Emsal Mahkeme Kararı Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2023/1501 E. 2023/1417 K. 03.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1501
KARAR NO : 2023/1417
KARAR TARİHİ : 03/11/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 03/11/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 13/04/2021
KARAR TARİHİ : 21/09/2023
NUMARASI : 2023/518 Esas – 2023/870 Karar

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :GEBZE TÜKETİCİ MAHKEMESİ
DAVA TARİHİ : 13/04/2021
KARAR TARİHİ : 18/04/2023
NUMARASI : 2023/183 Esas – 2023/318 Karar

DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – … …

DAVA : Alacak (Hizmet İlişkisinden Kaynaklanan)

HÜKÜM : Kocaeli Asliye Hukuk Mahkemelerinin yargı yeri olarak belirlenmesi

Taraflar arasında görülen davada Gebze Tüketici Mahkemesi ile Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü.

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı …’in, 22.06.2022 tarihinde … plakalı aracının hasarının onarımı için müvekkili …’ın işletmesine getirdiğini ve burada anılan aracın bakım ve onarımının yapıldığını, müvekkili tarafından dilekçe ekinde sunulan faturadaki işlemlerin gerçekleştirildiğini, müvekkilinin yaptığı işin karşılığı kendisine 14.514.00-TL ödeme yapılması gerekmekte iken davalı tarafça müvekkile 9.000.00-TL ödeme yapıldığını, müvekkilinin kendi üzerine düşen edimi kusursuzca yerine getirmesine karşın davalı tarafça müvekkiline ödenmesi gereken bedelin tam olarak ödenmediğini, müvekkiline haksız surette ödenmeyen bedelin tahsili amacıyla çıkılan takibe karşı davalının itiraz ettiğini, davalının, Gebze İcra Dairesinin 2023/2620 Esas sayılı icra takibi dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamına, davalı haksız olarak takibe itiraz ettiğinden alacağın % 20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZETİ
Gebze Tüketici Mahkemesinin kararı;
” … Somut olayda, takibe esas alacağın okul servisi kayıtlı ticari kullanım amaçlı … plakalı araçtan kaynaklandığı, bu itibarla her iki tarafın tacir olup, tüketici sıfatı ile ilişki tespit olunmadığı, taraflar arasındaki ilişkinin ticari ilişki olduğu anlaşıldığından Tüketici Mahkemesinin yetkisiz olduğu görülmüş olup davaya bakması gereken mahkemenin Gebze Ticaret Mahkemesi olduğu anlaşılmakla mahkememizin görevsizliğine karar vermek gerekmiştir…” şeklinde görevsizlik kararı verilmiş, karar 17/06/2023 tarihinde kesinleşmiştir.

Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin kararı;
“… Yasanın açık düzenlemesi ve belirtilen yasa maddeleri karşısında davacı tüketicidir. Bir davanın ticari dava olup olmadığı ise 6102 sayılı TTK nun 4. maddesinde belirtilen ilkelere göre belirlenmektedir. Somut davada Mahkememizce yapılan araştırma sonucu davacının tacir olduğu, ancak davalının tacir olmadığı tespit edilmiş olup, her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olmayan hususlardan doğan hukuk davaları TTK 4. maddesi gereğince ticari dava olarak kabul edilmemektedir. Sadece davalı tacirdir. Dava bu özelliği itibariyle mutlak ve nispi ticari dava olarak nitelendirilemez. TTK hükümlerinin veya özel kanun hükümlerinin uygulanmasını gerektirir ticari bir uyuşmazlık değildir. Dava, TTK 4. Maddesinde belirtilen hususlarla ilgili olmayıp, netice itibari ile ticari dava değildir. Taraflar arasındaki hizmet ilişkisinden doğduğu iddia edilen alacak, ticari faaliyet sonucu meydana gelmemiştir. Bu kapsamda davalının 6502 sayılı Kanun kapsamında tüketici olduğu, uyuşmazlığın mahiyeti itibariyle tüketici işlemi olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Ticari dava niteliğinde bulunmayan uyuşmazlığın Tüketici Mahkemesinde görülmesi gerektiği anlaşılmış olmakla göreve ilişkin usul kuralları HMK’nun 114/1-c maddesi uyarınca dava şartıdır. Dava şartları kamu düzenindendir ve HMK’nun 115/1. maddesine göre de mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracak olup HMK’nun 115/2. maddesi gereğince Mahkememizin görevsizliğine ve davanın usulden reddine, kararın istinaf edilmeksizin kesinleşmesi halinde Gebze Tüketici Mahkemesi ile Mahkememiz arasındaki olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü için için dosyanın Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili istinaf dairesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş…” şeklinde karşı görevsizlik kararı verilmiş, karar 25/10/2023 tarihinde kesinleşmiştir.

