Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 7. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/1175 – 2023/1097
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1175
KARAR NO : 2023/1097

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …(…)
ÜYE : …(…)
ÜYE : …(…)
KATİP : …(…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KOCAELİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/02/2022
NUMARASI : 2021/19 Esas – 2022/54 Karar

DAVACI : MONTEL MOBİLYA TEKSTİL DERİ TURİZM SANAYİ VE TİCARET A.Ş. – …
VEKİLİ : Av. …- …
DAVALI : 1- BB MÜŞAVİRLİK PROJE GELİŞTİRME SANAYİ VE TİCARET A.Ş. – …
VEKİLİ : Av. …- …
MÜTEVEFFA : … mirasçıları
DAVALILAR : 1-…- …
: 2-…- …
: 3- …-…
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/01/2021
KARAR TARİHİ : 23/06/2023
KR. YAZIM TARİHİ : 14/07/2023

İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin BB Proje Geliştirme Müşavirlik Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına keşide ettiği Türkiye Garanti Bankası A.Ş. yaprağı 31/12/2020 ödeme tarihli 48797 numaralı 700.000,00 TL bedelli ve 48789 numaralı 1.000.000,00 TL bedelli ika adet teminat çekinin yetkisiz ve kötü niyetli hamil davalı … tarafından 28/15/2020 günü ödeme için muhatap bankaya ibraz edildiğini, müvekkilinin teminat çeklerinin tahsilat amacıyla bankaya ibraz edildiğini internet şubesinde işlem yaptığı sırada ekranda belirlenen uyarı ile öğrenildiğini, bunun üzerine müvekkilinin 29/12/2020 günü dava konusu çekler için ödeme ve takip yasağı konulması yönünde ihtiyati tedbir isteminde bulunulduğunu, tedbir isteminin Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/273 D.İş sayılı dosyası ile kabul edildiğini, muhatap bankanın çekleri davalı …’e iade ettiğini, davalının ödeme için Akbank’a gittiğini, ödeme günü çekler muhatap bankaya gönderilen tedbir müzekkeresi doğrultusunda kaşelendiğini, dava konusu çeklerin hükümsüz olduğunu, çeklerin kayıtsız şartsız borç taahhüdü içermediğini, teminat senedi olduğunun hem ön hem de arka yüzlerinde yazılı açıklamalarla net biçimde ortada olduğunu, müvekkili şirketin talebe konu çekler ile ilgili kimseye borcunun bulunmadığını, davalıların kötü niyetli olduğunu belirterek Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/273 D.İş sayılı dosyası üzerinde verilen ihtiyati tedbirin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı BB Müşavirlik Proje Geliştirme Sanayi ve Ticaret A.Ş vekili cevap dilekçesi ile; Dava konusu olan söz konusu çeklerin davacının iddia ettiğinin aksine müvekkili şirketin bölünmeden önceki Evi Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Ticaret A.Ş’nin sahibi tarafından şirkete sermaye olması amacıyla verilen kambiyo senedi olduğunu, davacının Montel Mobilya Tekstil Deri Turizm San. İle Evi Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Ticaret A.Ş’nin aynı kişilerin olduğu, çek üzerindeki kaşenin Montel Mobilya Tekstil Deri Turizm A.Ş’ye ait olmasının davacı tarafça açıkça kötüye kullanılarak Evi Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Ticaret A.Ş ile aynı kişilere ait olduğundan bahis dahi edilmediğini, borçlu tarafça borcunu ödemekten kaçmak için bu yola başvurduğunu, bölünme sonrasında paylaşımdan doğan borç ilişkisi karşılığında alınan çekin hükümsüz olduğu iddialarının kabul edilemeyeceğini, çekin ciro zincirinde hiçbir kopukluk olmadığını belirterek cevap dilekçesinin kabulü ile haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince; “… Davanın KABULÜ ile; Davacının Garanti Bankası’na ait keşidecisi Montel Mobilya Tekstil Deri Turizm San. ve Tic. A.Ş. olan 48789 nolu 31.12.2020 tarihli 1.000.000,00 TL bedelli çek ile Garanti Bankası’na ait keşidecisi Montel Mobilya Tekstil Deri Turizm San. ve Tic. A.Ş. olan 48797 nolu 31.12.2020 tarihli 700.000,00TL bedelli çeklerden dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitine, Çeklerin iadesi ve kötüniyet tazminat talebinin reddine …” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı ve davalı BB müşavirlik Proje Geliştirme San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; eldeki davada, çeklerin koşulsuz şartsız borç taahhüdüne dayanmadığı, bu hususun ön yüz ve arka yüzdeki yazılardan açıkça anlaşıldığı, davalı şirketin yetkili hamil olmadığı gibi çeklerin kendisine nasıl geçtiğine dair elle tutulur bir açıklama da yapamadığı, davalılar arasında ticari ilişki de bulunmadığı, bu itibarla davalıların kötü niyetle çeki bankaya ibraz ettiği ayrıca lehtar şirketin bölünme işlemlerinin tamamlanmasıyla teminat fonksiyonunun da sona erdiği dosya kapsamıyla sabittir. Çeklerin kambiyo vasfını taşımadığı ve davalıların yetkili hamil olmadıkları mahkemece de kabul edildiğine göre çekler müvekkil şirkete geri verilmelidir. Böyle olduğu halde kötü niyet tazminatı ve çeklerin müvekkile iadesi taleplerinin reddi hatalı olduğunu beyan ederek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, davanın kabulünü, davalılar aleyhinde kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, dava konusu çeklerin müvekkile iadesini talep ederek, istinaf yoluna başvurmuştur.
