Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2023/630 E. 2023/1245 K. 12.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/630
KARAR NO : 2023/1245
KARAR TARİHİ : 12/10/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 12/10/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 11/05/2022
KARAR TARİHİ : 23/02/2023
NUMARASI : 2022/370 Esas – 2023/166 Karar

DAVACI : KULE KALIP MAKİNE SANAYİ VE TİCARET A.Ş. – … – …
VEKİLİ : Av. … – …

DAVALI : AMZ RESOURCE TURİZM E-TİCARET LTD. ŞTİ. – … – …
VEKİLİ : Av. … -…

DAVA : Eser sözleşmesinden kaynaklı alacak ve itirazın iptali

HÜKÜM : Kararın kaldırılması-mahkemesine gönderme
İSTİNAF EDEN : Davacı vekili

Taraflar arasındaki İtirazın iptali ve alacak (eser sözleşmesinden kaynaklanan) davası nedeniyle yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince itirazın iptali davası yönünden; davanın reddine,kdv alacağı davası yönünden;
davanın reddine karar verilmiştir.

İlk derece mahkemesinin kararı davacı vekili tarafından istinaf edilmekle; kesinlik, süre, istinaf şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, istinaf dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Üye Hakim tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; sürecin davalı tarafça eksik ve hatalı yönetildiği için tüm paketlenen ürünlerin tek tek açılarak (37.500 profil) tekrar işçilik maliyeti ile ürünlerin denetime hazır hale getirildiğini, 08/12/2021’de tekrar denetime gelinerek birkaç gün içinde gelen raporda ürünlerin sevkine onay verildiğini, onay sonrası ürünlerin teslim alınmadığını, 21/12/2021’de 29.000 Euro ödeme gönderdiğini, alımın en kısa sürede yapılacağının söylendiğini fakat alınmadığını, ürünlerin hala müvekkili şirketin fabrikasında beklediğini, davalı tarafın kalan bedelde indirim yapılmasını istediğini, kabul edilmeyince ürünlerini almaktan imtina ettiğini, buna kılıf olarak da ihtarname gönderildiğini, davalı tarafa, 18.12.2021’de fatura kesildiğini, bugüne kadar da bu fatura için herhangi biri itiraz ve reddi söz konusu olmadığını, bu sebeple; davalı hakkında yapılan Gebze İcra Müdürlüğü’nün 2022/3143 Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline, alacağın %20’sinden az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına hükmedilmesine, süresinde ihracat yapılmadığından, KDV istisnasının kaldırılmasına sebebiyet verilerek müvekkili şirket tarafından davalıya kesilen fatura üzerinden devlete ödenen 224.079,03.-TL KDV’nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı şirketten tahsili ile müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; icra takibi konusu yapılmayan bir alacağın itirazın iptali davasında talep edilmesinin yasal olarak mümkün olmadığını, davacı tarafın dilekçesinde icra talebindeki alacağından başka ek olarak 224.079,03.-TL daha talep ettiğini, bu talebin açılan davada mesmu olmadığından, dava konusuna dahil edilemeyeceğinden reddi gerektiğini, davacı tarafın, keşide ettiğini iddia ettiği faturaya konu bakiye alacak için talepte bulunmuş ise de, taraflar arasında kurulmaya çalışılan sözleşmede davacı tarafın sürekli fiyat ve ek maliyetler çıkardığını ve ayrıca davalı tarafça da kabul edilebilir bir ürün üretilmediğini, fatura ve içeriğinin kabul edilmediğini, davacı tarafın, faturaya konu malları üretmediği gibi müvekkili şirkete teslim de etmediğini, çünkü sözleşme kurulduğu andan itibaren sözleşmeye konu malların 25 gün içerisinde hazır edileceğinin yazılı olduğunu, davalı taraf olarak artık bu ürünlerin kabulünün zaten mümkün olmadığını, çünkü müvekkili şirketin aracı şirket olarak bir başka firmaya ürün temin ettiğini, müvekkili şirketin sözleşmenin ifasında atfı kabil bir kusuru bulunmadığını, teslim edilmeyen bir malın bedelinin talep edilmesinin