Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2022/1066 E. 2022/1396 K. 27.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 7. HUKUK DAİRESİ
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :2022/1066
KARAR NO :2022/1396

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN :…
ÜYE :…
ÜYE :…
KATİP :…

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ :01/02/2022
NUMARASI :2021/613 Esas – 2022/460 Karar

DAVACI :…

DAVALI :Hasımsız

DAVA TÜRÜ :Kıymetli Evrak İptali
DAVA TARİHİ :14/10/2021

KARAR TARİHİ :27/06/2022
KR. YAZIM TARİHİ :05/07/2022

İstinaf incelemesi için Dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı dava dilekçesinde özetle; As-Çakmak Elektrik İnşaat Nak. Tur. ve Hay. İth. İhr. Tic. San. Ltd. Şti. Şirketinden 10.000,00-TL alacağına mahsuben almış olduğu Yapı Kredi Bankası Adapazarı Bulvar Şubesine ait; 25.05.2022 vade tarihli, 1806206 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.06.2022 vade tarihli, 1806203 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.07.2022 vade tarihli, 58172 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.08.2022 vade tarihli, 8969829 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.09.2022 vade tarihli, 660016 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.10.2022 vade tarihli, 660012 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.11.2022 vade tarihli, 8969830 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.12.2022 vade tarihli, 524132 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.01.2023 vade tarihli, 1806197 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.02.2023 vade tarihli, 58173 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.03.2023 vade tarihli, 1806198 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.04.2023 vade tarihli, 1806199 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.05.2023 vade tarihli, 8969831 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.06.2023 vade tarihli, 1806200 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.07.2023 vade tarihli, 1806204 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.08.2023 vade tarihli, 58174 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.09.2023 vade tarihli, 58176 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.10.2023 vade tarihli, 660008 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.11.2023 vade tarihli, 58170 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.12.2023 vade tarihli, 5244141 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 5.01.2024 vade tarihli, 8969828 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL 25.01.2024 vade tarihli, 58171 çek nolu, 81918801 hesap nolu, 5.000,00-TL bedelli çekleri çaldırdığını, bu sebeple çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince; “… Davanın reddine …” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı talep eden davacı tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Talep eden davacı istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin gerekçesinini yerinde olmadığını çeklerin 3. Kişiler eline geçmesi halinde zarar göreceğinin gerçek olduğunu, bu nedenle yerele mahkeme kararınını kaldırılarak çeklerin iptaline karara verilmesi dosya içeriğine uygun olduğunu, çeklerin zayi olduğu ticaret sicil gazetesinde ilan edildiğini, yasal prosedürün yerine getirilmiş çekler hakkında hak iddia edenin çıkmamış olduğunu, yasal haklarını çek keşidecesinden talep edebilmek için mahkemenin iptal kararı vermesi gerektiğini belirterek; istinaf taleplerinin kabulüne, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
DELİLLER: Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/02/2022 tarih, 2021/613 Esas – 2022/460 Karar sayılı kararı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep, TTK’nın 818/1.(s) maddesi yollamasıyla, aynı Kanun’un 757. vd. maddeleri uyarınca açılmış zayi nedeniyle çek iptali istemine yöneliktir.
İnceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
İlk derece mahkemesince;”… Somut olayda, davacı dava dışı As-Çakmak Elektrik İnşaat Nak. Tur. Ltd. Şti. tarafından kendisine verilen 22 adet çekin kaybolduğunu, zayi nedeniyle iptalini talep etmiştir. Az yukarıda açıklandığı üzere; 6102 sayılı TTK’nın 759. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zayi olduğunu inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, çekin bir suretini ibraz etmek yahut da çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlü olduğu, dosya kapsamında davacının 22 adet çek ile ilgili verdiği bilgiler ışığında muhattap banka olan Yapı Kredi Bankası’na müzekkere yazıldığı, anılan bankaca dosyaya gönderilen 13.12.2021 tarihli yazı cevabına göre 5244141 seri numaralı bir çekin bankaları nezdinde bulunmadığı, geriye kalan 21 adet çekin ise, 22.12.2008 – 25.09.2009 tarihleri arasında bankaya ibraz edildiği ve karşılıksız işlemine tabi tutuldukları, 10 yıllık saklama süresi dolduğundan çek görüntülerinin gönderilemediğinin bildirildiği, 6102 sayılı yasanın 759. maddesi göz nüne alındığında davacının verdiği keşide tarihlerinin, çekler için yapılan başvuru tarihleri ile uyuşmadığı, çeklerin keşide tarihi olduğu iddia edilen tarihlerden yaklaşık 13-14 yıl önce muhattap bankaya ibraz edildikleri, dolayısıyla davacının verdiği bilgilerin doğru olmadığı, dosya kapsamıyla da yetkili hamil olduğunu ispat da edemediği gibi, çeklerin bankaya ibraz edildikleri tarihler nazara alındığında zamanaşımı nedeniyle kambiyo vasfını da kaybettiklerinden davanın reddine karar vermek gerekmiştir….” şeklindeki gerekçeyle davanın reddine karar verilmiş, karara karşı talep eden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Eldeki dosyada uyuşmazlık konusu, mahkemece verilen kararın dosya içeriğine usul ve yasaya uygun olup olmadığı noktasındadır.