Davalı BB müşavirlik Proje Geliştirme San. ve Tic. A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu olan söz konusu çekler davacı karşı tarafın iddia ettiğinin aksine BB Proje Geliştirme Müşavirlik Sanayi ve Ticaret A.Ş. bölünmeden önce Evi Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Ticaret A.Ş.’nin sahibi tarafından, şirkete sermaye olması amacıyla verilen kambiyo senedidir. Evi Gayrimenkulden bölünme sonrası paylaşımdan doğan borç ilişkisi karşılığında alınan çekin hükümsüz olduğu iddialarının kabulü mümkün değildir. BB Proje Geliştirme Müşavirlik Sanayi Ve Ticaret A.Ş 31.01.2017 tarihinde hazırlanan tam bölünme planı ile bölünme kararı almıştır. Davacı tarafın iddia ettiği gibi her ne kadar çekin üzerinde “Teminat Amaçlıdır” yazsa bile bu çek teminat amaçlı değil borç karşılığında verilen koşulsuz şartsız kambiyo senedidir. Bu konuya ilişkin Yargıtay da iddiamızı destekler niteliktedir (Yargıtay HGK 2017/269 E. 2020/591 K.), Davacı yan çekler üzerinde yazan ibareyi borçtan kurtulma gayretiyle kötü niyetli olarak kullanmaktadır. Hukuk düzenin de hakkın kötüye kullanımı hiç bir aşamada korunmamaktadır ve bu davanın bu nedenle yerel mahkeme kararının kaldırılması gerektirmektedir. Ayrıca, müvekkil şirketten defterler hiç alınmadan rapor tanzim edilmiş, bu beyan dile getirilmesine rağmen yerel mahkeme bu durumu bilirkişiye dahi sormadan talebi reddettiği, yine savunma hakkı kısıtlanmış ve eksik inceleme yapıldığını beyan ederek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine, tehiri icra talebinin kabulüne karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
DELİLLER:Kocaeli 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/02/2022 tarih, 2021/19 Esas – 2022/54 Karar sayılı kararı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; dava konusu çeklerin teminat çeki olup olmadığı ve davacının bu çekler yönünden borçlu olup olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş karara karşı davacı ve davalı BB müşavirlik Proje Geliştirme San. ve Tic. A.Ş. vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İnceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosyanın yapılan incelemesinde; davacı şirketin BB Proje Geliştirme Müşavirlik Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına keşide ettiği 31/12/2020 ödeme tarihli 48797 numaralı 700.000,00 TL bedelli ve 48789 numaralı 1.000.000,00 TL bedelli iki adet teminat çekinin yetkisiz ve kötü niyetli hamil davalı … tarafından 28/15/2020 günü ödeme için muhatap bankaya ibraz edildiği, davacının, teminat olarak keşide ettiği çeklerinin tahsilat amacıyla bankaya ibraz edildiğini internet şubesinde işlem yaptığı sırada ekranda belirlenen uyarı ile öğrenildiği, bunun üzerine davacının, 29/12/2020 günü dava konusu çekler için ödeme ve takip yasağı konulması yönünde ihtiyati tedbir isteminde bulunulduğu, tedbir isteminin Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/273 D.İş sayılı dosyası ile kabul edildiği, muhatap bankanın çekleri davalı …’e iade ettiği belirtilerek, dava konusu çeklerin hükümsüz olduğu, çeklerin kayıtsız şartsız borç taahhüdü içermediği, teminat senedi olduğunun hem ön hem de arka yüzlerinde yazılı açıklamalarla net biçimde ortada olduğu gözetilerek anılı çekler yönünden borçlu bulunmadıklarının tespitine karar verilmesinin talep edildiği, ilk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verildiği, verilen karara davacı ve davalı BB müşavirlik Proje Geliştirme San. ve Tic. A.Ş. vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
Eldeki davada; dava konusu edilen çeklerin arka yüzünde ”BB Proje ve Geliştirme Müşavirlik San. Ve Tic.A.Ş nin bölünme işlemleri nedeniyle Evi Gayrımenkul A.Ş nin aleyhine doğan borcun teminatıdır ” şeklinde ifade yer aldığı, Ticaret Sicil Müdürlüğünden gelen yazı cevabında BB Proje ve Geliştirme Müşavirlik San. Ve Tic.A.Ş nin tam bölünmesi sureti ile Faver Proje Geliştirme İnşaat San. Ve Tic.A.Ş nin, BB Müşarilik Proje Geliştirme San. Ve Tic.A.Ş nin ve Evi Gayrımenkul Yatırım İnş.ve Tic.AŞ nin kurulduğu belirtilmiş, ticari defterler üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinde BB Proje ve Geliştirme Müşavirlik San. Ve Tic.A.Ş nin bölünme işlemleri nedeni ile Evi Gayrımenkul A.Ş nin aleyhine şirketin hissesine düşen paydan daha yüksek değere tekabül eden gayrımenkullerin adına tescil ettirilmesinden dolayı borçlandırıldığı , borcun teminatı olarak dava konusu çeklerin düzenlendiği, borçların henüz ödenmediğinden çeklerin teminat fonksiyonun devam ettiğinin belirtildiği görülmüş, her ne kadar davalı şirket vekili davalının ticari defterlerinin incelenmediğini iddia etmiş ise de,bilirkişi raporunda davalının ticari defterlerinin bilgilerinin yer aldığı ticari defterlerin incelendiği anlaşılmış ve rapora yapılan itirazlarının ve taşınmazlar(bölünme sonrası edinilen taşınmazlar) üzerindeki keşif yapılması talebinin davanın çözümlenmesine bir etkisi olmayacağı ile bilirkişi raporunun açık anlaşılır olması nedeniyle mahkemece taleplerin reddine karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik olmadığı anlaşılmıştır.

