Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2022/1864 E. 2023/1917 K. 20.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1864
KARAR NO : 2023/1917

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 10/03/2022
NUMARASI : 2021/515 Esas – 2022/744 Karar
DAVACI : … (T.C. NO:…) – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : SINIRLI SORUMLU 249 SAYILI AKYAZI FINDIK TARIM SATIŞ KOOPERATİFİ – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVA TÜRÜ : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/09/2021
KARAR TARİHİ : 20/11/2023
KR. YAZIM TARİHİ : 22/11/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davacının, 31.10.2006 tarihinde 22.628,00-TL tutarında 5.457 kg. fındık teslim ettiğini, davacının ürünü teslim ettikten yaklaşık 30 gün sonra defalarca parasını telefonla ve bilfiil davalı kooperatife giderek talep ettiğini ancak alacağına kavuşamadığını, davacının, alacağına kavuşabilmek için 30.01.2012 tarihinde davalı aleyhine Akyazı İcra Dairesinin 2012/83 E. sayılı dosyası ile icra takibi başlattığının, davalı Kooperatifin, dürüstlük kuralına aykırı hareketle takibe itiraz etmiş ve takibin durmuş olduğunun, bir müddet daha bekleme kararı alan davacının; 27.04.2015 tarihli Türkiye Gazetesinin “Fiskobirlik alacaklı bulamıyor” başlıklı haberi ile ümitlenmiş olduğunu, davacının talebiyle Akyazı Tarım Satış Kooperatifi (Fiskobirlik) telefonla aranmış, … Bey, Genel Müdürlüğün talimatı gereği yargılama masrafları ile gecikme faizi ödeyemeyeceklerini belirttiğini, bu beyan üzerine, Giresun Fiskobirlik Genel Müdürlüğü aranmış ve Fiskobirlik Yönetim Kurulu Başkanı …’ın Türkiye gazetesinde çıkan röportajı ve alacaklılara yönelik ilanı, Genel Müdür … …’e hatırlatılmış ve alacaklarını alamadıklarını bildirdiklerini, Genel Müdür … Bey, yargılama giderleri ve gecikme faizi taleplerinden vazgeçilirse alacaklarının ödeneceğini beyan ettiğini, alacağına biran önce kavuşmak isteyen davacının, davalı şirkete kaç kg. fındık teslim edildiğinin belli olduğunu bugünkü şartlardan kg. bazında ödeme yapılırsa yargılama giderleri ile gecikme faizi talebinden vazgeçeceğini ifade etmiş ancak Genel Müdürlükçe icap kabul görmemiş ve müvekkile bugüne kadar ödeme yapılmadığının, Davacının alacağına kavuşabilmesi için 30.01.2012 tarihinde “Fiskobirlik Entegre Fındık İşletme Tesisleri San. Ve Tic. A.Ş.” aleyhine Akyazı İcra Dairesinin 2012/82 E. sayılı dosyası ile icra takibiin başlatılmış, ödeme Emrinin tebliğ edilmiş olduğunu, tebligat adresinde faaliyet gösteren borçlu, ödeme emrine itiraz etmiş ancak; tebligat adresinde böyle bir şirketin bulunmadığı yada borçlu olarak belirtilen şirketle ilgilerinin olmadığı yönünde bir itirazının olmadığını, Bilakis; tebligatı kabul ederek açıkça Fiskobirlik ile aralarındaki organik ilişkiyi borçlu kabul etmiş olduğunu, Tüm bu olaylar ve belgeler; Fiskobirlik ile davalı Akyazı Fındık Tarım Satış Kooperatifi arasında organik bağın varlığını ortaya koymakta olduğunu, davalı şirket ile Fiskobirlik’in vekilinin aynı kişi olduğunu, Türkiye’deki bütün fındık kooperatiflerinin Fiskobirlik adına hareket ettiğinin kamunun bilgisi dahlinde olduğunun, Kamu aleniyeti gereği her iki şirket arasındaki organik bağı inkar etmenin mümkün olmadığını, tüm bu nedenlerle; davanın kabulünü, alacak konusu 22.628,00 TL’nin ürün teslim tarihi 31.10.2006’dan itibaren hesaplanacak en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte tahsilini, davalı Akyazı Fındık Tarım Satış Kooperatifi (Fiskobirlik Kooperatifidir) ile Fiskobirlik arasında organik bağın varlığına karar verilmesini, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Türk Ticaret Kanun’un 5. maddesine arabuluculuk dava şartının eklenmiş olduğunu, ‘’MADDE 5/A- (1) Bu Kanunun 4’üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olduğunu; yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde açıkça düzenlendiği üzere, davacı tarafından mahkemede ikame edilen alacaklarından kaynaklı davanın açılabilmesi için arabulucuya başvurulmuş olmasının dava şartı olduğunu, ancak söz konusu arabuluculuk