TTK’ nın 757 vd. maddelerinde yer alan kambiyo senedinin zayi nedeni ile iptal davası, iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişiye kambiyo senedi yerine mahkemeden alacağı zayi kararını ibraz sureti ile TTK’nın 739. maddesinde düzenlenen hamilin ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırma amacı taşıyan bir başka deyişle zayi ettiği kambiyo senedini ibraz edemeyen hamile, keşideciye karşı senet yerine geçecek olan zayi kararını ibraz sureti ile keşidecinin ödeme yapmasını sağlayan hukuki bir olanaktır.
İradesi dışında çek elinden çıkan kişi tarafından, çeki eline geçiren kişi bilinmiyorsa, çekin iptaline karar verilmesi istenebilir. İptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken ziyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
Mahkeme, çekin hamil elinde iken ziyaa uğradığına dair verilen açıklamalar inandırıcı bulunursa, verilecek ilanla, çeki eline geçireni, çeki belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Elden çıkan çek, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, çekin iptaline karar verilir.
Somut olayda davacının, As-Çakmak Elektrik İnşaat Nak. Tur. ve Hay. İth. İhr. Tic. San. Ltd. Şti.’inden 10.000,00-TL alacağına mahsuben almış olduğu Yapı Kredi Bankası Adapazarı Bulvar Şubesine ait 22 adet çeki çaldırdığını iddia ettiği, Yapı Kredi Bankası dosyaya gönderdiği 13.12.2021 tarihli cevabı yazıda; talebe konu 5244141 seri numaralı bir çekin bankaları nezdinde bulunmadığını, geriye kalan 21 adet çekin ise, 22.12.2008 – 25.09.2009 tarihleri arasında bankaya ibraz edildiği ve karşılıksız işlemine tabi tutuldukları, 10 yıllık saklama süresi dolduğundan çek görüntülerinin gönderilemediğini bildirildiği görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Kambiyo senedinin (Çeklerin) zayi nedeniyle iptaline ilişkin davacının işbu talep ve davası yönünden TTK’nın 818/1-s bendi yollamasıyla TTK’nın 757 vd. maddelerine göre davacı yetkili hamilin dosya kapsamına zayii olduğunu bildirdiği çeklerin bilgilerini sunduğunun, çek hesabının bulunduğu Yapı Kredi Bankasının yazında da, çeklerin ibraz tarihleri ile ibraz edilen banka bilgilerinin bildirilmiş olması karşısında; yerinde olmayan gerekçelerle talepte bulunanın hamil olduğuna ve kambiyo senedinin ziyaa uğradığına ilişkin inandırıcı delil ve emare sunmadığından bahisle davanın reddine karar verilmiş olması yerinde görülmemiştir. Çekin bir ödeme aracı olduğu, tedavül kabiliyetinin bulunduğu, bankaya ibrazından sonra dahi tekrar lehdar veya ciro edene dönmesinin mümkün olduğu gözden kaçırılmamalıdır.
Açıklanan nedenlerle öncelikle talebe konu çekler ibraz edildiğine göre, kimler tarafından ibraz edildiğine ilişkin varsa ibraz edenin/edenlerin açık kimlik bilgileri, ne zaman ve nereye ibraz edildikleri, ödenip ödenmedikleri, ödenmişse kime/kimlere ödendiğine dair hususların çeklerin ilgili banka şubesinden müzekkere ile sorularak, çeklerin ibrazının tespiti halinde davacıya ibraz edene/edenlere karşı TTK’nın 763 vd. maddeleri gereğince iade davası açması için süre verilmesi, ibraz edilmediklerinin bankaca bildirilmesi ve anlaşılması halinde de ilana ilişkin Ticaret Sicil Gazetesinin 1. ve 2. nüshaları da dosyaya celp edilerek ilk ilan tarihine ve çeklerin üzerindeki keşide/ibraz edilebilme tarihlerine göre yasal ilan/bekleme süresinin dolmasına binaen oluşacak sonuca göre esastan bir karar verilmesi gerektiğinden talep eden davacı istinafı yerinde görülmekle, HMK’nın 353/1-a.6. maddesi gereğince kararın kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye geri gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Talep eden davacının; İlk derece mahkemesinin kararına ilişkin İstinaf Başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a.6. maddesi gereğince ESASTAN KABULÜNE,
a-Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/02/2022 tarih, 2021/613 Esas – 2022/460 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
b-Dosyanın açıklanan eksikliklerin giderilmesi için ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
2-İstinaf Karar Harcının, talebi halinde ve ilk derece mahkemesince istinaf edene iadesine,
3-İstinaf eden tarafından yapılan İstinaf başvuru giderlerinin, esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesi tarafından değerlendirilmesine,
4-Kararın, 6100 sayılı HMK’nın 359-(4) maddesi uyarınca; ilk derece mahkemesi tarafından taraflara tebliğine,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
İlişkin; Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362-(1)-g) maddesi uyarınca KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.
27/06/2022


Başkan …
¸e-imzalıdır.

Üye …
¸e-imzalıdır.

Üye …
¸e-imzalıdır.

Katip …
¸e-imzalıdır.

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*