Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2021/1795 E. 2021/1875 K. 04.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. SAKARYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 7. HUKUK DAİRESİ
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/1795
KARAR NO : 2021/1875

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN :… (…)
ÜYE :… (…)
ÜYE :… (…)
KATİP :… (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ :12/07/2021 tarihli ara karar
NUMARASI :2021/328 Esas (derdest dosya)

İHTİYATİ TEDBİR İSTEYEN
DAVACI :… (T.C.No:…) –
VEKİLİ :Av. … –
DAVALI :

DAVA :Menfi Tespit
TALEP :İhtiyati Tedbir
DAVA TARİHİ :17/06/2021
TALEP TARİHİ :17/06/2021

KARAR TARİHİ :04/11/2021
KR. YAZIM TARİHİ :10/11/2021

İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla HMK’nın 353. ve 356. maddeleri gereğince; dosya içeriğine ve kararın niteliğine göre sonuca etkili olmadığından duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kocaeli’de kabzımal olarak geçimini sağlayan davacının, davalı … Kütükçü’den 120.000-TL’lik sebze almak üzere anlaştığını, sipariş ettiği sebzelere karşılık 09.07.2021 tarihli, QNB Finansbank Sanayi Şubesi, 0433291 çek numaralı, 120.000-TL bedelli 1 adet çeki keşide ettiğini ve vadesinde ödenmesi şartı ile anlaşmaya varıldığını, davalının anlaşma doğrultusunda sera kuracağını ve 3-4 ay içerisinde sebzeleri davacıya teslim etmek üzere anlaşmış olmasına karşın, davacının davalının ikamet etmiş olduğu yerdeki köylülerden davalının tüm seralarını satıp kaçtığını, piyasayı bu şekilde dolandırdığını, davacı ile aynı şekilde birçok mağdurun da bulunduğunu öğrendiğini, davacı tarafından çok defa davalıdan keşide edilen çeke istinaden gönderilmesi gereken sebzeleri göndermesi istenmişse de davalı tarafından işlerinin kötü gittiğini, piyasadan alacağını alamadığı için edimini ifa edemeyeceğinin belirtildiğini, buna karşılık olarak davacı tarafından keşide edilen çekin iadesi talep edildiğinde ise iadesinin mümkün olmadığının ifade edildiğini, davacı ile davalı arasında yapılan anlaşma doğrultusunda davalı tarafından üzerine düşen edimlerin yerine getirilmediğini, çekin her ne kadar illetten mücerret ise de karşılığı alınmamış bir paranın ödenmesinin hukuka aykırı olduğunu, davalı tarafından malların teslim edilmediğine dair açık kabulün de mevcut olduğunu, bu nedenle edimin ifa edilmemesinden dolayı edim bedeli karşılıksız kalan çekin iptali ile, belirlenecek teminat karşılığında çekin ödemesinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve davacının davalıya borcu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince; “… İhtiyati tedbir talebinin reddine …” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının, davalı tarafa herhangi bir borcu bulunmadığını, davacının 120.000-TL bedelli var olmayan çeki ödemesinin telafisi imkansız zararlara yol açacağını, ihtiyati tedbir şartlarının tamamının somut olayda mevcut olduğunu belirterek; istinaf taleplerinin kabulüne, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
Davalı vekili tarafından istinaf başvurusuna karşı cevap dilekçesi verilmemiştir.
DELİLLER: Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/328 Esas sayılı 12/07/2021 tarihli ara kararı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; takipten önce açılan kıymetli evrak vasfındaki çekten dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olup, talep; İİK’nın 72-(2) maddesine uyarınca; tedbir verilmesine yöneliktir.
İlk derece mahkemesince, talebin reddine karar verilmiş, karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurmuştur.
İnceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
İİK’nın 72-(2) maddesi; “icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme talep üzerine alacağın %15’inden aşağı olmamak üzere gösterilerek teminat mukabilinde icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir” hükmünü ihtiva etmektedir.
6100 sayılı HMK’nın 389. maddesi; “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir”.
6100 sayılı HMK’nın 390. maddesi; “tedbir talep eden taraf dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır” hükmünü içermektedir.
HMK’nın 297-(2) maddesi uyarınca; bir davada hüküm o davanın tarafları lehine veya aleyhine olarak kurulabilir. Davada taraf olmayan üçüncü kişi lehine veya aleyhine hüküm kurulamaz.
