Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2021/2131 E. 2022/2077 K. 24.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/2131
KARAR NO : 2022/2077

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (… )

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/06/2021
NUMARASI : 2019/1116 Esas – 2021/438 Karar

DAVACI : … (T.C. NO:…) – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALILAR : 1- SINIRLI SORUMLU 196 NOLU ÖZLEM ÇAYIROVA OTOBÜS VE MİNİBÜSCÜLER KARAYOLU YOLCU TAŞIMA KOOPERATİFİ …
2- SINIRLI SORUMLU 79 NOLU BALÇIK SARAN ŞEHİRLERARASI TAŞIMACILIK OTOBÜSÇÜLER MİNÜBÜSÇÜLER KOOPERATİFİ …
VEKİLİ : Av. … –

DAVA TÜRÜ : Tazminat (Kooperatif Üyeliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/11/2019

KARAR TARİHİ : 24/11/2022
KR. YAZIM TARİHİ : 09/12/2022

İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davalı iki kooperatifin birleştiğini, davalının Gebze 7. Noterliği’nce düzenlenen 07.12.2011 tarih ve 17351 yevmiye numaralı devir sözleşmesi ile S.S. 79 Nolu … Kooperatifi hissesini devraldığını, devir tarihi itibariyle üyelik şartlarına haiz olduğunu, daha sonra davacının hissesinin dava dışı …’nin hisseleri ile birleştirilerek kendisine başka bir araç hakkı verildiğini, sonrasında S.S. 79 Nolu Balçık … Kooperatifi’nin Nacak Seyahat … Ltd. Şti. ve … ile birleşerek S.S.196 Nolu Özlem Çayırova otoıbüs ve Minibüzçüler Karayolu Yolcu Taşıma Kooperatifi’nin kurulduğunu, Sakarya BŞB ulaşım Merkezi’nin 2015/11 Sayılı kararı ile 52 araç için D4 yetki belgesi düzenlendiğini ancak müvekkilinin hissesine isabet eden araçtan ve bu aracın işletilmesinden elde edilen gelirden hiçbir şekilde yararlanamadığını, halbuki kooparetifte üyeler arasında eşit işlem ilkesinin olması gerektiğini, kooperatifin buna aykırı hareket ettiğini, TMK’nın 2. maddesi gereğince herkes haklarını kullanırken ve boçlarını yerine getirirken dürüstlük kuralına uymak zorunda olup, kooperatif adına ya da kooperatif üyeleri adına kayıtı D4 yetki belgeleri ile bu yetki belgesi sayesinde işletilen araç plakalarına ve kooperatifin tüm mal varlığına tedbir konulmasına, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davalı kooperatifler ile Nacak firmaları arasında hukuki birleşme olmadığını, birlikte çalışma (aynı yol güzergâhı nedeni ile) durumunun söz konusu olduğunu, D4 belgelerinin kooperatife değil “şartları taşıyan” kooperatif üyelerinin tamamının kullanımına verildiğini, davacıya şartlarını tamamlayıp D4 belgesinden faydalanması için bilgi verildiğini, buna rağmen davacı kendisine araç almadığı için UKOME kararı gereği kendisine belge tahsis edilemediğini, D4 belgesinin başlı başına bir gelir getirici evrak olmadığını, davacının bu yönden herhangi maddi veya manevi zararı bulunmadığını, davacının davalı kooperatiflerden S.S. 79 Nolu Balçık Saran Kooperatif’ ine üye olması nedeni ile husumetin S.S. 196 Nolu Özlem Çayırova Kooperatif’e yöneltilemeyeceğini beyanla haksız, hukuki mesnetten uzak ve kötü niyetli olarak açılmış davanın reddine, karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; ” … Davanın REDDİNE … ” karar verilmiştir.
Bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin yanlış gerekçeyle hukuka aykırı karar verdiğini; bilirkişi raporuyla da sübuta erdiği gibi davacının üyelik şartlarına haiz olduğunu beyan ile; yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, karar verilmesini talep ederek, istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Davalılar vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın, kooperatiflerin birleşme hususunun kesinleştiği yönündeki beyanının doğru olmadığını; davacının, davalılardan Balçık Saran Koop üyesi olduğu hususu da taraflar arasında tartışma konusu olmadığını beyan ile; davacı tarafın istinaf istemlerinin reddine, karar verilmesini, talep ederiz.
DELİLLER: Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/06/2021 Tarih – 2019/1116 Esas – 2021/438 Karar sayılı kararı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; kooperatif üyeliğinden kaynaklanan alacak ve ticari kazanç kaybı nedeni ile tazminat istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş karara karşı davacı vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
İnceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Somut olayda; davacı üyesi bulunduğu Çayırova-Adapazarı güzergahında D1 yetki belgesiyle taşımacılık yapan S.S. 79 Nolu Balçık Saran Şehirlerarası Taşımacılık Otobüsçüler Minibüsçüler Kooperatifi ile Çayırova-Adapazarı güzergahında D4 yetki belgesiyle 100 km altında şehirlerarası taşımacılık yapan Nacak Seyahat Turizm Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve Nacak Seyahat Turgay Nacak firmalarının birleşerek S.S. 196 Nolu Özlem Çayırova Otobüs ve Minibüsçüler Karayolu Yolcu Taşıma Kooperatifi’ni kurduklarını, kurulan bu kooperatif için Sakarya ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezi tarafından 52 adet D4 yetki belgesi düzenlendiğini, ancak D4 yetki belgesi ve ticari plakanın tarafına verilmediğinden dolayı üyelikten kaynaklı haklarını kullanamadığını ve ticari kayba uğradığını ileri sürerek eldeki davaya açmıştır.