Eldeki davada; davaya konu edilen çeklerin teminat fonksiyonunun devam ettiği anlaşılmakla TTK nun 780. maddesi gereği kayıtsız şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havale unsurunu taşımadığından çeklerin kambiyo vasfının bulunmadığı anlaşılmış,bununla birlikte dava konusu çeklerin lehtarının BB Proje Geliştirme Müşavirlik San .A.Ş olduğu,6102 sayılı TTK’nun 788/1. maddesi uyarınca, emre yazılı veya belirli bir kimse lehine düzenlenen çek, ciro ve teslim yolu ile devredilebileceği, çekin, emre yazılı veya belirli bir kişi lehine düzenlenmesi halinde, ilk cironun lehtara ait olması gerektiğinden, lehtarın cirosundan sonra ciro silsilesine uygun olarak senedi devralan hamillerin, yetkili hamil olacaklarından (Yargıtay 12 HD nin E: 2016/1829 K: 2016/14480 sayılı ilamı) ilk ciro lehdara ait olmadığından ciro silsilesinin de bozuk olduğu anlaşılmakla, tüm bu neden ve gerekçelerle ilk derece mahkemesince davanın kabulüne şeklinde karar verilmesinde esas bakımından bir isabetsizlik olmamasına rağmen, mahkemece, artık, dava konusu edilen çeklerin hükümsüz olduğu ve bu haliyle bu çeklerin davacıya iade edilmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru olmamış, bu neden ve gerekçelerle verilen hükmün kaldırılarak, hükmün bu yönüyle düzeltilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Gerekçeli karar başlığında; davalı vekillerinin adreslerinin yazılmaması 6100 sayılı HMK’nın 297. maddesine aykırı ise de, bu eksiklik mahallinde her zaman düzeltilebileceğinden eleştirilmekle yetinilmiştir.
Bu nedenlerle; davalı BB müşavirlik Proje Geliştirme San. ve Tic. A.Ş.’nin istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerle esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yerel mahkemenin kararının kamu düzeni gereğince kaldırılmasına, dosyada toplanacak başkaca delil bulunmadığı anlaşıldığından ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir husus da bulunmadığından; dairemizce davanın esası hakkında HMK’nın 353-(1)-b)-2) madde gereğince hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı BB müşavirlik Proje Geliştirme San. ve Tic. A.Ş.’nin İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ESASTAN REDDİNE;
2-Davacının istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ ile; Kocaeli 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/02/2022 tarih, 2021/19 Esas – 2022/54 Karar sayılı kararının HMK’nın 353-(1)-b)-2) maddesi gereğince kamu düzeni gereğince KALDIRILMASINA,
YENİDEN YARGILAMA YAPILMASI GEREKMEDİĞİNDEN AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE HÜKÜM KURULMASINA,
a-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
b-Davacının Garanti Bankası’na ait keşidecisi Montel Mobilya Tekstil Deri Turizm San. Ve Tic.A,Ş olan 48789 nolu 31.12.2020 tarihli 1.000.000,00 TL bedelli çek ile Garanti Bankası’na ait keşidecisi Montel Mobilya Tekstil Deri Turizm San. Ve Tic. A,Ş olan 48797 nolu 31.12.2020 tarihli 700.000,00TL bedelli çeklerden dolayı davalılara borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin hükümsüz olduğunun tespiti ile davacıya iadesine,
c-Kötüniyet tazminat talebinin REDDİNE,
d-Alınması gerekli 116.127,00 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 29.031,75 TL harcın mahsubu ile kalan 87.095,25 TL harcın davalılardan alınarak hazineye irat kaydına,
e-Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 92.300,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
f-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL başvurma harcı ve 29.031,75 TL peşin harç toplamı 29.091,05 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
g-Davacı tarafından yapılan 348,70 TL müzekkere ve tebligat giderleri ile 900,00 TL bilirkişi ücreti ki toplamı ‭1.248,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
h-HMK 120. maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından karar kesinleşene kadar yapılacak masraflar mahsup edilerek arta kalan miktar olduğu taktirde karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,

