Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2023/366 E. 2023/996 K. 17.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. SAKARYA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/366
KARAR NO : 2023/996
KARAR TARİHİ : 17/07/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 17/07/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 11/04/2018
KARAR TARİHİ : 08/06/2022
NUMARASI : 2018/233 Esas – 2022/373 Karar

DAVACI :… – Gebze Organize Sanayi Bölgesi …
VEKİLİ :Av. … – …

DAVALI :… – …
VEKİLLERİ : Av. … – […] UETS
Av. … – […] UETS

İHBAR OLUNANLAR :1-… – …
VEKİLİ : Av. … – […] UETS

2-… -…
VEKİLLERİ : …
Av. … – …] UETS

3-METKAN MÜHENDİSLİK İKLİMLENDİRME SİSTEMLERİ İNŞAAT GIDA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ – …
VEKİLİ : Av. … – […] UETS
4-… – …
VEKİLLERİ : Av. … – […] UETS
Av. … – …

5-… -…
6- … – …

DAVA : Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)

HÜKÜM : Kararın kaldırılması-Yeniden hüküm kurulması
İSTİNAF EDEN : Davalı vekili

Taraflar arasındaki Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davası nedeniyle yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk derece mahkemesinin kararı davalı tarafından istinaf edilmekle; kesinlik, süre, istinaf şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, istinaf dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Üye Hakim tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalı arasında 02/01/2011 tarihinde fabrika bina yapımına dair bir inşaat sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme ile binanın yapımı ile birlikte davalı şirket yapılacak binaya takılacak olan klima sisteminin anahtar teslim imalini de taahhüt ettiğini, davalı şirketçe anahtar teslim olarak yapımı üstlenilen fabrika binasında yer alan klima sistemi teknik kaidelere tamamen aykırı olarak davalı tarafın ağır kusuru ile gizli ayıplı olarak imal edildiğini, sistem zaman içinde defalarca arıza verdiğini ve verim alınamadığını, klima sisteminin çalışır hale getirilmesi için yapılmış olan masrafların tazmini gerektiğini, davalı tarafça imal edilmiş olan klima sisteminin gizli ayıplı olmasında davalı taraf ağır kusurlu olduğundan zamanaşımı süresinin dolmadığını, klima sistemi devreye alındığından itibaren sürekli arızalar verdiğini, yetkili servis ve firmalarca yapılan inceleme neticesinde sistemin kurulumunun teknik kaidelere tamamen aykırı olarak hatalı olarak yapıldığını,beyanla; davalı şirketin ağır kusurlu olduğunun tespiti ile davanın kabulüne, VRF Klima Sisteminin sağlıklı bir şekli çalışabilmesi için gerekli revizyon işlemlerinin maliyeti olan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; fiili ödeme tarihinde TCMB’nin ilan edeceği kurtan tahsil edilmek üzere alacaklarının 141.600,00 Euro’nun şimdilik 2.000,00 Eurosu ile bu bedele ihtarnamenin tebliğ tarihi 23/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi gereğince vade tarihinden fiili ödeme tarihine kadar devlet bankalarının para birimi ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile tahsiline, alacağın 28.320,00-TL’nin şimdilik 1.000,00-TL’si ile bedele ihtarnamenin tebliğ tarihi 23/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal ticari temerrüt faizi ile tahsiline, yeni imalattan önce ayıplı sistemin vermiş olduğu arızalar nedeniyle müvekkilince yapılan 10.903,20-TL harcamanın 1.000,00-TL’si ile bedele ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 23/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal ticari temerrüt faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, tespit dosyasında davacının taleplerini haklı kılan tek bir delil dahi bulunmadığını, lüzumu olmamasına rağmen keyfi bir kararlar VRV sistemini yenilemeyi tercih eden davacının, yapmış olduğu keyfi ve yersiz masrafları müvekkilinden tazmin etme talebi haksız olduğunu, davacının yaptığı masrafların ekonomik veya teknik olarak hiçbir izahı bulunmadığını, davacı zararı azaltma yükümlülüğünü ihlal ettiğini, davacının kendi sorumluluğu dahilinde olan zararı müvekkilinden talep etmesinin mümkün olmadığını beyan ederek zamanaşımı defilerinin kabulü ile davanın usulden reddine, nihayetinde davacının tüm taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına göre;…tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı iş sahibi ile davalı yüklenici arasındaki eser sözleşmesine istinaden eserin sanat, fen ve teknik kurallarına uygun olarak yükümlülüğünün yüklenici tarafından yerine getirilmediği, yüklenicinin emsal Yargıtay kararları ve BAM kararları da esas alınmak suretiyle ağır kusurlu sayıldığı, bu nedenle zamanaşımı itirazının yerinde görülmediği, eserdeki ayıbın çıkışından itibaren iş sahibinin yükleniciye ihtarnameler ile ihtarname çekmek suretiyle ayıptan haberdar ettiği ve ihbar yükümlülüğünü yerine getirdiği ve ayıbın ilk anda gözle fark edilemeyeceği ve gizli ayıp sayıldığı, ticari defter incelemelerinde yapılan revizyon işlemleri nedeniyle yapılan harcamalar tespit edilerek davanın kısmen kabul ve kısmen reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; yerel mahkemece verilen karar usule ve yasaya aykırı olmakla, teknik bilirkişi raporu ile davacının tüm taleplerinin zamanaşımına uğramış olması başta olmak üzere dosya içeriği ve istikrar bulmuş Yargıtay Kararları dikkate alınmadan verilen kararın istinaf incelemesi neticesinde kaldırılması ve haksız yere açılan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmşitir.