Davalılar, tüzel kişiliklerinin devam ettiğini, birleşmenin bulunmadığını, davacının UKOME kararı ve kooperatif ana sözleşmesi uyarınca D4 yetki belgesi için gerekli olan araca sahip olmaması sebebiyle bu haktan yararlanamadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, Sakarya ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezi kararlarının alındığı tarih itibariyle davacının D4 yetki belgesi için Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde belirtilen nitelikte araç sahibi olmaması ve plaka verme yetkisinin UKOME iradesinde bulunması sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Davacının S.S. 79 Nolu Balçık Saran Şehirlerarası Taşımacılık Otobüsçüler Minibüsçüler Kooperatifi’nin üyesi olduğu, bu kooperatif ile dava dışı Nacak Seyahat Turizm Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve Nacak Seyahat Turgay Nacak firmalarının Çayırova-Sakarya güzergahında öncesinde yolcu taşımacılığı yaptıkları davacının üyesi bulunduğu firmanın (38) adet D1 belgesi ile taşımacılık işini gerçekleştirdiği, sonrasında bu firmaların ortaklaşa kararı ile kurulan S.S. 196 Nolu Özlem Çayırova Otobüs ve Minibüsçüler Karayolu Yolcu Taşıma Kooperatifi’nin Sakarya ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezi kararları uyarınca (52) araç için D4 yetki belgesi alımına yönelik arz/talep dengesi ve taşıma düzeni yönünden uygunluk kararı verildiği, verilen bu uygunluk kararı sonrası S.S. 79 Nolu Balçık Saran Şehirlerarası Taşımacılık Otobüsçüler Minibüsçüler Kooperatifini temsilen …, … ve …’nın ayrı ayrı (10) adet D4 belgesinin hak sahibi olduğu, sonrasında Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezi’nin 16/11/2017 tarih ve 2017-274 nolu, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezi’nin 30/05/2017 tarih 2017/152 nolu kararlar ile bu kişilere ait bir kısım araçlara yönelik verilen uygunluk kararı yeni üyeler yönünden değiştirildiği ve bu yeni üyelerin de D4 yetki belgesi sahibi oldukları anlaşılmıştır.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanuna istinaden çıkarılan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin (13/4-ç) maddesinde “D4 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet özmal otobüse ve 5.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.” hükmüne, aynı yönetmeliğin (13/4-d-2) ve (13/4-d-3) maddelerinde ise; mevcut arz/talep dengesi ve taşıma düzeni bakımından bir sakıncası olmadığına dair kullandırılacak taşıma hatları ve taşıma güzergahları ile taşıt belgesine kaydedilecek taşıtların sayısı ve koltuk kapasiteleri belirtilecek şekilde ilgili İl Trafik Komisyonu (veya UKOME) kararlarının sunulması gerektiği düzenlenmiştir. Öte yandan kooperatif ana sözleşmesinin 10/4 maddesinde kooperatif amacına uygun araç sahibi olmak ortaklık şartları olarak yer almaktadır.
Belirlenen bu maddi ve hukuki olgulara göre; davacının uyuşmazlığa konu güzergahta yolcu taşıma işini gerçekleştirmesi için gereken belgeyi almaya yarar araç maliki olması, sonrasında UKOME tarafından bu araca yönelik koltuk kapasitesi belirtir şekilde uygunluk kararı verilmesi gerekmektedir. Davacının üyesi bulunduğu kooperatifin dava dışı firmalarla kurulan ortaklık gereği güzergahta D4 yetki belgeli (30) adet araca hak sahipliği bulunmakta ve ortakların bu hak sahipliğinden yararlanma hakkı bulunmakta ise de; UKOME kararlarının tesisinde ve halihazırda davacının belirtilen nitelikte araca sahip bulunmaması sebebiyle üyelikten kaynaklı koşulları sağlayamadığı, dolayısıyla davacının üyeliğe ve bu üyelik sonrası kooperatif faaliyetine dair koşulları taşımaması sebebiyle üyelikten kaynaklı alacak ve kazanç kaybı tazminatında bulunması mümkün görülmediğinden davacının aksine dair istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı, mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde; usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK’nın 355. maddesi uyarınca; kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak; davacı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmediğinden; istinaf başvurusunun esastan reddine, karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-HMK’nın 353-(1)-b)-1) maddesi uyarınca; Davacının İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ESASTAN REDDİNE,
2-Bakiye 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, harç tahsili ve harç tahsil müzekkeresi yazılması işlemlerinin HMK’nın 302-(5) maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
3-İstinaf Kanun Yoluna Başvurma Harcının hazineye gelir kaydına,
4-İstinaf kanun yoluna başvuru için yaptığı masrafların, istinaf eden davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
5-İstinaf eden davacı tarafından yatırılan, istinaf avansından kullanılmayan kısmın HMK’nın 333. maddesi uyarınca; ilk derece mahkemesince istinaf eden davacıya iadesine,
6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,

7-Gerekçeli kararın tebliği işlemlerinin kararın temyize tabi bulunması nedeniyle Dairemiz tarafından yerine getirilmesine,
İlişkin; Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren (2) hafta içerisinde Yargıtay İlgili Hukuk Dairesi’ne TEMYİZ yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.
24/11/2022


Başkan …
e-imzalıdır.

Üye …
e-imzalıdır.

Üye …
e-imzalıdır.

Katip …
e-imzalıdır.

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*