3-İstinaf incelemesi yönünden harç ve yargılama masrafları;
Davalı BB müşavirlik Proje Geliştirme San. ve Tic. A.Ş. Yönünden
-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gereken 116.127,00-TL İstinaf Karar Harcından, istinafa gelirken peşin alınan 29.031,75 TL’nin mahsubu ile bakiye 87.095,25 TL istinaf karar harcının bu davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, harç tahsili ve harç tahsil müzekkeresi yazılması işlemlerinin HMK’nın 302-(5) maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
-İstinaf Kanun Yoluna Başvurma Harcının hazineye gelir kaydına,
-İstinaf kanun yoluna başvuru için yaptığı masrafların, istinaf eden davalı taraf üzerinde bırakılmasına,
Davacı Yönünden
-İstinaf Kanun Yoluna Başvuru harcının hazineye irad kaydına,
-İstinaf Karar Harcının talep halinde ilk derece mahkemesince davacıya iadesine,
-Davacı tarafından yapılan 220,70-TL İstinaf Kanun Yoluna Başvurma harcı ile 243,00 TL posta masrafı olmak üzere toplam 463,70 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-İstinaf edenlerin yatırdığı istinaf gider avansından kullanılmayan kısmının HMK’nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince istinaf edenlere iadesine,
6-Gerekçeli kararın tebliği işlemlerinin kararın temyize tabi bulunması nedeniyle Dairemiz tarafından yerine getirilmesine,
İlişkin; Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren (2) hafta içerisinde Yargıtay İlgili Hukuk Dairesi’ne TEMYİZ yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.23/06/2023

…
Başkan …
¸e-imzalıdır
…
Üye …
¸e-imzalıdır
…
Üye …
¸e-imzalıdır
…
Katip …
¸e-imzalıdır

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*