sürecinin başladığına ilişkin davalı kuruma arabuluculuk sürecine ilişkin bilgilendirme yapılmamış, ilk toplantının hangi tarih ve saatte, nerede yapılacağına ilişkin davet mektubunun gönderilmediğinin, tüm bu hususlar dikkate alındığında, dava şartı olan zorunlu arabuluculuk sürecinin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilmemesi sebebiyle, mezkur davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddinin gerekmekte ve talep edilmekte olduğunu, dava konusu alacak hakkında genel zamanaşımı süresi 10 yıl olup bu süre zarfında tahsil edilemeyen alacaklar yönünden genel alacak zamanaşımı söz konusu olduğunun, bu nedenle davacı tarafın, sair alacaklarına yönelik taleplerinin zamanaşımı nedeniyle reddi gerekmekte ve talep edilmekte olduğunu, davacı tarafın davalı kurum nezdinde alacağı tahsil amaçlı herhangi malvarlığı olmadığından bahisle dosya kapsamına hiçbir ilgisi ve alakası bulunmayan Fiskobirlik Entegre Fındık İşletme Tesisleri San. ve Tic. A.Ş.’yi davaya dahil etmeye çalıştığını, dava dilekçesi incelendiğinde dava dilekçesinde bildirilen 2012/83 E sayılı Akyazı İcra Müdürlüğü dosyasından ve davalı şirkete karşı icra takibi yapıldığından bahsedildiğini; bu icra dosyası da incelendiğinde aynı şekilde davalı şirketin adresinin Akyazı /Sakarya olmasından bahisle bu adrese tebligat gönderildiğini; bu dosyadan yapılan tebligat da usulsüz olduğunu, davalının adresi Akyazı /Sakarya adresi olmamakla birlikte tebligatı almaya ehil kurumun da Akyazı Fındık Tarım Satış Kooperatifi olmadığının aşikar olduğunu, bu icra dosyasından haberdar olmayan davalı kurumun söz konusu dosyaya da bu tarihe kadar herhangi bir itirazının da vaki olmadığını; icra dosyasına itirazın Akyazı Fındık Tarım Satış Kooperatifi tarafından yapıldığının, davacı tarafından ikame edilen iş bu davanın öncelikle usulden reddini, mahkemenin aksi kanaatte olması halinde ise esasa ilişkin yapmış oldukları zaman aşımı itirazı ve sair itirazlar neticesinde esastan reddine karar verilmesi gerekmekte ve talep edilmekte olduğunun, tüm bu nedenlerle; dava şartı yokluğu sebebiyle davanın usulden reddini, hukuki dayanaktan yoksun ve mesnetsiz davanın esastan reddine, karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; ” … 1-Davacının alacak talebinin KABULÜ ile; 22.628,00 TL’nin 09/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Davacının organik bağ tespitine ilişkin isteminin 6100 sayılı yasanın 114/1-h ve 115/2 maddeleri gereğince usulden reddine … ” karar verilmiştir.
Bu karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; borçlunun temerrüdü davacının borcunu talep etmesiyle (ihtarıyla) başladığını; dolayısıyla temerrütün 09.08.2017 tarihinden başlatılması ve yasal faize hükmedilmesinin hatalı olduğunu; davalı yana, reddedilen talep yönünden 5.100,00 TL vekalet ücretine hükmedilmesi de hatalı olduğunu; tüm dosya muhteviyatı özellikle dava dilekçesinde delillere göre doğrudan bağlantının varlığını gösterir deliller ve dava ihbar olunan “Fiskobirlik Entegre Fındık İşletme Tesisleri San. ve Tic. A.Ş.” yöneticilerinin müstahsillere borçlu oldukları yönünde ikrarı havi mülakatları birlikte değerlendirildiğinde sayın mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu beyan ile; yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, karar verilmesini talep ederek, istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı asilin yalnızca bulunduğu yerde Akyazı Fındık Tarım Satış Kooperatifi ile yapmış olduğu işlemden dolayı diğer davalı kurum sorumlu tutulması hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu; “Fiskobirlik Entegre Fındık İşletme Tesisleri San. ve Tic. A.Ş.” ile “Akyazı Fındık Tarım Satış Kooperatifi” ayrı tüzel kişiliklere sahip iki ayrı kurum olduğunu; her gerçek yahut tüzel kişilik kendi borçları yüzünden şahsen sorumlu olduğunu; davacı taraf açısından alacak zaman aşımına uğraması nedeniyle açılan davanın zaman aşımı yönünden reddi gerektiğini beyan ile; yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, karar verilmesini talep ederek, istinaf başvurusunda bulunmuştur.