mümkün olmadığını, davacı tarafa, Antalya 22. Noterliği’nin 14 Ocak 2022 tarih ve 00864 yevmiyeli ve Antalya 22.Noterliği’nin 01 Şubat 2022 tarih ve 01878 yevmiyeli ihtarnameleri keşide edilerek sözleşmenin fesh edildiğini, yapılan peşinat ödemelerinin Ankara 11. İcra Dairesi’nin 2022/8474 Esas sayılı dosyası ile icra takibine konu edildiğini bu sebeple; haksız davanın reddine ve kötüniyetli davacı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderlerinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına göre; ” …. itirazın iptali davası yönünden; taraflar arasında çeşitli ebatta LED-Alüminyum V-Profi üretimi konusunda 2021 Temmuz ayında sözleşme kurulduğunun taraf beyanlarından anlaşıldığı, sözleşmenin dosyaya sunulmadığı, davalı tarafça bir kısım peşinat ödendiği, davacının bedel ödenmesini talep edebilmesi için kararlaştırılan şekilde eseri teslim etmesi gerektiği, davacı tarafça, eserin teslim edilmediği; tarafların ticari defterlerindeki uyumsuzluğun davacının sözleşmeye konu eser için kestiği fatura ve gerçekleşmeyen ihracat KDV’si faturasından kaynaklandığı, bu faturalarından davacının ticari defterlerinde yer almasına rağmen davalının ticari defter ve kayıtlarında yer almadığı, faturalarla herhangi bir mal ve hizmet teslim edilmediği; davacının itirazın iptali ve alacak davalarını ispatlayamadığı anlaşılmakla; davanın reddine karar vermek gerekmiştir. İtirazın iptali davası bakımından, davacı tarafın takip yapmakta kötüniyetli olduğu ispat edilemediğinden, davalı tarafın kötüniyet tazminatı isteminin reddine” karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davanın bu şekilde ret gerekçesinin yerinde olmadığını, malların davalı adresine teslimine ilişkin bir davalı beyanı, sözleşme şartı veya ihtarnamede belirtilen bir düzenleme olmadığı için davalının mallarını almakta temerrüde düştüğü açık olduğunu, malların davalıya teslimine ilişkin bir düzenleme olmasa idi davalıya gönderilecek mallar noktasında hüküm ifade edebildiğini, malları bizim davalı tarafa gönderme şartı söz konusu olsa idi malı göndermediğimiz için davamızın reddi gerekçe olabileceğini, davalının mallarını teslim almak için ödeme yapması yani önce kendi edimini tamamlaması gerektiği de izahtan vareste olduğunu, faturayı alan ancak faturayı reddetmeyen ve itiraz etmediği gibi defterlerine de işlemeyen davalının bu davranışı yasal olmadığını, faturanın davalıya gönderildiği bilirkişi raporunda da belirtildiğini, tebliğe ilişkin bir sorun bulunmadığını, gönderilen ihtarnameler de e-tebliğe düştüğünü, davalının faturayı alıp itiraz etmemesi ve müvekkil şirket kayıtlarında da (usulüne uygun tutulmuş ve sahibi lehine delil teşkil eden) fatura ve kayıtları doğrulaması karşısında haklı davamızın reddine karar verilmesini kabul edemediklerini, mahkemece alınan bilirkişi kararında, taraflar arasında alacak-borç ilişkinin olup olmadığı da incelenmesi istenmiş ve bilirkişi raporunda yapılan işe göre müvekkil şirketin davalıdan alacaklı olduğu tespit edilmesi karşısında, alacakları noktasında da davamızın reddedilmesi yerinde olmadığını, davalı şirket adına üretilen mallara ilişkin alacak hakkımız bulunmakta iken davanın reddi kararının hatalı olduğunu, müvekkil şirkete üretimi yaptırılan mallar ödemesi yapılmayarak ve ihtara rağmen de teslim alınmada da temerrüde düşüldüğü halde müvekkil şirketin haklı alacağından olması kabul edilmemesi gerektiğini, arz ve izah edilen nedenlerle; tehiri icra talepli istinaf dilekçemizin kabulü ile, yerel mahkeme kararının ortadan kaldırılarak, davalı hakkında yapılan Gebze İcra Müdürlüğünün 2022/3143 E. sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline, alacağın %20’sinden az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına hükmedilmesine,

