Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1256
KARAR NO : 2022/1008

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2022/325 Esas 2022/377 Karar
KARAR TARİHİ : 22/04/2022
DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – …
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 19/04/2022
KARAR TARİHİ : 08/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/11/2022
Taraflar arasında görülen Alacak davası sonucu ilk derece mahkemesince verilen hükme yönelik davacı vekili tarafından süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin, “…” adresinde bulunan taşınmazın ½ hissesi oranında maliki olduğunu, söz konusu taşınmaz ve taşınmazın içindeki bir kısım makineler ve malların, davalı tarafça kiralanıp kullanılmak istenildiğini, bunun üzerine taraflar arasında bir mutabakata varıldığını ve davacı şirket ile Nahçıvan Metal Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti. arasında kira sözleşmesi akdedildiğini, davacı şirket ile davalı taraf arasında akdedilen kira sözleşmesi ve protokol uyarınca fabrikanın nasıl kullanılacağı, bu doğrultuda tarafların hak ve yükümlülüklerinin neler olduğu ve hangi menkul mallar ile makinelerin kira sözleşmesi kapsamında kaldığının tek tek açıkça belirlendiğini, taraflar arasında kira sözleşmesi ve protokol imzalandıktan sonra mülkiyeti davacıya ait olan ve kira sözleşmesi kapsamı dışında kalan makineler ve malların, mecurdan alınmak istenildiğini, ancak davalı tarafın çeşitli bahaneler öne sürerek kira sözleşmesi kapsamında yer almayan söz konusu makineleri ve malları davacıya teslim etmekten imtina ettiğini, dolayısıyla kira sözleşmesinin konusu olmayan makineler ve malların davalı tarafça zorla ele geçirildiğini, fabrikada bulunan 1 adet TCM marka Forklift, 1 adet Hyster marka Forklift, 1 adet Seper Açma Makinası, 224 adet çelik 630’luk makara, 1 adet Atlas marka Hava Kompresörü ve 1 adet Azot Gazı Jeneratörünün 1/2 kısmının mülkiyeti davacı şirkete ait olduğunu, bu malların davalı tarafa kiralanmadığı gibi davalının bu makineler ve mallar üzerinde hiçbir şekilde kullanma ve tasarrufta bulunma hakkı bulunmadığını, davacı şirkete ait makinelerin ve malların davalı tarafından davacıya teslim edilmemesi ve bu malların davacı şirketin rızası olmaksızın kullanılmasının hukuka aykırılık teşkil ettiğini, söz konusu makinelerin ve malların davacıya geri verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; 6100 sayılı HMK’ nın 2. maddesi uyarınca davaya bakma görevi Sulh Hukuk Mahkemesi’ne ait olduğundan mahkemenin görevsizliğine, davanın HMK’nun 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince usulden reddine, karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Fabrikada bulunan 1 adet TCM marka Forklift, 1 adet Hyster marka Forklift, 1 adet Seper Açma Makinası, 224 adet çelik 630’luk makara, 1 adet Atlas marka Hava Kompresörü ve 1 adet Azot Gazı Jeneratörünün 1/2 kısmının mülkiyetinin davacı şirkete ait olduğunu, bu malların davalı tarafa kiralanmadığı gibi davalının bu makineler ve mallar üzerinde hiçbir şekilde kullanma ve tasarrufta bulunma hakkı bulunmadığını, davacı şirket tarafından kira sözleşmesinde yer almayan makinelerin ve malların teslim alınması için defalarca gayret gösterilmesine rağmen davalı tarafın bu malların davacı tarafından teslim alınmasını zorla engellediğini, bu nedenle Beyoğlu 42. Noterliği’nin 07.07.2021 tarih ve 07097 yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilerek makinelerin ve malların teslim edilmesi gerektiğini, aksi halde hukuki ve cezai her türlü suç duyurusu ve müracaatın yapılacağının davalı taraf ihtar edildiğini, somut durumda, davacı şirketin mülkiyet hakkına sahip olduğu makinelerin ve malların davalıdan alınarak davacı şirkete iade edilmesi ve makinelerin ve malların davalı tarafından haksız kullanımı, makinelerde ve mallarda kullanım neticesinde oluşan değer kaybı ve davacının bu malları kullanamaması sebebi ile ortaya çıkan zararın tazmininin talep edildiğini, Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu davaların genel olarak Hukuk Muhakemeleri Kanunu kapsamında düzenlendiğini, kanunda aksine bir düzenleme olması halinde ise davanın bu mahkemelerde görülmemesi gerektiğini, Türk Ticaret Kanunu 5. maddesi uyarınca ticaret mahkemelerinin ticari davalara bakmakla görevli olduğunun belirtildiğini, yani Türk Ticaret Kanunu kapsamında yapılan düzenlemenin Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki düzenlemeye göre daha özel nitelikte olduğunu, dolayısıyla tarafları tacir olan ve uyuşmazlığın her iki tarafının da ticari işletmesini ilgilendiren huzurdaki davanın, uyuşmazlığın niteliği ve davaya konu istemler göz önüne alındığında Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerektiğini, bir davanın ticari dava olmasının en temel sonucu, kural olarak uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmekle birlikte fatura, ticari defterler gibi özel ispat araçlarının kullanılabilmesi, kaldı ki ticari işletmede yürütülen faaliyetle doğrudan ve dolaylı olarak alakası olan hususların ticari işletmeyi ilgilendirdiğini, somut durumda, her iki tarafın tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesinden kaynaklanması sebebiyle huzurdaki davanın ticari dava sayılması ve Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerektiğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Davacı, mülkiyet hakkına sahip olduğu 1 adet TCM marka Forklift, 1 adet Hyster marka Forklift, 1 adet Seper Açma Makinası, 224 adet çelik 630’luk makara, 1 adet Atlas marka Hava Kompresörü ve 1 adet Azot Gazı Jeneratörün 1/2 kısmından oluşan bir kısım makine ve mallar üzerinde mülkiyet hakkının tespit edilerek söz konusu makinelerin ve malların davalıdan alınarak davacı şirkete iade edilmesini, makinelerin ve malların davalı tarafından haksız kullanımı için 5.000,00-TL, makinelerde ve mallarda kullanım neticesinde oluşan değer kaybı için 5.000,00-TL, davacının bu malları kullanamaması sebebi ile uğradığı zarar için 5.000,00-TL olmak üzere toplam 15.000,00-TL’nin işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece dava dilekçesi davalı tarafa tebliğ edilmeden dosya üzerinden yapılan öninceleme ile görevsizlik kararı verilmiş, karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK’nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir.

Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re’sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
Somut olayda, uyuşmazlığın kiralama sözleşmesi kapsamında kalmayan malların iadesi istemine ilişkin olduğunu mahkemenin kabulünde olup dava, 19/04/2022 tarihinde 6100 sayılı HMK’nın yürürlüğe girmesinden sonra açıldığına göre İlk Derece Mahkemesince; işin esasına girilerek yargılama yapılmalı sonucu dairesinde hüküm kurulmalıdır. Yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmiş olması doğru görülmemiştir. Açıklanan nedenler ve tüm dosya kapsamına göre; İlk Derece Mahkemesince görevsizlik kararı verilmesi doğru olmadığından HMK 353/1-a-3 maddesi gereğince yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin 6100 Sayılı HMK’nın 355/son cümle ve 353/1-a-3.maddeleri gereğince KABULÜNE,
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin 22/04/2022 tarih, 2022/325 Esas- 2022/377 Karar sayılı kararının HMK 353/1-a-3 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
Davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren İlk Derece Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
Peşin yatırılan istinaf karar harcının talep halinde yatırana iadesine,
İstinaf kanun yoluna başvuranın yaptığı istinaf giderlerinin kararın niteliği gereği ilk derece mahkemesinde yeniden yapılacak yargılamada dikkate alınmasına,
Kararın taraflara 6100 sayılı HMK’nın 359/3.maddesi gereğince Mahkemesince tebliğine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 353/1-a-3 ve 362/1-b maddeleri uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 08/11/2022

… … … … Başkan Üye Üye Katip
… … … …
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır