Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1327
KARAR NO : 2023/1444

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ :02/03/2022
NUMARASI :2021/384 Esas – 2022/150 Karar

DAVACI :GÜBRE FABRİKALARI TÜRK A.Ş. – …
VEKİLİ :Av. … – …
DAVALILAR :1 -OCTA PETROL DEPOLAMA SANAYİ VE TİCARET A.Ş. – …
VEKİLİ :Av. … – …
:2-KOCAELİ İFLAS İDARESİ – Kocaeli İcra Dairesi Merkez / KOCAELİ
İFLAS İDARE
MEMURLARI :1 -… – … – …
:2 -… – … – …
:3 -… – … – …
DAVANIN KONUSU :Sıra Cetveline İtiraz
DAVA TARİHİ :28/07/2021
KARAR TARİHİ :28/09/2023
KR. YAZIM TARİHİ :18/10/2023

İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İran İslam Cumhuriyeti Özelleştirme İdaresince Razi Petrochemical Co. Unvanlı şirketin hisselerini özelleştirme yolu ile satın alınmasına ilişkin ihaleyi müvekkili, dava dışı Tabosan şirketi, dava dışı Asya Gaz Enerji şirketi ve dava dışı Şakayeg Saze Rengin şirketlerinden oluşan ve konsorsiyum ile İpo arasında hisse devri sözleşmesi imzalandığını, bu ihale karşılığında İPO’ya yapılacak peşin ödemesi için Türkiye Halk Bankası ve Türkiye Vakıflar Bankası ile 20.000.000,00 Euro’su Tabosan’a, 20.000.000,00 Euro’su Asya Gaz’a ve 40.000.000,00 Euro’su müvekkiline ait olmak üzere toplam 80.000.000,00 Euro tutarında kredi sözleşmeleri imzalandığını, dava dışı tabosan ile kredi veren kuruluşlar arasında 2008 yılında mezkur kredi sözleşmesi uyarınca Tabosan 20.000.000,00 Euro’luk kredi borcu altına girdiğini, 1410/2011 tarihinde 2.764.708,14 Euro Gübretaş tarafından kefil sıfatıyla Tabosan yerine Vakıfbank’a ödeme yapıldığını, bu ödeme sebebiyle oluşan alacak iflas idaresi tarafından 445 nolu sıraya kaydedildiğini, müvekkili tarafından henüz tahsil edilmediğini, 11/04/2012 tarihinde 1.337.347,07 Euro ve 1.337.347,07 Euro olmak üzere iki ayrı ödeme Gübretaş tarafından kefil sıfatıyla Tabosan yerine Vakıfbank’a ödeme yapıldığını, 29/06/2012 tarihinde 4.523.452,27 Euro Gübretaş tarafından keşfil sıfatıyla Tabosan’ın yerine Vakıfbank’a ödeme yapıldığını, 29/06/2012 tarihinde 10.536.076,68-TL Gübretaş tarafından kefil sıfatıyla Tabosan’ın yerine Vakıfbank’a ödeme yapıldığını, 09/07/2012 tarihinde 27.358.035,163 İran Riyalı Tabosan’ın İpo’ya olan taksitleri geç ödemesi sebebiyle yapılan gecikme cezası tutarı olduğunu beyan ederek Kocaeli İflas müdürlüğünün 2021/2 iflas sayılı dosyasında tanzim edilen 01/07/2021 tarihli bilirkişi raporunun ekinde yer alan sıra cetvelinde 5. Sırada yer alan ve iflas müdürlüğü tarafından kabul edilen davalı Octa Petrol Depolama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 5.059.787,83-TL asıl alacak ve 1.843.636,42-TL faiz alacağına ilişkin kaydının İİK 235 maddesi uyarınca sıra cetvelinden terkinine ve yeniden sıra cetveli düzenlenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı iflas idaresi vekili cevap dilekçesinde özetle; müflis Gita şirketi iflas idaresi ilk sıra cetveli 07/03/2011 tarihinde Özgür Kocaeli gazetesinde yayınlandığını, ayrıca 07/04/2011 tarih ve 7789 sayılı Türkiye ticaret sicil gazetesinin 231 sayfasında da yayınlandığını, bu cetvele göre CFSİT İNC’in alacağı kabul edilerek 4. Sıraya kayıt edildiğini ve bu sıra cetveline herhangi bir şekilde itiraz olmadığından CFSİT İNC’in alacağı 5.059.787,83-TL olarak kesinleştiğini, iflas masası tarafından hazırlanan ve yayınlanan ilk sıra cetvelinde davacının yer almadığı gibi, ilk sıra cetvelinin yayınlandığı tarihte davacı tarafından iflas masasına yöneltilmiş herhangi bir alacak kayıt dilekçesi bulunmadığını beyan ederek davanın süresinde açılmamış olması nedeniyle süreden reddine, aksı takdirde davacının iflas massından talep etmiş olduğu alacak tutarı masada bloke edildiğinden HMK 114/1-H ve 115/2 maddeleri uyarınca hukuki yarara ilişkin dava şartı noksanlığından reddine, dava edilen alacak kesinleşmiş icra takibine dayalı ve 2011 yılında yayınlanan sıra cetveli ile kesinleşen alacak olduğundan her halükarda davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Octa