kayıtlı olan dava dışı Megalit İnşaat ve Tarım Ürünleri Yapı Sanayi Ticaret Limited Şirketinin pay sahibi olduğunu, şirketin münferiden temsil ve ilzam yetkisine sahip müdürünün … olduğunu, davalı …nin ise 15/03/2022 tarihinde …’ün oğlu olan … tarafından kurulmuş ticaret şirketi olduğunu, davacı tarafından 2018 yılında ciddi bir ayni ve nakdi sermaye konularak pay sahibi olunan Megalit İnşaat ve Tarım Ürünleri Yapı Sanayi Ticaret Limited şirketinin yaptığı iş ve işlemler hakkında bugüne kadar ortak sıfatıyla müvekkiline herhangi bir bilgilendirme yapılmadığını, her yıl TTK’nın 617 uyarınca yapılması zorunlu olan genel kurul toplantılarının yapılmadığını, davacı şirketin mali durumu hakkında bilgi verilmesi, yıl sonu finanasal tablolarının ve yıllık faaliyet raporlarının paylaşılması, elde edilen ciro ve kar payı hakkında bilgi verilmesi, bilgi verilmesini taleplerinin karşılıksız bırakıldığını, ortaklıktan kaynaklanan yasal haklarını kullanabilmek amacıyla davacı tarafından şirket müdürü … ve şirkete Kocaeli 6. Noterliğinin 13/01/2022 tarih ve 1024 yevmiye numarasıyla ihtarname gönderildiğini ancak çağrı yapılmadığını, özellikle şirket mülkiyetindeki taşınmazların değerinin muvazaalı olarak düşük gösterilerek satışlarının yapıldığını, bu yolla şirket bilançosunun düşük gösterildiğini ve şirketin dolayısıyla pay sahibi müvekkilinin zarara uğratıldığını, davacının yasal haklarını kullanacağını anlayan şirket müdürü …’ün şirketin içini boşaltmak için oğlu … adına şirket kurdurduğunu ve şirketin önemli mal varlığı olan Sakarya İli, Söğütlü İlçesi, Fındıklı Mahallesi, Andon Beleni Mevkii 13 pafta ve 1282 parselde kayıtlı 37.680,00 m2 yüzölçümüne sahip çiftlik niteliğindeki bu taşınmazı şirkete kaçırdığını, izah edilen nedenlerle Sakarya İli, Söğütlü İlçesi, Fındıklı Mahallesi, Andon Beleni Mevkii 13 pafta ve 1282 parselde kayıtlı 37.680,00 m2 yüzölçümüne sahip çiftlik niteliğindeki taşınmazın dava sonuna dek devir ve temlikinin ve herhangi bir ayni veya şahsi hak ile kayıtlanmasının önlenmesini, davanın kabulü ile davacının pay sahibi olduğu Megalit İnşaat ve Tarım Ürünleri Yapı Sanayi Ltd. Şti’ne ait olan ve şirket adına tescilli iken Sakarya İli, Söğütlü İlçesi, Fındıklı Mahallesi, Andon Beleni Mevkii 13 pafta ve 1282 parselde kayıtlı 37.680,00 m2 yüzölçümüne sahip çiftlik niteliğindeki taşınmazın davalı …’ne temlikine dair tescilin ve tapunun iptali ile dava konusu taşınmazın Megalit İnşaat ve Tarım Ürünleri Yapı San. Tic. Ltd. Şti. adına tesciline, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince; “… Davalı vekilinin kabul beyanı sebebiyle davanın kabulüne, Dava konusu Sakarya Söğütlü Fındıkı Mah. 1282 parsel sayılı taşınmazın davalı Sobe Yapı Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret Ltd Şti adına olan tapu kaydının iptali ile taşınmazın tamamının üzerindeki takyidatları ile birlikte önceki malik Megalit İnşaat ve Tarım Ürünleri Yapı Sanayi Ticaret Ltd. Şti. adına tesciline … şeklinde hüküm kurulmuştur.
İlk derece mahkemesince verilen karar karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava dilekçesindeki müddeabih üzerinden harç ve vekalet ücretine hükmedilmesinin doğru olmadığını, 492 s. Harçlar kanunun madde 16 ve 30 hükümleri gereği, dava konusu taşınmazın değeri üzerinden harç alınması gerektiğini belirterek; istinaf taleplerinin kabulüne, yerel mahkeme kararının kaldırılmasın8a karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
Davalı vekili tarafından istinaf başvurusuna karşı cevap dilekçesi verilmemiştir.
DELİLLER: Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 16/05/2022 tarih, 2022/408 Esas – 2022/1162 Karar sayılı kararı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
DAVA; dava dışı şirket müdürünün muvazaalı olarak davalı şirkete sattığı iddia edilen taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacının ortağı olduğu dava dışı şirket adına tescili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince; “… Davalı vekilinin kabul beyanı sebebiyle davanın kabulüne, Dava konusu Sakarya Söğütlü Fındıkı Mah. 1282 parsel sayılı taşınmazın davalı Sobe Yapı Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret Ltd Şti adına olan tapu kaydının iptali ile taşınmazın tamamının üzerindeki takyidatları ile birlikte önceki malik Megalit İnşaat ve Tarım Ürünleri Yapı Sanayi Ticaret Ltd. Şti. adına tesciline …” karar verilmiş, karara karşı davacı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