süresinde ihracat yapılmadığından, kdv istisnasının kaldırılmasına sebebiyet verilerek müvekkil şirket tarafından davalıya kesilen fatura üzerinden devlete ödenen 224.079,03 TL KDV’nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı şirketten tahsili ile müvekkile verilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklı alacak ve itirazın iptali istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 HMK, 6098 Sayılı TBK

3. Değerlendirme
Dava; eser sözleşmesinden kaynaklı alacak ve itirazın iptali istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de; yapılan inceleme ve araştırma hüküm vermek için yeterli değildir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Bu kapsamda;
Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir.
Davacı; 5’li set 2.500 adet (birim fiyatı 7.50 EURO) ve 10 lu set 2.500 adet (Birim fiyatı 12,90 EURO) olmak üzere LED-Alüminyum V-Profil den oluşan toplamda 5.000 adet ürünün 51.000 EUR bedel ile satımı konusundaki davalı siparişi üzerine ilave yaptırılan kalıp ve davalı adına alınan ambalaj ve ambalaj hizmetleri için satış teklif formunun güncellendiğini, ürünlerin teslime hazır halde bulunmasına rağmen davalının teslim almaya yanaşmadığı ve bakiye bedeli de ödemediğini, davalı hakkında 18.12.2021 tarihli fatura düzenlediklerini beyanla bakiye 21.455 EURO ve ferisi için itirazın iptalini ve 224.079,03.-TL KDV alacağının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı; 5’li set 2.500 adet (birim fiyatı 7.50 EURO) ve 10 lu set 2.500 adet (Birim fiyatı 12,90 EURO) olmak üzere LED-Alüminyum V-Profil den oluşan toplamda 5.000 adet ürünün 51.000 EUR bedel karşılığı anlaşıldığını, davacıya avans ödemeleri yapıldığını, sözleşme ile teslimin 25 gün olarak kararlaştırılmasına rağmen ürünlerin tesliminin yapılmadığını, bu nedenle ürünlerin müvekkilce kabulünün mümkün olmadığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
Taraflar arasında 5’li set 2.500 adet (birim fiyatı 7.50 EURO) ve 10 lu set 2.500 adet (Birim fiyatı 12,90 EURO) olmak üzere LED-Alüminyum V-Profil den oluşan toplamda 5.000 adet ürünün 51.000 EUR bedel ile satımı hususunda akdi ilişki mevcut olup, davacı, davalı siparişi üzerine ilave yaptırılan kalıp ve davalı adına alınan ambalaj ve ambalaj hizmetleri için satış teklif formunun güncellendiğini iddia etmekte, davalı ise, davacının ilave sipariş iddiası hususunda bir kabulü bulunmamaktadır. Öte yandan, davaya konu sözleşme taraflarca dosyaya sunulmamış, taraflar arasındaki yazışmalar ve whatsapp mesajlarından bahsetmesine rağmen bu kayıtlar da dosyada bulunmamaktadır.
Mahkemece aldırılan teknik bilirkişi raporlarına göre, davacının davalı adına 67.275 Euro karşılığı 1.244.883,51.-TL ihracat kayıtlı fatura düzenlediği, faturanın davalı kayıtlarında yer almadığı, buna karşılık fatura bedelinin 45.820 EURO sunun davalı tarafça davacıya ödendiğinin taraf defterlerinde yer aldığı anlaşılmaktadır. Davacı, 67.275 Eurodan bakiye 21.455 EURO ve ferisi için itirazın iptali davası açmış, ayrıca, 224.079,03.-TL KDV alacağının tahsilini talep etmiştir. Dolayısıyla, davacı iş bedelinin 67.275 Euro olduğunu, davalı ise, 51.000 euro olduğunu iddia etmektedir. Bu nedenle sözleşmenin kapsamı ve kararlaştırılan iş bedeli hususunda taraflar arasında ihtilaf bulunmaktadır.
Diğer yandan, dosyada sözleşme bulunmamakla birlikte davalı iş sahibi tarafından davacıya çekilen 14.1.2022 tarihli ihtarnamede iş bu ihtarın tebliğinden itibaren malın tesliminin yapılması yönünden edimin aynen ifası talep edilmiş, bu ihtara karşı davacı tarafından çekilen 18.1.2022 tarihli ihtarnamede ekstra efor sarfedilerek ürünleri hazırladıkları bildirilerek ürünlerin teslim alınması ve eksik bedelin ödenmesinin bildirildiği, davalı iş sahibi tarafından çekilen 1.2.2022 tarihli ihtarnamede ise sözleşmenin feshedildiğinin bildirildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacı yüklenicinin sözleşme konusu işi, iş sahibine teslim ettiğini ya da teslime hazır olduğu halde iş sahibi davacının alacaklı temerrüdüne düşmüş olduğunu yasal delillerle kanıtlaması gerekmekte olup, davalı iş sahibi, az yukarıda açıklandığı üzere 14.1.2022 tarihli ihtarla aynen ifa talep etmiş, bu ihtara karşı davacı da 18.1.2022 tarihli ihtarla ürünleri teslime hazır olduklarını bildirdiğinden bu haliyle davalı iş sahibi ürünleri kabulden kaçınmakta haklı olmadığından (Yargıtay 15. H.D. 2015/127 E, 2015/5939 K sayılı emsal kararı), mahkemece, kararlaştırılan 5’li set 2.500 adet (birim fiyatı 7.50 EURO) ve 10 lu set 2.500 adet (Birim fiyatı 12,90 EURO) olmak üzere LED-Alüminyum V-Profil den oluşan toplamda 5.000 adet ürünler üzerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak, ürünlerin sözleşme koşulları ve tekniğine uygun olarak yapılıp teslime hazır halde olup olmadığının belirlenmesi ve ayrıca varsa yukarıda belirtilen sözleşme kapsamındaki ürünler dışındaki ürünlerin işin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre bedellerinin de tespiti yaptırılması yönlerinden bilirkişi raporu aldırılıp oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.

VI. KARAR
Yukarıda belirtilen nedenlerle; eksikliklerin tamamlanması amacıyla dosyanın 6100 Sayılı H.M.K’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 23/02/2023 tarih 2022/370 Esas – 2023/166 Karar sayılı kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf talep eden tarafça yatırılan istinaf karar harcının istek halinde yatıran tarafa iadesine,
5-İstinaf talep eden tarafça ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
6-Duruşma açılmadığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK.nun 353/1-a.6 maddesi gereğince KESİN olarak 12/10/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
*

Başkan …
¸e-imzalı

Üye …
¸e-imzalı

Üye …
¸e-imzalı

Katip …
¸e-imzalı

¸Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca E-İMZA ile imzalanmıştır.¸