Petrol Depolama Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava süresinde açılmadığından davanın esasına girilmeden süreden reddine, davacının davada hukuki yararı bulunmadığından davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine, müvekkili şirketin alacağı gerçek ve kesinleşmiş olan icra takibine dayalı bir alacak olduğundan her halükarda haksız ve mesnetsiz davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince; “… Hak düşürücü süre nedeniyle davanın REDDİNE …” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; “Yerel mahkeme tarafından eksik inceleme ile tesis edilen kararın aksine huzurdaki dava süresi içerisinde ikame edilmiştir. Huzurdaki davamız ile davamıza konu ek sıra cetveline süresinde itiraz edilmiştir. Her ne kadar Yerel Mahkeme tarafından verilen kararda sıra cetvelinin 15.02.2021 tarihinde tebliğ edildiği yönündeki tespit ile davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmişse de işbu tespit hatalıdır. İtirazımıza konu sıra cetveli 11.02.2021 tarihli sıra cetveli değildir. İtirazımıza konu sıra cetveli 01.07.2021 tarihli olup Yerel Mahkeme kararının aksine ek sıra cetvelinin 15.02.2021 tarihinde tarafımıza tebliğ edilmesi mümkün değildir. Dolayısı ile sürenin işbu kararın ve ekinde ek sıra cetvelinin tebliğinden itibaren 15 günlük sürenin başlayacağı izahtan varestedir (Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 16.12.2019 tarihli ve 2017/26132 E. 2019/23422 K.), bununla birlikte, 11.02.2021 tarihli sıra cetvelinde davalı Octa’nın asıl alacağı kayıtlı iken 11.02.2021 tarihli bilirkişi raporu uyarınca düzenlenen sıra cetvelinde ise davalı Octa’nın ana para alacağı değil faizi kaydedilmiştir. Yine Yerel Mahkeme tarafından bu husus değerlendirilmemiş ve karar eksik inceleme ile tesis edilmiştir. İzah olunan nedenlerle huzurdaki dava süresinde açıldığından Yerel Mahkeme kararının kaldırılması zorunluluk arz etmektedir. Sayın Dairenizce yapılacak inceleme neticesinde, dosyada mübrez beyanlarımızla da ifade ettiğimiz üzere; hukuka aykırı şekilde alacağı sıra cetveline kaydedilen davalı Octa ispat yükü kendi üzerinde olmasına rağmen söz konusu alacağının sözde dayanağı olarak sunduğu Temlikname ve bononun dayanağını ispat edememiş olup Yargıtay’ın yerleşik kararları çerçevesinde terkini gerekmektedir,” beyanı ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
Davalı Octa Petrol Depolama Sanayi ve Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; “Kanunun öngördüğü süre hak düşürücü süre olup; hak düşürücü sürede davanın açılıp açılmadığının Sayın Mahkeme tarafından da re’sen gözetilmesi gerekmektedir. İlk Derece Mahkemesi de delilleri toplamış olup yaptığı incelemede sonucunda karar vermiştir. Davacı davasını süresinde açmadığından istinaf başvrusunun reddi gerekmektedir,” beyanı ile davacının istinaf taleplerinin reddi ile ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/03/2022 tarih, 2021/384 Esas – 2022/150 Karar sayılı kararı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; hukuki niteliği itibariyle İİK 235 . maddesine göre sıra cetveline itiraz istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince; hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddine karar verilmiş karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İnceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosyanın incelemesinde; İran İslam Cumhuriyeti Özelleştirme İdaresince Razi Petrochemical Co. Unvanlı şirketin hisselerinin özelleştirme yolu ile satın alınmasına ilişkin ihaleyi davacı, dava dışı Tabosan şirketi, dava dışı Asya Gaz Enerji şirketi ve dava dışı Şakayeg Saze Rengin şirketlerinden oluşan konsorsiyumun kazındığı, ihalenin kazanılması sonrasında İpo ile hisse devri sözleşmesi imzalandığı, kazanılan ihale karşılığında İPO’ya yapılacak ödeme için Türkiye Halk Bankası ve Türkiye Vakıflar Bankası ile ihaleyi kazanan tarafta yer alan Tabosan şirketi tarafından 20.000.000,00 Euro, Asya Gaz şirketi tarafından 20.000.000,00 Euro ve 40.000.000,00 Euro’su davacıya ait olmak üzere toplam 80.000.000,00 Euro tutarında kredi sözleşmeleri imzalandığı, dava dışı Tabosan ile kredi veren kuruluşlar arasında 2008 yılında mezkur kredi sözleşmesi uyarınca Tabosan şirketinin 20.000.000,00 Euro’luk kredi borcu altına girdiği,14/10/2011 tarihinde 2.764.708,14 Euronun davacı tarafından kefil sıfatıyla Tabosan yerine Vakıfbank’a ödendiği, bu ödeme sebebiyle oluşan alacak iflas idaresi tarafından 445 nolu sıraya kaydedildiği, yine davacı tarafından 11/04/2012 tarihinde 1.337.347,07 Euro ve 1.337.347,07 Euro olmak üzere iki ayrı ödemenin de aynı şirketin kredi borcu için Vakıfbank’a ödendiği, aynı şekilde 29/06/2012 tarihinde de 4.523.452,27 Euro tutarında kredi borcunun davacı tarafından Tabosan şirketi yerine Vakıfbank’a ödendiği, 29/06/2012 tarihinde 10.536.076,68-TL’nin davacı tarafından kefil sıfatıyla Vakıfbank’a ödendiği, son olarak ta 09/07/2012 tarihinde 27.358.035,163 İran Riyalının Tabosan’ın İpo’ya olan taksitleri geç ödemesi sebebiyle yapılan gecikme cezası tutarı ödemesinin yapıldığı belirtilerek, Kocaeli İflas müdürlüğünün 2021/2 iflas sayılı dosyasında tanzim edilen 01/07/2021 tarihli bilirkişi raporunun ekinde yer alan sıra cetvelinde 5. Sırada yer alan ve iflas müdürlüğü tarafından kabul edilen davalı Octa Petrol Depolama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 5.059.787,83-TL asıl alacak ve 1.843.636,42-TL faiz alacağına ilişkin kaydının İİK 235 maddesi uyarınca sıra cetvelinden terkinine ve yeniden sıra cetveli düzenlenmesine karar verilmesi için eldeki davanın açıldığı, ilk derece mahkemesince açılan davanın hak düşürücü sürenin aşılması nedeniyle reddine karar verildiği, verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
Eldeki davada, ilk derece mahkemesince; davacı şirkete ek sıra cetvelinin 17/02/2021 tarihinde tebliğ edildiği, basın ilan kurumunda 15/02/2021 tarihinde ilan edildiği, sıraya itirazların ilandan itibaren 7 gün içinde icra mahkemesine itiraz edilmediği gibi 15 günlük içerisinde Asliye Ticaret Mahkemesine de itiraz edilmemiş olduğu, ek sıra cetvelinin tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süre içerisinde de davanın açılmadığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davacıya 18/07/2021 tarihinde iflas idaresi tarafından tebliğ edilen ekinde pay cetvelini içerir bilirkişi raporu ve idare üyeleri kararı bulunan belgenin tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süre içinde davanın açılmış olduğu; ancak 18/07/2021 tarihinde davacı şirkete tebliğ edilen belgeler ek sıra cetveli niteliğinde olmadığından ek sıra cetveli düzenlenip kesinleştikten sonra davacı tarafın sıra cetveline itiraz hakkını kullandığı, İİK 235. maddesindeki sürelerin hak düşürücü süre olduğundan, taraflarca ileri sürülmese dahi mahkemece resen göz önünde tutulan süreler olduğundan davanın hak düşürücü süre içerisinde açılmadığından bahisle davanın reddine şeklinde karar verilmişse de verilen kararın isabetli olduğundan söz edilemez.
İİK’nın 234/1 maddesi; “iflas idaresi sıra cetvelini iflas dairesine verir ve alacaklıları 166. maddenin 2. fıkrasındaki usule göre ilan yoluyla haberdar eder” hükmünü, İİK’nın 235/1 maddesinin ilk iki cümlesi; “sıra cetveline itiraz edenler, cetvelin ilanından itibaren onbeş gün içinde iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesine dava açmaya mecburdurlar. 223. maddenin üçüncü fıkrası hükmü mahfuzdur” hükmünü içermektedir. İİK’nın 234/2 madde hükmü uyarınca yapılan tebligat bilgi verme mahiyetinde olup, dava açma süresi bu tebligat ile başlamaz. Bu madde hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, iflas, sıra cetveline itiraz davaları süreye tabi olup, bu süre kural olarak sıra cetvelinin İcra ve İflas Kanunu’nun 166. maddesinde gösterilen usulde ilanından itibaren işlemeye başlar. Eğer davacı aynı Kanun’un 223. maddesine göre tebliğe elverişli adres gösterir ve gerekli masrafı avans olarak yatırırsa, süre kendisine yapılan tebliğden itibaren hesaplanır (Yargıtay 23. H.D. 2017/687 K.).