İstinaf incelemesi HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
492 Sayılı Harçlar Kanunu Hükümlerine göre; yargı işlemlerinde bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanlar yargı harçlarına tabidir (2. madde). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nev’i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15 madde). Değer tayini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tespit ettirilir. Tespitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz(16/3 madde). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30’uncu madde hükmü uygulanır (16/4 madde). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21 madde). (1) sayılı tarifede yazılı nispi karar ve ilam harcının 1/4’ü peşin alınır (28. madde).Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesine bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan harcın ödenmesine bağlıdır (30. madde). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32.madde). HMK’nın 120/1 maddesine göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 16. maddesi uyarınca, gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda dava değerinin gayrimenkulün değerine göre belirleneceği öngörülmüştür. Dava değerinin belirlenmesinde taşınmazın dava tarihindeki keşfen saptanacak gerçek değerinin esas alınacağı kuşkusuzdur.
Öte yandan, Harçlar Kanunu harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re’sen) gözetilmesi gerektiğini hükme bağlamıştır. Harç kamu düzeni ile ilgili olup istinaf edenin sıfatına bakılmaksızın re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden, davanın taşınmazın aynına yönelik bir dava olduğu, tapu iptali ve tescil talep edildiği, davacının dava dilekçesinde dava konusu taşınmazın değerini 501.000,00-TL olarak bildirdiği, taşınmazın dava tarihindeki değerinin bilinmediğini, bilirkişi marifetiyle yapılacak değer tespitinden sonra harcın bu değer üzerinden ikmal edileceğini belirttiği, resmi satış senedinde taşınmazın satış bedelinin 2.225.000,00-TL olduğu, yargılama sırasında taşınmazın keşfen değerinin saptanmadığı ve davacı tarafından bildirilen harca esas değer üzerinden karar verildiği anlaşılmaktadır. Hâl böyle olunca; taşınmaz başında keşif yapılarak Harçlar Kanunu 16. madde uyarınca dava değerinin (taşınmazın dava tarihi itibarıyla değeri) belirlenmesi gerekirken yazılı biçimde eksik incelemeye dayalı hüküm kurulması doğru değildir.
Gerekçeli karar başlığında; davacı vekilinin adresinin yazılmaması 6100 sayılı HMK’nın 297. maddesine aykırı ise de, bu eksiklik mahallinde her zaman düzeltilebileceğinden eleştirilmekle yetinilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının HMK’nın 353-(1)-a)-6,4) maddesince kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının; İlk derece mahkemesinin kararına ilişkin İstinaf Başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353-(1)-a)-6,4) maddesi gereğince ESASTAN KABULÜNE,
a- Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 16/05/2022 tarih, 2022/408 Esas – 2022/1162 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
b-Dosyanın açıklanan eksikliklerin giderilmesi için ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
2-İstinaf Karar Harcının, talebi halinde ve ilk derece mahkemesince istinaf edene iadesine,
3-İstinaf eden tarafından yapılan İstinaf başvuru giderlerinin, esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesi tarafından değerlendirilmesine,
4-Kararın, 6100 sayılı HMK’nın 359-(4) maddesi uyarınca; ilk derece mahkemesi tarafından taraflara tebliğine,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
İlişkin; Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362-(1)-g) maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.13/09/2022


Başkan …
¸e-imzalıdır.

Üye …
¸e-imzalıdır.

Üye …
¸e-imzalıdır.


Katip …
¸e-imzalıdır.

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*