III. İSTİNAF
Yargı yeri belirlenmesi amacıyla dosya Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından Dairemize gönderilmiştir.

IV. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, merci tayinine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 Sayılı HMK, 6502 Sayılı TKHK,

V. DEĞERLENDİRME ve KARAR
Dava, Alacak (Hizmet İlişkisinden Kaynaklanan) ilişkindir.

Gebze Tüketici Mahkemesince; davaya konu işlemin tüketici işlemi olmadığı, tarafların her ikisi de tacir olup taraflar arasındaki ilişkinin ticari ilişki olduğu, bu nedenle uyuşmazlığın Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekeceği kanaatine varıldığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Gebze Asliye Ticaret Mahkemesince ise; taraflardan sadece davalının tacir olduğunu, her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olmayan hususlardan doğan hukuk davalarının TTK 4. maddesi gereğince ticari dava olarak kabul edilmemekle, uyuşmazlık Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun kapsamında kaldığından uyuşmazlığın çözümünde Tüketici Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle karşı görevsizlik kararı verildiği anlaşılmıştır.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Amaç başlıklı 1. maddesinde Yasanın amacı açıklandıktan sonra kapsam başlıklı 2.maddesinde “Bu Kanun, her türlü tüketici işlemi ile tüketiciye yönelik uygulamaları kapsar.” hükmüne yer verilmiştir. Satıcı; “Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi”; sağlayıcı; “Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari ve mesleki amaçlarla tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet sunanın adına yada hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi”; tüketici ise; “Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi” ifade etmektedir. Aynı Kanunun 3. maddesinde de tüketici işlemi; “Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi” ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.
6502 sayılı yasanın 73. maddesi, bu Kanunun uygulanması ile ilgili her türlü ihtilafa Tüketici Mahkemelerinde bakılacağını öngörmüştür.
Bir hukuki işlemin sadece 6502 Sayılı yasada düzenlenmiş olması tek başına o işlemden kaynaklanan uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülmesini gerektirmez. Bir işlemin 6502 sayılı Kanun kapsamında kaldığının kabul edilmesi için Yasanın amacı içerisinde yukarıda tanımları verilen taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukukî işlemin olması gerekir.
Somut olayda; karşılıklı iki mahkeme arasındaki görevsizlik kararı verilmiş olup, dava konusunun servis aracına ilişkin bakım ve onarımdan kaynaklanan itirazın iptaline yönelik olduğu, aracın niteliği dikkate alındığında, hukuki ilişkide davacının mesleki veya ticari amaçla hareket eden konumda olduğu, davacının aracının da ticari araç niteliğinde bulunduğu, taraflar arasındaki ilişkinin tüketici ilişkisi olmadığı, taraflar arasındaki davanın da mutlak veya nispi ticari dava olmadığı anlaşıldığından, her iki mahkemenin de görevsiz olduğu, görevli mahkemenin genel mahkeme sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu, bu nedenle görev hususu kamu düzenine ilişkin olup re’sen değerlendirildiğinden yargı yeri olarak Kocaeli Asliye Hukuk Mahkemelerinin belirlenmesine karar vermek gerekli ve yerinde görülmüştür.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-6100 Sayılı HMK’nın 21, 22 ve 23.maddeleri gereğince KOCAELİ ASLİYE HUKUK MAHKEMELERİ’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
2-Dosyanın yargı yeri olarak belirlenen mahkemeye gönderilmek üzere merci tayini talebinde bulunan mahkemeye iadesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 362/1-c maddesi gereğince KESİN olarak oybirliği ile karar verildi. 31/11/2023

*

Başkan

¸e-imzalı

Üye

¸e-imzalı

Üye

¸e-imzalı

Katip

¸e-imzalı