Eldeki davada, yukarıda verilen ilk derece mahkemesi kararı ve verilen genel bilgiler ışığında yapılan incelemede; ilk derece mahkemesince verilen kararın eksik inceleme ve araştırmaya dayalı yanılgılı kanaatle verildiği anlaşılmıştır.
Eldeki davada, davacı tarafın talebinin, dava dışı Tabosan şirketine bu şirketinde dahil olduğu konsorsiyum tarafından İran Ülkesinde olan Gübre Fabrikasının satın alınması sürecinde konsorsiyum üyelerinin kullandığı kredilere kefil olması ve bu kefillikten dolayı yapmış olduğu ödemelerin bu şirketten tahsili için şirketin iflas etmiş olması nedeniyle iflas masasına başvurusu, başvuru sonrası alacağının 445. sıraya yazılması; ancak davalı şirketin müflis şirketten olan alacağının 5. sıraya kaydedilmesi bu nedenle de davalı şirketin sıra cetvelindeki yerinin silinmesi ve yeni bir sıra cetveli tanzimine yönelik olduğu anlaşılmıştır.
Eldeki davada, tüm dosya kapsamı incelendiğinde; dosya arasında Kocaeli İflas Müdürlüğü 2021/2 İflas sayılı dosyasında düzenlenen kök ve ek sıra cetvelleri ile pay cetvellerinin davacı tarafa usulüne uygun şekilde tebliğ edilip edilmediğine dair tebligat parçalarının tam ve eksiksiz olarak bulunmadığı ayrıca davacının kanunen yatırması gereken tebligat masraflarını yatırıp yatırmadığının da net olmadığı, son olarak sıra cetveli ilanlarının da bulunmadığı görülmüştür.
Gelinen bu aşamada, mahkemece yapılaması gereken iş; Kocaeli İflas Müdürlüğü’nün 2021/2 İflas sayılı dosyasında düzenlenen kök ve ek sıra cetvelleri ile pay cetvellerinin davacı tarafa usulüne uygun şekilde tebliğ edilip edilmediğinin denetlenmesi için tebligat parçalarının tam ve eksiksiz olarak dosyaya kazandırılması ayrıca davacının kanunen yatırması gereken tebligat masraflarını yatırıp yatırmadığının araştırılması ve bu konunun netliğe kavuşturulması, sonrasında düzenlenen sıra cetvellerinin yasada öngörülen ilanlarının yapılıp yapılmadığının araştırılması ve tüm bu işlemlerden sonra oluşacak kanaate göre eldeki dava hakkında olumlu veya olumsuz bir karar vermekten ibaret olmalıdır.
Gerekçeli karar başlığında; taraf vekillerinin adreslerinin yazılmaması 6100 sayılı HMK’nın 297. maddesine aykırı ise de, bu eksiklik mahallinde her zaman düzeltilebileceğinden eleştirilmekle yetinilmiştir.
Açıklanan tüm bu gerekçelerle; davacı vekilinin istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan nedenlerle kabulüne, diğer istinaf nedenlerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, kararın açıklanan gerekçeler doğrultusunda kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince; dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının ilk derece mahkemesinin kararına ilişkin istinaf başvurularının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince; yukarıda açılanan hususlara ilişkin olmak üzere ESASTAN KABULÜNE,
2-Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/03/2022 tarih, 2021/384 Esas – 2022/150 Kararr sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-Dosyanın açıklanan eksikliklerin giderilmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf eden tarafından yatırılan istinaf karar harcının talebi halinde ve ilk derece mahkemesi tarafından istinaf edene iadesine,
5-İstinaf eden tarafından istinaf başvurusu için yapılan giderlerin, esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesi tarafından yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,
6-Kararın 6100 sayılı HMK’nın 359/4 maddesi uyarınca; ilk derece mahkemesi tarafından taraflara tebliğine,
7-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
İlişkin; 6100 sayılı HMK’nın 362/1-g maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile KESİN olarak karar verildi. 28/09/2023

…
Başkan …
¸e-imzalıdır

…
Üye …
¸e-imzalıdır

…
Üye …
¸e-imzalıdır

…
Katip …
¸e-imzalıdır

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*