Davacı vekili cevap dilekçesinde; hukuka ve usule uygun olarak verilmiş olan ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ilişkin davacı tarafın haksız ve hukuki mesnetten yoksun istinaf taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 Sayılı HMK, 818 sayılı BK,

3. Değerlendirme
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ayıp dolayısıyla ayıp giderim bedelinin tahsili talebine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır.
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında 02/01/2011 tarihinde müvekkiline ait adresinde Fabrika Bina yapımına dair bir inşaat sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme ile binanın yapımı ile birlikte davalı şirket yapılacak binaya takılacak olan klima sisteminin anahtar teslim imalini de taahhüt ettiğini, davalı şirketçe anahtar teslim olarak yapımı üstlenilen fabrika binasında yer alan klima sistemi teknik kaidelere tamamen aykırı olarak davalı tarafın ağır kusuru ile gizli ayıplı olarak imal edildiğini, sistem zaman içinde defalarca arıza verdiğini ve verim alınamadığını, klima sisteminin çalışır hale getirilmesi için yapılmış olan masrafların tazminini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, tespit dosyasında davacının taleplerini haklı kılan bir delil bulunmadığını, lüzumu olmamasına rağmen keyfi bir kararlar VRV sistemini yenilemeyi tercih eden davacının, yapmış olduğu keyfi ve yersiz masrafları müvekkilinden tazmin etme talebi haksız olduğunu, davacının yaptığı masrafların ekonomik veya teknik olarak hiçbir izahı bulunmadığını, davacı zararı azaltma yükümlülüğünü ihlal ettiğini, davacının kendi sorumluluğu dahilinde olan zararı müvekkilinden talep etmesinin mümkün olmadığını beyan ederek zamanaşımı defilerinin kabulü ile davanın usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; davacı iş sahibi ile davalı yüklenici arasındaki eser sözleşmesine istinaden eserin sanat, fen ve teknik kurallarına uygun olarak yükümlülüğünün yüklenici tarafından yerine getirilmediği, yüklenicinin emsal yargıtay kararları ve BAM kararları da esas alınmak suretiyle ağır kusurlu sayıldığı, bu nedenle zamanaşımı itirazının yerinde görülmediği, eserdeki ayıbın çıkışından itibaren iş sahibinin yükleniciye ihtarnameler ile ihtarname çekmek suretiyle ayıptan haberdar ettiği ve ihbar yükümlülüğünü yerine getirdiği ve ayıbın ilk anda gözle fark edilemeyeceği ve gizli ayıp sayıldığı, ticari defter incelemelerinde yapılan revizyon işlemleri nedeniyle yapılan harcamalar tespit edilerek davanın kısmen kabul ve kısmen reddine dair verilen karara karşı davalı vekilince istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık asıl sözleşme ve 04/02/2009 tarihli protokol tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden doğmuştur.
818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 126/4. maddesine göre yüklenicinin kasıt ve ağır kusuru ile akdi hiç veya gereği gibi yerine getirmemiş, bilhassa ayıplı malzeme kullanmış veya ayıplı iş meydana getirmiş olması nedeniyle açılacak davalar hariç olmak üzere eser sözleşmesinden doğan bütün davalar beş yıllık zaman aşımı süresine tabidir. Yüklenicinin kasıt veya ağır kusuru ile akdi hiç veya gereği gibi yerine getirmediği, bilhassa ayıplı malzeme kullanarak ayıplı iş meydana getirmiş olması sebebiyle açılacak davalarda BK’nın 125. maddesi gereğince on yıllık zaman aşımı süresine tabi olacaktır.