DELİLLER: Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 10/03/2022 Tarih – 2021/515 Esas – 2022/744 Karar sayılı kararı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
DAVA; alacak istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
İstinaf incelemesi HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönünden yapılmıştır.
Dosyanın incelemesinde; davacının, davalı kooperatifin üyesi olduğu dönemde kooperatife 31/10/2006 tarihinde 22.628,00 TL değerinde 5547 kg fındık verdiğini, kooperatifin kendisine ödeme yapmadığını belirterek bu bedelin 31/10/2006 tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte davalıdan tahsilini ve davacı ile dava dışı ihbar olunan Fiskobirlik Entegre Fındık İşletme Tesisleri San. ve Tic A.Ş. arasında organik bağ olduğunun tespitini talep ettiği, dava dilekçesinin davalıya 18/11/2021 günü tebliğ edildiği, davalının 08/01/2022 tarihinde verdiği cevap dilekçesinde zamanaşımı itirazında bulunarak davanın reddini istediği, davalının 04/02/2022 tarih 33-9 sayılı yazısı ile davacıya alacağının ödenmediğinin bildirildiği, ilk derece mahkemesince 22.628,00 TL alacağın 09/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacı ile dava dışı Fiskobirlik Entegre Fındık İşletme Tesisleri San. ve Tic A.Ş. arasında organik bağ olduğu tespiti isteminin hukuki yarar dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verildiği, karara karşı taraf vekillerinin istinaf kanun yoluna başvurduğu anlaşılmıştır.
1-Davalı vekilinin istinaf istemlerinin incelenmesinde;
Davalı vekilinin, dava dışı Fiskobirlik Entegre Fındık İşletme Tesisleri San. ve Tic A.Ş. Arasında organik bağ bulunmadığını ve davanın bu şirkete yöneltildiğini belirterek istinaf isteminde bulunduğu anlaşılmış ise de davacının dava dilekçesinde açıkça davalı kooperatifi davalı göstermiş olması ve bu davalının mahkemeye gönderdiği 04/02/2022 tarih 33-9 sayılı yazısı uyarınca davacının bu davalıdan alacaklı olduğu anlaşılmakla husumete yönelik istinaf isteminin reddi gerekmiştir.
Zamanaşımı itirazının incelenmesinde ise, dava dilekçesinin davalıya 18/11/2021 günü tebliğ edildiği, davalı vekilinin 08/01/2022 tarihinde cevap verdiği, cevap dilekçesinin cevap süresi geçtikten sonra verildiği, davalının süresinde cevap dilekçesi sunmaması nedeniyle zamanaşımı itirazının dinlenme olanağının bulunmadığı anlaşılmakla bu istinaf isteminin de reddi gerekmiştir.
2-Davacı vekilinin istinaf istemlerinin incelenmesinde;
a-Davacının dava dilekçesinde fındığı davalı kooperatife verdiğini ileri sürdüğü, davalı kooperatifin bu iddiayı doğruladığı ve 04/02/2022 tarih 33-9 sayılı yazısı ile davacının alacaklı olduğunu bildirdiği, davacı ile dava dışı Fiskobirlik Entegre Fındık İşletme Tesisleri San. ve Tic A.Ş. arasında her hangi bir alacak borç ilişkisinin bulunmadığı anlaşılmakla kooperatifle bu şirket arasındaki organik bağın tespit edilmesinde davacının hukuki yararı olmadığının anlaşılması nedeniyle istinaf isteminin reddi gerekmiştir.
b-Davacının dava dilekçesinin iki talebinden birinin reddedilmiş olması nedeniyle reddedilen talep yönünden davalı vekiline vekalet ücretine hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından bu istinaf isteminin de reddi gerekmiştir.