Uyuşmazlık; Ticari Mal Satış Sözleşmesi kapsamında avans verildiği belirtilen çekin mallar tesliminin gerçekleşmemesi nedeni ile ödenmesinin tedbiren durdurulması ile icra takibine konu edilmesinin önlenmesinin gerekip gerekmediği noktasında bulunmaktadır.
Bu belirlemelere göre; davacı vekilince ortaya konulan iddia ve anlatımlar, davanın niteliği gereği geçici hukuki koruma için yaklaşık ispata yeter mahiyettedir. İlk derece mahkemesince; İİK’nın 72-(2) maddesi uyarınca dava sonuna kadar çekin ödenmesinin durdurulmasına yönelik geçici koruma talebi kabulü gerekirken aksi yönde değerlendirme ile talebin reddine karar verilmesi dosya kapsamı deliller ile yukarıda anılan yasal düzenleme ve açıklamalara aykırı olup, davacı vekilinin istinaf sebepleri yerindedir.
Diğer yandan kambiyo senedi niteliğinde olan çek ve bono; temel ilişkiden bağımsız, kayıtsız, şartsız bir bedelin ödenmesi taahhüdünü içeren mücerret (soyut) bir borç ilişkini ifade edip, bedelsizlik iddiası düzenleyen/keşideci davacı ve lehtar davalı arasındaki temel ilişkide şahsi def’i olup, davanın tarafları dışındaki iyiniyetli 3. kişilere karşı ileri sürülemeyeceğinden, dava konusu bono ve çeklerin tedavül kabiliyetini ortadan kaldıracak, davanın tarafları dışında 3. kişileri bağlayacak şekilde ihtiyati tedbir kararı da verilemeyeceğinden, davaya konu çek hakkında 3. kişileri bağlamayacak şekilde ödemeden men ihtiyati tedbir kararı verilmelidir.
Açıklanan gerekçelerle; davacının istinaf başvurusunun esastan kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yasal koşulları oluşan ihtiyati tedbir talebinin, davacının haksız çıkması halinde davalı lehine hükmedilecek tazminat tutarının teminat olarak alınmasının tarafların hak ve menfaat dengelerine uygun olacağı sonucuna varıldığından, teminat mukabilinde 6100 sayılı HMK’nın 353-(1)-b)-3) maddesi gereğince yeniden yargılama yapılması gerekmediğinden; dairemizce talep hakkında HMK’nın 353-(1)-b)-2) madde gereğince hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere ;
1-Davacının ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan nedenlerle ESASTAN KABULÜNE, Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/328 Esas sayılı 12/07/2021 tarihli ara kararının HMK’nın 353-(1)-b)-2) maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
YENİDEN YARGILAMA YAPILMASI GEREKMEDİĞİNDEN AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE KARAR KURULMASINA,
a)Davacının İİK’nın 72-(2) hükmü uyarınca ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile dava sonuçlanıncaya kadar;
Davaya konu çek bedelinin takdiren %15’si tutarı olan 18.000,00 TL nakit ya da kesin ve süresiz teminat mektubunun mahkeme veznesine yatırılması karşılığında;
QNB Finansbank, Kocaeli ili, Sanayi Şubesi muhataplı, keşidecisi … (T.C. NO:…) olan 120.000,00-TL bedelli 09/07/2021 keşide tarihli, 0433291 seri nolu; çekin davalı … Kütükçü tarafından ibraz edilmesi halinde MUHATAP BANKA TARAFINDAN ÖDEME YAPILMAMASINA, çeke dayalı olarak davalı tarafından açılacak olan icra takibinin tedbiren DURDURULMASINA,
b)Dava konusu çekin davacı hesabında kısmen de olsa karşılığı bulunması halinde en yüksek ticari faiz getiren bloke bir hesaba alınmasına/aktarılmasına ve Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/328 Esas sayılı dosyasından bu konuda bir karar verilinceye kadar taraflara ödenmemesine,
c)Teminatın yatırılmasından sonra ara kararların infazına,
d)HMK’nın 393-(1) maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararının uygulanması, kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren bir hafta içinde talep edilmediği takdirde, tedbir kararının kendiliğinden kalkacağının İHTARINA,
2-İstinaf incelemesi yönünden harç ve yargılama masrafları;
a)Davacının yatırmış olduğu istinaf karar harcının talebi halinde ilk derece mahkemesince kendisine iadesine,
b)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin esas hükümler birlikte değerlendirilmesine,
c)İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
d)Davacı tarafça yatırılan istinaf avansından kullanılmayan kısmının mahkemesince davalı tarafa iadesine,
e)Kararın 6100 sayılı HMK’nın 359-(3). maddesi uyarınca ilk derece mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
İlişkin; dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 6100 sayılı HMK’nın 362-(1)-a) ve 362-(1)-f maddesi gereğince; KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.04/11/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*