Mahkemece hükme esas alınan 24/02/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda; dava konusu klima sistemindeki ayıp, kullanıcı tarafından gözle yapılabilecek basit bir muayene ile farkedilebilecek bir ayıp değildir. Klima sistemi iç ve dış üniteler ve bunlar arasındaki bakır boru tesisatı kapalı bir sistem olduğu, ayrıca tesisatın dış yüzeyinin de izolasyon ile kapalı olması ve içinde basınçlı soğutucu akışkan dolaşması sebebiyle sistem sökülerek muayene yapılmadan (gazın boşaltılması, borularda kesme yapılması v.s.) bu tip ayıplar farkedilemeyeceği, Bu nedenle bu ayıp gizli ayıp niteliğinde olduğu, kök ve ek rapordaki değerlendirmede tespit edilen ayıp, işçilik kaynaklı olup burada yüklenicinin sadece kusurlu olduğu, ancak yüklenicinin ağır kusurundan bahsedilemeyeceği, klima sistemleri ağırlıklı olarak yazın soğutma ve kışın ısıtma , bahar aylarında ise ısıtma/soğutma geçişli kullanımı sebebiyle genellikle klima sistemlerindeki ayıpların ortaya çıkması, sistemin devreye alınmasından sonra kullanıma başlamasıyla vejetasyon süresi denilen hem ısıtma ve hem de soğutma modunun kullanıcı tarafından test edilebildiği en fazla bir yıllık sürede ortaya çıkması bekleneceği mütalaa edilmiş olup, bilirkişi heyetinin bu teknik raporunun aksine Mahkemece Yargı kararları gerekçe gösterilerek yüklenicinin ağır kusuru nedeniyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, hükme esas alınan Dairemizin ve Hukuk Genel Kurul Kararında yapılan değerlendirmeler somut dosyaya uygun değildir. Böylece, tespit edilen ayıp, işçilik kaynaklı olup burada yüklenicinin sadece kusurlu olduğu, ancak yüklenicinin ağır kusurundan bahsedilemeyeceği, klima sistemleri ağırlıklı olarak yazın soğutma ve kışın ısıtma, bahar aylarında ise ısıtma/soğutma geçişli kullanımı sebebiyle genellikle klima sistemlerindeki ayıpların ortaya çıkması, sistemin devreye alınmasından sonra kullanıma başlamasıyla vejetasyon süresi denilen hem ısıtma ve hem de soğutma modunun kullanıcı tarafından test edilebildiği en fazla bir yıllık sürede ortaya çıkması bekleneceği tespit edelmiş olup, bilirkişilerin teknik tespitinin aksine somut olayda ağır kusur olduğunu gösterir delil bulunmadığından gizli ayıp söz konusudur. Sözleşme tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunun yukarıda anılan maddeleri uyarınca gizli ayıplar için 5 yıllık zamanaşımı söz konusu olup taraflar arasında uyuşmazlık konusu olmayan teslim tarihi olan 15/07/2011 tarihinden dava tarihine kadar bu süre geçtiği ve davalının süresinde zamanaşımı definde bulunmuş olması gözetilerek davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulüne karar verilmesi isabetsiz görülmüştür.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle; davalı tarafın istinaf talebinin kabulüne karar verilerek ilk derece mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-b.2 maddesi gereğince kaldırılmasına ve aşağıdaki şekilde yeniden hüküm kurulmasına karar verilmiştir.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile; KOCAELİ 1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 08/06/2022 tarih, 2018/233 E – 2022/373 K sayılı kararının HMK’nın 353/1-b.2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, yeniden hüküm kurulmasına,
2-Davanın ZAMANAŞIMI NEDENİYLE REDDİNE;
3-Alınması gereken 269,80 TL karar ilam harcının, 13.465,52 TL ıslah harcından mahsubu ile fazla yatırılan 13.195,72 TL’nin ve 205,58 TL peşin harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacıya iadesine,
4-İlk derece mahkemesice yazılan 19/01/2023 tarih, 2023/60 nalu harç tahsil müzekkeresinin işlemsiz iadesinin istenmesine,
5-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki AAÜT uyarınca hesaplanan 103.679,52 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
İstinaf incelemesi yönünden;
1-Davalının istinaf talebi kabul edildiğinden yatırmış olduğu 23.021,00 TL harcın talebi halinde davacıya iadesine,
2-Davalının yapmış olduğu 492,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 419,00 TL tebligat ve posta giderinden ibaret toplam 911,00 TL istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
4-Kararın Dairemizce taraflara tebliğine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1.b.2 ve 361/1 maddeleri gereğince, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay ilgili Hukuk Dairesine TEMYİZ yolu açık olmak üzere 17/07/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

*

Başkan

¸e-imzalı

Üye

¸e-imzalı

Üye

¸e-imzalı

Katip

¸e-imzalı