c-Temerrüte yönelik istinaf isteminin incelenmesinde 6098 sayılı TBK’nın 117. Maddesi uyarınca muaccel bir borcun borçlusunun ancak alacaklının ihtarı ile temerrüte düşeceği, davacının davalıya gönderdiği bir ihtarnamesinin bulunmadığı, davacının, alacağını ilk kez Akyazı İcra Dairesinin 2017/785 esas sayılı icra takip dosyasında istediği ve davalının bu takip tarihi olan 04/08/2017 tarihinde temerrüte düştüğü anlaşılmakla temerrüte yönelik istinaf isteminin kısmen kabulü ile kararın kaldırılmasına ve davacı alacağının 04/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
3-Gerekçeli karar başlığında; taraf vekillerinin adreslerinin yazılmaması 6100 sayılı HMK’nın 297. maddesine aykırı ise de, bu eksiklik mahallinde her zaman düzeltilebileceğinden eleştirilmekle yetinilmiştir.
Açıklanan bu nedenlerle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle reddine, davacı vekilinin istinaf istemlerinin yukarıda (2-c) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle kısmen kabulüne diğer istinaf istemlerinin yukarıda (2/a-b) bendinde açıklanan nedenlerle reddine, dosyada toplanacak başkaca delil bulunmadığı anlaşıldığından ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir husus da bulunmadığından; dairemizce davanın esası hakkında HMK’nın 353-(1)-b)-2) madde gereğince hüküm kurulması gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davalının İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ESASTAN REDDİNE;
2-)Davacının İSTİNAF BAŞVURUSUNUN KISMEN KABULÜNE; Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 10/03/2022 Tarih – 2021/515 Esas – 2022/744 Karar sayılı kararının HMK’nın 353-(1)-b)-2) maddesi gereğince kamu düzeni gereğince KALDIRILMASINA,
YENİDEN YARGILAMA YAPILMASI GEREKMEDİĞİNDEN AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE HÜKÜM KURULMASINA,
a-Davacının alacak talebinin KABULÜ ile; 22.628,00 TL’nin 04/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
b-Davacının organik bağ tespitine ilişkin isteminin 6100 sayılı yasanın 114/1-h ve 115/2 maddeleri gereğince USULDEN REDDİNE,
c-Karar kesinleştiğinde dosya asıllarının ilgili yerlere iadesine,
ç-Alınması icap eden 1.545,71 TL harçtan peşin alınan 386,43 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.159,28 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
d-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 5.100,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
e-Davalı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden ret edilen talep yönünden 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
f-Davacı tarafından yapılan ilk masraf olan peşin harç 386,43 TL, başvurma harcı 59,30 TL, vekalet harcı 8,50 TL ile tebligat, müzekkere gideri 250,00 TL olmak üzere toplam 704,23 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
g-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayarak arta kalan kısmın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
h-Davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
3-)İstinaf incelemesi yönünden harç ve yargılama masrafları;
Davalı Yönünden
-Bakiye 99,20 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, harç tahsili ve harç tahsil müzekkeresi yazılması işlemlerinin HMK’nın 302-(5) maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
-İstinaf Kanun Yoluna Başvurma Harcının hazineye gelir kaydına,
-İstinaf kanun yoluna başvuru için yaptığı masrafların, istinaf eden davalı taraf üzerinde bırakılmasına,
Davacı Yönünden
-İstinaf Kanun Yoluna Başvuru harcının hazineye irad kaydına,
-İstinaf Karar Harcının talep halinde ilk derece mahkemesince davacıya iadesine,
-Davacı tarafından yapılan 220,70-TL İstinaf Kanun yolu masrafı ile 191,00 TL posta masrafı olmak üzere toplam 411,70 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-)İstinaf edenlerin yatırdığı istinaf gider avansından kullanılmayan kısmının HMK’nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince istinaf edenlere iadesine,
6-)Kararın, 6100 sayılı HMK’nın 359-(4) maddesi uyarınca; ilk derece mahkemesi tarafından taraflara tebliğine,
İlişkin; Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362. maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.
20/11/2023


Başkan …
¸e-imzalıdır.

Üye …
¸e-imzalıdır.

Üye …
¸e-imzalıdır.

Katip …
¸e-imzalıdır.

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*